Đức Huỳnh Phú Sổ : Giáo Chủ Phật Giáo Hòa Hảo

Sấm Giảng - QUYỂN BA

Đây là quyển thứ ba mà
Đức Thầy đã viết
năm 1939 Tại Hòa-Hảo ( 612 câu )

* * *

Ngồi trên đảnh núi liên đài ,
Tu hành tầm Đạo một mai cứu đời .
Lan-thiên một cõi xa chơi ,
Non cao đảnh thượng thảnh-thơi vô cùng .
Hiu-hiu gió thổi lạnh-lùng ,
Phất-phơ liễu yếu lạnh-lùng tòng mai .
Mùa xuân hứng cảnh lầu đài ,
Lúc còn xác thịt thi tài hùng-anh .
Tứ-vi mây phủ nhiễu đoanh ,
Bồng-Lai một cõi hữu danh chữ đề .
Kể từ Tiên cảnh Ta về ,
Non Bồng Ta ở dựa kề mấy năm .
Dạo chơi tầm bực tri-âm ,
Nay vì thương chúng trần-gian phản hồi .
Nghĩ mình trong sạch đã rồi ,
Đào tiên tạm thực về ngồi cõi xa .
Phong-trần tâm đã rời ra ,
Ngọc-Thanh là hiệu ai mà dám tranh .
Ngày ra chơi chốn rừng xanh ,
Tối về kinh kệ cửi canh mặc người .
Xuống trần lỡ khóc lỡ cười ,
Ham vui đào mận vuông tròn chẳng xong .

http://www.phatgiaohoahaotexas.org/quyen3.htm

Trang 92

Chừng nào sấu nọ hóa long ,
Trần-gian mới rõ tấm lòng Thần-Tiên .
Thương đời Ta mượn bút nghiên ,
Thở-than ít tiếng giải phiền lòng son .
Bắt đầu cha nọ lạc con ,
Thân Nầy thương chúng hao-mòn từ đây .
Minh-Hoàng chưa ngự đài mây ,
Gẫm trong thế-sự còn đầy gian-truân .
Đò đưa cứu kẻ trầm-luân ,
Đặng chờ vận đến mới mừng chúa tôi .
Thảm-thương thế sự lắm ôi ,
Dẫy-đầy thê-thảm lắm hồi mê ly .
Dạo chơi Lục-Tỉnh một khi ,
Rước đưa người tục tu-trì xa khơi .
No chiều rồi lại đói mơi ,
Dương-trần sắp vướng bịnh Trời từ đây .
Khuyên trần sớm liệu bắp khoai ,
Cháo rau đỡ dạ tháng ngày cho qua .
Nhắn cùng bổn-đạo gần xa ,
Tu hành trì chí mới là liễu mai .
Nguyện cầu qua khỏi nạn tai ,
Đặng coi Tiên-Thánh lầu-đài quốc-vương .
Niệm Phật nào đợi mùi hương ,
Miễn tâm thành-kính tòa-chương cũng gần .
Lao-xao bể Bắc non Tần ,
Quân Phiên tham báu xa gần cũng qua .
Tranh phân cho rõ tài ba ,
Cùng nhau giành-giựt mới là thây phơi .
Khổ-lao đà sắp đến nơi ,
Thế-gian bớt miệng kêu mời cõi âm .

Trang 93

Dầu cho có ở xa-xăm ,
Cũng là rán tới viếng thăm dương-trần .
Ngũ-Hành cùng các chư Thần ,
Từ đây sắp đến xuống gần chúng-sanh .
Chuông kia treo sợi chỉ mành ,
Chẳng lo thân phận lo giành bướm ong .
Hiếu-trung hãy liệu cho xong ,
Đến chừng gặp Chúa mới mong trở về .
Bây giờ kẻ Sở người Tề ,
Hiền-lương đến Hội cũng kề với nhau .
Phật Trời chẳng luận nghèo giàu ,
Ai nhiều phước đức được vào cõi Tiên .
Hữu phần thì cũng hữu duyên ,
Sửa tâm hiền-đức cõi Tiên cũng gần .
Ta mang mình thịt xác trần ,
Ra tay dắt chúng được gần Bồng-Lai .
Mai sau nhiều cuộc đất cày .
Đua nhau mà chạy lầu đài cũng xa .
Lập rồi cái Hội Long-Hoa ,
Đặng coi hiền-đức được là bao nhiêu .
Gian-tà hồn xác cũng tiêu ,
Thảm-thương bá-tánh chín chiều ruột đau .
Mặc ai tranh luận thấp cao ,
Thương trong lê-thứ xáo-xào từ đây .
Chinh chinh bóng xế về tây ,
Đoái nhìn trần-thế xác thây ê-hề .
Thương trần Ta cũng rán thề ,
Đặng cho bá-tánh liệu bề tu thân .
Tu hành chẳng được đức ân ,
Thì Ta chẳng phải xác thân người đời .

Trang 94

Phật truyền Ta dạy mấy lời ,
Đặng cho trần-thế thức thời tu-thân .
Nào là luân-lý Tứ-Ân ,
Phải lo đền-đáp xác thân mới còn .
Ai mà sửa đặng vuông tròn ,
Long-Vân đến hội lầu son dựa kề .
Thương đời văn-vật say mê ,
Làm điều gian-ác thảm-thê sau nầy .
Kể từ hầu hạ bên Thầy ,
Vào ra chầu-chực đài mây cũng gần .
Tuy là nương dựa non Tần ,
Ngày sau thế cuộc xoay vần về Nam .
Qua sông nhờ được cầu Lam ,
Tu hành nào đợi chùa am làm gì .
Bây giờ bạc lộn với chì ,
Nữa sau lọc lại vít tì cũng chê .
Bớ dân chớ có say mê ,
Trung-lương chánh-trực dựa kề đài mây .
Mảng lo gây-gổ tối ngày ,
Chẳng lo rèn đúc trí tài hiền-lương .
Thân Nầy ăn tuyết nằm sương ,
Chẳng than chẳng thở vì thương thế-trần .
Theo Thầy giảng dạy nhiều lần ,
Dương-gian nào biết thế-trần nào hay .
Cầu cho dân khỏi nạn tai ,
Qua nơi khổ-não mặc ai chê cười .
Bạc đâu dám sánh vàng mười ,
U-mê mà lại chê cười Thần Tiên .
Giã từ sơn-lãnh lâm-tuyền ,
Về đây hội hiệp sạ duyên tớ Thầy .

Trang 95

Ở rừng bạn với cáo-cầy ,
Bây giờ xuống thế cáo-cầy lìa xa .
Thiên-cơ biến đổi can qua ,
Gẫm trong thế-giới còn đôi ba phần .
Mau mau kíp kíp chuyên cần ,
Chúng sanh còn có lập thân hội nầy .
Tuần hườn Thiên-Địa đổi xây ,
Cám thương trần-hạ lòng Đây chẳng sờn .
Cũng còn kẻ ghét người hờn ,
Vì không rõ hiểu sạ-dươn của Thầy .
Hổ-lang ác-thú muôn bầy ,
Lớp bay lớp chạy sau nầy đa-đoan .
Ai mà ăn ở nghinh-ngang ,
Đón đường nó bắt xé tan xác hồn .
Chữ rằng họa phước vô môn ,
Đáo đầu cũng phải xác hồn tiêu tan .
Khuyên người hữu phước giàu sang ,
Mau mau làm phước làm doan cho rồi .
Để sau khó đứng khôn ngồi ,
Thương nhà tiếc của biết hồi nào nguôi .
Ai mà ăn ở ngược xuôi ,
Bị nơi rắn rít chẳng vui đâu là .
Rắn to tên gọi mãng-xà ,
Trên rừng nó xuống nó tha dương-trần .
Ai mà tu tỉnh chuyên cần ,
Làm đường ngay thẳng có Thần độ cho .
Thương đời hết dạ cần lo ,
Chẳng lo niệm Phật nhỏ to làm gì .
Tu là : tâm trí nhu mì ,
Tu hiền tu thảo vậy thì cho xong .

Trang 96

Tu cầu cứu vớt Tổ-Tông ,
Với cho bá-tánh máu hồng bớt rơi .
Tu cầu cha mẹ thảnh-thơi ,
Quốc-vương thủy-thổ chiều mơi phản hồi .
Tu đền nợ thế cho rồi ,
Thì sau mới được đứng ngồi tòa sen .
Người tu phải lánh hơi men ,
Đừng ham sắc-lịch lắm phen lụy mình .
Tu là sửa trọn ân tình ,
Tào-khang chồng vợ bố-kình đừng phai .
Tu cầu Đức Phật Như-Lai ,
Cứu dân qua khỏi nạn tai buổi nầy .
Chữ tu chớ khá trễ chầy ,
Phải trau phải sửa nghe Thầy dạy khuyên .
Ra đời xưng hiệu Khùng Điên ,
Nào ai có rõ Thần Tiên là gì .
Tu không cần lạy cần quì ,
Ngồi đâu cũng sửa vậy thì mới mau .
Trí hiền tâm đức chùi lau ,
Ra công lọc kỹ thì thau ra vàng .
Vinh-hoa phú-quí chẳng màng ,
Ra oai ra lực cỡi thoàn xa chơi .
Con sông dòng nước chiều mơi ,
Dốc lòng trả nợ nước đời cho xong .
Chừng nào bổn-đạo hiểu thông ,
Thiên-cơ đạo-lý để lòng mới thôi .
Chữ vinh chữ nhục mấy hồi ,
Đến khi thất vận làm mồi yêu tinh .
Tu rèn tâm trí cho minh ,
Tánh kia thành kiếng phỉ tình chùi lau .

