Những phi vụ cuối cùng của biệt đội bay.........
Tại Sà i Gòn, các phi công lái trực thăng của Air America bay từ sân thượng tòa nhà cao tầng nà y sang sân thượng tòa nhà cao tầng khác, nhặt những ai cần phải thoát ra kh�i Nam Việt Nam. H� bắt đầu chiến dịch một cách bất thình lình.
Sau khi ch� nhi�u gi� đồng hồ trên nóc trụ sở USAID rồi được đưa tới sân bay Tân Sơn Nhất, h� lại biết có khả năng chiến dịch di tản tiếp tục bị trì hoãn và đi�u nà y dẫn tới một cuộc cãi vã giữa các phi công với những ngư�i đi�u hà nh chiến dịch. Tình hình ở sân bay ngà y cà ng diễn biến theo chi�u hướng xấu, các phi công mất hết cả kiên nhẫn.
"Hãy bình tĩnh nà o", ngư�i phụ trách đi�u hà nh chiến dịch bảo h�. "Ông đại sứ vẫn chưa cho lệnh bắt đầu".
"Nà y, hãy để cho ngưá»?i cá»§a chúng tôi ra Ä‘i", Lannin sá»ng cồ. "Mẹ kiếp, hãy đưa xe tá»›i đón há»? Ä‘i".
Không thể tin nổi là đến giai Ä‘oạn nà y rồi mà đại sứ Mỹ vẫn còn cho rằng có thể sá» dụng các máy bay váºn tải quân sá»± cánh cố định loại C-130 cho chiến dịch di tản mà không phải chuyển sang Phương án IV là sá» dụng trá»±c thăng.
Nhưng rồi cuối cùng các phi công cÅ©ng nháºn được lệnh dùng trá»±c thăng để bắt đầu chiến dịch di tản. Wayne Lannin và Izzie Freedman chuẩn bị leo lên chiếc Huey cá»§a há»? thì má»™t chiếc xe Jeep chở đầy lÃnh Việt Nam Cá»™ng hoà xịch tá»›i. Má»™t ngưá»?i trong số đó giải thÃch rằng há»? là phi công và sẽ lái chiếc trá»±c thăng.
"Các anh sẽ không lái chiếc trá»±c thăng cá»§a tôi", Lannin nói. Anh ta cố tình để cho những ngưá»?i lÃnh Nam Việt Nam trông thấy khẩu tiểu liên Ä‘ang cầm ở tay nhưng vẫn cẩn tháºn không để mÅ©i súng chÄ©a và o ngưá»?i há»?. "Frank", Lannin hét to vá»›i ngưá»?i thợ cÆ¡ khà máy bay. "Bá»?n há»? định cướp chiếc máy bay nà y". Sau đấy, những ngưá»?i lÃnh Nam Việt Nam có trang bị vÅ© khà đó bị lùa ra khá»?i khu vá»±c.
Lannin quay trở lại và leo lên chiếc trá»±c thăng thì cÅ©ng là lúc quân giải phóng khởi sá»± má»™t đợt tấn công khác nhằm và o phi trưá»?ng. Má»™t loạt tiếng nổ dáºy lên chỉ cách chiếc máy bay và i mét. Freedman chạy vá»™i vá»? phÃa Lannin nhưng anh ta dừng lại ngay láºp tức khi những quả đạn bắn tá»›i nÆ¡i. Freedman bèn nhảy vá»™i và o ngay chiếc trá»±c thăng đầu tiên anh ta bắt gặp rồi cả hai cùng cho máy bay cất cánh.
Ä?à i kiểm soát không lưu cá»§a phi trưá»?ng buá»™c phải rá»?i và o khu nhà tương đối an toà n cá»§a CÆ¡ quan Bá»™ Quốc phòng Mỹ DAO. Khó khăn lá»›n nhất khi ấy là thiếu các thiết bị tiếp nhiên liệu, do váºy các phi công buá»™c phải bay ra táºn hạm đội ngoà i khÆ¡i để lấy nhiên liệu. Thoạt tiên, chiến dịch di tản diá»…n ra có vẻ không hiệu quả lắm, cho đến khi các trá»±c thăng chở đầy ngưá»?i bắt đầu đưa thẳng há»? ra ngoà i hạm đội chứ không dừng lại để thả há»? xuống những trạm trung chuyển như trụ sở Bá»™ Quốc phòng DAO hay sứ quán Mỹ nữa. Ä?iá»?u đó có nghÄ©a là các máy bay cá»§a Air America đã thá»±c hiện chiến dịch di tản từ rất lâu trước khi quân đội Mỹ tham gia và o chiến dịch nà y.
Mãi đến 12h30 ngà y 29/4, chiếc trá»±c thăng đầu tiên cá»§a lÃnh thá»§y đánh bá»™ Mỹ má»›i rá»?i hạm đội 7 và thá»±c hiện chuyến bay dà i 40 phút và o Sà i Gòn. Trong đợt đầu tiên có tổng cá»™ng 36 chiếc trá»±c thăng "Hiệp sÄ© biển khÆ¡i" được các máy bay Cobra há»™ tống bay và o, mặc dù việc di tản ngưá»?i cá»§a quân đội Mỹ bị trì hoãn tá»›i táºn 2 giá»? chiá»?u má»›i bắt đầu.
