Quan Âm Thị Kính

Truyên Quan Âm Thị Kính có thể tóm lược thành 5 phần như sau :


1. Nỗi oan giết chồng

Ä?ức Quan-Âm nguyên trÆ°á»›c kia là đàn ông, tu-hành đắc đạo gần thành Phật. NhÆ°ng Ä?ức Mâu-ni hiện ra ngÆ°á»?i con gái đẹp để thá»­ lòng thì ngài hẹn đến kiếp sau sẽ vầy duyên. Vì vậy Ä?ức Phật bắt ngài sinh làm kiếp thứ mÆ°á»?i và cho ngài đầu thai làm con gái há»? Mãng ở quận LÅ©ng-tài nÆ°á»›c Cao-ly, rồi bắt suốt Ä‘á»?i phải chịu oan-khổ để thá»­ lòng. NgÆ°á»?i con gái ấy tên là Thị Kính, lá»›n lên có tài-sắc nết-na. Sau cha mẹ gả cho Thiện-SÄ©, má»™t thÆ°-sinh, con nhà há»? Sùng. Hai vợ chồng ăn ở vá»›i nhau rất hòa-thuận. Má»™t đêm kia chồng ngồi Ä‘á»?c sách, nàng ngồi khâu bên cạnh. Chồng mệt tá»±a bên cạnh ngủ. Nàng nhìn thấy nÆ¡i cằm chồng có râu má»?c ngược; sẵn dao nÆ¡i tay, nàng toan cắt sợi râu Ä‘i. Bá»—ng ngÆ°á»?i chồng giật mình thức dậy, tưởng vợ có ý ám hại mình bè tri-hô lên. Cha mẹ chồng đến, má»™t má»±c buá»™c nàng cố ý giết chồng, rồi sai má»?i Mãng-ông đến bảo để giao trả nàng lại.

2. Thi Kính đi tu

Vá»? nhà cha mẹ, oan-ức và Ä‘au buồn mà không biết thổ lá»™ cùng ai, nàng định tá»± tá»­. Song nàng nghÄ© mình là con má»™t, mà cha mẹ thì đã già nên không nỡ dứt tình. Nàng bèn quyết chí Ä‘i tu. Nàng giả dạng nam-nhi, đến chùa Vân-tá»± xin qui-y. Ä?ược sÆ°-cụ thừa-nhận, đặt tên cho là Kính-Tâm.

3. Nỗi oan thông dâm

Nh� câu kinh tiếng kệ, Kính-Tâm dần quên được đau buồn. Nhưng không bao lâu lại xảy ra tai-vạ nữa. Nguyên trong làng có Thị-Mầu, con gái của một phú-ông, hiện đư�ng kén chồng nên thư�ng hay đến lễ chùa. Thị Mầu thấy tiểu Kính-Tâm có tư-sắc thanh tao, đem lòng say-mê, nhưng kính-Tâm thì vẫn th�-ơ. Vì mơ-tưởng nguyệt-hoa quá nên khi lửa dục nhóm lên, không tự-chủ được, Thị-Mầu mới thông dâm với đứa đầy-tớ trong nhà, thành ra có mang. Chuyện đổ-bể ra, làng biết, g�i ra tra h�i thì Thị-Mậu đổ cho Kính-Tâm. Kính-Tâm khó thể minh-oan nên làng phạt đánh và bắt khoán. Nhà sư thương-hại đứng ra lĩnh v�.

4. Thị-Kính nuôi con Thị-Mầu

Sau Thị-Mầu sinh được một đứa con-trai, đem ra chùa trả cho Kính-Tâm. Vì dạ hiếu sinh, Kính-tâm ẩn-nhẫn nuôi đứa hài-nhi. Ba năm sau, đứa bé khôn lớn. Kính-tâm đã đén ngày siêu-hóa, bèn g�i đứa bé lại dặn-dò rồi viết một bức thư để lại cho cha mẹ trước khi xả-tự.

5. Rửa oan thành Phật

Khi sÆ°-vãi trong chùa liệm thi-hài má»›i biết Kính-Tâm là đàn-bà giả trai. Làng hay, bắt Phú-ông phải sắp-đặt việc chôn cất. Thị-Mầu khi ấy hổ-thẹn phải liá»?u mình. Và lúc chết phải sa vào địa-ngục. Ä?ược thÆ° báo tin, ông bà há»? Mãng cùng Thiện-SÄ© và đứa bé đến chùa lo việc ma-chay, cầu cho Thị-Kính kiếp sau khá»?i khổ-nạn. Trong lúc chay đàn, đức Phật Thiên-Tôn hiện xuống truyá»?n cho Kính-Tâm được lên trá»?i làm Phật Quan-Âm, ông bà há»? Mãng và đứa tiểu-nhi cÅ©ng được siêu thăng. Duy chỉ có Thiện-SÄ© thì cho làm con vẹt đứng nhá»? má»™t bên.

1. Nhân sinh thành Phật dễ đâu,
Tu hành có khó rồi sau mới thành.
Ai hay vững dạ làm lành,
Chứng minh trong chốn minh minh cũng tư�ng.
5. Kìa Ngô thị, tụng Kim Cang,
Chân thân còn để tượng vàng nghìn thu.
Kìa Ä?ịa Tạng, dốc lòng tu,
Ä?á»™ thân cÅ©ng được khá»?i tù đấng thân.
Ấy là những truyện gần gần,
10. Tu thân mà được, độ thân lắm ngư�i.
L� là đức hạnh tót v�i,
Ä?ức Quán Âm ấy truyện Ä‘á»?i còn ghi.

Vốn xưa là đấng nam nhi,
Dốc lòng từ thủa thiếu thì xuất gia.
15. Tu trong chín kiếp hầu qua,
Bụi trần dũ sạch, thói tà rửa không.
Ä?ức Mâu Ni xuống thá»­ lòng,
Hiện ra một ả tư dung mỹ mi�u.
Lần khân ép dấu nài yêu,
20. Ngư�i rằng: " Vốn đã lánh đi�u nguyệt hoa. "
"Có chăng kiếp khác h�a là,"
"Kiếp này sợi chỉ trót đà buộc tay".
Nào ng� phép Phật nhiệm thay,
Lỡ l�i mà đã vin ngay lấy l�i.
25. Ch� cho kiếp nữa đủ mư�i,
Thử cho đày đ�a suốt đ�i xem sao?

