Kim Vân Ki�u (Truyện Ki�u) - phần 1

Tác phẩm: Kim Vân Kiá»?u (còn gá»?i là Truyện Kiá»?u hoặc Ä?oạn TrÆ°á»?ng Tân Thanh)
Tác giả: Nguyễn Du


Trăm năm trong cõi ngư�i ta,

Chữ Tài chữ Mệnh khéo là ghét nhau.

Trải qua một cuộc bể dâu,

Những đi�u trông thấy mà đau đớn lòng.

Lạ gì “bỉ sắc tư phong,�

Tr�i xanh quen thói má hồng đánh ghen.

Cảo thơm lần giở trước đèn,

“Phong tình cổ lục� còn truy�n sử xanh.

Rằng năm Gia Tĩnh tri�u Minh,

Bốn phương phẳng lặng, hai kinh vững vàng.

Có nhà viên ngoại h� Vương,

Gia tư nghĩ cũng thư�ng thư�ng bực trung.

Một trai con thứ rốt lòng,

Vương Quan là chữ nối dòng nho gia.

�ầu lòng hai ả tố nga,

Thúy Ki�u là chị em là Thúy Vân.

Mai cốt cách, tuyết tinh thần,

Mỗi ngư�i một vẻ, mư�i phân vẹn mư�i.

Vân xem trang tr�ng khác v�i,

Khuôn trăng đ�u đặn nét ngài nở nang.

Hoa cư�i ng�c thốt đoan trang,

Mây thua mước tóc, tuyết như�ng màu da.

Ki�u càng sắc sảo, mặn mà,

So b� tài, sắc, lại là phần hơn.

Làn thu thủy, nét xuân sơn,

Hoa ghen thua thắm, liễu h�n kém xanh.

Một, hai nghiêng nước nghiêng thành,

Sắc đành đòi một, tài đành h�a hai.

Thông minh vốn sẵn tính tr�i,

Pha ngh� thi hoạ đủ mùi ca ngâm.

Cung thương làu bậc ngũ âm,

Ngh� riêng ăn đứt hồ cầm một trương.

Khúc nhà tay lựa nên chương,

Một thiên bạc mệnh, lại càng não nhân.

Phong lưu rất mực hồng quần,

Xuân xanh sấp sỉ tới tuần cập kê.

Êm đ�m trướng phủ màn che,

Tư�ng đông ong bướm đi v� mặc ai.

Ngày xuân con én đưa thoi,

Thi�u quang chín chục đã ngoài sáu mươi.

C� non xanh tận chân tr�i,

Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.

Thanh minh trong tiết tháng ba,

Lễ là tảo mộ, hội là �ạp Thanh.

Gần xa nô nức yến oanh,

Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân.

Dập dìu tài tử, giai nhân,

Ngựa xe như nước áo quần như nêm.

Ngổn ngang gò đống kéo lên,

Thoi vàng vó rắc tro ti�n giấy bay.

Tà tà bóng ngả v� tây,

Chị em thơ thẩn đan tay ra v�.

Bước lần theo ng�n tiểu khê,

Nhìn xem phong cảnh có b� thanh thanh.

Nao nao giòng nước uốn quanh,

Nhịp cầu nho nh� cuối gh�nh bắc ngang.

Sè sè nắm đất bên đư�ng,

Dầu dầu ng�n c� nửa vàng nửa xanh.

Rằng: “Sao trong tiết thanh minh,

“Mà đây hương khói vắng tanh thế mà?�

Vương Quan mới dẫn gần xa:

“�ạm Tiên nàng ấy xưa là ca nhi.

“Nổi danh tài sắc một thì,

“Xôn xao ngoài cửa hiếm gì yến oanh.

“Phận hồng nhan có mong manh,

“Nửa chừng xuân, thoắt gãy cành thiên hương.

“Có ngư�i khách ở viễn phương,

“Xa nghe cũng nức tiếng nàng tìm chơi.

“Thuy�n tình vừa ghé tới nơi,

“Thì đà trâm gẫy bình rơi bao gi�!

“Buồng không lạnh ngắt như t�,

“Dấu xe ngựa đã rêu l� m� xanh.

“Khóc than khôn xiết sự tình,

“Khéo vô duyên ấy là mình với ta!

“�ã không duyên trước chăng mà,

“Thì chi chút ước g�i là duyên sau.

“Sắm xanh nếp tử xe châu,

“Vùi nông một nấm mặc dầu c� hoa.

“Trải bao th� lặn ác tà,

“Ấy mồ vô chủ ai mà viếng thăm!�

Lòng đâu sẵn mối thương tâm,

Thoắt nghe Ki�u đã đầm đầm châu sa.

“�au đớn thay phận đàn bà!

“L�i rằng bạc mệnh cũng là l�i chung.

“Phũ phàng chi bấy hoá công!

“Ngày xanh mòn m�i má hồng phôi pha.

“Sống làm vợ khắp ngư�i ta,

“Hại thay thác xuống làm ma không chồng!

“Nào ngư�i phượng chạ loan chung,

“Nào ngư�i tích lục tham hồng là ai?

“�ã không kẻ đoái ngư�i hoài,

“Sẵn đây ta thắp một vài nén hương.

“G�i là gặp gỡ giữa đư�ng,

“H�a là ngư�i dưới suối vàng biết cho.�

Lầm rầm khấn vái nh� to,

Sụp ngồi và gật trước mồ bước ra.

Một vùng c� áy bóng tà,

Gió hiu hiu thổi một vài bông lau.

Rút trâm sẵn dắt mái đầu,

Vạch da cây, vịnh bốn câu ba vần.

Lại càng mê mẩn tâm thần,

Lại càng đứng lặng tần ngần chẳng ra.

Lại càng ủ dột nét hoa,

Sầu tuôn đứt nối châu sa vắn dài.

Vân rằng: “Chị cũng nực cư�i,

“Khéo dư nước mắt khóc ngư�i đ�i xưa!�

Rằng: “Hồng nhan tự nghìn xưa,

“Cái đi�u bạc mệnh có chừa ai đâu.

Nỗi ni�m tưởng đến mà đau,

Thấy ngư�i nằm đó biết sau thết nào?�

Quan rằng: “Chị nói hay sao,

“Một l�i là một vận vào khó nghe!

“Ở đây âm khí nặng n�,

“Bóng chi�u đã ngả dậm v� còn xa.�

Ki�u rằng: “Những đấng tài hoa,

“Thác là thể phách, còn là tinh anh,

“Dễ hay tình lại gặp tình,

“Ch� xem ắt thấy hiển linh bây gi�.�

Một l�i nói chửa kịp thưa,

Phút đâu trận gió cuốn c� đến ngay.

Ào ào đổ lộc rung cây,

Ở trong dư�ng có hương bay ít nhi�u.

