Việc Ðức Giêsu thăng thiên đánh dấu một bước ngoặc trong việc loan báo Tin Mừng. Trước đây, loan báo Tin Mừng chủ yếu là việc của Ðức Giêsu. Nhưng từ đây, việc này chủ yếu là của Hội Thánh, với sự hỗ trợ đắc lực của Ðức Giêsu và Chúa Thánh Thần. Bởi đó, khi từ biệt các môn đệ, Ðức Giêsu đã trao sứ mạng "Anh em hãy đi đến với muôn dân, làm phép rửa cho họ nhân danh Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần".
Hôm nay, sứ mạng này được trao cho thế hệ chúng ta. Vậy chúng ta hãy cầu xin Chúa hỗ trợ để chúng ta chu toàn sứ mạng Chúa trao.
II. Gợi ý sám hối
Chúng ta có lỗi vì hay quên rằng Ðức Giêsu là Ðấng đang sống và đã được Chúa Cha trao cho toàn quyền. Do lỗi này nên chúng ta dễ chán nản và không cậy dựa vào Ngài.
Chúng ta có lỗi vì chỉ hướng về trời mà quên trách nhiệm xây dựng thế giới của mình.
Chúng ta có lỗi vì ít quan tâm loan báo Tin Mừng.
III. Lời Chúa
1. Bài đọc I: Cv 1,1-11
Những lời dạy cuối cùng của Ðức Giêsu trước khi thăng thiên:
Ðức Giêsu dùng nhiều cách để chứng tỏ cho các môn đệ biết rằng sau khi đã chịu nạn chịu chết, Ngài vẫn đang sống.
Ngài căn dặn họ chờ điều Thiên Chúa hứa ban, tức là ban Chúa Thánh Thần.
Trao cho họ sứ mạng làm chứng cho Ngài trên khắp thế giới.
2. Ðáp ca: Tv 46
Tv này ca tụng vương quyền của Giavê Thiên Chúa. Phụng vụ hôm nay áp dụng Tv này cho Ðức Giêsu, Ðấng được Thiên Chúa tôn lên làm vua và trao cho mọi quyền hành trên trời dưới đất.
3. Bài đọc II: Êp 1,17-23
Thánh Phaolô chúc cho các tín hữu được ơn khôn ngoan để lòng trí mở ra mà hiểu rõ đâu là niềm hy vọng mà họ đã nhận được.
4. Bài Tin Mừng: Mt 28,16-20
Ý chính của bài Tin Mừng này cũng giống bài trích sách Công vụ hôm nay: trước khi về với Chúa Cha, Ðức Giêsu đã trao sứ mạng cho các môn đệ: Anh em hãy đi đến với muôn dân, làm phép rửa cho họ nhân danh Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần".
IV. Gợi ý giảng
1. Thăng thiên nhưng không phải là lên trời!
Hôm nay Ðức Giêsu "thăng thiên". Xét theo nghĩa chữ, thì "thăng thiên" chính là "lên trời". Thế nhưng tại sao Ngài lại nói rằng "Thầy sẽ ở cùng anh em mọi ngày cho đến tận thế"? Nói vậy nghĩa là Chúa vẫn còn ở với chúng ta chứ đâu có "lên trời"!
Chúng ta phải lưu ý đến cách viết của tác giả Mátthêu. Ngài đã dùng từ không theo sát nghĩa đen, nhưng theo nghĩa mà người bình dân quen hiểu. Theo đó, cái gì cao thì gọi là "trời", cái gì thấp thì gọi là "đất", tình trạng tiến khá hơn thì nói là "lên", lùi tệ hơn thì nói là "xuống". Như thế, "thăng thiên" hay "lên trời" không chỉ một chuyển động trong không gian, mà chỉ một tình trạng tốt hơn trước. Ngày xưa, Ðức Giêsu nhập thế thì được diễn tả là "giáng trần" hay "xuống đất". Hôm nay Ngài trở về tình trạng vinh quang với Chúa Cha thì diễn tả là "lên trời". Bởi vì Ðức Giêsu chỉ thay đổi tình trạng thôi cho nên dù bây giờ Ngài vinh quang, nhưng Ngài vẫn ở cùng chúng ta mọi ngày cho đến tận thế, chứ không phải Ngài lên "ở trên trời" và để chúng ta phải mồ côi "ở dưới đất".