Cõi trần mượn cửa thác vào,
Hóa sinh, sinh hóa lẽ nào cho hay.
Cao Ly là nước lớn thay,
30. Ä?ại bang thành vốn xÆ°a nay gá»?i là.
Lũng Tài quận ấy không xa,
Hồ Nam huyện Bắc, có nhà Mãng Ông.
Gia tư thì cũng bậc trung,
Chỉ hi�m trước cửa treo cung còn chầy.
35. Vết Kim Tiễn kể thiêng thay,
Báo thai mộng nguyệt, mãn ngày treo khăn.
Tuy chưa phải đấng thạch lân,
Khấn cầu cũng b� ngư�i thân muộn màng.
Ä?ặt cho Thị Kính tên nàng,
40. Ä?ượm nhuần sắc nÆ°á»›c, dịu dàng nét hoa.
Não nùng chim cũng phải sa,
Ngư�i tiên cung ở đâu ta trên đ�i.
Gồm trong tứ đức vẹn mư�i,
Cửa Vương đạo dễ mấy ngư�i tư�ng đông

45. Ở trong quận, có h� Sùng,
Sẵn khuôn y bát, vốn dòng cân đai.
Sinh chàng Thiện Sĩ là trai,
Qua vòng tổng giốc mới ngoài gia quan.
Kể đi�u tài mạo cũng ngoan,
50. Gã tào kiếp trước, chàng Phan phen này.
Ä?ã trồng bạch bích sẵn đây,
Còn ch� bói phượng chưa vầy bạn loan.
Thư trung dành có ng�c nhan,
Sách đèn còn bận, buông màn Quảng Xuyên.
55. Vẳng nghe h� Mãng gần mi�n,
Lam ki�u là chốn thần tiên có ngư�i.
Bức tranh khổng tước vẽ v�i,
Tay hèn dấu bắn mấy đ�i cho tin.
Ä?em cân mà thá»­ nhắc lên,
62. Bên tài bên sắc đôi bên cũng vừa.
Mượn ngư�i đánh tiếng trình thưa,
Cầu hôn mới viết thư từ đệ sang.

Mở ra h� Mãng xem tư�ng,
Cùng phu nhân mới lo lư�ng trước sau.
65. Bấy lâu vốn đã quen nhau,
H� ngư�i vả cũng công hầu xưa kia
Con trai rèn cập sớm khuya,
Nhà thi thư lại giữ ngh� thi thư.
Vừa đôi phải lứa Quán thư,
70. Há rằng Trịnh với T� ư mà ng�.
Ä?ừng rằng oanh yến lá»?c lừa,
Lại còn nay đợi mai ch� nơi nao?
Tơ hồng đã khéo se vào,
Viết thơ hoàn cát mà trao h� Sùng.

75. Nàng nghe nghĩ ngợi đã xong,
Năm canh thắc mắc, trong lòng cảm thương.
Linh Xuân một khóm hầu vang,
Quế non Yên đã nở nang chồi nào?
Có ta một chút má đào,
80. Thần hôn cũng đã ra vào làm khuây.
�o Lai chưa múa sân này,
Thì đem kinh bố mà thay g�i là,
Tòng phu nếu đã từ gia,
Thừa hoan như lúc ở nhà được đâu?

85. Song thân thấy ý đeo sầu,
G�i con mới dạy gót đầu cho hay.
"Kẻ làm phụ mẫu xưa nay,
"Gái sinh mong sớm đến ngày hữu gia.
"Cứ xem phúc trạch nhà ta,
90. "Một mai cũng dễ trai già nở châu.
"Sự nhà chớ lấy làm sầu,
"Miễn con giữ đạo làm dâu cho toàn.
"Núi kia ắt hẳn chưa mòn,
"Thông kia sương tuyết hãy còn chở che.
95. "Vả xem lối lại đư�ng đi,
"Quanh đây thăm viếng đôi khi cũng gần."

Nàng nghe dạy dỗ ân cần,
Gạt châu mới nghĩ, lại dần dần khuây.
Cá đi, nhạn lại, tin bay,
100. Ä?ủ năm lá»… đã đến ngày thừa long.
Ä?ào yêu choi chói màu hồng,
Ng�c trao chén dặn, hương xông áo nguy�n.
Gió đằng kể khéo đưa duyên,
Chàng lưu giong ruổi đến mi�n Thiên thai.
105. Tiếng cầm tiếng sắt bẻ bai,
Tiếng chuông, tiếng trống, bên tai rập rình.
Một đôi tài sắc vừa xinh,
Ä?ố Tăng Ä?ô vẽ bức tranh nào bằng?
110. Một rằng thế thế hai rằng sinh sinh.
Ä?á kia tạc lấy lá»?i minh,
Vàng kia thiếp lấy chữ tình mà treo,
Xét nàng nết đủ m�i đi�u,
Ä?ã niá»?m hiếu thảo, lại chiá»?u Ä‘oan trang.
115. Ở trên hiếu thuận song đư�ng,
Lòng quỳ dám trễ, tay khương nào r�i.
Câu thơ liễn nhứ ngâm chơi,
Dẫu tài nàng Tạ đã xơi cho tày.
Khuyên chàng kinh sử đêm ngày.
120. Thanh mây mong nhắc chân giầy cho cao.
Nghi gia hai chữ thÆ¡ Ä?ào,
Nhận ra trăm nết, nết nào còn chê.

Hôm mai trong chốn thâm khuê,
Kẻ đư�ng kim chỉ, ngư�i ngh� bút nghiên.
125. Canh khuya bạn với sách đèn,
M�i lưng chàng mới tựa bên cạnh nàng.
Phải khi liếc mắt trông chàng,
Thấy râu m�c ngược ở ngang dưới cằm.
Vô tâm xui bỗng gia tâm,
130. Dao con sẵn đấy, mới cầm lên tay.
Vừa giơ sắp tiến cho tày,
Giật mình chàng đã tỉnh ngay bấy gi�.
Ngán thay sửa dép ruộng dưa,
Dẫu ngay cho chết, cũng ng� rằng gian.
135. Thất thần nào kịp h�i han,
Một l�i la lối rằng toan giết ngư�i,
Song thân nghe tiếng rụng r�i,
Rằng: " Sao khuya khoắt mà l�i gớm thay?"
Thưa rằng: "Giấc bướm vừa say,
140. "Dao con nàng bỗng cầm tay k� gần.
"Hai vai hộ có quỷ thần,
"Thực hư đôi lẽ xin phân cho tư�ng."

