Bích Câu Kỳ Ngá»™ - Ä?ặng Trần Côn

Bích Câu Kỳ Ngộ - �ặng Trần Côn

Truyện này kể một sự tích ở nước ta, tức là việc một ngư�i h�c trò tên Trần Tú Uyên gặp một nàng tiên ở đất Bích-câu, bởi thế mới đặt tên truyện là "Bích câu kỳ-ngộ" (sự gặp gỡ lạ lùng ở Bích-câu). Bích-Câu (ngòi biếc) trước thuộc làng Yên-Trạch, tổng Yên-hoà, huyện Th�-Xương, tỉnh Hà-Nội; nay là phố Cát-Linh. Hiện còn đ�n th� Tú-Uyên, bên cạnh nhà Văn-Miếu, là cái di tích của câu chuyện hoang đư�ng này. Truyện này gồm 648 câu, có thể chia làm 4 hồi:

I- Tú-Uyên gặp Giáng-Ki�u, v� ốm tương-tư (1 - 272):

Trần-tú-Uyên, một ngư�i h�c trò nghèo, thư�ng hay đi chơi những nơi thắng-cảnh; một lần đến đất Bích-câu, thấy phong cảnh đẹp, bèn làm nhà ở đấy h�c. Một hôm, ông đi xem hội làm chay ở chùa Ng�c-Hồ (tức chùa bà Ngô ở phố Sinh-từ Hà-Nội). Chi�u đến, sắp v�, chợt thấy bay đến trước mặt một bài thơ có ý ghẹo mình. Trông ra cửa Tam-quan, thấy một ngư�i con gái rất đẹp. Ông bèn đi theo, đến Quảng-văn-đình (nay là chợ cửa Nam Hà-Nội) thì chợt ngư�i ấy biến mất. Từ đấy, Tú-Uyên sinh ra ốm tương-tư.

II- Tú-Uyên kết duyên cùng Giáng-Ki�u (273 - 428):

Sau Tú-Uyên đến Ä‘á»?n Bạch-mã (nay là phố Hàng Buồm) cầu má»™ng. Ä?êm thần bảo ông sáng hôm sau ra đợi ở Cầu Ä?ông (nay ở phố hàng Ä?Æ°á»?ng) thì gặp ngÆ°á»?i con gái ấy. Hôm sau ra đợi mãi đến chiá»?u, chỉ gặp má»™t ông lão bán bức tranh má»™t tố nữ giống hệt ngÆ°á»?i đã gặp hôm trÆ°á»›c. Ông bèn mua vá»?, treo ở nhà, cứ đến bữa ăn, dá»?n hai cái bát, hai đôi Ä‘Å©a, má»?i ngÆ°á»?i trong tranh ăn. Má»™t hôm, ông Ä‘i há»?c vá»?, thấy có mâm cÆ¡m dá»?n sẵn, trong bụng sinh nghi. Hôm sau, ông rình ở má»™t chá»—, thấy ngÆ°á»?i trong tranh bÆ°á»›c ra, ông vá»™i chạy lại há»?i, thì ngÆ°á»?i ấy nói tên mình là Giáng-Kiá»?u ở trên cung tiên xuống, xin kết duyên cùng ông. Giáng-Kiá»?u làm phép biến chá»— nhà của ông thành nguy nga tráng lệ.

III- Giáng-Ki�u giận Tú-Uyên b� đi, sau lại trở v� nhà (429 - 558):

Tú-Uyên lấy Giáng-Kiá»?u được ba năm, thÆ°á»?ng cứ rượu chè say sÆ°a, nàng can ngăn, ông không nghe, lại còn đánh đập. Má»™t lần, nàng quá giận, bá»? ông biến Ä‘i. Ä?ến lúc tỉnh, ông Ä‘i tìm đâu cÅ©ng không thấy, chỉ than khóc thÆ°Æ¡ng tiếc. Má»™t hôm buồn quá, ông toan tá»± vận; chợt nàng Giáng-Kiá»?u hiện ra, ông bèn từ tạ, hai bên Ä‘oàn tụ nhÆ° xÆ°a.