�è chừng ng�n gió lần theo,

Dấu giầy từng bước in rêu rành rành.

Mắt nhìn ai nấy đ�u kinh,

Nàng rằng: “Này thực tinh thành chẳng xa.

Hữu tình ta lại gặp ta,

Chớ n� u hiển mới là chị em.�

�ã lòng hiển hiện ra xem,

Tạ lòng nàng lại nối thêm vài l�i.

Lòng thơ lai láng bồi hồi,

Gốc cây lại vạch một bài cổ thi.

Dùng dằng nửa ở, nửa v�,

Nhạc vàng đâu đã tiếng nghe gần gần.

Trông chừng thấy một văn nhân

L�ng buông tay khấu, bước lần dặm băng.

�� hu� lưng túi gió trăng,

Sau lưng theo một vài thằng con con.

Tuyết in sắc ngựa câu dòn,

C� pha mùi áo nhuộm non da tr�i.

Nẻo xa mới t� mặt ngư�i,

Khách đà xuống ngựa tới nơi tự tình.

Hài văn lần bước dặm xanh,

Một vùng như thể cây quỳnh cành giao.

Chàng Vương quen mặt ra chào,

Hai Ki�u e lệ nép vào dưới hoa.

Nguyên ngư�i quanh quất đâu xa,

H� Kim tên Tr�ng vốn nhà trâm anh.

N�n phú hậu, bậc tài danh,

Văn chương nết đất, thông minh tính tr�i.

Phong tư tài mạo tuyệt v�i,

Vào trong thanh nhã, ra ngoài hào hoa.

Chung quanh vẫn đất nước nhà,

Với Vương Quan trước vẫn là đồng thân.

Vẫn nghe thơm nức hương lân,

Một n�n �ồng tước khoá xuân hai Ki�u.

Nước non cách mấy buồng thêu,

Những là trộm nhớ thầm yêu chốc mòng.

May thay giải cấu tương phùng,

Gặp tuần đố lá thoả lòng tìm hoa.

Bóng hồng nhác thấy nẻo xa,

Xuân lan, thu cúc mặn mà cả hai.

Ngư�i quốc sắc kẻ thiên tài,

Tình trong như đã, mặt ngoài còn e.

Chập ch�n cơn tỉnh, cơn mê.

Dốn ngồi chẳng tiện, dứt v� chỉn khôn.

Bóng tà như dục cơn buồn,

Khách đà lên ngựa, ngư�i còn nghé theo.

Dưới dòng nước chảy trong veo,

Bên cầu tơ liễu bóng chi�u thướt tha.

Ki�u từ trở gót trướng hoa,

Mặt tr�i gác núi chiêng đà thu không.

Gương Nga chênh chếch nhòm song,

Vàng gieo ngấn nước, cây lồng bóng sân.

Hải đư�ng lả ng�n đông lân,

Gi�t sương gieo nặng cành xuân la đà.

Một mình lặng ngắm bóng Nga,

Rộn đư�ng gần với nỗi xa b�i b�i:

“Ngư�i mà đến thế thì thôi,

“��i phồn hoa cũng là đ�i b� đi!

“Ngư�i đâu gặp gỡ làm chi,

“Trăm năm biết có duyên gì hay không?�

Ngổn ngang trăm mối bên lòng,

Nên câu tuyệt diệu ngụ trong tính tình.

Chênh chênh bóng nguyệt xế mành,

Tựa ngồi bên triện một mình thiu thiu.

Thoắt đâu thấy một tiểu ki�u,

Có chi�u thanh vận có chi�u thanh tân.

Sương in mặt tuyết pha thân,

Sen vàng lững đững như gần, như xa.

Rước mừng đón h�i dò la:

“�ào nguyên lạc lối đâu mà đến đây?�

Thưa rằng: “Thanh khí xưa nay,

“Mới cùng nhau lúc ban ngày đã quên.

“Hàn gia ở mái tây thiên,

“Dưới dòng nước chảy bên trên có cầu.

“Mấy lòng hạ cố đến nhau,

“Mấy l�i hạ tứ ném châu gieo vàng.

“Vâng trình hội chủ xem tư�ng,

“Mà xem trong sổ đoạn trư�ng có tên.

“Âu đành quả kiếp nhân duyên,

“Cùng ngư�i một hội, một thuy�n đâu xa!

“Này mư�i bài mới mới ra,

“Câu thần lại mượn bút hoa vẽ v�i.�

Ki�u vâng lĩnh ý đ� bài,

Tay tiên một vẩy đủ mư�i khúc ngâm.

Xem thơ nức nở khen thầm:

“Giá đành tú khẩu cẩm tâm khác thư�ng

“Ví đem vào tập đoạn trư�ng

“Thì treo giải nhất chi như�ng cho ai!�

Th�m hoa khách đã trở hài,

Nàng còn cầm lại một hai tự tình.

Gió đâu sịch bức mành mành,

Tỉnh ra mới biết là mình chiêm bao.

Trông theo nào thấy đâu nào,

Hương thừa dư�ng hãy ra vào đâu đây.

Một mình lưỡng lự canh chầy,

�ư�ng xa, nghĩ nỗi sau này mà kinh.

Hoa trôi bèo dạt đã đành,

Biết duyên mình, biết phận mình thế thôi!

Nỗi riêng lớp lớp sóng dồi,

Nghĩ đòi cơn lại sụt sùi đòi cơn.

Gi�ng Ki�u r�n rĩ trướng loan,

Nhà Huyên chợt tỉnh h�i can cớ gì:

“Cớ sao trằn tr�c canh khuya,

Màu hoa lê hãy đầm đìa gi�t mưa?�

Thưa rằng: “chút phận ngây thơ,

“Dưỡng sinh đôi nợ tóc tơ chưa đ�n.

“Buổi ngày chơi mả �ạm Tiên,

“Nhắp đi thoắt thấy ứng li�n chiêm bao.

“�oạn trư�ng là sổ thế nào,

“Bài ra thế ấy vịnh vào thế kia.

“Cứ trong mộng triệu mà suy,

“Thân con thôi có ra gì mai sau!�

Dạy rằng: “Mộng ảo cứ đâu,

“Bỗng không mua não chuốc sầu nghĩ nao.�

Vâng l�i khuyên giải thấp cao,

Chưa xong đi�u nghĩ đã đào mạch Tương.

Ngoài song th� thẻ oanh vàng,

Nách tư�ng bông liễu bay sang láng gi�ng.

Hiên tà bóng gác nghiêng nghiêng,

Nỗi riêng, riêng chạnh tấc riêng một mình.

Cho hay là giống hữu tình,

�ố ai gỡ mối tơ mành cho xong!

Chàng Kim từ lại thư song,

Nỗi nàng canh cánh bên lòng biếng khuây.

Sầu đong càng lắc càng đầy,

Ba thu dồn lại một ngày dài ghê!