Lễ Thăng thiên đánh dấu sự thay đổi tình trạng của Ðức Giêsu. Hình dung Ðức Giêsu đang bay lên giữa các tầng mây, hay đang ngồi bên phải Chúa Cha chỉ là những cách tưởng tượng. Những hình ảnh tưởng tượng này có cụ thể đối với đầu óc bình dân đấy, nhưng gây tai hại là khiến người ta nghĩ rằng Ðức Giêsu đã xa cách loài người.
Chúng ta phải đi xa hơn những hình ảnh tưởng tượng kia để đạt đến ý nghĩa đích thực của việc thăng thiên: đó là Ðức Giêsu đã lấy lại vinh quang, Ngài vẫn còn ở bên cạnh chúng ta luôn mãi, và nhờ vinh quang, Ngài sẽ hỗ trợ đắc lực cho chúng ta.
Như thế, Lễ Thăng Thiên không làm cho chúng ta cứ đăm đăm nhìn trời với lòng bùi ngùi luyến tiếc, nhưng khuyến khích chúng ta quay về cuộc sống để chu toàn sứ mạng loan báo Tin Mừng cho khắp thế giới, với lòng đầy hăng hái vì biết Ðức Giêsu vinh quang lúc nào cũng hỗ trợ chúng ta.
2. Lễ thăng thiên đánh dấu một bước ngoặc
Lễ Thăng thiên đánh dấu sự thay đổi tình trạng của Ðức Giêsu. Lễ này còn đánh dấu một bước ngoặc trong việc loan Tin Mừng: Trước đây, loan Tin Mừng chủ yếu là việc của Ðức Giêsu, các môn đệ theo Ngài để tập sự. Từ nay, loan Tin Mừng là sứ mạng của các môn đệ, với sự hỗ trợ đắc lực của Ðức Giêsu vinh quang. Bởi đó, sách Công vụ ghi lời Ðức Giêsu căn dặn: "Anh em sẽ làm chứng cho Thầy tại Giêrusalem, trong khắp các miền Giuđê, Samaria và cho đến tận cùng trái đất"; sách Tin Mừng Mátthêu cũng ghi lời Chúa bảo: "Anh em hãy đi đến với muôn dân, làm phép rửa cho họ nhân danh Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần... để muôn dân trở thành môn đệ của Thầy".
3. Sự hiện diện hằng cửu
Tin Mừng hôm nay thuật lại cuộc họp mặt lần chót của Ðấng phục sinh với các môn đệ ở trần thế. Ðây là cuộc gặp gỡ thân mật nhưng mở ra những viễn tượng vô cùng rộng lớn. Ngay trong giờ phút chia tay đã bắt đầu một sự hiện diện mới, sự hiện diện hằng cửu của Ðấng Phục sinh: "Thầy ở với chúng con hằng ngày cho đến tận thế".
Chúa ra đi nhưng Ngài không trở thành "cố nhân", người xưa, người của quá vãng. Ngài không để chúng ta côi cút. Ngài vẫn hiện diện (tuy cách hiện diện có khác), bởi vì Ngài là Emmanuel, Thiên Chúa ở cùng chúng ta. Ðã qua rồi cái thời Ngài hiện diện hữu hình. Bây giờ đến thời của lòng tin, của sự tập luyện. Chúng ta tập nhận ra Chúa trong anh em ta, trong các biến cố đời thường.
Ngài vắng mặt, nhưng vẫn tiếp tục hiện diện qua Chúa Thánh Thần, Ðấng An ủi: "Thầy ra đi là tốt cho anh em, bởi nếu Thầy không ra đi thì Ðấng An ủi sẽ không đến".
Chúa còn hiện diện với chúng ta trong bí tích bẻ bánh, như ngày xưa Ngài hiện diện giữa hai môn đồ ở làng Emmau.
Chúa còn hiện diện trong các cộng đoàn, "nơi có hai ba người họp mặt cầu nguyện". Chúa hiện diện ở bất cứ nơi nào có chia sẻ, bất cứ nơi nào người ta thương mến giúp đỡ nhau. Chúa hiện diện tại bất cứ nơi nào con người được giải phóng khỏi bất công, khỏi bạo lực, khỏi nghèo đói.