IV- Tú-Uyên và Giáng-Ki�u lên cõi tiên (559 - 648):

Từ bấy gi� Tú-Uyên đối đãi tử-tế với Giáng-Ki�u. Sau sinh được một đứa con trai đặt tên là Chân-Nhi. Nàng Giáng-Ki�u bèn khuyên ong nên lên cõi tiên và trao cho bùa tiên cùng thuốc tiên để ông tu luyện. Rồi một hôm sau khi đã dặn dò Chân-Nhi � lại cõi trần. hai vợ chồng cùng cỡi hạc bay lên cõi tiên.

Bốn hồi trên có thể chia ra làm 29 đoạn:

1/ Mở đầu
2/ Cảnh Bích câu
3/ Trần công tử Tú-Uyên
4/ Nỗi buồn của Tú-Uyên sau khi cha mẹ mất
5/ Tú-Uyên nổi tiếng thi-hào
6/ Tú-Uyên đi xem hội chùa
7/ Tú-Uyên gặp mỹ nhân
8/ Tú-Uyên đối thoại với mỹ-nhân dưới cây đa
9/ Sự nghi-hoặc của Tú-Uyên sau khi mỹ-nhân biến đi
10/ Tú-Uyên trở v� mang bệnh tương-tư
11/ Hà-Sinh đến thăm bạn, Tú-Uyên kể rõ sự tình
12/ Hà-Sinh nhắc lại chuyện Lê-Thánh-Tông gặp tiên
13/ Hà-Sinh khuyên bạn không nên mơ-tưởng hão
14/ Tú-Uyên xem bói thẻ và nằm mộng
15/ Gặp ngư�i bán tranh, Tú-Uyên mua v� treo
16/ Tú-Uyên với bức tranh tố-nữ
17/ Tố-nữ trong tranh hiện thành ngư�i thực
18/ Tú-Uyên cùng Giáng-Ki�u chuyện trò
19/ Giáng-Ki�u dùng phép tiên biến hoá
20/ Tú-Uyên cùng Giáng-Ki�u kết duyên
21/ Tú-Uyên say sưa rượu chè, Giáng-Ki�u can không được
22/ Giáng-Ki�u bị ngược đãi, giận bực b� đi
23/ Sau khi tỉnh ra, Tú-Uyên hối hận
24/ Hà-Sinh khuyên-giải Tú-Uyên
25/ Tú-Uyên toan tự-ải, Giáng-Ki�u bỗng hiện v�
26/ Sau khi tái-hợp, vợ chồng Tú-Uyên sinh Chân-Nhi
27/ Giáng-Ki�u khuyên Tú-Uyên tòng tiên
28/ Giáng-Ki�u thuyết v� tiên đạo, Tú-Uyên tỉnh ngộ dần
29/ Sau khi trao nhận tiên phù, hai ngư�i cùng cỡi hạc lên tiên

Mấy trăm năm một chữ tình,
Dưới tr�i ai kẻ l�t vành hoá-nhi
Cơ duyên ngẫm lại mà suy,
Tr�i Nam nào có xa gì cõi Tây.
Tương duyên kỳ ngộ xưa nay,
Trước kia Lưu, Nguyễn; sau này Bùi-Trương.
Kìa ai mê giấc đài Dương,
Mây mưa là chuyện hoang-đư�ng biết đâu?

Thành Tây có cảnh Bích-câu,
C� hoa góp lại một bầu xinh sao!
Ä?ua chen thu cúc, xuân đào,
Lựu phun lửa hạ, mai chào gió đông,
Xanh xanh dãy liễu, ngàn thông,
C� lan lối mục, rêu phong dấu ti�u.
Một vùng non nước quỳnh-giao,
Phất-phơ gió trúc, dặt-dìu mưa hoa.

Tri�u Lê đương hội thái hòa,
Có Trần công-tử tên là Tú Uyên.
Phúc lành nh� ấm xuân-huyên,
So trong tài mạo kiêm tuy�n kém ai.
Thông minh sẵn có tư tr�i,
Còn khi đồng ấu mải vui cửa Trình.
Trải xem phong cảnh hữu tình,
Lâm-toàn pha lẫn thị thành mà ưa.
Li�n khu trùm một lầu thơ,
Lau già chắn vách, trúc thưa giủ rèm.
Thừa hư đàn suối ca chim,
Nửa song đèn sách, bốn th�m gió trăng.
Của chung huy-hoắc đâu bằng.
Chứa kho vàng cúc, chất từng ti�n sen.
Khắp so trong cõi ba nghìn,
Yên-hà riêng nửa, lâm-tuy�n chia đôi.
Thú vui bốn bạn thêm vui,
Khắp trong bể thánh, đủ ngoài rừng tao.

