Cây vả Gia-Kêu tại Jericô (Ảnh: LM Trần Công Nghị chụp ngày 27/10/2007)
CHÚA NHẬT 31 THƯỜNG NIÊN C


XIN CHÚA NGỰ ĐẾN NHÀ CON

(Kn 11,23-12,2; 2 Thes 1,11-2,2; Lc 19,1-10)

Các thầy giảng thân mến

Mỗi khi người bán địa ốc muốn quảng cáo để bán nhà, họ thường chú trọng 3 điều này: địa điểm, vị trí và hướng tốt. Ông Da-Kêu là một người giàu có nhà cửa. Thánh Luca nói rằng ông ta là người chỉ huy những người thu thuế ở thành phố Jericho.Thành phố đó tọa lạc tại địa điểm của một nơi buôn bán sầm uất nên rất giầu có. Do vậy ở đó có thể thu rất nhiều thuế cho đế quốc La Mã, và là nơi có nhiều người thu thuế sinh sống. Thành phố đó cũng là nơi người giầu có thường đến nghỉ mát. Vua Hérod cũng có một dinh thự xây dựng ở đó. Dinh thự có nhiều vườn hoa và một rạp hát. Ở đất Palestine là nơi nhiều sa mạc, không có cây cối. Nhưng Jericho là một thành phố có nhiều cây cối và hoa quả. Nhiều người giàu có sinh sống ở đó, và ông Da-Kêu là một trong số những người giầu ở đó. Dân Do Thái không ưa những người thu thuế cho người La Mã. "địa điểm, vị trí và hướng tốt" Jericho là địa điểm giúp Da-Kêu làm ra nhiều tiền.

Hôm nay chúng ta gần đến cuối năm phụng vụ, và phúc âm thánh Luca đã được đọc trong những chúa nhật năm C. Những bài phúc âm chúng ta đã nghe Chúa đã chỉ trích người giàu, và Chúa đã cho họ biết họ sẽ gặp khó khăn để vào nước trời.. Ngay trong đoạn trước bài phúc âm Chúa khuyên người giầu: "Những người có của thì khó vào nước Thiên Chúa biết bao! Quả vậy con lạc đà chui qua lổ kim còn dễ hơn người giàu có vào Nước Thiên Chúa"(18:24-25).

Ông Da-Kêu chọn một địa điểm tốt để được thấy Chúa và để được Ngài thấy ông, ông ta tìm một vị trí tốt là trèo lên cây sung. Chúng ta đã nghe chuyện này nhiều lần rồi. Nhưng hôm nay chúng ta không nên bỏ qua những điểm đặc biệt trong chuyện vì Chúa trong trường hợp này không theo lẽ thường mà phúc âm được trình bày. Sau khi được nghe Chúa chê bai chỉ trích những người giầu có, chúng ta nghỉ nếu Chúa thấy ông Da-Kêu chắc Chúa không ngần ngại chỉ trích ông ta và dùng ông ta làm thí dụ điển hình người tội lỗi cần phải ăn năn. Đáng lý ông Da-Kêu phải được báo trước là Chúa chẳng ưa thích gì ông ta đâu.

Chúa có lẽ cũng sẽ giảng dạy về những bất công của người giàu bóc lột người nghèo. Đây là điều có lẽ chúng ta nghỉ như vậy. Và có lẽ đám đông quần chúng theo Chúa cũng nghỉ như vậy, vì phần đông họ là những nạn nhân của ông Da-Kêu. Nhưng Chúa lại không làm như chúng ta nghĩ. Chúa đã không theo lẽ thường, và Ngài đã cho thấy Ngài nghỉ như thế nào. Chúa chào đón ông ta và ban ơn Ngài cho ông ta như Chúa đang ban ơn Ngài cho chúng ta hôm nay.

