Tiếp thức ăn cho ngư�i chết dưới mộ
Ä?ồng bà o Ê Ä?ê Bih ở buôn Trấp, huyện Krông Ana, Tây Nguyên có phong tục chôn ngưá»?i chết không kÃn và tiếp thức ăn hà ng ngà y cho ngưá»?i chết qua má»™t ống thông xuống huyệt má»™.
Cách chôn ngưá»?i chết cá»§a đồng bà o ở đây là : Sau khi đà o huyệt, bá»? ngưá»?i chết xuống huyệt cùng vá»›i các thứ cá»§a nả mà ngưá»?i chết được chia, ngưá»?i ta đúc má»™t tấm ximăng (ngà y xưa là tấm gá»—) Ä‘áºy lên miệng huyệt.
PhÃa đầu cá»§a ngưá»?i chết, ngưá»?i ta chừa má»™t cái lá»— và đặt và o đó má»™t cái ống bằng nhá»±a (ngà y xưa là tre), đưá»?ng kÃnh khoảng 8cm và hà ng ngà y, má»—i ngà y 2 lần (sáng và chiá»?u), ngưá»?i ta tiếp thức ăn, nước uống, rượu cho ngưá»?i chết qua cái ống đó.
Theo quan niệm cá»§a đồng bà o, ngưá»?i chết rồi nhưng vẫn hữu linh, vì thế vẫn cần ăn uống như ngưá»?i bình thưá»?ng. Không là m như váºy ngưá»?i chết sẽ đói, sẽ trở vá»? nhà quáºy phá, con cháu, anh chị em cá»§a ngưá»?i chết sẽ bị ốm Ä‘au, là m ăn bất ổn.
Tuy nhiên, cách chôn hở như thế là rất mất vệ sinh, là m ô nhiễm môi trư�ng. Trong trư�ng hợp ngư�i chết có các mầm bệnh, có thể gây lây lan, thì cách chôn hở như thế sẽ rất nguy hiểm.
Việc tiếp thức ăn cho ngưá»?i chết được thá»±c hiện má»—i ngà y 2 lần và được thá»±c hiện liên tục cho đến bao giá»? gia đình có đủ Ä‘iá»?u kiện là m lá»… bá»? mả, có thể là 1 tháng, 3 tháng, hoặc 6 tháng... (tức là khi gia đình có đủ Ä‘iá»?u kiện váºt chất (bò, heo, rượu cần và nhiá»?u lá»… váºt khác để là m lá»… cúng và thết đãi cả buôn là ng).
Nếu nghÄ©a địa ở xa thì việc Ä‘i tiếp thức ăn hà ng ngà y sẽ rất mất thá»?i gian, ảnh hưởng đến sản xuất, đồng thá»?i hà ng ngà y cứ đổ thức ăn và o huyệt như váºy cà ng góp phần là m cho môi trưá»?ng bị ô nhiá»…m thêm. Ä?ó là chưa nói đến việc chia cá»§a cho ngưá»?i chết có thể là m mất Ä‘i những thứ quý giá.
Trư�ng hợp mà chúng tôi được chứng kiến là bà A Duôn Rai - đội trưởng đội chiêng nữ duy nhất ở Tây Nguyên, cả gia đình bà chỉ còn 2 bộ chiêng quý (mỗi bộ 6 cái). Bà A Duôn Rai chết, gia đình chia cho bà 2 cái, là m khuyết đi bộ chiêng đủ.
Re: Tiếp thức ăn cho ngư�i chết dưới mộ
ước gì mình dc chết ở đó, kh�i sợ thà nh ma đói