Thoi đưa ngày tháng sương sao,
Ngô vừa rụng lá lại đào nẩy hoa.
Tr�i hôm giục bóng dâu tà,
Xuân già e tuyết, huyên già ngại sương.
Não ngư�i thay! nỗi tang thương,
Trông vùng mây trắng ngất đư�ng non xanh.
Vai còn đôi gánh thâm tình,
Bầu Nhan đã sạch-sành-sanh còn gì!
Mấy phen hạ tới thu v�,
L�t mành nắng rõ, quanh hè tuyết xây.
Chi�u tr�i lạnh ngắt hơi may,
Mai tàn trước gió, liễu gầy sau sương!
Lơ-thơ nửa mái thảo-đư�ng,
Phên th�m l�t gió, vôi tư�ng thấm mưa!
Phong-quang lạ khác dấu xưa,
Ao tù sen rũ, rào thưa, cúc cằn.

Sinh từ gặp bước gian-truân,
Vinh khô g�i nếm mùi trần chút chơi.
Cùng thông dù mặc có tr�i,
Nguôi dần bể khổ, san vơi mạch sầu.
Lôi thôi cơm gi� nước bầu,
Những loài yến-tước biết đâu chí hồng.
Th� xưa đã nặng với lòng,
Dẫu sau trắng nợ tang bồng mới thôi.
Ao nghiên giá bút thảnh thơi,
Tây-hồ tiên-tích mấy nơi phẩm bình.
Thi-hào dậy tiếng Phượng-thành,
Vào phen Lý, Ä?á»—, nức danh Tô, Tào.
Ngửa nghiêng lưng túi phong tao,
Nước, non, mây, gió, chất vào còn vơi.
Châu ken chữ, gấm thêu l�i,
Vàng gieo tiếng đất, hạc khơi bóng thuy�n.
Ä?ã ngÆ°á»?i trong sách là duyên,
Mấy thu hạt ng�c Lam-đi�n chưa giâm.
Lửng lơ chiếc lá doành nhâm,
Cắm thuy�n đợi khách, ôm cầm ch� trăng.

Ng�c hồ có đám chay tăng,
Nức nô cảnh Phật, tưng-bừng hội xuân.
Dập dìu tài-tủ giai-nhân,
Ngổn ngang mã tích xa trần thiếu ai.
Thưởng xuân sinh cũng dạo chơi,
Thơ lưng lưng túi, rượu vơi vơi bầu.
Mảng xem cây phạm thú mầu,
Vầng kim ô đã gác đầu non tê.
Tiệc thô ai nấy cùng v�,
Gió chi�u lay bóng hoa lê la đà.
Bân cầu đàn lũ năm ba,
Thần tiên trưóc mắt ai là kẻ hay!
Sinh vừa tựa liễu nương cây,
Lá hồng đâu đã thổi bay lại gần.
Mắt coi mới t� dần dần,
Mấy giòng chũ viết ba vần bốn câu.
Trông qua lặng ngắt gi� lâu,
?y ai thả lá doành câu ghẹo ngư�i.
Vừa toan h�a lại mấy l�i,
Gió hương đâu đã bay hơi nồng nàn.

Thấy ngư�i trước cửa tam-quan,
Theo sau ba bảy con hoàn nhởn nhơ.
Lạ lùng con mắt ngư�i thơ,
Hoa còn phong nhụy, trăng vừa tròn gương.
Rành rành xuyến ng�c thoa vàng,
Quần Nghê tha thưót, sóng Tương rượm rà.
Mỉa chi�u nét ng�c làn hoa,
Cá chìm mặt nước, nhạn sa lưng tr�i.
Gần xem vẻ mặt thêm tươi,
Mùi hương thoang thoảng thơm rơi ít nhi�u.
Làn thu lóng lánh đưa theo,
Não ngư�i nhăn chút lông nheo cũng tình.
Vốn mang cái bệnh Trương-sinh,
Gặp ngư�i nghiêng nước nghiêng thành biết sao?
Ä?Æ°a tình má»™t nét sóng đào,
Dẫu lòng sắt đá cũng xiêu, l� ngư�i.
Nhân duyên ví chẳng tự tr�i,
Từ-lang chưa dễ lạc v�i non tiên.