Trang 97

Hiểu rồi những việc lao-đao ,
Ở cùng cô bác làm sao cho tròn .
Kính yêu nào phải hao mòn ,
Ở cho phải nghĩa lòng son mới vừa .
Nghinh-ngang hỗn-ẩu phải chừa ,
Bà con nội ngoại dạ thưa mới là .
Xóm diềng phải ở thật-thà ,
Dầu không quen biết cũng là như quen .
Ở cho cha mẹ ngợi khen ,
Gặp người lâm nạn đua chen giúp giùm .
Xác thân là cái gông cùm ,
Nếu làm chẳng trọn thú hùm xé thây .
Cho rồi nhơn-nghĩa mới hay ,
Lễ-nghi phong-hóa đổi thay làm gì ?
Từ đây biến đổi dị-kỳ ,
Dương-thế chuyện gì cũng có chuyển lay .
Rèn tâm cho được thẳng ngay ,
Khỏi nơi tà quỉ một mai thấy đời .
Cũng là người ở trong trời ,
Cớ sao ăn ở nhiều lời ngổn-ngang .
Hung-hăng ỷ của giàu sang ,
Chẳng kiêng Trời Phật mê-man ỷ tiền .
Dạy rồi cái đạo tu hiền ,
Làm trai nhỏ tuổi tình duyên đang nồng .
Cũng đừng ghẹo gái có chồng ,
Cũng đừng phá-hoại chữ đồng gái trinh .
Ra đường chọc ghẹo gái xinh ,
Nữa sau mắc phải yêu-tinh hư mình .
Xử cho vẹn chữ nghĩa tình ,
Vâng lời cha mẹ mà gìn gia-cang .

Trang 98

Nghiêm-đường chịu lịnh cho an ,
Loạn-luân cang-kỷ hổ mang tiếng đời .
Anh em đừng có đổi dời ,
Phụ-phàng dưa muối xe lơi nghĩa-tình .
Tuy là Trời đất rộng thinh .
Có Thần xem xét phân minh cho người .
Vô duyên chưa nói mà cười ,
Chưa đi mà chạy hỡi người vô duyên .
Lớn lên phận gái cần-chuyên ,
Làm ăn thì phải cho siêng mới là .
Phải gìn dục-vọng lòng tà ,
Đừng chiều theo nó vậy mà hư thân !
Nghe lời cha mẹ cân phân ,
Tam tùng vẹn giữ lập thân buổi nầy .
Tình duyên chẳng kíp thì chầy ,
Chớ đừng cải lịnh gió-mây ngoại-tình .
Đi thưa về cũng phải trình ,
Công , dung , ngôn , hạnh , thân mình phải trau .
Công là phải sửa làm sao ,
Làm ăn các việc tầm-phào chẳng nên .
Mình là gái mới lớn lên ,
Đừng cho công việc hớ-hênh mới là .
Chữ dung là phận đàn bà ,
Vóc hình tươi-tắn đứng đi dịu-dàng .
Dầu cho mắc chữ nghèo-nàn ,
Cũng là phải sửa phải sang mới mầu .
Ngôn là lời nói mặc dầu ,
Cũng cho nghiêm-chỉnh mới hầu khôn-ngoan .
Đừng dùng lời tiếng phang-ngang .
Thì cha với mẹ mới an tấm lòng .

Trang 99

Hạnh là đức tánh phải không ?
Ở cùng chòm-xóm đừng cho mất lòng .
Bốn điều nếu đã làm xong ,
Cũng gìn chữ hiếu phục tòng song thân .
Dạy rồi những chuyện đức ân ,
Phận làm cha mẹ xử phân lẽ nào .
Lỗi-lầm chớ có hùng-hào ,
Đừng chưởi đừng rủa đừng cào đừng bươi .
Đem lời hiền-đức tốt tươi ,
Đặng mà giáo-hóa vàng mười chẳng hơn .
Cũng đừng gây gổ giận-hờn ,
Cho con bắt chước sạ duôn mới là .
Nam-Mô sáu chữ Di-Đà ,
Từ-bi tế-độ vậy mà chúng-sanh .
Xưa nay Sáu Chữ lạnh tanh ,
Chẳng ai chịu khó niệm sành thử coi .
Trì tâm thì quá ít-oi ,
Bây giờ dùng thử mà coi lẽ nào .
Rạch tim đem để Nó vào ,
Thì là mới khỏi máu đào tuôn rơi .
Để sau đến việc tả-tơi ,
Rồi tu sao kịp chiều mơi cho thành .
Ngày nay chim đã gặp cành ,
Chẳng lo đậu lại cho rành gió mưa .
Tu hành nhiều kẻ chẳng ưa ,
Mặc ai gièm siểm sớm trưa chẳng màng .
Gẫm trong thế-sự trần-hoàn ,
Người hung người ác tà-gian cũng nhiều .
Thương đời ta mới đánh liều ,
Mong người tu tỉnh ít nhiều cũng hay .

Trang 100

Muốn tu còn đợi chiều mai ,
Khuyên người rèn sớm thì xài lâu hư .
Những người có của tiền dư ,
Hãy nên bố-thí dành tư làm gì .
Sau đây nhiều chuyện ly-kỳ ,
Kể sao cho xiết vậy thì dân ôi !
Tại sao chẳng cúng chè xôi ,
Bởi vì tận thế Phật thôi ăn chè .
Cũng không có muốn hoa-hòe ,
Lầu-đài sơn phết cũng là chẳng ham .
Ai chê khờ dại cũng cam ,
Chớ Tôi cũng chẳng có ham lầu đài .
Chữ tu hãy rán miệt-mài ,
Đừng kể vắn dài đừng nệ mau lâu .
Giáo khuyên khắp hết đâu đâu ,
Bớt điều mị-dối mới hầu thấy Ta .
Đừng theo lũ quỉ lũ ma ,
Cúng kiếng nó mà nó phải ăn quen .
Chết rồi cũng bớt cóc keng ,
Trống đờn lễ nhạc tế xen ích gì .
Đàn nhu thầy lễ cũng kỳ ,
Mắc phải chuyện gì phủ phục bình hưng ?
Lại thêm đờn địch từng tưng ,
Đem con heo sống mà dưng làm gì ?
Chủ gia kẻ lạy người quì ,
Làm chuyện dị-kỳ giả-dối hay không ?
Nếu không thì trả lời không ,
Bằng mà có dối thì hòng sửa đi .
Thương đời Ta luống sầu-bi ,
Học nho cứ mãi làm thi ngạo đời .

Trang 101

Rung đùi ngâm chuyện trên trời ,
Tình-duyên cá nước vậy thời dỗ con .
Thấy đời Ta cũng héo von ,
Học nho mà chẳng làm tròn nghĩa-nhơn .
Khoe mình chẳng có ai hơn ,
Nhờ làm thuốc bắc đỡ cơn túng nghèo .
Hiền nhơn chẳng chịu làm theo ,
Đợi ai có bịnh túng nghèo chẳng tha .
Hốt thời cắc bảy cắc ba ,
Nó đòi năm cắc người ta hoảng hồn .
Lành bay còn ác lại tồn ,
Đến chừng lập Hội xác hồn lìa xa .
Mấy anh thầy thuốc Lang-sa ,
Cũng là mổ mật người ta lấy tiền .
Xin trong anh chị đừng phiền ,
Đồng bạc đồng tiền là thứ phi ân .
Muốn sau dựa được Các-Lân ,
Hãy nên trau sửa hiền-nhân mới là .
Những người quê dốt thật-thà ,
Cũng nên tu niệm nhờ mà thân sau .
Lập đời mới biết thấp cao ,
Bây giờ chưa biết ai thau ai chì .
Đời xưa có Ngũ-Viên-Kỳ ,
Đem tài học thuốc hiến thì cho dân .
Người xưa còn chẳng cần thân ,
Miễn cho trong nước chúng dân được nhờ .
Để tâm yên-lặng như tờ ,
Nghĩ suy lời lẽ tỏ mờ thể nao .
Luận xem thế sự thấp cao ,
Khuyên dân hãy bớt làm màu hiếu nhi .

Trang 102

Bớt bỏ rình-rang một khi ,
Nếu cha mẹ chết làm y lời nầy .
Là lời truyền-giáo của Thầy ,
Bông hoa cầu Phật hiệp vầy đi chôn .
Còn mình muốn đãi làng thôn ,
Thì là tùy ý đáp ngôn cho người .
Gẫm trong thế sự nực cười ,
Chẳng lo cải sửa cho người tâm ngay .
Mình làm chữ hiếu mới hay ,
Chớ mướn người ngoài cầu nguyện khó siêu .
Muốn cho tội lỗi mòn tiêu ,
Thành tâm cầu nguyện sớm chiều mới hay .
Mục-Liên cứu mẹ bằng nay ,
Nhờ người hiếu hạnh tâm rày từ-bi .
Ai ai hãy rán mà suy ,
Thương đời Ta tỏ chuyện ni rõ-ràng .
Làm tuần trà rượu xình-xoàng ,
Rồi thì chưởi-lộn mà an nỗi gì ?
Dương-trần làm chuyện dị-kỳ ,
Tạo nhiều cảnh giả chơn thì chẳng theo .
Của tiền chớ có bỏ theo ,
Chết rồi tế-lễ bò heo làm gì ?
Nếu ai biết chữ tu trì ,
Cha mẹ còn sống vậy thì cho ăn .
Không làm để ở lung-lăng ,
Chưởi cha mắng mẹ lăng-xăng thiếu gì .
Ở cho biết nhượng biết tùy ,
Vui lòng cha mẹ vậy thì mới ngoan .
Đạo là vốn thiệt cái đàng ,
Ta ra sức dọn cho toàn chúng-sanh .