Mây Tần t�a kín song the,

Bụi hồng lẻo đẻo đi v� chiêm bao.

Tuần trăng khuyết đĩa dầu hao,

Mặt mơ tưởng mặt lòng ngao ngán lòng.

Phòng văn hơi giá như đồng,

Trúc se ng�n th�, tơ chùng phím loan.

Mành tương phất phất gió đàn,

Hương gây mùi nhớ, trà khan gi�ng tình.

Vì chăng duyên nợ ba sinh,

Thì chi đem giống khuynh thành trêu ngươi.

Bâng khuâng nhớ cảnh, nhớ ngư�i,

Nhớ nơi kỳ ngộ vội d�i chân đi.

Một vùng c� m�c xanh rì,

Nước ngâm trong vắt, thấy gì nữa đâu!

Gió chi�u như gợi cơn sầu,

Vi lô hiu hắt như mầu khẩy trêu.

Nỗi riêng nhớ ít tưởng nhi�u,

Xăm xăm đè nẻo Lam Ki�u lần sang.

Thâm nghiêm kín cổng cao tư�ng,

Cạn dòng lá thắm dứt đư�ng chim xanh.

Lơ thơ tơ liễu buông mành,

Con oanh h�c nói trên cành mỉa mai.

Mấy lần cửa đóng then gài

�ầy th�m hoa rụng, biết ngư�i ở đâu?

Tần ngần đứng suốt gi� lâu,

Dạo quanh chợt thấy mái sau có nhà.

Là nhà Ngô Việt thương gia,

Buồng không để đó, ngư�i xa chưa v�.

Lấy đi�u du h�c h�i thuê,

Túi đàn cặp sách đ� hu� d�n sang.

Có cây có đá sẵn sàng

Có hiên Lãm thúy, nét vàng chưa phai.

Mừng thầm chốn ấy chữ bài,

Ba sinh âu hẳn duyên tr�i chi đây!

Song hồ nửa khép cánh mây,

Tư�ng đông ghé mắt ngày ngày hằng trông.

Tấc gang, động khoá nguồn phong,

Tịt mù nào thấy bóng hồng vào ra.

Nhẫn từ quán khách lân la,

Tuần trăng thấm thoát nay đà thêm hai.

Cách tư�ng phải buổi êm tr�i,

Dưới đào dư�ng có bóng ngư�i thướt tha.

Buông cầm xốc áo vội ra,

Hương còn thơm nức ngư�i đà vắng tanh.

Lần theo tư�ng gấm dạo quanh,

Trên đào nhác thấy một cành kim thoa.

Giơ tay với lấy v� nhà:

“Này trong khuê các đâu mà đến đây?

“Ngẫm âu ngư�i ấy báu này,

“Chẳng duyên chưa dễ vào tay ai cầm!

Li�n tay ngắm nghía biếng nằm,

Hãy còn thoang thoảng hương trầm chưa phai.

Tan sương đã thấy bóng ngư�i,

Quanh tư�ng ra ý tìm tòi ngẩn ngơ.

Sinh đà có ý đợi ch�,

Cách tư�ng lên tiếng xa đưa ướm lòng:

“Thoa này bắt được hư không,

“Biết đâu Hợp phố mà mong châu v�?�

Tiếng Ki�u nghe l�t bên kia:

“Ơn lòng quân tử sá gì của rơi,

“Chiếc thoa nào của mấy mươi,

“Mà lòng tr�ng nghĩa khinh tài xiết bao!�

Sinh rằng: “Lân lý ra vào,

“Gần đây nào phải ngư�i nào xa xôi,

“�ược rầy nh� chút thơm rơi,

“Kể đà thiểu não lòng ngư�i bấy nay!

“Bấy lâu mới được một ngày,

“Dừng chân gạn chút ni�m tây, g�i là!�

Vội v� thêm lấy của nhà,

Xuyến vàng đôi chiếc, khăn là một vuông.

Thang mây rón bước ng�n tư�ng,

Phải ngư�i hôm n� rõ ràng chẳng nhe?

Sượng sùng giữ ý rụt rè,

Kẻ nhìn t� mặt, ngư�i e cúi đầu.

Rằng: “Từ ngẫu nhĩ gặp nhau,

“Thầm trông trộm nhớ bấy lâu đã chồn.

“Xương mai tính đã gầy mòn,

“Lần lừa ai biết hãy còn hôm nay!

“Tháng tròn như gởi cung mây,

“Trần trần một trận ấp cây đã li�u!

“Tiện đây xin một hai đi�u,

“�ài gương soi đến dấu bèo cho chăng!�

Ngần ngừ nàng mới thưa rằng:

“Thói nhà băng tuyết chất hằng phỉ phong,

“Dù khi lá thắm chỉ hồng,

“Nên chăng thì cũng tại lòng mẹ cha.

“Nặng lòng xót liễu vì hoa,

“Trẻ thơ đã biết đâu mà dám thưa.�

Sinh rằng: “Rày gió mai mưa,

“Ngày xuân đã dễ tình c� mấy khi!

“Dù chăng xét tấm tình si,

“Thiệt đây mà có ích gì đến ai?

“Chút chi gắn bó một hai,

“Cho đành rồi sẽ liệu bài mối manh.

“Khuôn thiên dù phụ tấc thành,

“Cũng li�u b� quá xuân xanh một đ�i.

“Lượng xuân dù quyết hẹp hòi,

“Công đeo đuổi chẳng thiệt thòi lắm ru?�

Lặng nghe l�i nói như ru,

Chi�u xuân dễ khiến nét thu ngại ngùng.

Rằng: “Trong buổi mới lạ lùng,

“Nể lòng có lẽ cầm lòng cho đang!

“�ã lòng quân tử đa mang,

“Một l�i vàng tạc đá vàng thủy chung.�

�ược l�i như cởi tấm lòng,

Giở kim thoa với khăn hồng trao tay.

Rằng: “Trăm năm cũng từ đây,

“Của tin g�i một chút này làm ghi.�

Sẵn tay khăn gấm quạt quì,

Với cành thoa ấy tức thì đổi trao.

Một l�i gắn bó tất giao,

Mái sau dư�ng có xôn xao tiếng ngư�i.

Vội vàng lá rụng hoa rơi,

Chàng v� viện sách, nàng r�i lầu trang.

Từ phen đá biết tuổi vàng,

Tình càng thấm thía dạ càng ngẩn ngơ.

Sông Tương một dải nông s�,

Bên trông đầu n�, bên ch� cuối kia.

Một tư�ng tuyết trở, sương che.

Tin Xuân đâu dễ đi v� cho năng.

Lần lần ngày gió đêm trăng,

Thưa hồng rậm lục đã chừng xuân qua.

Ngày vừa sinh nhật ngoại gia,

Trên hai đư�ng dưới nữa là hai em.