Dù mặt lạ đã lòng quen,
Cả li�u đến gốc thu-thiên ướm nàng:
"Quá vui nên trót sỗ-sàng,
"Thử tình cho kẻo bẽ bàng với hoa."
Khách rằng: "Trong hội Vô-già,
"Cửa không, ngàn giác đấy là từ-bi.
"Gió bay những tiếng thị phi,
"Trót lầm thôi có trách gì đến ai"
Gi�ng ki�u nghe l�t vào tai,
Ä?ã gần bể sắc, khôn vÆ¡i sóng tình.
Thưa rằng: "Chút phận thư-sinh,
"Ä?èn từ soi đến tấm thành vá»›i nao!
"Chi-viên nỡ hẹp-hòi sao,
"Mở đư�ng phương tiện chút nào được chăng?"
Răng: "Ä?ây vá»? đạo kim-thằng,
"Trăng hoa sao khéo nói năng những l�i.
"Bến từ có hẹp chi ai,
"Giốc đem thuy�n giác độ ngư�i bến mê.
"Ngán cho bên cõi bồ-đ�,
"Phải đưòng ong bướm đi v� đấy sao?
"Ä?oá hoa sẵn nhạc vàng treo,
"Tiếng oanh chỉ để lao-xao trên cành."
Lặng nghe l�t đến gi�ng tình,
Lòng tham quanh cả bên mình mỹ-nhân.
Rằng: "Ä?ây lầm xuống mê tân,
"Ti�n duyên xin để kim thân tu đ�n.
"Ba sinh cho vẹn mư�i nguy�n,
"Nh� tay kim-tướng, đưa duyên xích-thằng.
"Gậy linh mượn phép cao-tăng,
"Phá thành sầu-khổ cho bằng mới cam.
"Chày sương đợi khách cầu Lam,
"Phẩm tiên may bén tay phàm biết đâu.
"Nước bèo dù có duyên sau,
"Bên sông thử bắc nhịp cầu từ đây."

Ngư�i còn cợt gió, đợi mây,
Gót tiên khách đã trở giầy làm thinh.
Ngóng theo đến Quảng-văn đình,
Bóng trăng trông đã trên cành lướt qua.
Mượn ngư�i thăm h�i gần xa,
Hồng lâu tử các đâu mà đến đây?
Hay là quán nước, làn mây,
Gió xuân thổi xuống chốn này đấy sao?
Dám xin tr� lối cho nao,
Tới non Ng�c dễ ai nào v� a!
?n lòng nhắm liễu thăm hoa,
Biết đâu sắc sắc vẫn là không không.
Thoắt thôi lẩn bóng ngàn thông,
Hương trầm còn thoảng cánh hồng đã khơi.
Xe loan gió cuốn lưng tr�i,
Tiên v� động bích, tình rơi cõi trần.
Ngửa trông năm thức mây vần,
Hồn chưa đến chốn non thần đã mê.

Lần trăng ngơ ngẩn ra v�,
Ä?èn thông khêu cạn, giấc hoè chÆ°a nên.
Nỗi nàng canh cánh nào quên,
Vẫn còn quanh quẩn ngư�i tiên khéo là?
Bướm kia vương lấy sầu hoa,
Ä?oạn tÆ°Æ¡ng-tÆ° ấy nghÄ© mà buồn tênh!
Có khi gẩy khúc đàn tranh,
Nước non ngao-ngán ra tình hoài nhân.
Cầu hoàng tay tựa nên vần,
Tương-Như lòng ấy, Văn-Quân lòng nào.
Có khi mượn chén rượu đào,
Tiệc mồi chưa cạn, ng�c dao đã đầy.
Hơi men chưa nhấp đã say,
Như xông mùi nhớ, như gây gi�ng tình.
Có khi ngồi suốt năm canh,
Mõ quyên điểm nguyệt, chuông k�nh nện sương.
O�i tai những tiếng đoạn trư�ng,
Lửa tình dễ nguội, sông Tương khôn hàn.
Có đêm ngắm bóng trăng tàn,
Tiếng quyên hót sóm, trận nhàn bay khuya.
Ngổn ngang cãnh n� tình kia,
Nỗi riêng, riêng biết, dãi d� với ai!
Vui xuân chung cảnh một tr�i,
Sầu xuân riêng nặng một ngư�i tương tư.
lòng yêu tay tả nên thơ,
Mảnh tình phong với mảnh t� đưa theo.
Aả Hằng ví nặng lòng yêu,
Rẽ mây mở lối tinh-thi�u cho nao!
H�i cho giáp mặt hoa đào,
Vư�n xuân chẳng lẽ ngăn rào mãi ru!