Trang 103

Thôi thôi bớt miệng hùng-anh ,
Ở nơi cửa khẩu thiệt rành tiếng ni .
Chưng bày quân-tử làm chi ,
Của đồ hổ-bịt vậy thì xưng hô .
Lũ đàng lũ điếm hồ-đồ ,
Anh-hùng quân-tử xưng hô rền trời .
Gặp ai mắc nạn cười chơi ,
Chớ không ra sức giúp đời điều chi .
Hổ mình là bực tu mi ,
Chưa tròn bổn-phận mà ti tôn mình .
Kể từ thượng lộ đăng trình ,
Vào Nam ra Bắc mặc tình bôn-phi .
Khuyên răn trần-thế một khi ,
Tuồng đời sắp hạ bằng ni rõ ràng .
Dương-gian làm huyễn nói càn ,
Cùng xóm cuối làng đâu cũng như đâu .
Hò reo giục trống nhiều câu ,
Sai đồng khiển quỉ nói lâu nực cười .
Ta khuyên hết thảy các người ,
Nhiều chuyện trò cười hãy bỏ bớt đi .
Đừng hò đừng réo làm chi ,
Nghinh-ngang kêu múa có khi hại mình .
Nghe không thì cũng mặc tình ,
Nói cho rõ-rệt dân tin không là .
Quan-Âm Nam-Hải Phổ-Đà ,
Cùng Thầy ra lịnh nên Ta giáo-truyền .
Thánh Thần không phải thiếu tiền ,
Mà kêu mà réo xuống trần mà sai .
Nam-Mô Quan-Âm Như-Lai ,
Cầu xin chư Phật cứu nay dương-trần .

http://www.phatgiaohoahaotexas.org/quyen3.htm

Trang 104

Khuyên đừng chưởi Thánh mắng Thần ,
Xưa nay thứ lỗi thế-trần chẳng kiêng .
Lưỡng Thần ghi chép liên miên ,
Nào tội nào phước dưới miền trần gian .
Tâu qua Thượng-Đế Ngọc-Hoàng ,
Dương trần hung ác đa đoan quá nhiều .
Chúng-sanh ngang-ngược làm liều ,
Ngọc-Hoàng Ngài muốn xử tiêu cho rồi .
Minh-Vương khó đứng khôn ngồi ,
Thảm thương lê-thứ mắc hồi gian-truân .
Trước đền mắt ngọc lụy rưng ,
Quí yêu bá-tánh biết chừng nào nguôi .
Làm sao cho dạ được vui ,
Cúi đầu lạy Phật cầu xin cứu trần .
Lời khuyên xưa cũng một lần ,
Nay mượn xác trần xuống bút ra cơ .
Khôn-ngoan nghe nói ngẩn-ngơ ,
Ngu-si thì tưởng như thơ biếm đời .
Ở đâu cũng Phật cũng Trời ,
Tâm thành chí nguyện xem đời khó chi .
Văn-Thù Bồ-Tát từ-bi ,
Chèo thuyền Bát-Nhã cứu thì trần-gian .
Gió đưa lướt sóng buồm loan ,
Rước người tu niệm xuê-xang phỉ tình .
Ai mà Ta dạy chẳng gìn ,
Thì sau đừng trách mất tình yêu-đương .
Bàn-môn tài phép nào tường ,
Kêu Trời giậm Đất cũng thì dạ rân .
Nói cho trần-thế liệu toan ,
Chớ theo tả-đạo mà tan xác hồn .

Trang 105

Nó làm nhiều phép nhiều môn ,
Bùa mê thuốc lú mê hồn chúng-sanh .
Thành binh sái đậu cũng rành ,
Nếu tin thời mắc tan tành về sau .
Bây giờ bất luận người nào ,
Không dùng của thế sắc màu cũng không .
Nói cho bổn đạo rõ lòng ,
Ấy là chơn-chánh mới hòng vinh-vang .
Địa-Tiên tài phép đa đoan ,
Phi đao bửu kiếm mê-man mắt trần .
Phật truyền thâu hết phép Thần ,
Cứu an bá-tánh một lần nạn nguy .
Phiên-binh bốn phía tứ vi ,
Kể sao cho xiết chuyện ni sau nầy .
Lớp thì thú ác dẫy-đầy ,
Lớp thì tranh đấu tối ngày chẳng thôi .
Kẻ hung chừng đó làm mồi ,
Cho bầy ác-thú đền bồi tội xưa .
Bây giờ còn mãi lọc lừa ,
Chẳng lo kiếm chỗ đụt mưa sau nầy .
Hiền lành chừng đó sum vầy ,
Quân-thần cộng lạc mấy ngày vui chơi .
Đến đó Ta mới mừng cười ,
Nhìn xem Ngọc-Đế giữa Trời định phân .
Thiên-Hoàng mở cửa Các-Lân ,
Địa-Hoàng cũng mở mấy từng ngục môn .
Mười cửa xem thấy ghê hồn ,
Cho trần coi thử có mà hay không .
Nhơn-Hoàng cũng lấy lẽ công ,
Cũng đồng trừng-trị kẻ lòng tà-gian .

Trang 106

Ấy là đến lúc xuê-xang ,
Tam-Hoàng trở lại là đời Thượng-Ngươn .
Khuyên dân lòng chớ có sờn ,
Rán tu thì được xem đờn trên mây .
Người hung chết đất chật thây ,
Nhìn xem bắt thảm ngày rày cho dân .
Mấy người còn được xác thân ,
Thì là Đài-Ngọc Các-Lân mới kề .
Bây giờ kẻ nhún người trề ,
Chê Ta rằng dại rằng khờ cũng cam .
Dương-trần bỏ bớt tánh tham ,
Đừng chơi cờ-bạc đừng làm ác-gian .
Để sau coi Hội coi hàng ,
Coi Tiên coi Phật mới ngoan bớ trần .
Điếm-đàng đĩ-thõa chớ gần ,
Để sau xem thấy non Tần xôn-xao .
Tuy nghèo dùng đỡ cháo rau ,
Bền lòng niệm Phật thì sau thanh nhàn .
Đừng quen thói cũ làm càn ,
Trộm gà cắp vịt xóm làng ghét vơ .
Khi xưa Ta cũng làm thơ ,
Mà đời trần-hạ làm ngơ ít nhìn .
Dạy cho trần-thế phỉ tình ,
Đàng Tiên cõi tục phân minh hai đường .
Bây giờ hát bộ là thường ,
Để sau Phật hát tỏ tường cho xem .
Cải-lương tuồng ấy cũ mèm ,
Tốn tiền buồn ngủ lại thèm đồ ăn .
Nhảy lui nhảy tới lăng-xăng ,
Làm tuồng mèo mả thêm nhăng cho đời .

Trang 107

Hạ-ngươn lòng dạ đổi dời ,
Bây giờ khổ-não đến đời là đây .
Rán nghe lời dạy của Thầy ,
Để chừng đến việc kiếm Thầy khó ra .
Tây-Phương Thầy lại quá xa ,
Nên Ta mới nói cạn lời dân nghe .
Đừng ham lên ngựa xuống xe ,
Ăn xài phí của lụa the làm gì .
Xuống trần Ta dạy cố lỳ ,
Cốt cho trần-thế nghe thì mới thôi .
Ngày nay xe lết xe lôi ,
Đúng lời truyền sấm của hồi đời Lê .
Là năm Rồng , Rắn , Ngựa , Dê ,
Chúng-sanh thế-giới ê-hề thây phơi .
Trạng-Trình truyền sấm mấy lời ,
Ngày nay dân-chúng vậy thời rán tri .
Hiền nhơn bổn phận tu mi ,
Hãy mau thức tỉnh kiếm thì huyền-cơ .
Ngọn đèn khi tỏ khi mờ ,
Chúng-sanh còn đợi còn chờ chuyện chi .
Trên Trời xuất hiện Tử-Vi ,
Quang-minh sáng suốt vậy thì dân ôi !
Thương dân khó đứng khôn ngồi ,
Xót-xa dạ Ngọc bồi-hồi tâm Trung .
Gió dông thì cội cây rung ,
Phương xa có giặc thung-dung đặng nào ?
Trời tây chúng nó hùng-hào ,
Đem lòng gây-gổ máu đào mới tuôn .
Cầu Trời cho chúng qua truông ,
Thế-gian yên-lặng hát tuồng khải-ca .

Trang 108

Tây-Phương tuy ở cõi xa ,
Thành tâm thì có Phật mà đáo lai .
Ước mong dân khỏi nạn tai ,
Dắt-dìu Tiên-cảnh Bồng-Lai nhiều người .
Xem trần khó nỗi vui cười ,
Lo giàu lo lợi chẳng rồi bớ dân .
Mẹ cha là kẻ trọng ân ,
Dưỡng nuôi báo hiếu lúc thân yếu già .
Giường linh đơm quảy mới là ,
Có chi cúng nấy vậy mà dân ôi !
Ta là thân phận làm tôi ,
Phải đền phải đáp cho rồi mới hay .
Mặc ai tranh luận đấu tài ,
Khuyên dân nên hãy miệt-mài chữ Tu .
Giảng nầy ra cuối mùa thu ,
Dạy ăn dạy ở chữ Tu vuông tròn .
Học theo mối đạo làm con ,
Luận xem học mới mấy đon đời nầy .
Văn-minh sửa mặt sửa mày ,
Áo quần láng mướt ngày rày ăn chơi .
Dọn xem hình vóc lả-lơi .
Ra đường ăn nói những lời nguyệt-hoa .
Trong tâm nhớ những điều tà ,
Lời ăn tiếng nói thiệt là quá lanh .
Xưng là đầu trẻ tuổi xanh ,
Chẳng trau hiền-đức học hành làm chi ?
Khôn-ngoan thời những chuyện gì ,
Cũng là lừa dối vậy thì dân quê .
Người xưa nó lại khinh chê ,
Ông cha hủ bại u mê hơn mình .

Trang 109

Tự-do trai gái kết tình ,
Với lo trau sửa cho mình đẹp tươi .
Gái trai đến tuổi đôi mươi .
Chẳng kiêng cha mẹ nói cười lả-lơi .
So hình sửa sắc chiều mơi ,
Đặng làm những chuyện trái đời vô liêm .
Cớ sao chê cổ trọng kim ,
Phụ cha phản chúa lỗi niềm tôi con .
Thấy đời trần-hạ thon-von ,
Ai nuôi cho lớn mà còn khinh-khi .
Ông cha thuở trước ngu-si ,
Mà ngay mà thật hơn thì đời nay ,
Học hay lợi dụng tiền tài ,
Lên quan xuống huyện ăn xài lả-lê .
Gặp ai đói rách cười chê ,
Miệng kia hễ mở chưởi thề vang rân .
Chẳng lo rèn trí lập thân ,
Để làm xảo-trá khổ thân sau nầy .
Giáo-viên các sở các thầy ,
Khuyên mau tỉnh ngộ tập rày lòng nhơn .
Giúp đời đừng đợi trả ơn ,
Miễn tròn bổn-phận hay hơn bạc vàng .
Đánh liều Ta cũng nói càn ,
Cứu dân bất luận giàu sang khó nghèo .
Vinh-hoa như thể bọt bèo ,
Hiền-lương bất luận khó nghèo cũng xinh .
Nhắc năm Gia-Tĩnh triều Minh ,
Nàng Kiều vì hiếu bán mình chuộc cha .
Tuy là lưu-lạc bôn-ba ,
Đến khi mãn hạn bạn xưa cũng nhìn .