Tưng bừng sắm sửa áo xiêm,

Biện dâng một lễ đem xa tấc thành.

Nhà lan thanh vắng một mình,

Ngẫm cơ hội ngộ đã thành hôm nay.

Th�i trân thức thức sẵn bày,

Gót sen thoăn thoắt dạo ngay mái tư�ng.

Cách hoa sẽ dặng tiếng vàng,

Dưới hoa đã thấy có chàng đứng trông:

“Trách lòng h� hững với lòng,

“Lửa hương chốc để lạnh lùng bấy lâu.

“Những là đắp nhớ đổi sầu,

“Tuyết sương nhuốm nửa mái đầu hoa râm.�

Nàng rằng: “Gió bắt mưa cầm,

“�ã cam tệ với tri âm bấy chầỵ

“Vắng nhà được buổi hôm nay,

“Lấy lòng g�i chút ra đây tạ lòng!�

Lần theo núi giả đi vòng,

Cuối tư�ng dư�ng có nẻo thông mới rào.

Xắn tay mở khóa động đào,

Rẽ mây trông t� lối vào Thiên thai.

Mặt nhìn mặt càng thêm tươi,

Bên l�i vạn phúc bên l�i hàn huyên.

Sánh vai v� chốn thư hiên,

Góp l�i phong nguyệt nặng nguy�n non sông.

Trên yên bút giá thi đồng,

�ạm thanh một bức tranh tùng treo trên.

Phong sương được vẻ thiên nhiên,

Mặt khen nét bút càng nhìn càng tươi.

Sinh rằng: “Phác h�a vừa rồi,

“Phẩm đ� xin một vài l�i thêm hoa.�

Tay tiên gió táp mưa sa,

Khoảng trên dừng bút thảo và bốn câu.

Khen: “Tài nhả ng�c phun châu,

“Nàng Ban ả Tạ cũng đâu thế này!

“Kiếp tu xưa ví chưa dày,

“Phúc nào nhắc được giá này cho ngang!�

Nàng rằng: “Trộm liếc dung quang,

“Chẳng sân bội ng�c cũng phư�ng kim môn.

“Nghĩ mình phận m�ng cánh chuồn,

“Khuôn xanh biết có vuông tròn mà hay?

“Nhớ từ năm hãy thơ ngây,

“Có ngư�i tướng sĩ đoán ngay một l�i:

“Anh hoa phát tiết ra ngoài,

“Nghìn thu bạc mệnh một đ�i tài hoa.

“Trông ngư�i lại ngẫm đến ta,

“Một dầy một m�ng biết là có nên?'

Sinh rằng: “Giải cấu là duyên,

“Xưa nay nhân định thắng nhiên cũng nhi�u.

“Ví dù giải kết đến đi�u,

“Thì đem vàng đá mà li�u với thân!�

�ủ đi�u trung khúc ân cần,

Lòng xuân phơi phới chén xuân tàng tàng.

Ngày vui ngắn chẳng đầy gang,

Trông ra ác đã ngậm gương non đoài.

Vắng nhà chẳng tiện ngồi dai,

Giã chàng nàng mới kíp d�i song sa.

�ến nhà vừa thấy tin nhà,

Hai thân còn dở tiệc hoa chưa v�.

Cửa ngoài vội rủ rèm the,

Xăm xăm băng lối vư�n khuya một mình.

Nhặt thưa gương gi�i đầu cành,

Ng�n đèn trông l�t trướng huỳnh hắt hiu.

Sinh vừa tựa án thiu thiu,

Dở chi�u như tỉnh dở chi�u như mê.

Tiếng sen sẽ động giấc hòe,

Bóng trăng đã xế hoa lê lại gần.

Bâng khuâng đỉnh Giáp non Thần,

Còn ng� giấc mộng đêm xuân mơ màng.

Nàng rằng: “Khoảng vắng đêm trư�ng,

“Vì hoa nên phải đánh đư�ng tìm hoa.

“Bây gi� rõ mặt đôi ta,

“Biết đâu rồi nữa chẳng là chiêm bao?�

Vội mừng làm lễ rước vào,

�ài sen nối sáp song đào thêm hương.

Tiên th� cùng thảo một chương,

Tóc mây một món dao vàng chia đôi.

Vầng trăng vằng vặc giữa tr�i,

�inh ninh hai mặt một l�i song song.

Tóc tơ căn vặn tấc lòng,

Trăm năm tạc một chữ đồng đến xương.

Chén hà sánh gi�ng quỳnh tương,

Dải là hương lộn bình gương bóng lồng.

Sinh rằng: “Gió mát trăng trong,

“Bấy lâu nay một chút lòng chưa cam.

“Chày sương chưa nện cầu Lam,

“Sợ lần khân quá ra sàm sỡ chăng?�

Nàng rằng: “Hồng diệp xích thằng,

“Một l�i cũng đã tiếng rằng tương tri.

“�ừng đi�u nguyệt n� hoa kia.

“Ngoài ra ai lại tiếc gì với ai.�

Rằng: “Nghe nổi tiếng cầm đài,

“Nước non luống những lắng tai Chung Kỳ.�

Thưa rằng: “Tiện kỹ sá chi,

“�ã lòng dạy đến dạy thì phải vâng.�

Hiên sau treo sẵn cầm trăng,

Vội vàng Sinh đã tay nâng ngang màỵ

Nàng rằng: “Ngh� m�n riêng tay,

“Làm chi cho bận lòng này lắm thân!�

So dần dây vũ dây văn,

Bốn dây to nh� theo vần cung thương.

Khúc đâu Hán Sở chiến trư�ng,

Nghe ra tiếng sắt tiếng vàng chen nhau.

Khúc đâu Tư mã Phượng cầu,

Nghe ra như oán như sầu phải chăng!

Kê Khang này khúc Quảng lăng,

Một rằng lưu thủy hai rằng hành vân.

Qua quan này khúc Chiêu Quân,

Nửa phần luyến chúa nửa phần tư gia.

Trong như tiếng hạc bay qua,

�ục như tiếng suối mới sa nửa v�i.

Tiếng khoan như gió thoảng ngoài,

Tiếng mau sầm sập như tr�i đổ mưa.

Ng�n đèn khi t� khi m�,

Khiến ngư�i ngồi đó cũng ngơ ngẩn sầu.

Khi tựa gối khi cúi đầu,

Khi vò chín khúc khi chau đôi mày.

Rằng: “Hay thì thật là hay,

“Nghe ra ngậm đắng nuốt cay thế nào!

“Lựa chi những bậc tiêu tao,

“Dột lòng mình cũng nao nao lòng ngư�i?�

Rằng: “Quen mất nết đi rồi,

“Tẻ vui thôi cũng tính tr�i biết sao!

“L�i vàng âm lĩnh ý cao,

“H�a dần dần bớt chút nào được không.�

Hoa hương càng t� thức hồng,

�ầu mày cuối mắt càng nồng tấm yêu.