Ä?ồng song có gã há»? Hà,
Sớm tình mới h�i lân-la gót đầu.
Cớ sao chuốc não mua sầu,
Bữa thư�ng ngao-ngán như màu nhớ ai?
Bấy nay vắng vẻ thư-trai,
Vóc sương nghe đã kém vài bốn phân.
Nguồn cơn ng� với cố nhân,
Hoạ may sẽ giúp được phần nào chăng?
Ä?iá»?u đâu thá»±c khéo nhÆ° rằng,
Nói vào hợp ý, khôn bưng lòng ngư�i.
Song mà tình chẳng riêng ai,
Bệnh tương tư có trải mùi mới hay.
Ngư�i ngu đấng thánh xưa nay,
Tình chung chẳng ở vòng này hay sao?
Nói dù nghe cũng thế nào,
Lặng dù, nghe cũng nao-nao chẳng đành.
Bệnh căn khôn lẽ dấu quanh,
Cầm tay mới kể đinh ninh m�i đi�u.
Nói bao nhiêu, tưởng bấy nhiêu,
Ghê cho sắc ng�c dễ xiêu lòng vàng.
Những là tiếc phấn say hương,
Nên vò lưới nhện mà vương tơ tằm.
Sầu dư�ng bể, khắc như năm,
Xương mai chịu được mấy lăm mà gầy!
Nghìn xưa âu cũng thế này,
Gánh sầu san-sẻ ai đầy ai vơi?
Lạ cho cái giống hương tr�i,
Biết năm biết thuở, biết đ�i nào quên.

Hà nghe nói hết căn nguyên,
Nghĩ xem chuyện ấy quả nhiên rằng kỳ.
Chẳng thần nữ, cũng tiên-phi,
Duyên xưa còn có chút gì hay không.
Lá hồng ra mối chỉ hồng,
Nước bèo kia cũng tương phùng có phen.
Ng�c-Liên nghe có Hoa-tiên,
Thánh-Tông thủa trước qua mi�n ấy chơi.
Lầu chuông bỗng gặp môt ngư�i,
Ngâm câu thần kệ, vịnh bài quốc âm.
Ngự khen tú khẩu cẩm tâm,
Mến riêng vì sắc, yêu thầm vì thơ.
Rước v� rắp gạn tóc tơ,
Gót tiên bỗng thoắt bao gi� còn đâu?
Mư�i lăm năm n� chưa lâu,
Còn di tích đó là lầu v�ng tiên.
Lạ tai nghe những chẳng tin,
Thử coi cho thấy nhỡn ti�n mà ghê.
Nhận ra trong lá thơ đ�,
Bút tiên chi để điểm mê lòng phàm.
Những là én bắc nhạn nam,
Cánh hoa mặt nước dễ làm sao đây?
Tuy rằng cách trở đông tây,
Dẫu xa, xa cũng có ngày gần nơi.
Gác xuân cách mấy dặm khơi,
Nhân duyên đành để gió tr�i thổi đưa.