Ngày hôm đó trên đường Chúa đi chắc có nhiều người nhận được ơn Chúa ban. Có lẽ chúng ta cũng thuộc về những người ấy. Đó là những người tốt, làm ăn trung thực và thiếu thốn, họ muốn tìm một chổ để trông thấy một thầy rao giảng nỗi tiếng mà biết bao nhiêu người hy vọng được nhận diện. Tại sao Chúa lại không chọn một trong những người ấy để đến nhà một người đạo đức được kính nễ trong dân chúng? Sao lại đến nhà ông Da-Kêu? Nếu hôm đó chúng ta có ở đó và khi nghe Chúa nói với Da-Kêu, chắc chúng ta cũng không khỏi phiền trách. Ông Da-Kêu đã làm gì ? có chăng chỉ là việc tìm một địa điểm tốt để trông thấy Chúa, để được Chúa nhận ra ông và tự nghỉ Chúa sẽ đến nhà ông? Chúng ta nên nhớ đây là một chuyện về ơn Chúa, và chúng ta không đáng được ơn Chúa. Chúa ban ơn Ngài cho chúng ta sau khi chúng ta trông mong được bám vào ơn Chúa và vui mừng đón nhận ơn Chúa như ông Da-Kêu đã làm.

Một trong những đề tài chính của phúc âm thánh Luca là sự hoan hỉ vui mừng. Chúng ta đang sửa soạn kết thúc năm phụng vụ sau khi đã đọc hết phúc âm thánh Luca, và sự hoan hỉ đã được ban cho chúng ta ngay từ đầu phúc âm thánh Luca. Ơn Chúa đến là khi Chúa ban cho ai điều gì và người đó cảm nhận đón chào ơn sũng trong đời họ bằng một thái độ vui mừng. Chúng ta còn nhớ sự vui mừng của các mục đồng khi nghe thiên thần báo tin Chúa sinh ra (2:10), hay khi Chúa nói với những người đang lắng nghe Chúa "các con hãy nghe và đón nhận những lời ta dạy"(8:13). Sau nầy khi Chúa sống lại, Ngài hiện ra với 11 tông đồ, thánh Luca viết:"... vì mừng quá, các ông vẫn chưa tin và còn đang ngỡ ngàng"(24:41). Sự vui mừng hoan hỷ xảy đến mỗi khi chúng ta nghe lời Chúa. Đó chính là sự vui mừng của ông Da-Kêu ngay khi nghe Chúa muốn đến nhà ông ta để dùng bữa. Đó là sự vui mừng của những người được ân sũng mà cảm thấy bất xứng.

Chúa đang mời chúng ta đến đón nhận tình thương yêu của Chúa. Có lẽ ông Da-Kêu dã phạm nhiều lỗi và không đáng được những người đi theo Chúa ngày hôm đó chú ý đến để cho ông ta được trông thấy Chúa. Dụ ngôn trước nói về Chúa chữa người mù. Người đó đã thưa với Chúa :"Lay Ngài xin cho tôi được thấy."(18:35-43). Chúa chữa ông ta ngay ở ngoại thành Jericho. Bây giờ Ngài đã vào trong thành phố. Ông Da-Kêu được thấy một cảnh khác là thấy Chúa có vẽ như muốn tìm thấy ông ta, vì ông không biết Chúa đang đi ở đâu. Chúa cho biết Ngài ban ơn cho một người bất xứng:"Vì Con Người đến để tìm và cứu những kẻ đã hư mất."(19 :10)

Đoàn người theo Chúa ngạc nhiên không phải vì cử chỉ của ông Da-Kêu, vì ông đã leo lên cây, Thật ra họ bàng hoàng vì Chúa. Họ nghĩ đáng lẽ Chúa phải biết rõ ông đó là ai chứ. Sao một người giảng đạo tốt lành như vậy lại đến ở nhà một người tội lỗi? Câu chuyện này dường như nhắc lại chuyện người Phariseu cầu nguyện trong đền thờ trong bài phúc âm chúa nhật tuần trước. Người này không nghỉ mình là người tội lỗi, và bởi thế nghỉ rằng mình không cần gặp đấng đang đi tìm kiếm những người đã bỊi hư mất.