Nàng vâng thưa hết m�i đư�ng,
Rằng: " Từ gảy khúc loan hoàng đến nay.
145. "�n kia nâng để ngang mày,
"Sạch trong một tiết, thảo ngay một b�.
"Bởi chàng đèn sách m�i mê,
"Gối Ôn Công thủa giấc hòe thiu thiu.
"Thấy râu m�c chút chẳng đ�u,
150. "Cầm dao tiến để một chi�u như nhau.
"Há rằng có phụ tình đâu,
"Muôn trông xét đến tình đầu kẻo oan.
"Thác đi ph�ng lại sinh hoàn,
"Thì đem lá phổi buồng gan giãi bày".

155. Cô công rằng: " Bảo cho hay,
"Trộm hương, cắp phấn cũng đầy chan chan.
"Mấy ngư�i một ngựa một an,
"Nay Trương, mai Lý thế gian hiếm gì?
"Ấy may mà tỉnh ngay đi,
160. "Ä?ỉnh đình Ä‘inh nữa có khi còn Ä‘á»?i.
"Sự này chớ lấy làm chơi",
Sai ngư�i tức khắc đến m�i Mãng Ông.
Trách rằng: " Sự mới lạ lùng,
"Sinh con ai dễ sinh lòng ấy đâu?
165. "Sắt cầm bỗng dở dang nhau,
"Say đâu với đứa trong dâu hẹn hò.
"Sông kia còn có kẻ dò,
"Lòng ngư�i ai dễ mà đo cho cùng.
"Sự này mư�i mắt đ�u trông,
170. "Thôi đừng tra h�i, gạn gùng nữa chi.
"Nghe anh nào có bụng gì,
"Ä?em lòng dạy dá»— sau thì mặc anh."
Lặng nghe kể hết sự tình,
Ngậm ngùi nghĩ đến con mình mà thương.
175. Nỗi kia, đoạn n� ngổn ngang,
Tủi thân khôn đậu hai hàng mưa sa.
Thưa rằng: " Trong nghĩa thông gia,
"Ơn lòng chiếu cố thực là hậu thay.
"Hiếm hoi mới một chút này,
180. "Ä?ược nÆ°Æ¡ng cá»­a ấy, đã may bá»™i phần,
"Nguy�n xưa mong vẹn Tấn Tần,
"Hai non ngoảnh lại cho gần cả hai,
"Nào ng� trẻ m� nghe ai,
"Thả chông đư�ng nghĩa, rắc gai lối tình.
185. "Phù dung nỡ để lìa cành,
"Giếng thơi nỡ để rơi mình từ đây.
"Nước trong bát, đã r�i tay,
"Có còn bốc lại cho đầy được chăng?
"Mưa tan mây cuốn nửa chừng,
190. "Rộng dung dạy thế, xin vâng lĩnh v�.
"L�n bơn chịu ép một b�,
"Quản làm sao được kẻ chê ngư�i cư�i".
G�i con đến trước lạy ngư�i,
Lạy lương nhân đã, sẽ r�i chân ra.

195. Lòng nàng xiết nỗi xót xa,
Má đào ủ dột mặt hoa âu sầu.
Ä?ến nÆ¡i làm lá»… khấu đầu,
Lạy công cô đoạn, rồi sau lạy chồng.
Như tuôn gi�t lệ ròng ròng,
200. Nín hơi thổn thức giãi lòng sau xưa.
Kể từ kim cải duyên ưa,
Giây leo cây bách mong nh� v� sau.
Dù ai phụ bạc cùng nhau,
Ä?ã thần ba thÆ°á»›c trên đầu chứng tri.
215. Vì đâu phút hợp, phút ly,
Kiếp này đã lỡ, chắc gì kiếp sau.
Tiếc công ô thước bắc cầu,
Chàng Ngưu, ả Chức giã nhau từ rày.

Ngập ngừng tới lúc chia tay,
210. Ä?ôi bên sùi sụt, bốn mày châu chan.
Ai làm cho phượng lìa loan,
Ä?ang tay nỡ bẻ phím đàn làm đôi.
Lòng chàng nghĩ lại bồi hồi,
Trước kia còn giận, sau rồi lại thương,
215. Duyên này mà đã dở dang,
Còn nên gảy khúc cầu hoàng nữa sao?
Lưu tô sương gió l�t vào,
Ä?em mâm mà chứa ngá»?c giao hẳn đầy,
Phấn kia còn dấu bình này,
220. Hương kia còn dính áo này chưa phai.
Xanh xanh khóm liễu Chương đài,
Tiếc thay đã để tay ai vin cành.
Muôn thu viếng chốn Giai thành,
Vẫn còn hai chữ bất bình mang đi.

225. Nàng đi dở bước vu quy,
Nhân duyên thôi có nghĩ gì như ai.
Ä?ã oan vá»? chiếc tăng hài,
Mặt nào mà lại đi hai lần đò.
Trách ngư�i sao nỡ dày vò,
230. Ä?ể cho Tiểu Ngá»?c giận no cÅ©ng già.
Nhạn hàng ph�ng có đôi ba,
Thà rằng minh mục, hơn là ô danh.
Tủi vì phận liễu một cành,
Liễu đi thì để mối tình cậy ai?
235. Phòng riêng vò võ hôm mai,
Trông ngày đằng đẵng lại dài hơn năm.
Buồng trong gi�t ng�c đầm đầm,
Mùi ăn không nhớ, giấc nằm không ngon.
Ná»±c cÆ°á»?i sá»± nhá»? cá»?n con,
240. Bằng lông mà nảy nên cồn Thái Sơn.
Vẻ chi chút phận hồng nhan,
Cành hoa nở muộn thì tàn mà thôi.
Xót thay tóc bạc da mồi,
Vì ai nên nỗi đứng ngồi chẳng khuây.
245. Dày vò chút phận thơ ngây,
Sự vui chưa thấy, thấy ngay sự phi�n.
Lấy gì báo đáp thung, huyên,
Dễ đem má phấn mà đ�n tr�i xanh,
Có khi dốc chí tu hành,
250. Lánh mình trần tục, nương mi�n Thi�n môn.
Ä?á»™ trì nhá»? đức Thế Tôn.
Dở dang thủa trước, vuông tròn mai sau.
Nghiêm, từ hưởng phúc v� lâu,
H�a đ�n nghĩa nặng ơn sâu cho bằng.
255. Thượng thừa là Phật là Tăng,
Xích thằng đã ủi, kim thằng hẳn giai,
Chỉn e thưa gửi rõ bài,
Thương con hẳn chẳng nỡ hoài cho đi.
Thôi thôi xuất cáo làm chi,
260. Thân này còn quản thị phi được nào!
Bàn thầm m�i lẽ thấp cao.
Ba mươi sáu chước chước nào là trên?

