"Con m�t sách" già u có nhất
"Con m�t sách" già u có nhất
Ä?ược tạp chà Time xếp và o danh sách 100 nhân váºt có ảnh hưởng nhất trong thế ká»· 20, Oprah Winfrey đã nháºn được giải thưởng Thà nh tá»±u trá»?n Ä‘á»?i của Viện Khoa há»?c và nghệ thuáºt truyá»?n hình Hoa Kỳ năm 1998.
Trở thà nh tỉ phú từ năm 2003, đến năm 2005 ngÆ°á»?i Ä‘Ã n bà da mà u 51 tuổi nà y lần đầu tiên dẫn đầu danh sách những ngÆ°á»?i vừa có thu nháºp cao nhất vừa nổi tiếng nhất nÆ°á»›c Mỹ(*).
Sinh ngà y 29-1-1954 tại Kosciusko, Mississipi, bé Oprah Winfrey được bà ngoại nuôi nấng trong một nông trại, nơi Oprah bắt đầu sự nghiệp phát thanh truy�n hình của mình bằng cách đ�c lớn tiếng và diễn đạt một đi�u gì đó và o năm ba tuổi: “Lúc mới lên ba, tôi đã đ�c thuộc lòng các bà i giảng trong nhà th��.
NhÆ°ng thá»?i niên thiếu của Oprah chẳng là mà u hồng. Sống ở Milwaukee vá»›i mẹ từ 6-13 tuổi, cô bé từng bị bạo hà nh và gạ gẫm, phải bá»? trốn rồi được Ä‘Æ°a và o má»™t nhà giam giữ trẻ vị thà nh niên năm 13 tuổi. Sau đó, cô được gá»i đến Nashville sống vá»›i cha. Ông Vernon Winfrey khép cô con gái và o ká»· luáºt sắt, buá»™c Oprah má»—i tuần phải Ä‘á»?c má»™t cuốn sách và viết tÆ°á»?ng thuáºt ná»™i dung cuốn sách ấy.
Không ngá»? sá»± khắt khe ấy đã khiến Oprah trở thà nh má»™t con má»?t sách cho đến hôm nay, dù bà luôn báºn rá»™n vá»›i vô số công việc trong ngà y. Sách trở thà nh cánh cá»a cho Oprah mở ra vá»›i thế giá»›i và là ná»?n tảng niá»?m tin nhiệt thà nh của bà đối vá»›i sá»± giáo dục.
NhÆ°ng chÃnh phát thanh – truyá»?n hình má»›i là m nên má»™t nhân váºt huyá»?n thoại của ngà nh truyá»?n thông ở Mỹ. Sá»± nghiệp phát thanh viên của Oprah bắt đầu và o tuổi 17, khi bà được nháºn và o Ä?à i phát thanh WVOL ở Nashville.
Hai năm sau, Oprah ký hợp đồng vá»›i Ä?à i truyá»?n hình WTVF ở Nashville vá»›i vai trò má»™t phóng viên kiêm bình luáºn viên. TrÆ°á»›c đó, Oprah đã theo há»?c chuyên ngà nh ngôn ngữ truyá»?n thông và nghệ thuáºt biểu diá»…n tại Ä?ại há»?c bang Tennessee.
Năm 1976, bà chuyển đến Baltimore để gia nháºp Ä?à i truyá»?n hình thá»?i sá»± WJZ-TV, phụ trách mục bình luáºn, và đến năm 1978 khi trở thà nh ngÆ°á»?i dẫn chÆ°Æ¡ng trình People are Talking (NgÆ°á»?i ta Ä‘ang nói) của WJZ-TV, tà i năng trong lÄ©nh vá»±c talk show của bà má»›i được bá»™c lá»™.
Tháng 1-1984, Oprah đến vá»›i Ä?à i truyá»?n hình WLS-TV ở Chicago để dẫn chÆ°Æ¡ng trình AM Chicago, má»™t talk show địa phÆ°Æ¡ng Ä‘ang gây nhà m chán cho khán giả. Không đầy má»™t năm sau, bà đã biến AM Chicago thà nh chÆ°Æ¡ng trình hấp dẫn nhất của Ä‘Ã i. ChÆ°Æ¡ng trình mau chóng được tăng thá»?i lượng phát sóng, và đến tháng 9-1985 được chÃnh thức mang tên Oprah Winfrey show.
Ä?ược coi là má»™t chÆ°Æ¡ng trình quốc gia từ ngà y 8-9-1986, Oprah Winfrey show đã trở thà nh talk show hà ng đầu trong hệ thống cung cấp thông tin quốc gia ở Hoa Kỳ trong vòng chÆ°a tròn má»™t năm. Tháng 6-1988, Oprah Winfrey show nháºn được giải thưởng Emmy lần 2 liên tục dà nh cho talk show xuất sắc và bản thân bà nháºn được giải thưởng Phát thanh viên của năm của Tổ chức phát thanh và truyá»?n hình quốc tế (IRTS); là ngÆ°á»?i trẻ nhất và là phụ nữ thứ năm nháºn được vinh dá»± nà y trong lịch sá» 25 năm của IRTS.