Trang 110

Ghét ưa Ta cũng mặc tình ,
Nghiệm kim suy cổ biện minh thế nào .
Bá-gia kẻ thấp người cao ,
Hiền thần hiếu nghĩa rán trau cho rồi .
Giảng nầy chỉ các điều tồi ,
Khuyên dân hãy rán mà ngồi mà suy .
Thân ta , Ta chẳng tiếc chi ,
Miễn cho bá-tánh nạn gì cũng qua .
Luận xem những việc sâu xa ,
Chúng-sanh tưởng Phật thì là hãy coi .
Tháng ngày như thể đưa thoi ,
Nguyện cầu thế-giới bớt ngòi chiến-tranh .
Ngồi buồn dân gặp chiếu manh ,
Ta cho bá-tánh bức tranh vô hình .
Ai ai cũng rán xét mình ,
Nếu còn tánh xấu thì rinh ra ngoài .
Cạn lời mà ý còn dài ,
Hiến cho trần-hạ một bài ngụ-ngôn .
Tới đây Ta giã làng thôn ,
Ngọc-Thanh lui gót phi-bôn Nam-Kỳ .
Hiền thần sách sử nêu ghi ,
Miễu son tạc để tu-mi trung thần .
Thôi thôi cảnh khổ hầu gần ,
Ta khuyên dân-chúng ân-cần nhìn xem .
Ra đời dạy-dỗ anh em ,
Xem qua ít bận rán đem vào lòng .
Người tu như thể bá-tòng ,
Ai ai cũng quí cũng trông cũng nhìn .
Sửa trau là phận của mình ,
Xưa nay lời lẽ sử kinh rõ ràng .

Trang 111

Chừng nào ta gặp Hớn-Hoàng ,
Chúng-sanh mới hết phàn-nàn số căn .
Mạnh-Tông xưa cũng khóc măng ,
Đất khô nẩy mụt rõ lòng hiếu-nhi .
Mặc ai nhạo-báng khinh-khi ,
Phần ta niệm chữ từ-bi độ đời .
Muốn xem được Phật được Trời ,
Thì là phải rán nghe lời dạy răn .
Bá-gia cùng các chư tăng ,
Việc tu không đợi hương đăng làm gì .
Đời cùng tu gấp kịp thì ,
Đặng xem báu ngọc ly-kỳ Năm Non .
Phật thương bổn-đạo như con ,
Muốn cho bổn-đạo lòng son ghi lời .
Nữa sau đến việc biết đời ,
Bây giờ chưa thấy nó thời không tin .
Tới đây cũng dứt giảng kinh ,
Nếu ai biết sửa tâm linh mới mầu .
Nam-mô lòng sở nguyện-cầu ,
Chúc cho bá-tánh muôn sầu tiêu tan .

* * *
NAM-MÔ A-DI-ĐÀ PHẬT (tam niệm) Cầu Phật-Tổ , Phật-Thầy , quan Thượng-Đẳng Đại-Thần , chư quan Cựu-Thần , chư vị Sơn-Thần , chư vị Năm Non Bảy Núi phổ-độ bá-tánh vạn dân tiêu tai tịnh sự giải-thoát mê-ly


***

QUYỂN TƯ
Giác Mê Tâm Kệ

Đây là quyển thứ tư mà Đức Thầy đã viết

ngày 20 tháng 9 năm Kỷ-Mão (1939)

Tại Hòa-Hảo ( 846 câu )

***

Khai ngọn đuốc từ-bi chí thiện ,

Tìm con lành dắt lại Phật đường .

Thương dân hiền giáo đạo Nam-phương ,

Đặng chỉ ngõ làm lành lánh dữ .

Sách Thánh đạo ghi trong Tam-Tự ,

Người mới sanh tánh thiện Trời dành .

Bởi lớn lên tập nhiễm lợi danh ,

Nên tật xấu che mờ thiện-tánh .

Thiếu giáo-dục thiếu thêm đức-hạnh ,

Ta quyết lòng nhắc lại tánh xưa .

Mặc tình đời gièm-siểm ghét ưa ,

Rừng kinh-kệ ít người hay chữ .

Quá mắt mỏ bởi chưng Phạn-ngữ ,

Nên người đời khó kiếm cho ra .

Mõ chuông bày đọc tụng ó la ,

Chớ hiếm kẻ tường thông nghĩa-lý .

Dòm trước mắt thấy điều hồ-mị ,

Nên động tình bác-ái dạy răn .

Réo những ai lợi dụng làm xằng ,

Cho suy-sụp chơn-nhơn mờ-mịt .

Nào có khác mây đen phủ bít ,

Rồi dắt nhau đến chỗ dại ngây .

http://www.phatgiaohoahaotexas.org/quyen4.htm

Trang 116

Lấy tinh-thần hiệp vén ngút mây ,

Trong bổn-đạo tự thân phải xử .

Xuống dương-thế dạo trong lê-thứ ,

Thấy bá-gia gặp lúc não-nùng .

Cảnh trần-gian nhiều nỗi lao-lung .

Việc tu-tỉnh ít người hiểu lý .

Trong bá-tánh muốn nơi cao quí ,

Phải truy tầm huyền-bí nơi cơ .

Từ sấm kinh cho đến thi thơ ,

Trong chốn ấy nhiều nơi trọng yếu .

Tạo làm chi những trung với hiếu !

Ấy là người bổn-phận phải trau .

Khuyên dương-trần đừng nệ cần-lao ,

Cũng rán sửa rán trau nền Đạo .

Tu đầu tóc không cần phải cạo ,

Miễn cho rồi cái đạo làm người .

Kể từ nay lỡ khóc lỡ cười ,

Vì buồn bực thấy đời biến chuyển .

Các chư Phật từ đây lựa tuyển ,

Coi ai là đức-hạnh hiền-từ .

Lời sách xưa cận thủy tri ngư ,

Cận sơn lãnh trần-gian tri điểu .

Trong sấm-giảng nếu ai không hiểu ,

Tầm kệ nầy Ta chỉ nẻo đường .

Quyết dạy trần nên nói lời thường ,

Cho sanh-chúng đời nay dễ biết .

Trời dông gió sái mùa sái tiết ,

Nắng cùng mưa cũng khác xưa rồi .

Khuyên dương-gian bỏ các việc tồi ,

Đặng lo liệu cho tròn phận-sự .

Trang 117

Thấy trần-thế hãy còn lưỡng-lự ,

Muốn tu mà còn hỡi chần-chờ .

Việc thế-gian như thể cuộc cờ ,

Thắng với thối một hai nước tướng .

Nào Ai có gạt dân nói bướng ,

Mà dương-trần liệu lượng chánh tà .

Ta mến yêu những kẻ thiệt-thà ,

Nghe cơ-giảng thiết-tha lo-liệu .

Học đạo-lý như đờn trúng điệu ,

Hòa bản rồi thì cứ làm theo .

Lũ Tam-Bành trong bụng còn đeo ,

Đoàn Lục-Tặc ta mau sớm giết .

Mài gươm trí cho tinh cho khiết ,

Dứt tâm trần kiếm chữ sắc không .

Đức Di-Đà Phật-Tổ ngóng trông ,

Chờ dân-chúng tìm nơi diệt khổ .

Theo Phật-Giáo từ kim chí cổ ,

Gốc ông cha ta cũng tu-hành .

Mà ngày nay cứ mãi tranh giành ,

Danh với lợi , của tiền , quyền tước .

Thấy trần-thế ai ai cũng ước ,

Đời sao không tới phứt cho rồi .

Nay khổ lao khó đứng khôn ngồi ,

Lúc đói cơm buồn lòng ngơ ngẩn .

Làm ác đức nhiều điều quanh quẩn ,

Như gà cồ ăn bẩn cối xay .

Thấy người hiền nói đắng nói cay ,

Sau mới biết thân ai lao khổ .

Nhớ thuở trước oai-linh Phật-Tổ ,

Phép thần-thông trừ lũ Ma-Vương .

Trang 118

Chốn rừng tòng ngồi chịu nắng sương ,

Tìm đạo-lý hiến cho trần-thế .

Hiệu Lão-Sĩ ra đời thật-tế ,

Đem lời vàng dạy dỗ dương-trần .

Khuyên chúng-sanh khuya sớm chuyên-cần ,

Tìm nguồn-cội diệt-trừ Tứ Khổ .

Bịnh với Tử từ kim chí cổ ,

Sanh với Già hai chữ hoài-hoài .

Đức Thích-Ca xưa ở lầu-đài ,

Nghiệm Tứ-Khổ nên Ngài tầm Đạo .

Lo tu tỉnh mặc ai khinh-ngạo ,

Diệt Lục-Căn đừng nhiễm Lục-Trần .

Chữ Sắc-Thinh chớ có hầu gần ,

Hương với Vị xác trần nên lánh .

Chữ Xúc-Pháp treo gương Hiền Thánh ,

Tránh Sáu Đường cũng đặng về Thần .

Từ xưa nay dạy chỉ nhiều lần ,

Mà lê-thứ không lo chẳng liệu .

Nhãn thấy sắc thường hay bận-bịu ,

Tai ưa nghe những điệu âm thinh .

Mắt với tai đều chọn đẹp xinh ,

Còn lỗ mũi ưa mùi êm dịu .

Đồ thơm tho nó ưa nó chịu ,

Chốn xạ hương hay lết lại gần .

Lưỡi ưa ngon là chuyện ân-cần ,

Đồ ngọt béo nó ưa nó mến .

Thân tham sướng muốn tiền của đến,

Đặng ăn xài cho phỉ tấm tình .

Ý thì ưa sửa sắc soi hình ,

Với chức phận cho cao cho quí .