Xuất gia quyết một gan li�u,
Phụ tinh, đới nguyệt bước lên dặm đư�ng.
265. Quần chân áo chít dịu dàng,
Giả hình nam tử ai tư�ng căn nguyên.
Song đư�ng thấy sự ngạc nhiên,
Ruột tằm bối rối, thêm phi�n não ra.
Biết đâu dặm thẳm đư�ng xa,
270. Biết đâu giếng cạn, hay là bể sâu.
Chốc là phần ấy tuổi đầu,
Ä?ến nay cả lá»›n, vừa hầu cậy trông.
Giải kia lầm giắt chữ đồng.
Tủi duyên ấy, để nỡ lòng sâm thương.
275. Hay là bực tuyết buồn sương.
Như ai khoét vách, trèo tư�ng, chớ chơi.
Vậy thì sao chẳng một l�i,
Biết mà gả phắt cho đ�i là xong.
Ä?á vàng nghe cÅ©ng bá»?n lòng.
280. Lẽ nào trống thủng bồng long đến đi�u,
Vì đâu gió quở mưa trêu,
Ä?ể nguồn trôi nổi, cho bèo mênh mông.
Mắt lòa, chân chậm, răng long,
Ä?ể nhÆ° Lữ Ngá»?c hết công tìm tòi,
285. Biết bao nước mắt mồ hôi,
Cây đồng được mấy mươi chồi cho cam?
Bây gi� đôi ngả bắc nam,
Biết còn quanh quẩn cõi phàm hay không?
Nghìn năm nghiêng lở non Ä?ồng,
290. Biết còn ứng tiếng Lạc Chung đó là?
Thương thay lụ khụ tuổi già,
Dế năm canh nguyệt, quốc ba tháng hè.

Nàng từ xa chốn hương khuê,
Nỗi nhà man mác m�i b� mà lo.
295. Cũng toan gỡ mối tơ vò.
Thành sầu cao ngất phá cho tan tành.
Tưởng ơn tr�i bể mông mênh,
Dễ mà đ�n được ân tình ấy đâu?
Tà tà bóng ngả cành dâu?
300. Sớm khuya dưới gối ai hầu hạ thay?
Vắng ngư�i khuất mặt lúc này,
Lòng ngư�i thiểu não biết ngày nào nguôi?
Nghĩ đi�u mưa nắng xa xôi,
Cảm thương đòi đoạn, bồi hồi chừng nao!
305. Chân tr�i đất khách đã lâu,
Chiêm bao lẩn thẩn ở đâu quê nhà.
H�i thăm dặm liễu dần dà,
Ng� đâu Văn Tự chẳng là ở đây,
Bốn b� phong cảnh lạ thay,
310. Bồng lai khi cũng thế này mà thôi.
Cửa Thi�n sẽ lẻn chân coi,
Trông lên sư phụ vừa ngồi tụng kinh.
Mưa hoa rảy khắp bên mình,
Nhấp nhô đá cũng xếp quanh gật đầu.
315. Mới hay đạo Phật rất mầu,
Nghĩ đây cũng dễ đổi sầu làm vui,
Ch� khi kinh giáo vừa rồi,
Lạy sư phụ, bạch khúc nỗi t� tư�ng.
Trình bày tên h� gia hương,
320. Nhà xưa theo dấu văn chương cũng là.
Chán vùng danh lợi phồn hoa,
Chắp tay xin đến Thi�n già quy y.
Sư rằng: " Này đạo từ bi,
"Rộng đư�ng phổ độ, hẹp gì trần duyên.

325. "Nhưng sao đương độ thiếu niên,
"Nhìn xem phong thể cũng nên con ngư�i.
"Cớ chi nhà lối xa khơi,
"Ä?em mình đài các, vào nÆ¡i lâm tuyá»?n.
"Hay là tủi phận h�n duyên,
330. "Hay là đeo lụy mang phi�n chi chăng?
"Chỉn e vượn Sở lạc chừng,
"Bận lòng đến cả cây rừng, chưa minh?".
Thưa rằng: "Trẻ m� thư sinh,
"Làm chi cho được luỵ mình, chớ e!
335. "N�n nhân nh� bóng sân hòe,
"CÅ©ng may tá»›i cá»­a ngá»±a xe vá»›i ngÆ°á»?i.
"Ä?oái trông thế sá»± ná»±c cÆ°á»?i,
"Như đem trò rối mà chơi khác gì.
"Phù vân một đóa bay đi,
340. "Khi thì áo trắng, khi thì muông đen
"Chật đư�ng chen chúc như nêm,
"Cân đai nhan nhản ngư�i quen với mình.
"Chẳng thèm ra áng công khanh,
"Mà đem thân thế làm hình dịch chi.
345. "Cho nên mến cảnh trụ trì
"Dám xin nh� bóng tăng huy xét lòng."
Sư khen rằng: "Kẻ nho phong,
"Ä?ã say đến chữ sắc không đấy mà !
"Kìa bào, kìa ảnh phút qua,
350. "Kìa sương, kìa chớp, kìa là chiêm bao
"L� là tranh trí thấp cao,
"Kẻ xem khoái chí, ngư�i gào thất thanh
"Lấy ai làm nhục làm vinh,
"Trăm năm là nấm c� xanh rì rì.
355. "Sao bằng vui thú liên trì,
"Dứt không tứ tướng, sá gì nhị biên,
"Ä?ạo này huyá»?n thá»±c là huyá»?n,
"Hư vô mà vẫn trang nghiêm thế này