Nhưng ông Da-Kêu hiểu điều đó và đón nhận ơn Chúa. ông ta sẽ dọn bữa ăn ở nhà ông để đón Chúa. Và ơn đó đã làm cho ông thay đổi. Chúa không đòi hỏi ông phải làm điều gì. Nhưng ông ta tự dêng một nữa của cải của mình cho người nghèo và đền lại cho những ai mà ông đã cưỡng doạt, " trả đến gấp bốn lần …" Ơn Chúa đã thay đổi đời sống ông ta. Bây giờ ông đã thấy nhưng đoàn người theo Chúa vẫn không thấy, họ vẫn còn mù, họ không thấy ơn Thiên Chúa ban cho họ qua Chúa Giêsu. Đời sống của ông Da-keu là một đời sóng an nhàn, nhiều tiện nghi. Nhưng ông ta cũng là một người bị giam cầm, ông ta cần được giải phóng, và lời Chúa đã giải phóng ông ta. Từ nay ông ta không còn sống như trước và bắt đầu một đời sống mới. Bây giờ ông ta có Chúa đến nhà và không những đến với ông ta, mà còn đến với tất cả gia đình ông. Chúng ta không buộc ai vào nhà chúng ta được. Chúng ta ai cũng có thể thay đổi đời sống vì Chúa luôn mời gọi chúng ta thay đổi. Chúa luôn tìm kiếm chúng ta, kêu gọi mỗi người trong chúng ta và luôn mong muốn đến ngủ trong nhà chúng ta.

Trong câu chuyện hôm nay, thánh Luca dùng hình ảnh Da Kiêu để giúp chúng ta hiểu về mình. Ông Da-Kêu là người lùn. Có lẽ đối với mọi người có phần thấp bé, không đạt tiêu chuẩn bình thường. Có lẽ chúng ta cũng thế: không mấy rộng rải; chúng ta không có lòng bao dung thông cảm, không giàu lòng tha thứ. Hôm nay chúng ta đến nhà thờ như chúng ta leo lên cây sung, hy vọng sẽ nhìn thấy được Chúa như ông Da-Kêu. Nghe lời Chúa giúp chúng ta nhìn thấy mình rõ hơn và nghe được ước vọng của Chúa là muốn đến ở với chúng ta và làm chúng ta thay đổi và trở nên hoan hỉ vì chúng ta đã nghe và đón nhận được tin mừng.

Nói cách khác,là chúng ta hy vọng, không những chỉ để nhìn thấy Chúa Giêsu, mà còn trông mong chú mục vào Ngài. Điều chúng ta hy vọng sẽ xãy ra tại nhà thờ ngày hôm nay. Đây là cây cao mà chúng ta đến để leo lên, và Chúa sẽ nhìn thấy chúng ta, gọi tên chúng ta và nói là Ngài muốn đến ngự trong lòng chúng ta. Đó là điều mà ông Da-keu và gia đình đã được Chúa ban tặng một cách nhưng không khi Chúa ngồi vào bàn ăn với họ.

Trở nên một Kitô hữu không hẵn là một chuyện cá nhân. Chúng ta không thể cứ ngồi trên cây cao để nghe lời Chúa, và nhìn đoàn người đi với Ngài. Chúng ta không thể dấu được đức tin của chúng ta. Nhà thờ là nơi chúng ta gặp Chúa. Ông Da-Kêu đưa Chúa về nhà với gia đình, ở đó cả gia đình ông ta được hưởng ơn Chúa vì họ được gặp Chúa Giêsu. Ông Da-Kêu không phải được gọi để trở thành một tu sĩ ẩn mình trên cây cao. Ông có gia đình như một thường dân, ông sống với xã hội với lời mời gọi của Chúa là ông sẽ giử lời đã hứa với Chúa:"Thưa Ngài này đây phân nữa tài sản của tôi, tôi cho người nghèo; và nếu tôi đã cưỡng đoạt của ai cái gì, tôi xin đền gấp bốn."

Người bán địa ốc nói đúng " địa điểm, vị trí và hướng tốt.". Chuyện ông Da-Kêu cho biết địa điểm quan trọng nhất cho ngôi nhà chúng ta là gặp được Chúa Kitô. Rồi Chúa sẽ nói riêng với chúng ta và ban ơn Ngài cho chúng ta.Nhờ thế chúng ta sẽ đáp lại Chúa bằng sự thay đổi đời sống chúng ta. Nhưng chúng ta không cứ ngồi ở địa điểm đó. Chúng ta sẽ đi đến những địa điẻm khác, vì chúng ta đã được ơn thánh Chúa thay đổi. Và với lòng đầy hoan hỉ và quyết chí thay đổi đời sống chúng ta ở bất kỳ địa điểm nào: tại nhà, nơi làm việc, ở trường học và lẽ cố nhiên là trong xã hội toàn cầu.

Chuyển ngữ Fx Trọng Yên,OP.
Lm Jude Siciliano OP