Trang 119

Sáu đường ấy ở trong tâm ý ,

Ta mau mau dứt nó cho rồi .

Nếu tỉnh tâm nào có mấy hồi ,

Mượn trí-đạo đuổi ra khỏi xác .

Dứt được nó ấy là giải thoát ,

Thì xác trần mới khỏi đọa-đày .

Cả tiếng kêu những kẻ trí tài ,

Hãy yên lặng bình tâm suy-nghĩ .

Tiên xử kỷ hậu lai xử bỉ ,

Bắt lỗi người phải xét lỗi mình .

Vậy mới là phải bực công-bình ,

Nẻo chánh-trực chí người quân-tử .

Người biết Đạo phải gìn ngôn ngữ ,

Nói với ai chớ có sai lời .

Trọng mẹ cha kính nể Phật Trời ,

Đừng nhiều tiếng nghinh-ngang mang lỗi .

Tánh ngay thẳng ta không dời đổi ,

Dầu tan xương nát thịt chẳng màng .

Ta Khùng Điên nói đại nói càn ,

Chẳng có sợ ai rầy ai mắng .

Trời còn lúc tối mưa sớm nắng ,

Thì trần-gian còn mãi khổ lao .

Ở trên đời kẻ thấp người cao ,

Kẻ hiền-hậu người thì gian-ác .

Không quen biết mà cao tuổi tác ,

Ta cũng nên kính trọng mới là .

Tâm từ-bi sánh thể ngọc-ngà ,

Trong các báu khó bì tánh Thiện .

Phải xử thế chớ nên bày biện ,

Miệng xảo ngôn thường kiện tấm thân .

Trang 120

Việc bán buôn phải giữ ngang cân ,

Chớ tập tánh lận lường tráo đấu .

Các công cuộc của người tánh xấu ,

Ta giữ-gìn chớ có nhiễm vào .

Tâm Bần Tăng chẳng mến sắc màu ,

Mến những kẻ biết vào đường chánh .

Ta dạy thế mượn lời Phật Thánh ,

Nên truyền ban cho chúng-sanh tường .

Tuy ngày nay chúng nó hùng-cường ,

Chừng phân định thì Ta cao-quí .

Khuyên bổn-đạo lập thân nuôi chí ,

Đặng chờ ngày yết-kiến Phật Trời .

Quá yêu dân cạn tỏ nhiều lời ,

Cho trần-hạ tìm trong lánh đục .

Chẳng chịu tu mãi còn lục-thục ,

Lo giàu nghèo lo cũng chẳng rành .

Ham công-danh quên chữ sanh-thành ,

Mến phú-quí quên câu dưỡng-dục .

Rán kiếm chỗ tầm Tiên lánh tục ,

Người ở đời phải được lòng trong .

Biển hồng-trần sớm gội cho xong ,

Ngày lập Hội mới mong trở lại .

Chữ bần-tiện khuyên dân đừng nại ,

Miễn cho ta trở lại ngay đàng .

Chữ vinh-hoa giờ chớ có màng ,

Bởi giả tạm của đời Ngươn-hạ .

Gắng công tu xem nhiều phép lạ ,

Của Thần-Tiên trừ lũ hung-đồ .

Nào lụa là , lãnh nhiễu , tố sô ,

Chớ ham mến mà sau lao-lý .

Trang 121

Ngày tiêu-diệt từ năm Bính-Tý ,

Đến năm nay hao hớt đã nhiều .

Các ngoại bang đà nhuộm máu điều ,

Sao trần-thế không toan chẳng liệu .

Để đến việc dang lưng mà chịu ,

Chớ Phật đâu cứu kịp cho người .

Khuyên chúng-sanh bỏ tánh biếng lười ,

Phải sốt-sắng làm ăn cần-thiết .

Nghèo với đói từ đây sẽ biết ,

Hàng ngoại bang bố-thiết ta hoài .

Nên bá-gia hãy rán miệt-mài ,

Dầu rách rưới cũng mau cần kiệm .

Lời Ta dạy hãy nên suy-nghiệm ,

Phải phá tan Ngũ-Uẩn trong mình .

Chữ Tham trong ý muốn mặc tình ,

Rán định tánh trừ cho nó tuyệt .

Chữ gây-gổ là Sân hãy diệt ,

Cho nó đừng thấp-thoáng trong lòng .

Thêm chữ Si thiệt quá lòng-dòng ,

Nên tỉnh trí tìm nơi dụt tắt .

Chữ Nhơn Ngã cũng là quá gắt ,

Ta chớ nên phân-biệt với người .

Dẹp năm tên được mới mừng cười ,

Vô pháp tướng mới là thiệt tướng .

Người tu hành phải trừ nghiệp-chướng ,

Với bốn ma mới đặng an nhàn .

Tửu nhiễm vào thân-thể bất an ,

Sắc mến nó ngày kia lao khổ .

Ta nghiệm xét từ đời Bàn-Cổ ,

Có ai dùng mà đặng thành Tiên .

Trang 122

Mà đời nay theo nó liên-miên ,

Chữ Tài của khổ riêng một kiếp .

Bị tội cướp nào ai có tiếp ,

Mà đời nay nó cứ mãi làm .

Chữ Khí hùng khuyên chớ có ham ,

Mà lao-lý tấm thân trần-thế .

Kẻ nhứt dạ thường sanh bá kế ,

Để gạt người làm thế cho mình .

Ngày sau nầy lắm nỗi tội tình ,

Sao sanh-chúng chẳng lo cải sửa .

Bịnh ôn-dịch thường hay ói mửa ,

Mà dương-trần chẳng chịu kiêng-dè .

Qua năm Dê đến lúc mùa hè ,

Trong bá-tánh biết ai hữu chí .

Ta chịu lịnh Tây-Phương thọ ký ,

Gìn Nghiệt-Long đặng cứu dương-trần .

Nên ra đời dạy-dỗ ân-cần ,

Khuyên bá-tánh vạn dân liệu lấy .

Khổ với thảm ngày nay có mấy ,

Sợ mai sau dòm thấy bay hồn .

Trừ tà-gian còn thiện chỉ tồn ,

Cảnh sông máu núi xương tha-thiết .

Trần với thế bây giờ nào biết ,

Chừng nhìn xem hư thiệt mới tường .

Ta bây giờ tu niệm tầm thường ,

Sau danh thể xạ hương khắp chốn .

Nhà giàu có xài không sợ tốn ,

Phải để tiền cho kẻ nghèo nàn .

Lo ăn xài trà rượu xình-xoàng ,

Chừng khổ-não phàn-nàn căn số .

Trang 123

Lời truyền sấm như bài toán đố ,

Ai biết tầm thì đặng hưởng nhờ .

Ta khuyên tu dân cứ mãi ngờ ,

Sợ gạt chúng kiếm xu kiếm cắc .

Bị ngoại quốc bán hàng quá gắt ,

Nên dân ta chịu chữ cơ-hàn .

Ta Khùng Điên của cải chẳng màng ,

Miễn lê-thứ được câu hạnh-phúc .

Cờ thế-giới ngày nay gần thúc ,

Nên Phật Tiên phải xuống hồng-trần .

Chừng lao-xao ác thú non Tần ,

Thì Nam-Quốc lương-dân mới biết .

Nay dạy thế cậy cùng ngòi viết ,

Với xác trần du-thuyết ít hàng .

Ai nói chi Ta cũng chẳng màng ,

Sau biết đặng dân đừng có tiếc .

Con phù-du hẫng-hờ nào biết ,

Thấy bóng đèn thì quyết chun vô .

Thảm thương thay chết héo chết khô ,

Nhìn đèn nọ thấy mồ phù-dũ .

Kệ khuyên trần đã mãn mùa thu ,

Đeo danh-lợi như con vật ấy .

Giống xe cát biển đông thường thấy ,

Tên dã-tràng rất uổng công-trình .

Khi nước ròng nhờ lúc bình-minh ,

Lúc nước lớn cát kia tan rã .

Trần phú-quí thì trần thong-thả ,

Chớ còn Ta cứ khổ-lao hoài .

Viết kệ-cơ giảng dạy ít bài ,

Mặc lê-thứ làm không tự ý .

http://img704.imageshack.us/img704/7322/hoahao.jpg

Trang 124

Coi rồi phải nhận cho hiểu lý ,

Câu huyền-sâu của kẻ Khùng nầy .

Bởi chữ Khùng của Phật của Thầy ,

Chớ chẳng phải của người lãng trí .

Mê với tỉnh nhận ra là lý ,

Thấy dương-trần ngủ mãi ngủ hoài .

Thức dậy mà tầm Đạo kiếm bài ,

Để thi-cử khỏi mang tiếng rớt .

Sách khuyến-thiện miệng kêu không ngớt ,

Mà nào ai có thức dậy tầm .

Ta nghĩ suy cũng bắt hổ thầm ,

Nên than-thở cùng trần ít tiếng .

Tâm sang-suốt như đài nguyệt-kiến ,

Tánh trong như nước bích mùa xuân .

Nếu không tu chừng khổ cũng ưng ,

Đừng có trách sao không chỉ bảo .

Từ nhỏ tuổi đến người trưởng lão ,

Mắc trong vòng sanh-tử luân-hồi .

Xuống Diêm-Đình thấy tội hỡi ôi !

Đó mới biết có nơi địa-ngục .

Kỳ xả tội nay còn một lúc ,

Sao chẳng tu đặng có hưởng nhờ .

Gặp giảng kinh trần cứ làm ngơ ,

Trồng bông kiểng giống chi hưởng nấy .

Địa-ngục cũng tại Tâm làm quấy ,

Về thiên-đàng Tâm ấy tạo ra .

Cái chữ Tâm mà Quỉ hay Ma ,

Tiên hay Phật cũng là tại nó .

Tu với tỉnh biết làm chẳng khó ,

Nếu lặng Tâm tỏ-ngộ Đạo mầu .

http://www.phatgiaohoahaotexas.org/quyen4.htm

Trang 125

Cảnh dương-gian muôn thảm ngàn sầu ,

Ngó vạn vật đài lầu chẳng có .

Sông với núi trước kia mắt ngó ,

Khi chết rồi thấy nó đặng nào .