Sóng tình dư�ng đã xiêu xiêu,

Xem trong âu yếm có chi�u lả lơi.

Thưa rằng: “�ừng lấy làm chơi,

“Dẽ cho thưa hết một l�i đã nao!

“Vẻ chi một đóa yêu đào,

“Vư�n hồng chi dám ngăn rào chim xanh.

�ã cho vào bậc bố kinh,

“�ạo tòng phu lấy chữ trinh làm đầụ

“Ra tuồng trên Bộc trong dâu,

“Thì con ngư�i ấy ai cầu làm chi!

“Phải đi�u ăn xổi ở thì,

“Tiết trăm năm nỡ b� đi một ngày!

“Ngẫm duyên kỳ ngộ xưa nay,

“Lứa đôi ai đẹp lại tày Thôi Trương.

“Mây mưa đánh đổ đá vàng,

“Quá chi�u nên đã chán chư�ng yến anh.

“Trong khi chắp cánh li�n cành,

“Mà lòng rẻ rúng đã dành một bên.

“Mái tây để lạnh hương nguy�n,

“Cho duyên đằm thắm ra duyên bẽ bàng.

“Gieo thoi trước chẳng giữ giàng,

“�ể sau nên thẹn cùng chàng bởi ai?

“Vội chi liễu ép hoa nài,

“Còn thân ắt lại đ�n bồi có khi!�

Thấy l�i đoan chính dễ nghe,

Chàng càng thêm nể thêm vì mư�i phân.

Bóng tàu vừa lạt vẻ ngân,

Tin đâu đã thấy cửa ngăn g�i vào.

Nàng thì vội trở buồng thêu,

Sinh thì dạo gót sân đào bước ra.

Cửa sài vừa ng� then hoa,

Gia đồng vào gởi thư nhà mới sang.

�em tin thúc phụ từ đư�ng,

Bơ vơ lữ thấn tha hương đ� hu�.

Liêu dương cách trở sơn khê,

Xuân đư�ng kíp g�i sinh v� hộ tang.

Mảng tin xiết nỗi kinh hoàng,

Băng mình lẻn trước đài trang tự tình.

Gót đầu m�i nỗi đinh ninh,

Nỗi nhà tang tóc nỗi mình xa xôi:

“Sự đâu chưa kịp đôi hồi,

“Duyên đâu chưa kịp một l�i trao tơ,

“Trăng th� còn đó trơ trơ,

“Dám xa xôi mặt mà thưa thớt lòng.

“Ngoài nghìn dặm chốc ba đông,

“Mối sầu khi gỡ cho xong còn chầy!

“Gìn vàng giữ ng�c cho hay,

“Cho đành lòng kẻ chân mây cuối tr�i.�

Tai nghe ruột rối b�i b�i,

Ngập ngừng nàng mới giãi l�i trước sau:

“Ông tơ ghét b� chi nhau,

“Chưa vui sum h�p đã sầu chia phôi!

“Cùng nhau trót đã nặng l�i,

“Dẫu thay mái tóc dám d�i lòng tơ!

“Quản bao tháng đợi năm ch�,

“Nghĩ ngư�i ăn gió nằm mưa xót thầm.

“�ã nguy�n hai chữ đồng tâm,

“Trăm năm th� chẳng ôm cầm thuy�n ai.

“Còn non còn nước còn dài,

“Còn v� còn nhớ đến ngư�i hôm nay!�

Dùng dằng chưa nỡ r�i tay,

Vầng đông trông đã đứng ngay nóc nhà.

Ngại ngùng một bước một xa,

Một l�i trân tr�ng châu sa mấy hàng.

Buộc yên quảy gánh vội vàng,

Mối sầu xẻ nửa bước đư�ng chia hai.

Buồn trông phong cảnh quê ngư�i,

�ầu cành quyên nhặt cuối tr�i nhạn thưa.

Não ngư�i cữ gió tuần mưa,

Một ngày nặng gánh tương tư một ngày.

Nàng còn đứng tựa hiên tây,

Chín hồi vấn vít như vầy mối tơ

Trông chừng khói ngất song thưa

Hoa trôi giạt thắm, liễu xơ xác vàng.

Tần ngần dạo gót lầu trang,

Một đoàn mừng th� ngoại hương mới v�,

Hàn huyên chưa kịp giãi gi�,

Sai nha bỗng thấy bốn b� xôn xao.

Ngư�i nách thước, kẻ tay dao;

�ầu trâu mặt ngựa ào ào như sôi.

Già giang một lão một trai,

Một giây vô lại buộc hai thâm tình.

�ầy nhà vang tiếng ruồi xanh.

Rụng rơi khung cửi, tan tành gói may.

�ồ tế nhuyễn, của riêng tây,

Sạch sành sanh vét cho đầy túi tham.

�i�u đâu bay buộc ai làm?

Này ai đang dặm, giật giàm bỗng dưng?

H�i ra sau mới biết rằng:

Phải tên xưng xuất là thằng bán tơ.

Một nhà hoảng hốt ngẩn ngơ,

Tiếng oan dậy đất, án ng� lòa mây.

Hạ từ van lạy suốt ngày.

�iếc tai lân tuất, phũ tay tồi tàn.

Rư�ng cao rút ngược dây oan,

Dầu là đá cũng nát gan, lựa ngư�i!

Mặt trông đau đớn rụng r�i,

Oan này còn một kêu tr�i nhưng xa.

Một ngây lạ thói sai nha.

Làm cho khốc hại chẳng qua vì ti�n,

Sao cho cốt nhục vẹn tuy�n.

Trong khi ngộ biến tòng quy�n biết sao.

Duyên hội ngộ, đức cù lao?

Bên tình bên hiếu bên nào nặng hơn?

�ể l�i thệ hải minh sơn,

Làm con trước phải đ�n ơn sinh thành.

Quyết tình nàng mới hạ tình:

“Rẽ cho để thiếp bán mình chuộc cha.�

H� Chung có kẻ lại già,

Cùng trong nha dịch lại là từ tâm.

Thấy nàng hiếu tr�ng tình thâm,

Vì nàng nghỉ cũng thương thầm xót vay.

Tính bài lót đó luồn đây,

Có ba trăm lạng việc này mới xuôi.

Hãy v� tạm phó giam ngoài,

Dặn nàng qui liệu trong đôi ba ngày.

Thương lòng con trẻ thơ ngây,

Gặp cơn vạ gió tai bay bất kỳ.

�au lòng tử biệt sinh ly,

Thân còn chẳng tiếc, tiếc gì đến duyên.

Hạt mưa sá nghĩ phận hèn,

Li�u đem tất c� quyết đ�n ba xuân.

Sự lòng ng� với băng nhân,

Tin sương đồn đại xa gần xôn xao.