Hà rằng: "Hương lửa duyên ưa,
"Có khi tình trước còn ch� hội sau.
"Ä?ành rằng ký ngá»™ nan cầu,
"Biết đâu non thẳm doành sâu mà tìm.
"Biết đâu nhắn cá gửi chim,
"Vớt trăng dưới nước, mò kim trong doành.
"Biết đâu ả Tố, nàng Quỳnh,
"Cớ chi nhớ quẩn sầu quanh khéo là.
"Chuốc mua lấy nợ phong hoa,
"Mối tơ phó mặc trăng già phải nao!
"Xuân sang xuân đã già nào,
"Ch� sau mai nở thì đào chẳng lâu."
Vắt tay ngẵm nghĩ xưa sau,
Như ai cất hẳn gánh sầu thoảng không.
Nói cư�i tươi tắn thong dong,
Ä?ổi lòng phong nguyệt ra lòng vân-thiên.
Thôi mong khách, lại ch� tin,
Thư hồng ngày m�i, chăn uyên đêm dài.
Bâng khuâng một mối viễn hoài,
Khi trong sân tuyết, khi ngoài tr�i tây.
Ngày thư�ng ngắm cảnh am mây,
Ngư�i buồn xui cả c� cây cũng buồn.
Còn tr�i, còn nước, còn non,
Mây xanh nước biếc vẫn còn như xưa.
Hoa đào còn đó trơ trơ,
Mà ngư�i năm ngoái bây gi� là đâu?
Vù vù gió thổi rèm lau,
Càng như chất mối tơ sầu vào thêm.

Chạnh đâu nhớ chuyện bốc tiêm,
Tới đ�n Bạch-mã, giải ni�m cầu duyên.
Khấn rồi ra góc tây hiên,
Nén hương tắt đ�, ng�n đèn nh� to.
Bóng trăng vừa xế cành ngô,
Giấc hoè dìu-dịu, chăn cù êm êm.
Thấy ngư�i cao mũ rộng xiêm,
Tay cầm thiết bảng, trang nghiêm khác v�i.
Trước sân sang sảng dạy l�i,
Rằng: "Mai sớm đợi ta ngoài sông Tô;
"L� là oanh yến hẹn-hò,
"Cầu Ä?ông sẵn lối, cầu ? đó mà!"
Vội mừng chợt tỉnh giấc hoa,
Sao vừa nhàn-nhạt, tr�i vừa eo eo.
Lòng yêu phải bước chân theo,
Xăm xăm ra đó vắng teo thấy gì.
Nước trong vắt, c� xanh rì,
Thạch-ki�u thấy đó giai kỳ nào đâu?

Trông mong đã suốt gi� lâu,
?m cây mãi thế, ra màu cũng quê.
Chán chi�u thơ thẩn ra v�,
Xem tình dở tỉnh dở mê nực cư�i.
Bỗng may lại gặp một ngư�i,
Tay mang tranh vẽ, gót d�i đư�ng hoa.
Li�n tay xin lĩnh xem qua,
Truy�n-thần một tượng Tố-nga rành rành.
Dịu dàng vẻ đạm màu thanh,
Như ngư�i gặp Quảng-văn đình ngày xưa.
Càng nhìn nét bút càng ưa,
Chàng Vương dẫu mạc bao giò cho nên.
Mua v� treo chốn thư-hiên,
Như ai đem ng�c giải phi�n lại cho.

Mưa hoa khép cánh song hồ,
Sớm khuya với bức h�a đồ làm đôi.
Mâm chung một, đũa thêm hai,
Thơ trao dưới nguyệt, rượu m�i trước hoa.
Tưởng gần thôi lại nghĩ xa,
Có khi hình ảnh cũng là phát phu.
?m tr�i vừa tiết trăng thu,
Ngàn sương rắt bạc, lá khô rụng vàng.
Chi�u thu như gợi tấm thương,
Lòng ngư�i trông xuống sông Tương mơ hình.
K� bên năn nỉ bày tình,
Nỗi nhà thuở trước, nỗi mình ngày xưa.
Từ phen giáp mặt đến gi�,
Những là ngày tưởng đêm mơ đã chồn.
?ấy ai điểm phấn tô son,
Ä?ể ai ruá»™t héo, gan mòn vì ai?
Buồn đào nửa bước chẳng r�i,
Nghìn vàng đổi được trận cư�i ấy chăng?
Rày xin bẻ khoá cung trăng,
Vén mây mở mặt chi Hằng, chút nao!
Chợt trông mấp máy miệng đào,
Mặt hoa há»›n-hở dÆ°á»?ng chào chúa Ä?ông.