Ai biết đường hãy sớm tẩu-đào ,

Kiếm Đạo-lý mà nhờ mà nhõi .

Chịu cay-đắng tu hành mới giỏi ,

Ta thương đời len-lỏi xuống trần .

Đạo vô-vi của Phật ân-cần ,

Nối theo chí Thích-Ca ngày trước .

Câu phú-quí Ngài không màng-ước ,

Chữ bồ-đề như cội bá-tòng .

Rán dưỡng nuôi chữ đó trong lòng ,

Thì là được định chừng diệu-quả .

Lời thuyết-pháp chẳng vì nhơn-ngã ,

Người nào đâu có Phật-tánh là .

Xem kệ nầy như ngọc như ngà ,

Phải nảy nở như cơn mưa thuận .

Hạp mùa tiết giống kia bất luận ,

Thảy mọc mầm trổ lá mới mầu .

Trông chúng-sanh nghĩ tận đuôi đầu ,

Về Cực-Lạc mới là hết khổ .

Đạo với lý từ đây nhiều chỗ ,

Phải lọc-lừa cho kỹ mà nhờ .

Chọn nơi nào đạo chánh phượng thờ ,

Thì mới được thân sau cao-quí .

Nhìn Phật-Giáo mà tìm cái lý ,

Coi tại sao ta phải tu hành .

Vì yêu dân Ta kể ngọn-ngành ,

Khuyên lê-thứ làm lành mà tránh .

Trang 126

Cảnh Niết-Bàn là nơi cứu cánh ,

Về chốn ni xa lánh hồng-trần .

Dầu không siêu cũng đặng về Thần ,

Nhờ hai chữ trung-quân ái-quốc .

Chừng lập Hội biết ai còn mất ,

Giờ chưa phân chưa biết chánh tà .

Ta vì vưng sắc-lịnh Ngọc-Tòa ,

Đền Linh-Khứu sơn-trung chịu mạng .

Nền đạo-đức Ta bày quá cạn ,

Mà dương-gian còn gạn danh từ .

Làm cho Ta lỡ khóc lỡ cười ,

Khóc là khóc thương người ngu-muội .

Thấy Điên Khùng làm như sắt nguội ,

Chẳng tranh đương nó lại khinh-khi .

Ngó về Tây niệm chữ từ-bi ,

Cười trần-thế mê-si thái quá .

Tranh với luận đặng giành cơm cá ,

Khuyến-dụ người đặng kiếm bạc tiền .

Thấy chúng-sanh ghét ngỏ ganh hiền ,

Theo chế-nhạo những người tu-tỉnh .

Tu không tu cũng không mời thỉnh ,

Mặc tình ai trọng-kỉnh hay chê .

Thương lê-dân còn mảng say mê .

Chẳng tu-tỉnh cho rành sương nắng .

Thấy Ta lại nói cay nói đắng ,

Đắng với cay Ta cũng chẳng màng .

Chừng trần-gian kiến thấy phụng-hoàng ,

Sè cánh múa chào mừng Phật Thánh .

Thấy đạo-lý chớ nào thấy tánh ,

Còn ẩn nơi tim óc xác phàm

Trang 127

Ai biết tri việc phải cứ làm ,

Sau mới biết ai Phàm ai Thánh .

Đức Lục-Tổ ít ai dám sánh ,

Người dốt mà nói pháp quá rành .

Lựa làm chi cao chữ học hành ,

Biết tỏ ngộ ấy là gặp Đạo .

Việc cổ-tích cần chi phải thạo ,

Chuyện qua rồi kể lại làm gì .

Nếu ai mà biết chữ tu-trì ,

Tâm bình-tịnh được thì phát huệ .

Ta yêu chúng viết ra Giảng Kệ ,

Khuyên tăng-đồ cùng các tín-đồ

Nghe cạn lời chớ có mờ-hồ ,

Tìm hiểu nghĩa làm theo đắc Đạo .

Trần với thế nó hay kiêu-ngạo ,

Các nhà sư hãy rán sửa mình ,

Nếu xuất gia ngũ-giái rán gìn ,

Tu chơn-chánh mới không hổ tiếng .

Cả ngàn năm nhơn tâm xao-xuyến ,

Sao tu hoài chẳng thấy ai thành .

Bởi chữ tu liền với chữ hành ,

Hành bất chánh người đời mới nói .

Bị tăng chúng quá ham chùa ngói ,

Nên tởi khuyên khắp chốn cùng làng .

Phật nào ham tượng cốt phết vàng ,

Mà tăng tạo hao tiền bá-tánh .

Việc giả-dối từ đây nên lánh ,

Bổn-đạo ôi ! hãy rán sửa mình .

Cuộc dạy đời Ta lắm công-trình ,

Làm chẳng trọn uổng thay một kiếp .

Trang 128

Lời chơn-chánh trần hay bỏ liếp ,

Mãi lo làm húng-hiếp người hiền .

Mà làm cho Ngọc-Đế thảm-phiền ,

Muốn trừng-trị trần-gian thảm-thiết .

Đức Phật-Tổ tâm Ngài nhứt quyết ,

Tâu Ngọc-Hoàng để Phật dạy trần .

Nên ra Kinh , Cơ-Giảng nhiều lần ,

Mà dương-thế chẳng cần xét đến .

Xác trần-tục như cây cạnh khến ,

Làm hiền hoài ắt phải tiêu mòn .

Đẽo với bào riết nó cũng tròn ,

Đến chừng đó trông vào rất tốt .

Lũ giả-dối thường hay thề-thốt ,

Nó chẳng kiêng Thần Thánh là gì .

Tâm kẻ hung làm chuyện cố-lỳ ,

Chẳng có sợ mang điều tội phước .

Ghét những kẻ tu hành bốc-xước ,

Miệng kêu gào chuyện phước bề ngoài .

Bước vào chùa thấy Phật lạy dài ,

Lui khỏi cửa ra tay cấu-xé .

Thấy quyền-quí nó hay dựa mé ,

Đặng bợ-bưng những kẻ hung-sùng .

Ta thương đời nói những chuyện cùng .

Chẳng có vị có dung kẻ quấy .

Cuộc sám-hối vô chùa thường thấy ,

Làm gian lừa biết mấy nhiêu lần .

Thấy dương-gian lường gạt Thánh Thần ,

Mà chua xót cho đời Nguơn-Hạ .

Chữ tự hối nào ai có lạ ,

Là ăn-năn cải-sửa tâm lành .

Trang 129

Phật chẳng qua dụng chữ tín-thành ,

Chớ nào dụng Hương , Đăng , Trà , Quả .

Làm chay đám tạo nhiều xá-mã ,

Bay về Tây nói những chuyện gì ?

Thấy chúng tăng làm chuyện quái kỳ ,

Ta khuyên mãi cũng không chịu bỏ .

Lời chơn-chánh hình như nói xỏ ,

Mà không không nào có biếm đời .

Thấy lạc-lầm khuyên nhủ ít lời ,

Chớ nào có ngạo chi tăng chúng .

Coi tâm kệ làm theo mới trúng ,

Để lạc-lầm lắm bớ tăng-đồ !

Định tâm-thần như mặt nước hồ ,

Suy với nghĩ , nghĩ suy đường lối .

Muốn niệm Phật chẳng cần sớm tối ,

Ghi vào lòng sáu chữ Di-Đà .

Thì hiền-lương quên mất điều tà ,

Đặng hạnh-phúc nhờ lòng cố-gắng .

Việc đạo-đức bất cần thối thắng ,

Chữ tu hiền ngay thẳng lần hồi .

Thấy Thiên-cơ khó nỗi yên ngồi ,

Thương lê-thứ tới hồi khổ-não .

Thầy lạc tớ không ai chỉ bảo ,

Như vịt con dìu-dắt nhờ gà .

Phải nghĩ suy cạn lẽ mới là ,

Nay gặp gốc phải mau tìm gốc .

Để gặp Phật ngồi mà than khóc ,

Gỡ làm sao hết rối mà về .

Mắt nhìn xem yêu quái bốn bề ,

Bởi ác đức nên không ai cứu .

Trang 130

Mang thủy ách hồi năm Đinh-Sửu ,

Đến năm nay tái lại một lần .

Khổ-ách nầy đặng thức-tỉnh trần ,

Rằng thiên-định tuồng đời sắp hạ .

Trẻ nhỏ tuổi đời nầy lăng-mạ ,

Bị văn-minh cám dỗ loài người .

Kể từ rày cười một khóc mười ,

Kẻo chúng nó dể-ngươi Phật Thánh .

Đạo Quỉ-Vương rất nhiều chi ngánh ,

Khuyên dương-trần sớm tránh mới mầu .

Để ngày sau đến việc thảm-sầu ,

Rán nghe kỹ lời Ta mách trước .

Thuyền chúng nó thẳng buồm chạy lướt ,

Lọt ngoài khơi mới hết hò khoan .

Tu mà ham cho được giàu sang ,

Với quyền tước là tu dối thế .

Nhớ thuở trước vua Lương-Võ-Đế ,

Tạo chùa-chiền khắp nước tu hành .

Đến chừng sau ngạ-tử Đài-thành ,

Phật bất cứu vì tâm còn ác .

Tu biết cách như đươn biết đát ,

Đươn đát rành đặng dựa Xe-Loan .

Ai biết nghe thì sớm liệu toan ,

Để đến việc như người thất nghiệp .

Phải qui căn cùng nhau hội hiệp ,

Rán mau chơn mới kịp Đạo mầu .

Sớm với chiều gắng chí nguyện-cầu ,

Thì sẽ được Tòa-Chương dựa kế .

Chúng-sanh thể như gà thất thế ,

Phải nằm chờ tới nước bắt ra .

Trang 131

Thời-kỳ nầy nhiều quỉ cùng ma ,

Trời mở cửa Quỉ-Vương xuống thế .

Nên Ta mới ra tay cứu-tế ,

Kẻo chúng-sanh bịnh khổ quá chừng .

Sau Quỉ-Vương đi đứng nửa lừng ,

Thêm tên tuổi chúng-sanh nó biết .

Làm đủ cách xuống lên tha-thiết ,

Ở ngoài đường nó biết tên mình .