"Tiểu đã mến đạo đến đây,
360. "Kính Tâm tên đặt từ nay g�i thư�ng".
Vâng l�i nương cảnh thượng phương,
Khêu đèn bát nhã, gióng chuông tam huy�n.
Chân kinh ghi chữ tâm truy�n,
Trực tòa Long nhiễu, vui mi�n Hổ khê.
365. Ä?òi cÆ¡n tưởng ná»—i hÆ°Æ¡ng khuê,
Ngư�i đi nghìn dặm, bóng v� năm canh.
Sự mình, mình giận với mình,
Nặng tình cũng phải nén tình làm khuây.
Thanh gươm trí tuệ mài đây,
370. Bao nhiêu khổ não cắt ngay cho rồi.
Hương xông pháp giới ngùi ngùi,
Thông rung trống kệ, trúc hồi mõ kinh.
Có ngư�i cảnh lại càng thanh,
Bồn không cũng nảy ra cành liên hoa.
375. Ä?ã lồng ba tấm cà sa,
Nhưng ngư�i tiên vần trông ra khác phàm.
Dập dìu trước chốn thi�n am,
Kẻ hoài xuân những muốn làm ni cô.
Ngỡ chàng Phan Nhạc đấy ru,
380. Ra đâu cũng ném quả cho tiếc gì.

Tr�i sinh tư sắc làm chi,
Hoa thơm bướm cũng có khi bợn lòng.
Trong làng có một phú ông,
Gia tư đ� với Thạch Sùng kém đâu.
385. Tiểu thư ở chốn hồng lâu,
Tuổi vừa đôi tám Thị Mầu là tên.
Lá hồng đặt xuống nâng lên,
Mối duyên đo đắn chưa nên mối gì.
Nào rằng giữ nết khuê vi,
390. Ngày rằm mồng một cũng đi cúng đàng
Nhác trông thấy tiểu dịu dàng,
Sóng thu xui khiến cho nàng khát khao.
Ngư�i đâu có dáng thanh tao,
Bóng trăng dưới nước, vẻ sao trên tr�i.
395. Ä?áp thÆ°a chÆ°a kịp hết lá»?i,
Mới giàn mặt, thoắt đã r�i chân đi.
Khấn sao đức Phật độ trì,
Xui ra, h�a có chước gì được thân.
Như không phải kiếp Châu trần.
400. Thì xin một trận phong vân cũng nh�.
Lạ thay tiểu vẫn hững h�,
Mấy phen th�i cũng th� ơ với mình.
Hoa kia nói, hẳn nghiêng thành,
Chào hoa hoa lại vô tình mới căm.
405. Tri âm chẳng gặp tri âm,
Ä?ể ai mong đứng mong nằm, sầu riêng,
Trách ông Nguyệt lão nào thiêng,
Có khi bên Thích cũng kiêng kẻo là!
Ä?ăm đăm tưởng nguyệt, mÆ¡ hoa,

410. Biết sao khuây kh�a cho qua cơn sầu.
Trong nhà sẵn có đứa thương đầu,
Quy�n nghi một chút dễ hầu ai hay
Nào ng� gió thổi mây bay
Hạt kia gieo xuống đợi ngày mà sinh
415. Ba trăng coi đã khác hình
Bữa cơm thì biếng, mùi chanh thì thèm.

Song thân ng�, mới h�i xem,
"Sao con lại m�c ra đi�m chẳng hay?
"Thế mà ai h�i bấy nay,
420. "Ä?ôi bêu tay áo chẳng day bên nào
"Lỡ ra rồi biết làm sao,
"Chớ con trả mận gieo đào với ai?
"Dễ mà ăn cáy bưng tai,
"Dăng dăng nghe chuyện bên ngoài hổ ngươi".
425. Nàng rằng: " Ä?âu khéo những lá»?i,
"Ng�c lành ai có dại đ�i thế đâu?
"Cành hoa vẫn giữ còn màu,
"Con oanh dẫu hót cho sầu, trối thây.
"Ví dù tính nước lòng mây.
430. "Nhà ma nào chịu đến rày chửa đi.
"Năm xung tháng hạn phải khi,
"Hóa ra thế ấy h�i chi tức mình?"
Dứt l�i nghe mõ nguyệt bình,
Rằng đòi con gái ngoại tình ra tra.
435. Phú ông thấy sự xấu xa,
Trở vào tắc lưỡi, trở ra vật mình.
Rằng: "Con sinh sự, sự sinh,
"Há rằng vạ ở tr�i xanh gieo vào,
"Một là động địa làm sao,
440. "Nước phương mộc dục chảy vào chẳng sai,
"Hai là lầm thuốc dông dài,
"Cái dâm dương hoắc thì ai cũng vừa,
"Ba là phải đứa trao bùa,
"Miếng trầu hoan hỷ nó cho bao gi�.
445. "Vô tình nào có ai ng�,
"Thế mà ăn nói ỡm � như không.
"Khôn mà thưa gửi cho xong,
"Chẳng thì bè chuối trôi sông chẳng hòa."