Trong cuộc chia tay, Chúa đã trao cho các môn đệ sứ mệnh làm lan truyền sự hiện diện của Ngài nơi tất cả các dân tộc. Sự hiện diện được thể hiện khi ta tuân giữ giới luật yêu thương, mệnh lệnh tình yêu: "Các con hãy yêu nhau, như Thầy yêu thương các con" (Trích báo Công giáo và Dân tộc, số đặc biệt Giáng sinh '98, trang 178-179).
4. Lời cuối của Ðức Giêsu ở trần thế
a/ Thông thường, những lời cuối cùng của một người trước khi người ấy từ giã cõi đời, là những điều hết sức quan trọng mà người ấy muốn những người thân yêu ở lại thực hiện. Và những người ở lại thường coi những lời người sắp từ giã thế gian trăn trối như một điều linh thiêng cần thực hiện cho bằng được.
Trước khi về trời, vĩnh viễn xa rời các tông đồ, Ðức Kitô đã trăn trối: "Anh em hãy đi khắp tứ phương thiên hạ, loan báo Tin Mừng cho mọi loài thụ tạo". Như vậy, sứ điệp quan trọng nhất mà Ðức Kitô muốn trao gửi lại cho các môn đệ, và cho mọi Kitô hữu là: hãy tiếp tục sứ mạng loan báo và làm chứng cho Tin Mừng của Ngài trước mọi người, mọi dân tộc trên thế giới.
b/ Cần phải hiểu rõ nội dung Tin Mừng mới có thể loan báo Tin Mừng được
Chúng ta thường nói rằng mình phải loan báo Tin Mừng cho mọi người, nhưng rất nhiều khi chúng ta lại biết một cách rất mơ hồ, hoặc không biết cho đúng và cho đầy đủ nội dung mà chúng ta phải loan báo. Ðể rồi cuối cùng chúng ta chẳng loan báo gì, hay loan báo một thứ Tin Mừng méo mó.
Nhiều người nghĩ rằng loan báo Tin Mừng là tỏ cho người khác biết mình là Kitô hữu, là làm dấu thánh giá nơi quán ăn, là can đảm xưng mình là người Thiên Chúa giáo trong các tờ lý lịch bất chấp những bất lợi sẽ xảy ra. Kẻ khác nghĩ rằng loan báo Tin Mừng là cố gắng sống cho thật đạo đức, năng đi lễ, năng chịu các bí tích, với mục đích làm gương sáng cho người chung quanh, đồng thời khuyên mọi người làm như vậy. Người khác nữa thì gặp những người ngoại đạo mình quen biết, liền tìm cách gạ gẫm, thuyết phục họ vào đạo, bằng cách nói cho họ biết vào đạo thì được Chúa ban ơn này ơn kia, v.v...
Kết quả của những việc đó có thể là chúng ta lôi kéo được một số người vào đạo, hoặc làm cho nhiều người khô khan năng đi lễ, năng đến nhà thờ, năng chịu các bí tích hơn, hoặc làm cho đời sống gia đình của họ trở nên đầm ấm hơn, hạnh phúc hơn, v.v... Tất nhiên khi làm được những việc ấy công lao của chúng ta rất lớn. Nhưng loan báo Tin Mừng có phải là chỉ làm như vậy không? Tất cả những người này họ đã biết Tin Mừng là gì chưa? đã cảm nghiệm được Tin mà họ nghe là một tin đáng mừng, làm cho đời sống họ hạnh phúc lên chưa?
Tất cả những điều đó là những điều nên làm, cần làm, nhưng chưa phải là nội dung của việc loan báo Tin Mừng. Muốn loan báo Tin Mừng cho đúng nghĩa, chính người loan báo phải biết Tin Mừng là gì, phải cảm thấy Tin mình loan báo là điều đã làm mình hạnh phúc, vui tươi, làm cho đời sống mình trở nên có ý nghĩa. Nếu không như thế, thì mình chỉ làm công việc "mù mà lại dắt mù", và kết quả là "cả hai sẽ lăn cù xuống hố" (Mt 15,14; Lc 6,39).