Tin cùng không thì cũng mặc tình ,

Chớ Ta lắm công-trình dạy-dỗ .

Hồi thuở trước Thích-Ca Phật-Tổ ,

Ngồi tham-thiền bị nó ghẹo hoài .

Mà cũng không rúng động đặng Ngài ,

Nên cố oán phá đời mãi mãi .

Trong bổn-đạo cùng là sư vãi ,

Rán bền lòng cho được hiền từ .

Hết khổ-lao thì đến vui cười ,

Chừng đó mới phỉ-tình nguyện-ước .

Bọn gái mới ra đường tha-thướt ,

Bỏ hết trơn nề-nếp ông cha .

Khác tánh-tình người cổ nước ta ,

Nên phải chịu đớn-đau đủ cách .

Trai với gái rán coi sử sách ,

Đứng trung-thần với kẻ tiết-trinh .

Dọn bề trong mới gọi đẹp xinh ,

Chớ mang lốt bề ngoài chẳng tốt .

Dạy chẳng đặng lòng như lửa đốt ,

Khắp dương-gian chưa đặng ba phần .

Kể từ nay Tiên , Phật , Thánh , Thần ,

Lo dạy-dỗ dương-trần chẳng xiết .

Trang 132

Đức Thượng-Đế ngự đền Ngọc-Khuyết ,

Nhìn dương-gian cũng luống thở dài .

Thấy chúng-sanh trau-trỉa mặt mày ,

Chớ chẳng chịu trau tâm trỉa tánh .

Kẻ đói khó người sang hay lánh ,

Bước lại gần chê lũ tanh-hôi .

Cõi ta-bà Ta thấy hỡi ôi !

Sầu bá-tánh quá nên kiêu-cách .

Người tàn-tật đui cùi đói-rách ,

Ít có ai để mắt nhìn vào .

Chuộng những người dù võng sắc màu ,

Cậu với mợ , ông-thầy , cô-bác .

Thị kẻ khó như rơm như rác ,

Ta quá rầu đài-các văn-minh .

Mấy ai mà giữ dạ sắt đinh .

Theo Tông-Tổ của mình thuở trước ?

Đầu với tóc áo quần láng-mướt ,

Chữ lanh khôn của quỉ của ma .

Chớ nó không có giống người ta ,

Ma với quỉ sanh người hung ác .

Lo tập luyện những câu đờn hát ,

Chớ chẳng lo dạy-dỗ ngu khờ .

Để cái tâm yên-lặng như tờ ,

Coi Ta nói câu nào bất chánh ?

Rán bắt chước làm theo Phật Thánh ,

Nếu thiệt người thì biết thương người .

Thấy kẻ khờ quê dốt ngạo cười ,

Nào có lấy lời chi chỉ bảo .

Ta thương xót lo tần lo tảo ,

Chẳng thấy ai rể thảo dâu hiền .

Trang 133

Làm cho người Thượng-Cổ thêm phiền ,

Rất đau xót cho nòi cho giống .

Biết chừng nào được qui nhứt thống ,

Khắp hoàn-cầu dân biết thương nhau .

Nhắc ra thì dạ ngọc đớn-đau ,

Không nhắc đến biết đâu dân sửa .

Cơm được chín ta nhờ có lửa ,

Dân được vui nhờ lúc khải-hoàn .

Phật Như-Lai cho phép Khùng troàn ,

Cho bổn-đạo khắp nơi đặng biết .

Ai chưởi mắng thì ta giả điếc ,

Đợi cho người hết giận ta khuyên .

Chữ nhẫn-hòa ta để đầu tiên ,

Thì đâu có mang câu thù-oán .

Việc hung-ác hễ vừa thấp-thoáng ,

Chữ từ-bi ta diệt nó liền .

Sự oán-thù đáp lại chữ hiền ,

Thì thù-oán tiêu-tan mất hết .

Chữ bạn-tác dầu cho đến chết ,

Cũng keo-sơn gắn chặt mới là .

Bước ra đường ăn nói thiệt-thà ,

Dầu khôn-khéo cũng là giả dại .

Nếu tranh-đương ắt ta bị hại ,

Thêm sa-cơ lại bị xích-xiềng .

Vì đời nay chúng nó dụng tiền ,

Ít ai dụng chữ nhơn chữ nghĩa .

Theo học Đạo mặc ai mai-mỉa ,

Ta cũng đừng gây-gổ với người .

Được mấy điều thì đáng vàng mười ,

Thiệt hiền-đức có ai mắng chưởi .

Trang 134

Xưa đức Thánh luận bàn cái lưỡi ,

Ngài nói rằng các việc tại mầy .

Thuận với hòa hay ghét với rầy ,

Cũng cái lưỡi làm thầy các việc .

Phải kiếm cách đặng ta trừ tuyệt ,

Lấy tâm-thần làm chủ mới mầu .

Cũng chẳng nên theo tánh Võ-hầu ,

Thấy chẳng nói mà nhăn mà nhướng .

Hãy liệu sức chớ nên nói bướng ,

Dầu việc chi liệu lượng mà làm .

Điên Khùng nầy chẳng có nói xàm ,

Nói những chuyện từ-bi bác-ái .

Nếu bổn-đạo còn ai làm sái ,

Coi kệ nầy mình sửa lấy mình .

Ta không tranh mà cũng không kình ,

Cho bá-tánh gièm-pha thỏa chí .

Ai làm phước in ra mà thí ,

Thì được nhiều hạnh-phúc sau nầy .

Chốn non xanh dạy-dỗ cáo-cầy ,

Xuống trần-thế ra tay dắt chúng .

Tới với Ta chớ đem đồ cúng ,

Chỉ đem theo hai chữ thành-lòng .

Chẳng có cần trà , quả , hương-nồng ,

Mong sanh-chúng từ-lòng hối-ngộ .

Kẻ xa-xuôi có lòng ái mộ ,

Xem Kệ nầy tu tỉnh tại nhà .

Ở ruộng đồng cũng niệm vậy mà ,

Phật chẳng chấp chẳng nài thời khắc .

Chay bốn bữa ấy là quy-tắc ,

Của kẻ Khùng chỉ dắt chúng-sanh .

Trang 135

Con Phật thì chẳng có khôn-lanh ,

Đời văn-vật khôn ma khôn quỉ .

Lo trang-sức kim-thời huê mỹ ,

Rồi phụ-phàng tục cổ nước nhà .

Trong tâm thì chứa chữ gian-tà ,

Chớ chẳng chứa tấm lòng bác-ái .

Học chữ nghĩa cho thông cho thái ,

Đặng xuê-xang đài-các xe-tàu .

Tiếng chào mừng cửa miệng làm màu ,

Trong tâm-ý mưu-mô đủ thế .

Ta còn mắc phiêu-lưu dương-thế ,

Dạo Lục-Châu đặng cứu bá-gia .

Mặc tình ai xem kệ ngâm-nga ,

Hay sửa đổi tùy lòng hưu-hỷ .

Thương sanh-chúng tỏ bày quá kỹ ,

Hỡi dương trần nên sớm quày đầu .

Đặng sau xem Phật-pháp nhiệm-mầu ,

Với báu quí đài-lầu tươi tốt .

Xác Ta vốn là người quê dốt ,

Nên mở mang chưa được mấy rành .

Khắp dương-gian như sợi chỉ mành ,

Mong bổn-đạo tâm thành trở lại .

Dầu cực-khổ thân nầy chẳng nại ,

Chẳng cần ai bái lạy khẩn-cầu .

Bỏ dị-đoan mới thấy Đạo-mầu ,

Bớt giả-dối gặp Người Thượng-Cổ .

Gốc thuở trước của Tông của Tổ ,

Đâu có bày dối-mị như vầy .

Những sấm truyền xưa của Phật Thầy ,

Dân rán kiếm mà truy thì biết .

Trang 136

Xưa để lại nhiều câu thảm-thiết ,

Mà nào ai có biết để lòng .

Chuyện Thiên-Cơ nói rất não-nồng ,

Câu hữu lý bá-tòng khó sánh .

Chốn tựu hội chớ nên léo-hánh ,

Vì lời xưa có dặn rạch-ròi .

Dân chớ nên phụ-bạc giống nòi ,

Thì lao-lý tấm thân vô ích .

Phải nhẫn-nhục chờ Người Cổ Tích ,

Phật với Trời phân định cho ta .

Người xưa tuy ít chữ nôm-na ,

Chớ chơn-chất người ta ngay thẳng .

Dạy bổn-đạo lấy câu trung-đẳng ,

Chẳng nói cao vì sắp rốt đời .

Đấng nam-nhi ẩn-nhẫn tùy thời ,

Vậy mới gọi khôn-ngoan hữu chí .

Ta ra sức viết câu huyền-bí ,

Chúng dân ôi ! rán kiếm rán tầm .

Giống thú kia là loại sanh cầm ,

Mà còn biết kiếm tầm đạo-đức .

Thú-vật biết tu-hành náo-nức ,

Còn người sao chẳng rứt hồng-trần ?

Việc tu-hành phải vẹn nghĩa ân ,

Kinh với Sấm chúng dân thường thấy .

Chữ Bát-Chánh rõ ràng trong giấy ,

Là chơn truyền của Đức Thích-Ca .

Người tu hành cần phải tìm ra ,

Cho dân biết mục đầu Chánh-Kiến .

Trí linh-mẫn nhìn xem các chuyện ,

Phải đừng cho lầm-lạc nẻo tà .

Trang 137

Dầu việc người hay việc của ta ,

Nên phán-đoán cho tường cho tận .

Tội với phước xét coi nhiều bận ,

Mới khỏi lầm tà-kiến đem vào .

Chánh Tư-Duy mục ấy thanh-cao ,

Hãy tưởng nhớ những điều đáng nhớ .

Trên cùng dưới dầu thầy hay tớ ,

Cũng tưởng điều trung-chánh mới mầu .

Việc vui say mèo-mả đâu đâu ,

Hãy dẹp gác nhớ câu Lục-Tự .

Câu Chánh-Nghiệp cũng là quá bự ,

Dầu nghề chi làm việc ngay đường .

Ta đừng nên theo kẻ bất lương ,

Học ngón xảo để lừa đồng loại .