Dắt tay kính dẫn nàng ra,
450. Con mang bụng nặng, cha già theo sau.
Những là chê khó chê già,
Ä?ến nay con dại dá»… hầu ai mang?
Phú ông nghe nói hổ hang,
Nhủ rằng: " Sao đấy liệu đư�ng mà đi".
455. Thưa rằng: " Hổ phận nữ nhi,
"Tam tòng vẫn giữ một ly dám r�i.
"Dẫu khi bãi Hán chơi b�i,
"Ä?ố ngÆ°á»?i cÆ°á»?ng bạo má»™t Ä‘á»?i dám trêu.
"Ä?iá»?u đâu nhÆ° dệt nhÆ° thêu,
460. "Ä?iá»?u đâu ai khéo đặt Ä‘iá»?u xấu xa.
"Có đâu những thói dâm tà,
"Bởi chung xấu máu hóa ra thế này.
"Thực là vạ gió tai bay,
"Bỗng dưng gắp lửa bàn tay tội đ�i".
465. Làng rằng: "Nào phải nói chơi,
"Ä?ừng quen dao lá những lá»?i vắt chanh,
"Tướng kia coi đã hiện hình
"Nhỡn quang như thủy có lành được đâu,
"Chẳng hay ngày tháng bao lâu,
470. "Má hồng coi đã ra màu xanh xanh.
"Phải ai thì thú thực tình,
"Luật cho đoàn tụ cũng thành thất gia
"Không thì một chữ thân qua,
Chín trâu: "Chưa dễ chuộc ra được nào".
475. Nghe l�i đe nạt mà nao,
Nghĩ mình đã trót, dễ sao bưng bồng.
Thương đầu nò đã tếch xong,
Nói ra thêm xấu, vả không có bằng.
Phép ngư�i đã cứ cung xưng,
480. Yêu ai chỉ nấy, may chưng được nh�.
Thưa rằng: "Trước hãy còn sơ,
"Cạn sông thì đá s� s� khôn che.
"Xưa nay ở chốn thâm khuê,
"Dù ong hay bướm chưa h� biết ai.
485. "Phải khi lên chốn thi�n trai,
"Kính Tâm tiểu ấy gặp ngoài sau bia.
"Quá yêu tôi đã nguy�n th�,
"Nhụy hoa phó mặc bướm kia ra vào.
"Dù nên cầu bắc bến nào,
490. "Nh� làng ơn ấy đ�i nào dám quên."
Rõ ràng chỉ mặt rõ tên,
Truy�n đ�i tiểu đến nhỡn ti�n đôi co.

Mảng tin, thầy, tớ đ�u lo,
Dữ, lành nào biết duyên do việc gì?
495. Vâng l�i sư dẫn tiểu đi,
Tay thì lần hạt, miệng thì tụng kinh.
Ä?ến nÆ¡i làng há»?i thá»±c tình:
"Tiểu kia đã quyết tu hành đến đây.
"Sóng thu sao hãy còn lay,
500. "Thị Mầu kia đã trình bày phân minh.
"Nói ngay thì cũng thứ tình,
"Liệu ta chớ có dối quanh nữa đòn!"
Lặng nghe đau đớn lòng son,
Kiếp tu, quả ấy có tròn được chăng?
505. Bây gi� cải dạng nam trang,
Nói ra dễ giữ thói hằng được nau!
Thật vàng dẫu lửa mà sao,
Ä?ốt than mà thá»­ mấy tao cÅ©ng dầu!
Trước sau nông nỗi gót đầu,
510. Rằng: " Câu không sắc dễ hầu dám sai.
"Như còn bợn dạ trần ai,
"Thì xin có đức Như Lai trên đầu".
Trái tai, làng h�i Thị Mầu,
Cứ thưa một mực trước sau rành rành.
515. Làng rằng: " Thôi chẳng oan tình,
"Tiểu kia cứ thực mà trình mới xong.
"Phải suy Phật ấy là lòng,
"Như đư�ng gia thất cũng không cấm nào.
"Thôi đừng dối Phật, dối nhau,
520. "Ăn hoa lội nước xơi rau qua rào.
"Mộc thiên chẳng dỗ được nào,
"Buồn mình lại quyến đứa vào vui chơi.
"Giả hình làm tiểu đ�i đ�i,
"Dối ai dễ dối được tr�i kia ru!
525. "Liệu ba mươi sáu đư�ng tu,
"Chẳng thì văn bút, vũ vỗ dễ chi !"

N�i sao cũng cứ tri tri,
Túi roi vồ n�c tức thì truy�n mau.
Làm cho chín khúc cùng đau,
530. Ä?ào nhăn nhó mặt, tiểu cau có mày.
Hãy đư�ng gặp trận gió tây,
Lá rơi rải rác, hoa bay tơi b�i.
Mư�i phương Phật chín phương Tr�i,
Chưa hay đến sự dưới tr�i oan ru?
535 Ä?uốc nào soi thấu lá»?i vu,
Bôi nhoà đen trắng lộn mù phải chăng?
Càng van, càng buộc khăng khăng,
Nỡ nào để tiếng thầy tăng giết ngư�i.
Vóc bồ xem đã tơi b�i

540. Thương thay sư mới cất l�i van lơn.
Thưa rằng: " Làm phúc nào hơn,
"Mở lòng Bồ tát dẹp cơn lôi đình.
"Khoán làng xin nộp phân minh,
"Dại khôn xin hãy thứ tình một phen"
545. Một l�i đạo đức nói lên,
Dẫu ngư�i độc dữ cũng nên xuôi lòng.
Rấp toan khảo đã cho cùng,
Nay sư đã lĩnh thì dung cho v�.
Bè từ tế độ cũng ghê,
550. Chẳng thì sa chốn sông mê còn gì?
Ngá»­a nhá»? giá»?t nÆ°á»›c dÆ°Æ¡ng chi,
Dẫu cho đã héo rồi thì lại tươi.
Dần dà sư mới ng� l�i,
Rằng: " Con đã mắc tiếng ngư�i chê bai.
555. "Tam Quan ra ở mái ngoài,
"Kẻo e miệng thế mỉa mai đến thầy,
"Dù con thiệt có chuyện này
"Lòng trần dũ sạch, từ nay thì chừa.
"Như không, mà phải tiếng ng�,
560. "Cũng nên khuyên gượng làm ngơ kẻo buồn."