Cho hay tình cũng là chung,
Khách tiên chưa dễ qua vòng ái ân!
Một khi ra việc tràng văn,
Trở v� đã thấy bát trân sẵn sàng.
So xem phong vị khác thư�ng,
Mùi hoa sực nức, mùi hương ngạt-ngào.
Bếp tr�i sẵn đấy hay sao?
Của đâu thấy lạ, lòng nào chẳng nghi?
Rạng mai cứ buổi ra đi,
Liệu chừng thoắt trở lại nhà thử coi.
Sẩy đâu thấy sự lạ đ�i:
Trong tranh sao có bóng ngư�i vào ra?
Nhơn nhơn mày liễu mặt hoa,
Này ngư�i khi trước, đâu mà đến đây?

Nàng đương trang điểm nào hay,
Cửa ngoài sẽ hé cánh mây bước vào.
Vội-vàng đánh tiếng ra chào,
Bên mừng, bên lệ, xiết bao là tình!
Rằng:"Bấy lâu một chữ tình,
"Gặp đây xin t� tính danh cho tư�ng".
Nàng rằng: "Bồ liễu phận thư�ng,
"Vì mang má phấn, nen vương tơ đi�u.
"Vốn xưa thiếp khách thanh-tiêu,
"Tiên-thù là hiệu, Giáng-Ki�u là tên.
"Ba sinh đã nặng vì duyên,
"Ä?em thân liá»…u yếu, kết nguyá»?n đào thÆ¡.
"Nhân duyên đã định ngày xưa,
"Tơ trăng xe đến bây gi� mới thân.
"Cũng là nh� đức tiên-quân,
"Ä?oá hoa biết mặt chúa xuân từ rày."
Sinh rằng: "Trong bấy lâu nay,
"Nhắp sầu, gối muộn, có ngày nào ngơi!
"Ä?ã rằng: Tác hợp duyên trá»?i,
"Lám chi cho vẩn lòng ngư�i lắm nau?"
Nàng rằng: "Xin quyết gieo cầu,
"Tấm son th� với trên đầu xanh xanh.
"Dám đâu h�c thói yến oanh,
"Mặn tình trăng gió, nhạt tình lửa hương.
"Gieo thoi trước đã dở dang.
"Sau nên nát đá phai vàng như chơi.
"Mái Tây còn để tiếng đ�i,
"Treo gương kim cổ cho ngư�i soi chung.
"Lạ chi hoa với gió đông,
"Tiếc hương, vả cũng nể lòng chim xanh.
"Một mai mưa gió bất tình,
Vóc tàn, nên để yến oanh "hững h�.
"Nghĩ trong thân-phận yếu thơ,
"Làm chi để tiếng s�-s� lại sau?"

Nói thôi rút chiếc trâm đầu,
Biến hình li�n thấy đôi hầu theo ra.
Tưng bừng sắm sửa tiệc hoa,
Bình trầm đưa khói, chén hà đậm hương.
Gi�ng tình sánh với quỳnh-tương,
Giả say sinh mớ toan đư�ng lần khân.
Thưa rằng: "Túc trái ti�n nhân,
"Không dưng dễ xuống cõi trần làm chi.
"Song còn mấy bạn tương tri,
"Bấy lâu chưa có chút gì là đâu.
"Trước xin từ biệt cùng nhau,
"Chữ duyên này trở v� sau còn dài."
Nghe l�i nói cũng êm tai,
Chìu lòng chi nỡ ép nài mưa mây.
Trước sân mừng cuộc tỉnh say,
Tiếng vui đãi nguyệt, tiệc bày đối hoa.
Bóng mâ bỗng kéo quanh nhà,
Thảo am thoát đã đổi ra lâu đài.
Tư�ng-quang sáng một góc tr�,
Nhởn nhơ áo, mũ, xiêm, hài, biết bao!
Ngư�i yểu điệu, khách thanh-tao,
Mỗi ngư�i một vẻ, ai nào kém ai.
Lả-lơi bên nói bên cư�i,
Bên mừng cố hữu, bên m�i tân-lang.
Ä?ong Ä‘Æ°a khoe thắm Ä‘ua vàng,
Vũ-y thấp-thoáng, Nghê-thư�ng thiết tha.