Thật vậy, nếu chính mình chưa cảm thấy Tin Mừng đã ảnh hưởng tốt đẹp trên đời sống mình, chưa thật sự thay đổi đời sống mình, mà mình lại đi rao giảng Tin Mừng, muốn Tin Mừng ảnh hưởng tốt đẹp trên đời sống người khác, thì có khác gì "cho đi cái mình chẳng có"? Như thế thì người nhận sẽ nhận được gì?
Vì thế, chúng ta cần phải năng học hỏi về Tin Mừng, chia sẻ Tin Mừng, để Tin Mừng thấm sâu vào tư tưởng, lời nói, việc làm và đời sống của ta. Có như thế, việc loan báo Tin Mừng của ta mới có sức thuyết phục.
c/ Loan báo Tin Mừng
Một trong những sứ mạng của Ðức Kitô tại trần thế này là loan báo Tin Mừng về Thiên Chúa Cha, làm sao để mọi người nhận biết và yêu mến Thiên Chúa Cha, để nhờ đó được sự sống đời đời hay hạnh phúc vĩnh cửu: "Sự sống đời đời đó là họ nhận biết Cha là Thiên Chúa duy nhất và chân thật, và nhận biết Ðấng Cha đã sai đến, là Giêsu Kitô" (Gioan 17,3).
Và Thiên Chúa Cha đó chính là Tình Yêu (xem 1 Gioan 4,8), Ngài yêu thương chúng ta vô bờ bến: "Chính Chúa Cha yêu mến anh em" (Gioan 16,27); "Chính Cha đã sai Con và đã yêu thương họ như đã yêu thương Con" (Gioan 17,23).
Và Thiên Chúa Cha đó ở ngay trong nội tâm mỗi người chúng ta, chúng ta có thể gặp gỡ Ngài bất kỳ lúc nào chúng ta muốn: "Nào anh em chẳng biết rằng anh em là Ðền Thờ của Thiên Chúa, và Thánh Thần Thiên Chúa ngự trong anh em sao?... Ðền thờ ấy chính là anh em" (1 Cr 3,16-17; x. 1 Cr 6,19; 2 Cr 6,16; Ep 2,20-22). Thiên Chúa đó lại là một Thiên Chúa quyền năng, có thể làm cho ta tất cả những gì Ngài muốn. Do đó, ta có thể yên tâm hoàn toàn khi phó thác tất cả mọi sự trong tay Ngài, Ðấng vừa yêu thương ta, vừa quyền phép vô biên.
Nội dung Tin Mừng đối với chúng ta còn là sự nhập thể, là đời sống, là giáo huấn, là cuộc khổ nạn và phục sinh của Ðức Kitô, Con Một của Thiên Chúa Cha nữa. Ðức Kitô cũng là người yêu thương chúng ta như Thiên Chúa Cha đã yêu ta: "Người vẫn yêu thương những kẻ thuộc về mình còn ở thế gian, và yêu thương họ đến cùng" (Gioan 13,1). "Yêu đến cùng" là yêu đến nỗi sẵn sàng hiến mạng sống mình một cách đau khổ và nhục nhã nhất (x. Gioan 15,13). (Nguyễn Chính Kết)
5. Chuyện minh họa
a/ Không đến nỗi nào đâu!
Có một chuyện kể rằng khi Ðức Giêsu về trời, Tổng lãnh Thiên thần Gabriel ngạc nhiên vì Ngài trở về sớm quá. Gabriel biết rằng công việc Chúa Cha giao cho Ðức Giêsu rất nhiều, không thể kết thúc trong thời gian chỉ có 3 năm như thế. Bởi vậy Tổng lãnh Thiên Thần hỏi:
- Sao Chúa về sớm vậy?
- Ờ, Ta cũng muốn ở dưới đó lâu hơn. Nhưng mà họ đã đóng đinh Ta.
- Ðóng đinh Chúa ư? Vậy là Chúa thất bại rồi!
- Không hẳn vậy. Trước đó Ta đã kịp lập một nhóm tín hữu. Từ nay về sau, họ sẽ tiếp tục công việc của Ta.
- Nhưng nếu họ cũng thất bại nữa thì chắc là tiêu tùng luôn rồi!