Vâng l�i ra ở thuy�n môn,
Trong toà phương trượng dám còn vào ra.
Nương mình bên khóm cúc hoa,
Một hai chồi trúc, năm ba cụm tùng,
565. Gương bạch nguyệt quạt thanh phong.
Cư�i cùng thiếu nữ bạn cùng thuy�n quyên.
Lấy gì làm thú giải phi�n,
Quyển kinh trăm lá, ng�n đèn một hoa.
Bạch vân kìa nẻo xa xa,
570. Song thân ta đấy là nhà phải không?
Bể, non chưa chút đ�n công,
Bấy lâu nay những nặng lòng vì con.
Ngỡ đà qua nạn Cự môn,
Ai hay Thái tuế hãy còn theo đây,
575. Ti�n sinh nghiệp chướng còn đầy,
Cho nên tr�i mới đem đày nhân gian,
Mắt phàm khôn t� ngay gian,
Hai phen đem buộc tiếng oan tày tr�i.
Châu kinh tụng mấy muôn l�i,
580. Tai ương hay cũng rụng r�i như tro.
Sá thù chi đứa dâm ô,
Nước tuỳ duyên rửa đi cho kẻo mà!
Chữ răn: Nhẫn nhục nhiệm hòa,
Nhẫn đi�u khó nhẫn mới là chân tu.
585. L�c vàng nào quản công phu,
Mắt ngừng trên vách, mấy thu đã chầy

Lần lần tính đốt ngón tay,
Thị Mầu đã đủ đến ngày sinh trai.
Phú ông chi khéo nỡ hoài,
590. Con ai thì phó trả ai giữ giàng.
Lòng này dở dở, dang dang,
L�t lòng hôi hổi chẳng thương được nào?
Trên tay nâng gi�t máu đào,
Hầu đi lại đứng, toan vào lại ra.
595. Ngỡ chơi đâu biết thế mà,
Cắn răng đem vứt ruột rà cho ai.
Cắm đầu ra nẽo thi�n trai,
Ôm con len lén đứng ngoài mái hiên,
Tiểu đương tụng niệm khấn nguy�n.
600. Bỗng nghe tiếng trẻ khóc lên giật mình.
Ngoảnh đi thì dạ chẳng đành,
Nhận ra thì hóa ra mình chẳng ngay.
Gớm thay mặt dạn mày dày,
Chân chân đem trả con đây mà v�,
605. Cơ thi�n kể cũng khắt khe,
Khéo xui ra đứa làm rê riếu mình.

Nhưng vì trong dạ hiếu sinh,
Phúc thì làm phúc, dơ đành chịu dơ.
Cá trong chậu nước bơ vơ,
610. Khi nay chẳng cứu, còn ch� khi nao?
Chẳng sinh cũng chịu cù lao,
Xót tình măng sữa, nâng vào trong tay,
Bữa sau sư phụ mới hay,
Dạy rằng: " Như thế thì thày cũng nghi.
615. "Ph�ng như khác máu ru thì,
"Con ai mặc nấy can gì đa mang?"
Bạch rằng: " Muôn đội thầy thương,
"Xưa nay thầy dạy m�i đư�ng nh� to.
"Dù xây chín đợt phù đồ,
620. "Sao bằng làm phúc cứu cho một ngư�i.
"Vậy nên con phải vâng l�i,
"Mệnh ngư�i dám lấy làm chơi mà li�u".
Sư nghe thưa thốt mấy đi�u,
Khen rằng: "Cũng có ít nhi�u từ tâm".
625. Rõ là nước lã vẫn lầm,
Mà đem gi�t máu tình thâm hòa vào.
Mẹ vò thì sữa khát khao,
Lo nuôi con nhện làm sao cho tuy�n.
Nâng niu xiết nỗi trân chuyên,
630. Nhai cơm mớm sữa, để nên thân ngư�i,
Ä?ến đâu ai cÅ©ng chê cÆ°á»?i,
Tiểu kia tu có trót đ�i được đâu?
Biết chăng một đứa thương đầu,
Mình là hai với Thì Mầu là ba.

635. Ra công nuôi hộ thiệt là,
Ä?Æ°Æ¡ng buồn có trẻ hóa ra đỡ buồn.
Khi trống giục, lúc chuông dồn,
Tiếng chuông lẫn tiếng ru con tối ngày.
Phù trì như thổi ra ngay,
640. L� phương hoạt ấu, l� thầy bảo anh.
Bùa thiên đã sẵn kim kinh,
Ma vương kia cũng phải kinh l� là.
Thoi đưa tháng lại ngày qua,
Mấy thu mà đã lên ba tuổi rồi.
645. Con mày mà giống cha nuôi,
Hình dung ý tứ khác nòi bản sinh.
Mai ngày đến lúc trưởng thành,
Cơ cừu dễ rạng ti�n trình hơn xưa.
Vừa mừng con đã sở sơ,
650. Ai ng� tằm kéo hết tơ thì già.
Gió vàng một phút thoảng qua,
Lá ngô biến sắc cành hoa ủ màu.
Than rằng này đạo cao sâu,
Cam lòng tịch diệt ngon đâu phàm trần.
655. Hóa thân thì mượn chân thân,
Siêu thân được lượm tinh thần mang đi.
Ký quy đành chẳng lệ chi,
Ä?oái tình trứng nÆ°á»›c, nghÄ© thì càng thÆ°Æ¡ng.

G�i con từ giã m�i đư�ng,
660. Bút hoa mới viết vài hàng căn nguyên.
Thảo thư dặn rõ cẩn truy�n,
Cầm tay, rồi sẽ tìm lên quê nhà.
Ch� khi xả tự thoát ra,
Lên hầu Sư phụ rồi mà bạch ngay.
665. Dứt l�i thoắt đã chia tay
Hồn hương đã sẵn xe mây rước v�.
Khen cho bé nh� mà ghê,
Vật mình lăn khóc ngồi k� một bên.
Vâng l�i nhủ lại dám quên,
670. Xăm xăm lên bạch Sư trên Thi�n đư�ng.
Nghe l�i, sư nghĩ mà thương,
Dạy rằng: " Nào bản đạo trư�ng ra coi.
"Kính Tâm chầu Phật đi rồi,
"Phải ra xem sóc, cứ noi lệ thư�ng".