Gần mi�n có một mụ nào,

�ưa ngư�i viễn khách tìm vào vấn danh.

H�i tên rằng: “Mã giám sinh.�

H�i quê, rằng: “Huyện Lâm Thanh cũng gần.�

Quá niên, trạc ngoại tứ tuần,

Mày râu nhẵn nhụi, áo quần bảnh bao.

Trước thầy, sau tớ xôn xao,

Nhà băng đưa mối tìm vào lầu trang.

Ghế trên ngồi tót sỗ sàng,

Buồng trong mối đã dục nàng bước ra.

Nỗi mình thêm tức nỗi nhà,

Th�m hoa một bước, lệ hoa mấy hàng!

Ngại ngùng dợn gió e sương,

Ngẩng hoa bón thẹn, trông gương mặt dầy.

Mối càng vén tóc bắt tay,

Nét buồn như cúc điệu gầy như mai.

�ắn đo cân sắc, cân tài,

Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ.

Mặn nồng một vẻ một ưa,

Bằng lòng, khách mới tùy cơ dặt dìu.

Rằng: “Mua ng�c đến Lam Ki�u

“Sinh nghi xin dậy bao nhiêu cho tư�ng?�

Mối rằng: “�áng giá nghìn vàng,

“Rớp nhà, nh� lượng ngư�i thương dám nài.

Cò kè bớt một thêm hai,

Gi� lâu ngã giá vàng ngoài bốn trăm.

Một l�i thuy�n đã êm giầm,

Hãy đưa canh thiếp trước cầm làm ghi.

�ịnh ngày nạp thái vu qui

Ti�n lưng đã có, việc gì chẳng xong!

Một l�i cậy với Chung công,

Khất từ tạm lĩnh Vương ông v� nhà.

Thương tình con trẻ cha già,

Nhìn nàng ông những máu sa ruột dầu:

Nuôi con những ước v� sau,

“Trao tơ phải lứa, gieo cầu đánh nơi.

“Tr�i làm chi cực bấy tr�i,

“Này ai vu thác cho ngư�i hợp tan.

“Búa rìu bao quản thân tàn,

“Nỡ đầy đ�a trẻ càng oan khốc già.

“Một lần sau trước cũng là...

“Thôi thì mặt khuất chẳng thà lòng đau!�

Theo l�i như chẩy dòng châu.

Li�u mình, ông rắp gieo đầu tư�ng vôi.

Vội vàng kẻ giữ ngư�i coi,

Nh� to nàng lại tìm l�i khuyên can;

“Vẻ chi một mảnh hồng nhan,

“Tóc tơ chưa chút đ�n ơn sinh thành.

“Dâng thư đã thẹn nàng Oanh,

“Lại thua ả Lý bán mình hay sao?

“Cỗi xuân tuổi hạc càng cao,

“Một cây gánh vác biết bao nhiêu cành.

“Lượng trên dù chẳng dứt tình,

“Gió mưa âu hẳn tan tành nưóc non.

“Thà rằng li�u một thân con,

“Hoa dù rã cánh, là còn xanh cây.

“Phận sao đành vậy cũng vầy,

“Cầm như chẳng đỗ những ngày còn xanh.

“Cũng đừng tính quẩn lo quanh,

“Tan nhà là một thiệt mình là hai.�

Phải l�i ông cũng êm tai,

Nhìn nhau gi�t ngắn gi�t dài ngổn ngang.

Mái ngoài h� Mã vừa sang,

T� hoa đã ký, cân vàng mới trao.

Trăng gì độc địa làm sao?

Cầm dây chẳng lực buộc vào tự nhiên.

Trong tay đã sẵn đồng ti�n,

Dầu lòng đổi trắng thay đen khó gì!

H� Chung ra sức giúp vì,

Lễ tâm đã đặt, tụng kỳ cũng xong.

Việc nhà đã tạm thong dong,

Tinh kỳ giục giã đã mong độ v�.

Một mình nàng ng�n đèn khuya,

�o dầm gi�t lệ, tóc xe mối sầu.

Phận dầu, dầu vậy cũng dầu,

Xót lòng đeo đẳng bấy lâu một l�i!

“Công trình kể xiết mấy mươi.

“Vì ta khăng khít, cho ngư�i dở dang.

“Th� hoa chưa ráo chén vàng,

“Lỗi th� thôi đã phụ phàng với hoa.

“Tr�i Liêu non nước bao xa.

“Nghĩ đâu rẽ cửa chia nhà tự tôi.

“Biết bao duyên nợ th� bồi.

“Kiếp này thôi thế thì thôi còn gì.

“Tái sinh chưa dứt hương th�.

“Làm thân trâu ngựa đ�n nghì trúc mai.

“Nợ tình chưa trả cho ai,

“Khối tình mang xuống tuy�n đài chưa tan.�

Nỗi riêng riêng những bàng hoàng,

Dầu chong trắng đĩa lệ tràn thấm khăn.

Thúy Vân chợt tỉnh giấc xuân,

Dưới đèn ghé đến ân cần h�i han:

“Cơ tr�i dâu bể đa đoan,

“Một nhà để chị riêng oan một mình,

“Cớ chi ngồi nhẫn tàn canh?

“Nỗi riêng còn mắc mối tình chi đây?�

Rằng: “Lòng đương thổn thức đầy,

“Tơ duyên còn vướng mối này chưa xong.

“Hở môi ra cũng thẹn thùng,

“�ể lòng thì phụ tấm lòng với ai.

“Cậy em, em có chịu l�i,

“Ngồi lên cho chị lậy rồi sẽ thưa.

“Giữa đư�ng đứt gánh tương tư,

“Loan giao chắp mối tơ thừa mặc em.

“Kể từ khi gặp chàng Kim,

“Khi ngày quạt ước, khi đêm chén th�.

“Sự đâu sóng gió bất kỳ,

“Hiếu tình khôn lẽ hai b� vẹn hai!

“Ngày xuân em hãy còn dài,

“Xót tình máu mủ, thay l�i nước non.

“Chị dù thịt nát xương mòn,

“Ngậm cư�i chín suối hãy còn thơm lây.

“Chiếc vành với bức t� mây,

“Duyên này thì giữ vật này của chung.

“Dù em nên vợ nên chồng,

“Xót ngư�i mệnh bạc, ắt lòng chẳng quên.

“Mất ngư�i còn chút của tinh,

“Phím đàn với mảnh hương nguy�n ngày xưa.

“Mai sao dầu có bao gi�.

“�ốt lư hương ấy, so tơ phím này.

“Trông ra ng�n c� lá cây,

“Thấy hiu hiu gió thì hay chị v�.

“Hồn còn mang nặng l�i th�,

“Nát thân bồ liễu, đ�n nghì trúc mai;

“Dạ đài cách mặt khuất l�i,

“Rẩy xin chén nước cho ngư�i thác oan.