TrÆ°á»›c khi cả nÆ°á»›c Mỹ say mê ngÆ°á»?i dẫn chÆ°Æ¡ng trình truyá»?n hình Oprah Winfrey, ngÆ°á»?i phụ nữ da mà u nhan sắc bình thÆ°á»?ng nà y đã chinh phục công chúng Ä‘iện ảnh qua vai diá»…n xuất sắc trong bá»™ phim The color purple (Mà u tÃm, 1985) của đạo diá»…n Steven Spielberg, dá»±a theo tiểu thuyết cùng tên của Alice Walker. Vai Sofia ấy đã khiến Oprah Winfrey được Ä‘á»? cá» danh hiệu nữ diá»…n viên phụ xuất sắc cho giải Quả cầu và ng và giải Oscar. Các nhà phê bình còn tán dÆ°Æ¡ng diá»…n xuất của Oprah trong Native son, bá»™ phim dá»±a theo cuốn tiểu thuyết kinh Ä‘iển của Richard Wright xuất bản năm1940.
Sá»± say mê diá»…n xuất và khao khát Ä‘Æ°a ra công chúng những chÆ°Æ¡ng trình giải trà có giá trị thúc giục Oprah Winfrey thà nh láºp công ty riêng Harpo và o năm 1986. Ngà y nay táºp Ä‘oà n giải trà Harpo gồm ba công ty là má»™t thế lá»±c đáng gá»?m trong sản xuất phim ảnh và truyá»?n hình. Tháng 10-1988, Harpo Production, Inc. già nh lại quyá»?n sản xuất Oprah Winfrey show từ Táºp Ä‘oà n Capitol Cities/ABC, khiến Oprah Winfrey trở thà nh ngÆ°á»?i phụ nữ đầu tiên trong lịch sá» sở hữu và sản xuất talk show của riêng mình. Năm 1998, má»™t lần nữa Oprah Winfrey xuất hiện trên mà n ảnh lá»›n trong bá»™ phim truyện Beloved, dá»±a trên tiểu thuyết của Toni Morrison, nhà văn Mỹ Ä‘oạt giải Nobel.
Ảnh hưởng của Oprah Winfrey còn lan rá»™ng sang lÄ©nh vá»±c xuất bản khi bà khởi xÆ°á»›ng má»™t câu lạc bá»™ sách trên sóng phát thanh và sau đó là trên mà n ảnh truyá»?n hình. Những tác phẩm của CLB sách Oprah láºp tức trở thà nh bán chạy nhất, và năm 1999 bà đã được trao tặng huy chÆ°Æ¡ng và ng tại lá»… ká»· niệm lần 50 của QuÄ© Sách quốc gia Mỹ do những công lao của bà đối vá»›i các tác giả và tác phẩm.
Khi tạp chà Forbes công bố danh sách các tỉ phú Mỹ năm 2003, Oprah Winfrey trở thà nh ngư�i phụ nữ Mỹ da mà u đầu tiên trong danh sách nà y.
Có ngư�i cho rằng thà nh công của Oprah Winfrey là do may mắn, nhưng Oprah không tin ở sự may mắn. Theo Oprah: “May mắn chỉ là sự chuẩn bị cho cơ hội gặp gỡ�. Sự vươn lên không ngừng từ vai trò phát thanh viên một đà i truy�n thanh nh� đến một phụ nữ có ảnh hưởng rộng lớn, ngư�i là m nên lịch sỠcủa talk show truy�n hình, đã chứng minh quan niệm của Oprah: “Bất kể bạn là ai, bạn từ đâu tới, khả năng chiến thắng luôn khởi đầu từ bạn�.
Ä?i tìm kiếm sá»± tháºt ở chÃnh mình và ở ngÆ°á»?i khác; sá»± thấu hiểu, trung thá»±c và tình yêu đối vá»›i con ngÆ°á»?i đã khiến Oprah Winfrey trở thà nh ngÆ°á»?i phụ nữ được yêu mến nhất nÆ°á»›c Mỹ; má»™t ngÆ°á»?i bạn thân thiết đã bÆ°á»›c và o nhà của hÆ¡n 20 triệu gia đình ở Mỹ má»—i ngà y.
BÄ‚NG THANH
Năm 1991, bắt nguồn từ những hồi ức tuổi thÆ¡ bị bạo hà nh của chÃnh mình, Oprah Winfrey khởi xÆ°á»›ng má»™t phong trà o nhằm xây dá»±ng má»™t hệ thống dữ liệu quốc gia liên quan đến những kẻ bạo hà nh trẻ em đã bị kết án, từ đó Ä‘Æ°a ra trÆ°á»›c Ủy ban tÆ° pháp Thượng viện Mỹ má»™t dá»± thảo luáºt quốc gia bảo vệ trẻ em.
Tổng thống Clinton đã ký “Dá»± thảo Oprahâ€? và ban hà nh luáºt và o năm 1993.
_____________________
(*) Oprah xếp thứ 1 vá»›i thu nháºp (năm 2004) là 225 triệu USD, trang web của bà có tá»›i 5.710.000 lượt truy cáºp; xếp kế tiếp trong Top 5 là ông vua sân golf Tiger Woods, hai nhà là m phim Mel Gibson, George Lucas, cầu thủ bóng rổ Shaquille O’Neal.