675. Gi� lâu vào bạch rõ ràng,
Rằng nay tiểu ấy coi dư�ng nữ ni.
Sư rằng: " Nghe nói hồ nghi,
Vãi đâu ra thử, có thì lại thưa".
Vãi rằng: " Sự chẳng còn ng�,
680. "Thế mà đày đ�a bấy gi� đến nay".
Sãi vào trình với làng hay,
Quả nhiên xóm n� thôn này đổ ra.
Xôn xao tín nữ, lão bà,
Ä?á»?u rằng tu thế má»›i là chân tu.
685. Cha con Mầu thị phao vu,
Mõ truy�n lập tức ra cho làng đòi.
Khoán sư dân đã thu rồi,
Chiểu thu nộp một bắt bồi làm hai.
Trị tang các việc trong ngoài,
690. Phú ông còn đổ cho ai được nào?
Tiểu nhi sư mới g�i vào,
Cha con nhủ lại những sao bây gi�?
Bạch rằng: "Thương xót con thơ,
"Trối trăn có viết một t� lại đây".
695. Xem thư sư phụ mới hay,
Thương cho tiếng n� đi�u này những oan.
Xa xôi cách mấy trùng san,
Cho đưa thư tới Hương Quán quê nàng,
Sắm sanh lễ vật m�i đư�ng,
700. Phú ông vâng phải tính phương chu tuy�n.
Ngửa tay chịu việc tần phi�n,
Nh� con báo bổ đã nên cam lòng.
Thị Mầu cùng bạn má hồng,
Ä?ể tang phải khóc là chồng dở dang.
705. Phần thì hổ với dân làng,
Phần thì rầu với song đư�ng nơi đây.
Còn ngư�i con cái thẹn này,
Phải li�u như thể vợ thầy Trang sinh,
Trầm luân kiếp ấy đã đành,
710. May ra còn có chút tình xót xa.

Xót thay h� Mãng tuổi già,
Bức thư đưa đến mở ra rụng r�i.
Vân mòng đã mấy năm tr�i,
Thấy thư lại hóa ra ngư�i biệt ly.
715. Ỷ hòe một giấc còn chi,
Ngư�i là ngư�i cổ, thư thì thư không.
Quản bao nước thẳm, non cùng,
Ä?eo khăn quảy gánh thẳng giong tức thì,
Nghe tin Thiện sĩ theo đi,
720. Gánh sầu san xẻ, nặng n� cả ba
Thắp cao dặm trúc ngàn hoa,
Qua hồ Tây đến đây là chùa Văn.
Cần quy�n xót nỗi song thân,
Nước non len l�i mấy lần thẳm xa.
725. Ngửng trông ba thước hồng la,
Trách thầy Tử hạ khóc mà được chăng?
Thi�m cung từ vắng ả Hằng,
Tìm kim đáy nước mò trăng giữa đầm.
Non Hành nhạn vắng tin thăm,
730. Sông ngô tìm cá, thì tăm cũng chìm,
Bấy lâu tin tức đã im,
Ai hay di thể còn tìm thấy đây?
Giữa đư�ng thoát gánh kh�i tay,
Thông già, huyên cỗi sau này làm sao?
735. Lòng chàng chín khúc tiêu hao,
Hạt châu lai láng, thấm bào như dong.
L�i nguy�n chỉ núi th� sông,
Tiếng là da mở, nghĩa cùng thịt xương.
Tơ duyên bỗng xẻ đôi đư�ng,
740. Vì anh lỗi đạo, cho nàng ngậm oan,
Châu rồi có lẽ phục hoàn,
Cũng mong Liễu lại tay Hàn mai ngay.
Nửa chăn để bụi đã đầy,
Uyên uơng ước lại sum vầy đồng khâm
745. Vi Cao lòng vẫn chăm chăm,
Ng�c Tiêu ph�ng độ mấy năm tái hoàn?
Th� rằng chán nguyện nhân gian,
Lại xin theo dấu Niết bàn ở đây.
H�a chăng gặp kiếp sau này,
750. Chẳng thì xin hóa làm cây Hàn Bằng.
Ai trông thấy chẳng ngập ngừng,
Ä?á»™ng lòng mà khóc ngÆ°á»?i dÆ°ng sụt sùi.
Một đoàn bồ bạt tới lui,
D�n đư�ng tổ đạo đặt nơi ủy hình.
755. Theo đưa kia biết bao tình,
Ä?ứa nuôi hoàng khẩu, đấng sinh bạch đầu.
Tiếng tiêu inh �i gi�ng sầu,
Một giây bạch bố bắc cầu độ vong,
Kìa ai muốn khảo cho cùng,
760. Theo đưa cũng chạnh tấm lòng ăn năn.
Nỗi cơn lệ vũ sầu vân,
Vang hồi pháp khí, rung cành linh phan.
Vùi hương chôn ng�c đã an,
Cửa thi�n mới đặt pháp đàn làm chay.
765. Ä?ủ đồ thập cúng sẵn bày,
Lòng đi ba cõi hương bay chín tr�i,
Bảo đư�ng tụng niệm mấy l�i,
Chúc cho giải thoát sang đ�i mai sau.

Ai hay phép Phật nhiệm mầu,
770. Có khi nước Trúc ở đâu cũng gần.
Giữa tr�i kết đóa Tư�ng Vân,
Ä?ức Thế Tôn hiện toàn thân xuống đàn.
Ào ào dạng bóng tư�ng loan,
Tràng phan bảo cái giao ban âm thầm.
775. Truy�n rằng nào Tiểu Kính Tâm,
Phi thăng làm Phật Quán Âm tức thì.
Lại thương đến đứa si nhi,
Trên tay cho đứng li�n khi bấy gi�.
Kìa như Thiện Sĩ l� đ�,
780. Cho làm chim vẹt đứng nh� một bên,
Ä?á»™ cho hai khóm thung, huyên,
Giơ tay cầm quyết, bước lên trên tòa.
Siêu thăng thoát cả một nhà,
Từ nay phúc đẳng hà sa vô cùng,
785. Lên mi�n Cực Lạc hội đồng,
M�i ngư�i khi ấy đ�u trông rành rành.
Cho hay lành lại gặp lành,
Nam mô Di Phật tu hành thì hơn.

Thật không ng� Quan Âm Thị Kính mà cũng được chuyển thơ Lục Bát ::) . Mới lần đầu được biết đó . :roll: .

Quan Âm Thị Kính là má»™t cái tích chứ không phải là tiểu thuyết viết bằng tiếng Ä?ạn Hàn rồi có ngÆ°á»?i diá»…n Nôm thành thÆ¡ lục bát.

Tuy tích là tích Ä?ại Hàn vá»? Phận Quán Thế Âm nhÆ°ng bối cảnh là bối cảnh của Việt Nam mình.