“Bây gi� trâm gẫy gương tan,

“Kể làm sao xiết muôn vàn ái ân.

“Trăm nghìn gửi lại tình quân,

“Tơ duyên ngắn ngủi có ngần ấy thôi.

“Phận sao phận bạc như vôi,

“�ã đành nước chẩy hoa trôi nhỡ nhàng.

“Ôi Kim lang! Hỡi Kim lang!

“Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây!�

Cạn l�i hồn ngất máu say,

Một hơi lặng ngắt đôi tay giá đồng.

Xuân Huyên chợt tỉnh giất nồng,

Một nhà tấp nập, kẻ trong ngư�i ngoài.

Kẻ thang ngư�i thuốc b�i b�i,

Mới dằn cơn vựng, chưa phai gi�t hồng.

H�i: “Sao ra sự lạ lùng?�

Ki�u càng nức nở mở không ra l�i.

Nỗi nàng Vân mới rỉ tai,

“Chiếc vành này với t� bồi ở đây...�

Này cha làm lỗi duyên mày,

“Thôi thì nỗi ấy sau này đã em.

“Vì ai rụng cải rơi kim,

“�ể con bèo nổi mây chìm vì ai.

“L�i con dặn lại một hai,

“Dẫu mòn bia đá, dám sai tấc vàng.�

Lậy thôi, nàng lại rén chi�ng,

“Nh� cha trả được nghĩa chàng cho xuôi.

“Sá chi thân phận tôi đòi,

“Dẫu rằng xương trắng quê ngư�i quản đâu.�

Xiết bao kể nỗi thảm sầu!

Khắc canh đã giục nam lâu mấy hồi.

Kiệu hoa đâu đã đến ngoài,

Quản huy�n đâu đã giục ngư�i sinh ly.

�au lòng kẻ ở ngư�i đi,

Lệ rơi thấm đá tơ chia rũ tằm.

Tr�i hôm mây kéo tối rầm,

Rầu rầu ng�n c� đầm đầm cành sương.

Rước nàng v� đến trú phư�ng,

Bốn b� xuân khóa một nàng ở trong.

Ngập ngừng thẹn lục e hồng,

Nghĩ lòng lại xót xa lòng đòi phen.

Phẩm tiên rơi đến tay hèn,

Hoài công nắng giữ mưa gìn với ai:

“Biết thân đến bước lạc loài,

“Nhị đào thà bẻ cho ngư�i tình chung.

“Vì ai ngăn đón gió đông,

“Thiệt lòng khi ở đau lòng khi đi.

“Trùng phùng dầu h�a có khi,

“Thân này thôi có còn gì mà mong.

“�ã sinh ra số long đong,

“Còn mang lấy kiếp má hồng được sao?�

Trên yên sẵn có con dao,

Giấu cầm nàng đã gói vào chéo khăn:

“Phòng khi nước đã đến chân,

“Dao này thì liệu với thân sau này.�

�êm thu một khắc một chầy,

Bâng khuâng như tỉnh như say một mình.

Chẳng ng� gã Mã Giám Sinh,

Vẫn là một đứa phong tình đã quen.

Quá chơi lại gặp hồi đen,

Quen mùi lại kiếm ăn mi�n nguyệt hoa.

Lầu xanh có mụ Tú Bà,

Làng chơi đã trở v� già hết duyên.

Tình c� chẳng hẹn mà nên,

Mạt cưa mướp đắng đôi bên một phư�ng.

Chung lưng mở một ngôi hàng,

Quanh năm buôn phấn bán hương đã l�.

Dạo tìm khắp chợ thì quê,

Giả danh hầu hạ dạy ngh� ăn chơi.

Rủi may âu cũng tại tr�i,

�oạn trư�ng lại ch�n mặt ngư�i vô duyên.

Xót nàng chút phận thuy�n quyên,

Cành hoa đem bán vào thuy�n lái buôn.

Mẹo lừa đã mắc vào khuôn,

Sính nghi rẻ giá nghênh hôn sẵn ngày.

Mừng thầm: “C� đã đến tay!

“Càng nhìn vẻ ng�c càng say khúc vàng.

“�ã nên quốc sắc thiên hương,

“Một cư�i này hẳn nghìn vàng chẳng ngoa.

“V� đây nước trước bẻ hoa,

“Vương tôn quý khách ắt là đua nhau.

“Hẳn ba trăm lạng kém đâu,

“Cũng đà vừa vốn còn sau thì l�i,

“Miếng ngon k� đến tận nơi,

“Vốn nhà cũng tiếc của tr�i cũng tham.

“�ào tiên đã bén tay phàm,

“Thì vin cành quít cho cam sự đ�i!

“Dưới trần mấy mặt làng chơi,

“Chơi hoa đã dễ mấy ngư�i biết hoa.

Nước v� lựu máu mào gà,

“Mượn màu chiêu tập lại là còn nguyên.

“Mập m� đánh lận con đen,

“Bao nhiêu cũng bấy nhiêu ti�n mất chi?

“Mụ già hoặc có đi�u gì,

“Li�u công mất một buổi quỳ mà thôi.

“Vả đây đư�ng xá xa xôi,

“Mà ta bất động nữa ngư�i sinh nghi.�

Tiếc thay một đóa trà mi,

Con ong đã t� đư�ng đi lối v�.

Một cơn mưa gió nặng n�,

Thương gì đến ng�c tiếc gì đến hương.

�êm xuân một giấc mơ màng,

�uốc hoa để đó, mặc nàng nằm trơ.

Gi�t riêng tầm tã tuôn mưa,

Phần căm nỗi khách phần dơ nỗi mình:

“Tuồng chi là giống hôi tanh,

“Thân nghìn vàng để ô danh má hồng.

“Thôi còn chi nữa mà mong?

“��i ngư�i thôi thế là xong một đ�i.�

Giận duyên tủi phận b�i b�i,

Cầm dao nàng đã toan bài quyên sinh.

Nghĩ đi nghĩ lại một mình:

“Một mình thì chớ hai tình thì sao?

“Sao dầu sinh sự thế nào,

“Truy nguyên chẳng kẻo lụy vào song thân.

“Nỗi mình âu cũng giãn dần,

“Kíp chầy thôi cũng một lần mà thôi.�

Những là đo đắn ngược xuôi,

Tiếng gà nghe đã gáy sôi mé tư�ng.

Lầu mai vừa rúc còi sương,

Mã Sinh giục giã vội vàng ra đi.

�oạn trư�ng thay lúc phân kỳ!

Vó câu khấp khểnh bóng xe gập gh�nh.

B� ngoài mư�i dặm trư�ng đình,

Vương Ông mở tiệc tiễn hành đưa theo.

Ngoài thì chủ khách dập dìu,

Một nhà huyên với một Ki�u ở trong.