Chánh Tinh-Tấn dầu thành hay bại ,

Cứ một đường tín-ngưỡng của mình .

Dầu cho ai phá rối đức tin ,

Ta cũng cứ một đàng đi tới .

Mục Chánh-Mạng chúng-sanh ơi hỡi ,

Cho hồn-linh cai-quản châu-thân .

Lấy chơn-nhơn dẹp tánh phàm-trần ,

Mới có thể mong về Cực-Lạc .

Câu Chánh-Ngữ lòng son ghi tạc ,

Tiếng luận bàn ngay ngắn tỏ tường .

Nói những điều đức-hạnh hiền-lương ,

Chớ thêm bớt mà mang tội lỗi .

Việc tráo-chác ấy là nguồn cội ,

Lời xảo ngôn do đó mà ra .

Kinh-nghiệm rồi Ta mới diễn ca ,

Câu Chánh-Niệm thiết-tha nhiều nỗi .

Trang 138

Khi cầu nguyện đừng cho phạm lỗi ,

Phải làm tròn các việc vẹn toàn .

Dân chớ nên làm bướng làm càn ,

Trong lúc ấy niệm cho lấy có .

Mục Chánh-Định thiệt là rất khó ,

Giữ tấm lòng bất động như như .

Cho hồn-linh yên-lặng an cư ,

Thì mới được hườn-nguyên phản-bổn .

Tà với chánh còn đương trà-trộn ,

Người muốn tu phải sớm lọc-lừa .

Tứ-Diệu-Đề ai có mến ưa ,

Thì Lão cũng kể sơ thêm nữa .

Chữ Tập-Đề nay đà mở cửa ,

Để đem vào khuôn-khổ người hiền .

Rán cực lòng một bước đầu tiên ,

Sau mới được làm nên Phật-Thánh .

Về Thượng-Giái cõi Tiên mới bảnh ,

Đến Diệt-Đề trừ vật-dục xưa .

Cõi hồng-trần các việc mến ưa ,

Sự giả tạm ta nên rứt bỏ .

Muốn tâm-tánh ngày kia sáng tỏ ,

Thì Khổ-Đề phải chịu nhọc-nhành .

Lòng dục tu thì phải thiệt-hành ,

Chớ đừng có ham điều sung-sướng .

Đức Phật-Tổ nào đâu hẹp lượng ,

Chịu nhọc-nhằn mới rõ Đạo-Đề .

Thấy một đàng thẳng-bẳng mà mê ,

Ôi chừng đó mới là mầu-nhiệm .

Mùi đạo diệu chúng dân rán kiếm ,

Trễ thời kỳ khó gặp đặng Ta .

Trang 139

Rồi hành luôn Bát-Nhẫn mới là ,

Thì muôn việc đều an bá tuế .

Chữ thứ nhứt Nhẫn-Năng-Xử-Thế ,

Là người hiền khó kiếm trong đời .

Lập thân danh tuần trải nơi nơi ,

Chờ thời-đại mới là khôn khéo .

Chữ Nhẫn-Giái trì tâm trong trẻo ,

Khuyên dương-trần giữ phận làm đầu .

Nhẫn-Hương-Lân cùng khắp đâu đâu ,

Trên cùng dưới đều hòa ý hỉ .

Nhẫn-Phụ-Mẫu gọi trang hiền sĩ ,

Phận xướng-tùy chồng vợ nhịn nhau .

Nhịn xóm chòm cô bác mới cao ,

Nhẫn-Tâm nọ ngày ngày an-lạc .

Nhịn tất cả những người tuổi tác ,

Nhẫn-Tánh lành yên-tịnh dài lâu .

Giữ một lòng hiền-hậu mới mầu ,

Quanh năm cũng bảo toàn thân-thể .

Chữ Nhẫn-Đức kể ra luôn thể ,

Thì trong đời vạn sự bình an .

Chữ Nhẫn-Thành báu-quí hiển-vang ,

Khắp bá-tánh được câu hòa-nhã .

Câu đạo-đức bay mùi thơm lạ ,

Muốn nếm thì phải rán sưu tầm .

Các Đạo tà mưu khéo âm thầm ,

Dân rán tránh kẻo lâm mà khổ .

Chúng nó xuống khuyên-răn nhiều chỗ ,

Dùng phép mầu lòe mắt chúng-sanh .

Ai ham linh theo nó tập-tành ,

Sa cạm-bẫy khó mong sống sót .

Trang 140

Ta chẳng phải dùng lời chuốt-ngót ,

Mà làm cho dân-chúng say mê .

Nẻo chánh tà biện-luận nhiều bề ,

Cho bá-tánh tìm nơi cội-gốc .

Lựa cho phải kèo xưa danh mộc ,

Đừng để lầm thợ khéo sơn da .

Thì sau nầy đến lúc phong-ba ,

Dông gió lớn cột kèo khỏi gãy .

Thấy sanh-chúng nhiều người khờ dại ,

Chẳng biết gìn phong-hóa lễ-nghi .

Nên ta đem đạo đức duy-trì ,

Gìn tục cổ để người chẳng rõ .

Còn chậm-chạp Đạo-mầu chưa tỏ ,

Như rừng hoang mới dọn một đường .

Tớ với Thầy nào quản thân lươn ,

Muốn cứu thế sá chi bùn trịn .

Thương quá sức nên Ta bịn-rịn ,

Quyết độ đời cho đến chung thân .

Nếu thế-gian còn chốn mê tân ,

Thì Ta chẳng an vui Cực-Lạc .

Dạy bổn-đạo lấy lời đích-xác ,

Mà chẳng tu là bởi không ưa .

Chớ nước sâu mà bị gàu thưa ,

Dân đông-đảo lời truyền chẳng xiết .

Nên phải tạm mượn cây ngòi viết ,

Đem Đạo-mầu như hạn cho mưa .

Đặng tố-trần tâm ý Người Xưa ,

Chữ thậm thâm trong kinh Phật-Giáo .

Nền chơn-lý chúng chê rằng láo ,

Mà nào Ta có lợi-dụng ai .

Trang 141

Trong bá-gia nhiều ít lòng chay ,

Để giữ trọn trong nền Phật-Pháp .

Gìn giới cấm sửa tâm ô-tạp ,

Niệm Phật thì phải dẹp lòng tà .

Nhớ từ-bi hai chữ ngâm-nga ,

Dầu làm lụng cũng là trì chí .

Chờ Thiên-Địa châu-nhi phục-thỉ ,

Như đời xưa có gã Tử-Phòng ,

Xem thời cơ người đã rõ thông ,

Dùng tôi thiểu mà an bá-tánh .

Đời vật-chất văn-minh tranh-cạnh ,

Chữ lợi quyền giựt-giết lẫn nhau .

Động lòng hiền chư Phật đớn đau ,

Cho kinh sấm dạy răn trần-thế .

Nhìn thấy chuyện gạo châu củi quế ,

Nghèo bạc vàng đạo-đức cũng nghèo .

Ta xuống trần nhằm lúc nạn eo ,

Nên phải bị kẻ hung khinh-bỉ .

Vì bác-ái nên thân Cuồng-Sĩ ,

Phải chịu điều khổ hạnh sâu-xa .

Mong cho đời gặp lúc khải-ca ,

Trong bốn biển thái-bình mới toại .

Phật , Tiên , Thánh , lòng nhơn hà-hải ,

Những ước-ao thế-giới hòa-bình .

Nên khuyên đời truyền-bá sử-kinh ,

Cho sanh-chúng sửa mình trong sạch .

Giàu đổi bạn khinh-khi kẻ rách ,

Là những câu trong sách Minh-Tâm .

Tánh kẻ sang đổi vợ nào lầm ,

Thánh-nhơn để nhiều câu hữu-lý .

Trang 142

Có mấy kẻ ăn-năn xét kỹ ?

Mãi ỷ tài chê bướng chê càn .

Thì ngày sau đừng có trách than ,

Những tội lỗi của mình tạo lấy .

Bị háo-thắng việc người không thấy ,

Rồi mảng lo gièm-siểm nhiều lời .

Vì vậy nên tình nghĩa xe lơi ,

Đâu gần-gũi mà tường diệu lý .

Trong Lục-Tỉnh ai là người trí ,

Mau thức thời tìm Đạo nhiệm-sâu .

Khuyên dân đừng chia áo rẽ bâu ,

Phải hợp-tác gieo trồng giống quí .

Coi rồi phải thân mình tự trị ,

Chẳng độ xong Phật khó dắt-dìu .

Thả thuyền Từ bến Giác nâng-niu ,

Kẻ hiểu Đạo mau mau bước xuống .

Việc trải qua như mây gió cuốn ,

Nhìn cuộc đời ngày tháng thoi đưa .

Trời sáng ra kế lại thấy trưa ,

Năm cũ đó rồi qua năm mới .

Mười hai tháng mà còn mau tới ,

Thì tuồng đời cũng chóng đổi thay .

Chữ phù-vân phú-quí nay mai ,

Luân với chuyển dời qua đổi lại .

Cõi Ta-Bà mấy ai tồn-tại ,

Sống dư trăm như tuổi lão Bành .

Đời Hạ-Nguơn hay chết tuổi xanh ,

Như thuở trước Nhan-Hồi còn trẻ .

Miễn cho được ngày hai cơm tẻ ,

Buổi bần hàn đặng có tu thân .

Trang 143

Nhờ ơn Trời ban-bố đức ân ,

Xem chung cuộc Phong-Thần tại thế .

Xử những kẻ hung-hăng tồi-tệ ,

Thưởng những người trung nghĩa vẹn toàn .

Ra Kệ nầy hai chữ bảo-an ,

Cho trần-thế được tâm thanh-tịnh .

Ngọc báu quí ẩn trong Nam-đỉnh ,

Muốn tìm kim đáy biển gắng công .

Thấy dân tình luống những ước-mong ,

Gặp giống tốt hãy mau cày cấy .

Ai có nói Ta là người quấy ,

Ta cũng cam bụng chịu tiếng lời .

Tỏ ít câu cầu chúc cho đời ,

Mong bá-tánh vạn dân giải-thoát .

* * *