Phong Tục Việt Nam_H�p h� ngà y xuân
H�p h� ngà y xuân - Nét đẹp của ngư�i Việt
Yên Lạc, má»™t là ng nhá»? ven sông TÃch Giang, con sông ngoằn ngoèo chạy dá»?c xứ Ä?oà i. Cả thôn có 6, 7 xóm vá»›i những dòng há»? Ä?á»—, Kiá»?u Cả, Kiá»?u Hai, Nguyá»…n, LÆ°Æ¡ng, Tạ v.v... Há»? Ä?á»— nằm rải trên gần ná»a các xóm ấy. TrÆ°á»›c Tết, và o ngà y mồng 9 tháng chạp là ngà y giá»— há»? Cả. Ngay từ sáng sá»›m, tất cả các suất Ä‘inh (Ä‘Ã n ông, con trai), lá»›n bé, già trẻ Ä‘á»?u phải có mặt ở nhà thá»? há»?.
Khi Ä‘i má»—i ngÆ°á»?i mang theo miệng bát gạo vá»›i ba hoặc năm nghìn đồng tùy theo há»? quy định. Sau khi táºp trung đông đủ, ông trưởng tá»™c sẽ phân chia công việc. Má»™t nhóm lo Ä‘i chợ, bếp núc chuẩn bị cÆ¡m nÆ°á»›c, giúp nhà có nhiệm vụ “chắp tịchâ€?. Nhóm nà y gồm năm sáu trai Ä‘inh tuổi trung niên có khả năng nấu nÆ°á»›ng, chế biến thức ăn.
Nhóm thứ hai, Ä‘i thăm lăng vá»›i tâm nguyện má»?i ông bà tổ tiên vá»? ăn Tết vá»›i cháu con. Số nà y táºp trung toà n bá»™ con cháu trong há»?, do má»™t ngÆ°á»?i cao tuổi nắm được tất cả các Ä‘iểm đặt má»™ tổ dòng há»? dẫn đầu. Khi Ä‘i há»? thÆ°á»?ng cầm theo cuốc, dao và i thẻ hÆ°Æ¡ng để rẫy cá»?, chặt cây trên má»™ rồi thắp hÆ°Æ¡ng má»?i tổ tiên vá»? thụ lá»™c. Các cụ thÆ°á»?ng Ä‘á»™i khăn đóng, mặc áo the, chống gáºy vừa Ä‘i vừa kể vá»? từng vị trà các ngôi má»™ tổ đặt trên các cánh đồng. Bá»?n trẻ con quần áo má»›i xúng xÃnh, chạy lon ton theo bÆ°á»›c chân ngÆ°á»?i lá»›n. Ä?ến trÆ°á»›c má»—i ngôi má»™, sau khi thắp hÆ°Æ¡ng khấn vái, các cụ Ä‘á»?u gá»?i con cháu đứng quây quần rồi nói lại rà nh rá»?t ngôi má»™ tổ nà y thuá»™c cà nh nà o ? Chi nà o ? Tổ Ä‘á»?i thứ mấy ? Ä?ược thá»? phụng ở đâu ? Những lúc nhÆ° thế không khà trang nghiêm, thiêng liêng lắm. Tất cả già trẻ, lá»›n bé Ä‘á»?u đứng im. Ä?ây chÃnh là dịp con cháu được ôn lại nguồn gốc tổ tông và có trách nhiệm ghi nhá»›, lÆ°u giữ truyá»?n lại cho Ä‘á»?i sau.
Sau khi Ä‘i viếng hết các má»™, thÆ°á»?ng là trong má»™t buổi sáng, má»?i ngÆ°á»?i trở vá»? nhà thá»? há»?. Tất cả táºp trung để nghe má»™t ngÆ°á»?i có trách nhiệm việc trông coi, bổ sung tá»™c phả thông báo vá»? các việc há»? đã là m trong năm qua. Từ đóng góp xây dá»±ng, sá»a chữa mồ mả, nhà thá»? và các việc liên quan đến há»? tá»™c Ä‘á»?u được thống kê, thông báo rà nh mạch. Rồi những dá»± định công việc của há»? phải là m trong năm má»›i. Ä?ầu tiên là phần tá»± nguyện đóng góp tiá»?n bạc, công sức, ai góp bao nhiêu tùy tâm nhÆ° là tiá»?n công đức xây dá»±ng. Sau khi có thống kê vá»? tà i chÃnh, thiếu đủ bao nhiêu sẽ được phân bổ vá»? các chi, các cà nh có trách nhiệm đóng góp tiếp. Việc bổ sung và o tá»™c phả những sá»± kiện trong năm nhÆ° sá»± thăng quan, tiến chức, con cháu há»?c hà nh Ä‘á»— đạt, chi nà o, cà nh nà o thêm ngÆ°á»?i, mất ngÆ°á»?i... TrÆ°á»›c khi chấp bút bổ sung và o tá»™c phả má»?i sá»± kiện, từng câu, từng chữ, Ä‘á»?u được các trưởng cà nh, trưởng chi, trưởng tá»™c bà n bạc kỹ lưỡng. Và o ngà y nà y, những ngÆ°á»?i Ä‘i xa thÆ°á»?ng xin phép được trÃch ghi phần phả tá»™c chi mình, cà nh mình hoặc há»?i han kỹ lưỡng phần quan hệ trong há»? mà mình chÆ°a hiểu. Ä?ể giải thÃch thấu đáo Ä‘iá»?u nà y đôi khi các cụ cÅ©ng tranh cãi kịch liệt, bởi ai cÅ©ng giữ cái lý của mình. ThÆ°á»?ng thÆ°á»?ng má»?i việc rồi cÅ©ng Ä‘á»?u suôn sẻ cả. CÅ©ng nhá»? có những lần há»?p há»? thế nà y mà anh trên, em dÆ°á»›i má»›i có dịp nháºn nhau, má»›i biết được quan hệ há»? hà ng, dòng tá»™c.
Má»?i việc há»? bà n bạc hoà n tất cÅ©ng và o khoảng 12 giá»? trÆ°a, bữa cá»— được dá»?n ra. Theo thứ báºc vai vế sắp xếp các cụ đầu cà nh, trưởng há»? ngồi mâm trên rồi lần lượt đến các con, các cháu. Trong bữa ăn, thÆ°á»?ng bà n luáºn việc trong năm nhà ai là m được nhà má»›i, con cháu nhà ai và o đại há»?c, hoặc Ä‘i lÃnh... Tất cả diá»…n ra vui vẻ, ấm cúng nhÆ° không khà trong má»™t gia đình gồm nhiá»?u thế hệ.
Má»™t thá»?i nét đẹp nà y bị “lãng quênâ€? vì nhiá»?u lý do khác nhau. Khoảng chục năm trở lại đây, há»?p há»? đầu xuân hay dịp cuối năm được nhiá»?u dòng há»? thá»±c hiện. Tuy nhiên không Ãt dòng há»? đã “há»?i quáâ€? và dụ nhÆ° má»—i suất Ä‘inh phải đóng khá nhiá»?u tiá»?n khiến những gia đình nghèo, nhiá»?u Ä‘inh phải lao Ä‘ao chạy vạy. Nhá»› vá»? tổ tiên là điá»?u nên là m nhÆ°ng cÅ©ng cần nghÄ© tá»›i việc há»? đó có phù hợp vá»›i cuá»™c sống hôm nay không.
Nguồn tin: HNM
Re: Phong Tục Việt Nam_H�p h� ngà y xuân
anh lấy đâu ra mà tà i thế