Nhìn càng lã chã gi�t hồng,

Rỉ tai nàng mới giải lòng thấp cao:

“Hổ sinh ra phận thơ đào,

“Công cha nghĩa mẹ kiếp nào trả xong?

“Lỡ làng nước đục bụi trong,

“Trăm năm để một tấm lòng từ đây.

“Xem gương trong bấy nhiêu ngày,

“Thân con chẳng khéo mắc tay bợm già!

“Khi v� b� vắng trong nhà,

“Khi vào dùng dắng khi ra vội vàng.

“Khi ăn khi nói lỡ làng,

“Khi thầy khi tớ xem thư�ng xem khinh.

“Khác màu kẻ quý ngư�i thanh,

“Ngắm ra cho kỹ như hình con buôn.

“Thôi con còn nói chi con?

“Sống nh� đất khách thác chôn quê ngư�i!�

Vương bà nghe bấy nhiêu l�i,

Tiếng oan đã muốn vạch tr�i kêu lên.

Vài tuần chưa cạn chén khuyên.

Mé ngoài nghỉ đã giục li�n ruổi xe.

Xót con lòng nặng ch� ch�,

Trước yên ông đã nằn nì thấp cao:

“Chút thân yếu liễu thơ đào,

“Rớp nhà đến nỗi giấn vào tôi ngươi.

“Từ đây góc bể bên tr�i,

“Nắng mưa thui thủi quê ngư�i một thân.

“Nghìn tầm nh� bóng tùng quân,

“Tuyết sương che chở cho thân cát đằng.�

Cạn l�i khách mới thưa rằng:

“Buộc chân thôi cũng xích thằng nhiệm trao.

“Mai sau dầu đến thế nào,

“Kìa gương nhật nguyệt n� dao quỉ thần!�

�ùng đùng gió giục mây vần,

Một xe trong cõi hồng trần như bay.

Trông v�i gạt lệ chia tay,

Góc tr�i thăm thẳm đêm ngày đăm đăm.

Nàng thì cõi khách xa xăm,

Bạc phau cầu giá đen rầm ngàn mây.

Vi lô san sát hơi may,

Một tr�i thu để riêng ai một ngư�i.

Dậm khuya ngất tạnh mù khơi,

Thấy trăng mà thẹn những l�i non sông.

Rừng thu từng biếc xen hồng,

Nghe chim như nhắc tấm lòng thần hôn.

Những là lạ nước lạ non,

Lâm Truy vừa một tháng tròn tới nơi.

Xe châu dừng bánh cửa ngoài,

Rèm trong đã thấy một ngư�i bước ra.

Thoắt trông l�n lợt màu da,

Ăn gì cao lớn đẫy đà làm sao!

Trước xe lơi lả han chào,

Vâng l�i nàng mới bước vào tận nơi.

Bên thì mấy ả mày ngài,

Bên thì ngồi bốn năm ngư�i làng chơi.

Giữa thì hương án hẳn hoi,

Trên treo một tượng trắng đôi lông mày.

Lầu xanh quen thói xưa nay,

Ngh� này thì lấy ông này tiên sư,

Hương hoa hôm sớm phụng th�.

Cô nào xấu vía có thưa mối hàng,

Cởi xiêm lột áo sỗ sàng,

Trước thần sẽ nguyện mảnh hương lầm rầm.

�ổi hoa lót xuống chiếu nằm,

Bướm hoa bay lại ầm ầm tứ vi!

Ki�u còn ngơ ngẩn biết gì,

Cứ l�i lạy xuống mụ thì khấn ngay:

“Cửa hàng buôn bán cho may,

“�êm đêm Hàn thực ngày ngày Nguyên tiêu.

“Muôn nghìn ngư�i thấy cũng yêu,

“Xôn xao oanh yến rập rìu trúc mai.

“Tin nhạn vẩn lá thư b�i,

�ưa ngư�i cửa trước rước ngư�i cửa sau.�

Lạ tai nghe chửa biết đâu,

Xem tình ra cũng những màu dở dang.

Lá»… xong hÆ°Æ¡ng há»?a gia Ä‘Æ°á»?ng,

Tú Bà vắt nóc lên giư�ng ngồi ngay.

Dạy rằng: “Con lạy mẹ đây,

“Lạy rồi sang lạy cậu mày bên kia.�

Nàng rằng: “Phải bước lưu ly,

“Phận hèn vâng đã cam b� tiểu tinh.

“�i�u đâu lấy yến làm oanh,

“Ngây thơ chẳng biết là danh phận gì?

“�ủ đi�u nạp thái vu qui,

“�ã khi chung chạ lại khi đứng ngồi.

“Gi� ra thay mặt đổi ngôi,

“Dám xin gửi lại một l�i cho minh.�

Mụ nghe nàng nói hay tình,

Bấy gi� mới nổi tam bành mụ lên:

“Này này sự đã quả nhiên,

“Thôi đà cướp sống chồng min đi rồi.

“Bảo rằng đi dạo lấy ngư�i,

“�em v� rước khách kiếm l�i mà ăn.

“Tuồng vô nghĩa ở bất nhân,

“Buồn mình trước đã tần mần thử chơi.

“Màu hồ đã mất đi rồi,

“Thôi thôi vốn liếng đi đ�i nhà ma!

“Con kia đã bán cho ta,

“Vào nhà phải cứ phép nhà tao đây.

“Lão kia có giở bài bây,

“Chẳng văng vào mặt mà mày lại nghe.

“Cớ sao chịu tốt một b�,

“Gái tơ mà đã ngứa ngh� sớm sao?

“Phải làm cho biết phép tao!�

Giật bì tiên rắp sấn vào ra tay.

Nàng rằng: “Tr�i thẳm đất dày!

“Thân này đã b� những ngày ra đi.

“Thôi thì thôi có tiếc gì!�

Sẵn dao tay áo tức thì giở ra.

Sợ gan nát ng�c li�u hoa!

Mụ còn trông mặt nàng đà quá tay.

Thương ôi tài sắc bậc này,

Một dao oan nghiệt đứt dây phong trần.

Nỗi oan vỡ lở xa gần,

Trong nhà ngư�i chật một lần như nen.

Nàng thì bằn bặt giấc tiên,

Mụ thì cầm cập mặt nhìn hồn bay.

Vực nàng vào chốn hiên tây,

Cắt ngư�i coi sóc rước thầy thuốc men.

Nào hay chưa hết trần duyên,

Trong mê dư�ng đã đứng bên một nàng.

Rỉ rằng: “Nhân quả dở dang,

“�ã toan trốn nợ đoạn trư�ng được sao?

“Số còn nặng nợ má đào,

“Ngư�i dầu muốn quyết tr�i nào đã cho.

“Hãy xin hết kiếp liễu bồ,

“Sông Ti�n �ư�ng sẽ hẹn hò v� sau.