Ngư�?i có 1.800 loại ti�?n

Dành cả cuộc đ�?i để theo đuổi ni�?m đam mê sưu tập ti�?n Việt Nam và thế giới từ cổ chí kim. Bộ sưu tập của ông dày lên theo năm tháng và ni�?m ao ước xây dựng quyển Tầm nguyên bách khoa toàn thư v�? ti�?n tệ Việt Nam mỗi lúc thêm cháy b�?ng.

Những ngư�?i thân và bạn bè trong giới văn nghệ sĩ vẫn g�?i đùa ông là ngư�?i đi tìm lịch sử ti�?n tệ Việt Nam. �?ó chính là h�?a sĩ - nhà sưu tầm Phạm �?ình Khương.

Khi nói đến ti�?n tệ và thú sưu tập ti�?n, ông như hóa thân thành con ngư�?i khác: hoạt bát, gương mặt rạng ng�?i, ánh mắt lấp lánh ni�?m vui, như truy�?n cả ni�?m say mê, yêu thích vào ngư�?i đối diện.

H�?a sĩ Phạm �?ình Khương quê ở thị trấn An Nhơn, tỉnh Bình �?ịnh. Ông h�?c Cao đẳng Mỹ thuật Huế. Ra trư�?ng, ông dạy vẽ ở An Nhơn và Trư�?ng nữ Trung h�?c Trưng Vương. Sau giải phóng, ông tiếp tục dạy ở Quy Nhơn.

Tỉ mẩn những đồng xu đã gỉ mốc trên tay, ông Khương tâm sự: “Còn nhớ hồi nh�?, trẻ con tụi tui thư�?ng chơi đánh đáo bằng đồng ti�?n xu. Tôi thích ch�?n những đồng ti�?n mới nhất để dành trong cặp. Rồi ngày Tết, được lì xì ti�?n tôi cũng để dành. Không hiểu sao tôi rất thích những hình vẽ trên giấy bạc, đồng xu, bất kể ti�?n đó có mệnh giá lớn hay nh�?, của Việt Nam hay thế giới. �?ến khi “vốn liếng�? đã kha khá, tôi bắt đầu phân thành từng th�?i kỳ và từng quốc gia�?.

Hơn 50 năm sưu tầm, đến nay, ông Khương đã có trong tay bộ sưu tập đồ sộ với khoảng 1.800 loại ti�?n (mỗi loại có nhi�?u đồng ti�?n) từ cổ chí kim của 50 quốc gia trên thế giới, trong đó bộ sưu tập ti�?n tệ Việt Nam từ th�?i nhà Lê đến nay được coi là có một không hai.

Trước đây, khi còn ở Quy Nhơn, h�?a sĩ Phạm �?ình Khương dành hẳn 2 căn phòng để trưng bày bộ sưu tập ti�?n của mình. Nhưng gi�? đây, vì nhi�?u lý do, ông đành “cất riêng�? bộ sưu tập ấy vào những hộp lớn, hộp nh�?; để riêng từng dòng ti�?n trong từng chai l�?, gói ni lông, gói giấy... Lâu lâu, có bạn bè, ngư�?i thân đến thăm, ông lại khệ nệ mang ra... khoe. Ông Khương cư�?i: “Tiếc là chưa có đi�?u kiện trưng bày chúng, tôi đành gói ghém chúng vào đây. Lâu lâu, tôi dành 2-3 ngày mở tung tất cả ra kiểm tra, xem có đồng nào bị ten gỉ không�?.

Không những sưu tập ti�?n, ông Khương còn sưu tầm các tài liệu sách vở, báo chí nói v�? ti�?n tệ. Trong bộ sưu tập ti�?n qua từng th�?i kỳ, ông đ�?u dành đôi dòng tư liệu nói rõ đặc điểm lịch sử, kinh tế, xã hội, ti�?n tệ ở th�?i kỳ đó. Sau phần khái quát chung, ông mô tả đặc điểm của từng loại ti�?n: kích thước, tr�?ng lượng, màu sắc, chất liệu (kim loại hoặc giấy), hình dáng, h�?a tiết.

Việc bảo quản những đồng ti�?n cổ cũng không phải là đi�?u đơn giản. Dấu ấn th�?i gian đã để lại trên từng đồng xu. Nhi�?u đồng như đồng xu hình cánh quạt đ�?i Chu, đồng ti�?n hình khánh th�?i Tuyên �?ức... đã lên ten rêu mốc, trông giống như một mảnh kim loại vụn có hình dáng chứ không còn h�?a tiết, hình chạm gì nữa. Với những đồng ti�?n kim loại đã gỉ sét, ông Khương cẩn thận ép nhựa, hút chân không để chúng không bị ôxy hóa.

Ông Khương nói vui: “Cô có tin là tôi bị ti�?n ám ảnh không? Có những lúc ao ước 1 đồng xu, 1 t�? giấy bạc để hoàn tất bộ sưu tập của 1 nước, tôi “thèm�? đến mức tối đến nằm mơ, thấy mình đang cầm nó trên tay. �?ến lúc cầm ti�?n thật, vui mừng không thể tả, tối đến lại... mất ngủ vì quá vui�?.

Trước đây, đã có ngư�?i trả giá rất cao để mua bộ sưu tập ti�?n nhưng ông Khương nhất định không bán. “Nó không chỉ là công sức của riêng tôi mà còn có đóng góp của bạn bè, ngư�?i thân. Khi nào tôi mất, tôi sẽ để lại cho các con tôi tiếp tục gìn giữ�?.

Trong bộ sưu tập ti�?n của h�?a sĩ Phạm �?ình Khương, nổi bật nhất là đồng ti�?n th�?i Lê với hình tròn đư�?ng kính 7 cm, lỗ vuông, có 4 chữ phong, hoa, tuyết, nguyệt đậm chất thơ ca và mặt sau là hình nổi độc đáo, biểu tượng của tình yêu thể hiện ở 4 cặp nam nữ đang giao phối (hiện nay nhi�?u ngư�?i còn tranh luận đồng ti�?n này có phải là ti�?n dành riêng cho chị em bán phấn buôn hương hay đồng ti�?n dùng để trao tặng hoặc lì xì).

�?ồng ti�?n Quang Trung thông bảo đồng đ�? v�? cua lên ten xanh rêu mốc với 8 chữ Quốc, Thái, Dân, An, Phong, �?i�?n, Vũ, Thuận hình tròn, đư�?ng kính 24 cm, lỗ vuông. Cảnh Thịnh thông bảo, Gia Long thông bảo hình vuông, cạnh 10,6 cm, lỗ vuông đến Bảo �?ại thông bảo... Gần đây hơn là loại bạc �?ông Dương Ngân hàng thuộc Pháp, loại bạc th�?i Trần Tr�?ng Kim, những t�? tín phiếu lưu hành ở mi�?n Nam Trung Bộ th�?i kháng chiến chống Pháp, ti�?n giấy bạc phát hành ở mi�?n Bắc th�?i chống Mỹ và có cả ti�?n xu 200 đồng, 500 đồng, ti�?n giấy polymer 500.000 đồng đang lưu hành.