Khmer Ä?ã vẫn ám ảnh Campuchia sau 30 năm
Tròn ba tháºp ká»· kể từ khi Khmer Ä?á»? lên nắm quyá»?n tại Campuchia, ná»—i kinh hoà ng vá»? sá»± dã man cá»§a lá»±c lượng nà y vẫn chưa phai má»? tại vương quốc nghèo cá»§a vùng Ä?ông Nam Ã?.
Tại ngoại ô Phnom Penh, gần bảo tà ng diệt chá»§ng Choeung Ek, bằng chứng cá»§a tá»™i ác giết ngưá»?i hà ng loạt vẫn hiển hiện. Chỉ cần cạy lá»›p bá»? mặt cá»§a những ngôi má»™ táºp thể là những mảnh xương, răng và quần áo trồi lên.
Thá»?i kỳ cá»§a Khmer Ä?á»? bắt đầu từ ngà y 17/4/1975 và chấm dứt gần 5 năm sau đó. Trong khoản thá»?i gian nà y, 1,7 triệu ngưá»?i Campuchia đã chết vì bị tra tấn, đói, bệnh táºt và là m việc quá sức.
Cuá»™c chiến tranh du kÃch cá»§a Khmer Ä?á»? tiếp tục sau đó hÆ¡n hai tháºp ká»·. Pol Pot, thá»§ lÄ©nh lá»±c lượng nà y đã không được á»§ng há»™ và mất chức lãnh đạo và o năm 1997. Ông ta chết má»™t năm sau đó và nhiá»?u ngưá»?i Ä‘oán rằng Pol Pot đã tá»± tá».
Ta Mok, hiện 80 tuổi và được biết đến vá»›i cái tên "Ä?ồ tể", má»™t nhân váºt cao cấp trong hà ng ngÅ© Khmer Ä?á»? Ä‘ang mòn má»?i tại má»™t nhà tù ở Phnom Penh để chá»? ngà y ra tòa vì tá»™i ác chiến tranh.
Thá»§ tướng Hun Sen đã thá»?a thuáºn vá»›i má»™t số lãnh đạo cá»§a Khmer Ä?á»?, và dụ như Noun Chea, cánh tay phải cá»§a Pol Pot, hay Khieu Samphan, thá»§ tướng cá»§a chÃnh phá»§ Khmer Ä?á»?. Những ngưá»?i nà y đã rá»?i bá»? Khmer Ä?á»? năm 1998 và hiện sống tại Pailin, giáp vá»›i Thái Lan.
Noun Chea ngồi trong phòng ngủ của ông ta gần Pailin hôm 10/3/2005.
Noun Chea ngồi yên lặng trong phòng ngá»§ là m bằng gá»—, nhìn mặt trá»?i má»?c và nghe bản tin buổi sáng từ chiếc radio rẻ tiá»?n do Trung Quốc sản xuất. CÅ©ng như Khieu Samphan, ông ta Ãt khi trả lá»?i phá»?ng vấn và từ chối nói vá»? quá khứ.
Pailin, từng là pháo đà i cá»§a Khmer Ä?á»?. Những má»? đá quý từng được dùng để trả tiá»?n mua vÅ© khà cho lá»±c lượng nà y trong 20 năm, gần như đã cạn kiệt. Những cây gá»— tếch, má»™t nguồn thu quan trá»?ng khác, cÅ©ng không còn nữa.
Nhiá»?u ngưá»?i ở Pailin Ä‘ang sống trong cảnh khốn cùng, như ngưá»?i dân ở nhiá»?u vùng khác cá»§a Campuchia, nÆ¡i hÆ¡n ná»a số dân có thu nháºp trung bình chưa đầy 1 USD má»—i ngà y. Các cánh rừng sum sê ở Pailin, từng là nÆ¡i ẩn nấp hoà n hảo cho Khmer Ä?á»?, đã bị đốt để là m rẫy và vẫn chá»? mưa suốt hai năm qua.