Lannin và Freedman đã bay được và i giá»?, hạ cánh xuống những Ä‘iểm chỉ dẫn trên sân thượng các nhà cao tầng và đưa ngưá»?i Ä‘i thì bá»—ng dưng nháºn được lệnh ngừng các chuyến bay. Ngưá»?i ta không nói cho há»? biết nguyên nhân, chỉ nói hãy tìm má»™t nóc nhà , hạ máy bay xuống đấy và chá»?.
Ngay khi Lannin hạ cánh xuống nóc nhà , má»™t viên đại tá Mỹ tá»›i chá»— máy bay và bảo anh ta chở má»™t số ngưá»?i và hà ng hóa ra má»™t chiếc tà u cá»§a hạm đội 7. Lannin xin lệnh và được những ngưá»?i Ä‘iá»?u hà nh chiến dịch di tản cho phép. "Máy vô tuyến Ä‘iện cá»§a tôi há»?ng nên tôi phải tá»± tìm lấy chiếc tà u mà viên đại tá ná»? muốn tôi tá»›i. Cuối cùng thì tôi cÅ©ng tìm thấy nó, trên boong có 5 chiếc trá»±c thăng cá»§a không quân Nam Việt Nam đã đỗ sẵn ở đấy. Tôi không muốn phà nhiên liệu nên cho máy bay cá»§a mình hạ cánh xuống phÃa sau cá»§a tà u. Tôi cho ngưá»?i và hà ng hóa xuống, yêu cầu há»? sá»a giúp máy vô tuyến Ä‘iện nhưng há»? từ chối; tôi bảo há»? tiếp thêm nhiên liệu. Khi vừa má»›i bắt đầu tiếp nhiên liệu cho máy bay cá»§a tôi thì má»™t tiếng nổ cá»±c lá»›n vang lên từ phÃa mÅ©i tà u. Những ngưá»?i Việt Nam Ä‘ang đẩy những chiếc trá»±c thăng cá»§a há»? xuống biển. Tôi nhìn thấy má»™t chiếc lá»™n nhà o qua thà nh tà u rồi chìm dần xuống dưới mặt nước".
Cái cánh quạt cá»§a má»™t chiếc máy bay bị nổ bay trên không trung khoảng năm trăm bá»™ như má»™t lưỡi dao và chặt đứt đưá»?ng ống Ä‘ang dẫn nhiên liệu và o chiếc máy bay cá»§a Lannin, đánh báºt cả máy bÆ¡m Ä‘i. Tay xách chiếc cặp, Lannin nhảy vá»™i ra khá»?i buồng chỉ huy chạy vá»? hướng chiếc máy bay cá»§a mình, hy vá»?ng sẽ cứu được má»™t số thiết bị trên máy bay. Trong khi cánh quạt chiếc máy bay cá»§a anh ta vẫn còn Ä‘ang quay thì đúng lúc ấy, má»™t chiếc trá»±c thăng cá»§a Nam Việt Nam, chở khoảng 20 ngưá»?i, tìm cách hạ cánh xuống boong tà u, ngay cạnh chiếc máy bay cá»§a Lannin. Khoảng trống chá»— đó quá hẹp nên cuối cùng Lannin bèn chạy thục mạng để thoát hiểm.
Cánh quạt cá»§a hai chiếc trá»±c thăng Ä‘áºu quá gần móc và o nhau, khiến cho chiếc trá»±c thăng Nam Việt Nam gần như bị quăng ra phÃa sau cá»§a boong tà u. Những ngưá»?i trên chiếc trá»±c thăng Nam Việt Nam liá»?u mạng nhảy ra khá»?i máy bay để tìm đưá»?ng sống, còn cả hai chiếc trá»±c thăng Ä‘á»?u bị đẩy xuống biển.
Tom Grady, ngưá»?i đã lái chiếc trá»±c thăng Huey 204 trong suốt những ngà y cuối cùng cá»§a chiến dịch di tản, nói rằng khi chiến dịch bắt đầu váºn hà nh thì các Ä‘iá»?u kiện có vẻ khả quan hÆ¡n. Trong chuyến bay đầu tiên, anh ta đã phải bay cá»±c thấp ngay phÃa trên khu vá»±c trung tâm cá»§a thà nh phố, trông ra phÃa mặt sông Sà i Gòn. Trong những tuần lá»… cuối cùng, chúng tôi luôn ở trong tình trạng căng thẳng tại bất cứ đâu, bởi vì chúng tôi bị chÃnh đồng minh cá»§a mình bắn, dù trên không hay trên mặt đất".
Ä?ến khoảng 11h30 phút ngà y 29/4 thì Tom Grady cÅ©ng nháºn được lệnh tạm dừng công việc. Anh ta tìm má»™t mái nhà , đỗ chiếc Huey xuống và chá»? ở đó khoảng ná»a giá»? đồng hồ. "Rồi tôi nghÄ©, thế là đủ rồi", Tom nói. Anh ta cho lên máy bay cá»§a mình má»™t số ngưá»?i, trong đó có cả má»™t cô bạn gái cá»§a anh ta, rồi đưa há»? ra hạm đội 7. Anh ta tiếp tục các phi vụ cá»§a mình cho tá»›i táºn tối, sau đấy bay chuyến cuối cùng và đáºu chiếc máy bay xuống boong má»™t chiếc tà u chiến.