- Không đến nỗi vậy đâu, vì một đàng Ta đã hứa sẽ ở cùng họ cho đến ngày tận thế, và đàng khác Ta còn phái Thánh Thần đến giúp họ nữa.
- À ra thế. Chắc là sẽ không thất bại nữa.
b/ Mặt trước
Một đêm, cô bé đi bên cha dưới bầu trời đầy sao. Nhìn lên, em nói với cha: "Ba ơi, con đang nghĩ rằng nếu như mặt sau của thiên đường mà còn đẹp thế kia, thì mặt trước phải đẹp biết chừng nào!"
c/ Ðường về
Một tù trưởng đã khéo léo lãnh đạo bộ lạc trong nhiều năm. Cuối cùng, ông chuẩn bị cái chết của mình cách rất bình thản. Người ta hỏi: "Sao ông bình thản vậy? Ðau khổ và cái chết có gì vui đâu?" Ông đáp:
"Con cá sinh ra trong con lạch nhỏ này, rồi xuôi dòng Missisipi, nhưng mùa xuân về, nó lại về đây như là về dòng sông quê hương. Con chim làm tổ trên kia, mùa ông nó vỗ cánh bay cả ngàn dặm về phương nam, nhưng khi xuân đến, nó lại tìm về tổ ấm ngày xưa
Làm sao các con vật đó biết đường quay về, trong khi chẳng có bản đồ, không người hướng dẫn? Vì Thánh Linh đã đặt vào lòng chúng con đường trở về. Và Ngài cũng không quên đặt vào lòng mỗi người chúng ta con đường cuộc sống và con đường trở về. Tôi đang chuẩn bị cho đường về của tôi. Vậy làm sao tôi lại không vui chứ?"
V. Lời nguyện cho mọi người
CT: Anh chị em thân mến
Hôm nay Ðức Kitô lên trời ngự bên hữu Chúa Cha để mở đường cho người kitô hữu bước vào thiên quốc. Chúng ta hãy hoan hỉ tung hô Người và dâng lời cầu nguyện.
1. Hội Thánh có sứ mạng thực hiện lệnh truyền của Ðức Giêsu / là rao giảng Tin Mừng cho mọi dân tộc trên khắp hoàn cầu / Chúng ta hiệp lời cầu xin cho mọi nước mọi dân / được nghe biết Tin Mừng cứu độ / để muôn người tin yêu và vâng phục Chúa.
2. Hiện nay / chỉ một phần ba nhân loại tin vào Chúa / do đó trách nhiệm giới thiệu Chúa cho những anh chị em chưa nhận biết Chúa / là bổn phận quan trọng nhất của mỗi kitô hữu / Chúng ta hiệp lời cầu xin cho các tín hữu / biết ý thức sứ mạng rao giảng Tin Mừng của mình.
3. Người kitô hữu có thể rao giảng ở mọi nơi mọi lúc / bằng chính đời sống bác ái yêu thương / và tận tuỵ phục vụ của mình / Chúng ta hiệp lời cầu xin cho các tín hữu luôn sống gương mẫu / để có thể đem Chúa đến cho tha nhân.
4. Ðức tin không làm việc là đức tin chết / Chúng ta hiệp lời cầu xin cho cộng đoàn giáo xứ chúng ta / biết thể hiện niềm tin sống động của mình trong cuộc sống thường ngày / bằng những việc làm cụ thể / chứ không chỉ bằng những lời nói suông.
CT: Lạy Chúa Giêsu, khi đã lãnh bí tích Thánh Tẩy và Thêm sức, tất cả chúng con đều là những người được sai đi. Xin Chúa cho chúng con luôn sống trọn vẹn ơn gọi thừa sai của mình. Chúa hằng sống...
VI. Trong Thánh Lễ
- Kinh Tiền Tụng riêng cho lễ Thăng Thiên
- Trước kinh Lạy Cha: Ðức Giêsu phục sinh đang ở bên cạnh Chúa Cha để làm trung gian cho chúng ta. Chúng ta hãy nhờ Ngài và với Ngài dâng lên Chúa Cha lời kinh Lạy Cha.
- Trước lúc rước lễ: Chúng ta sắp rước Chúa Giêsu vào lòng. Hãy xin Ngài thêm sức giúp chúng ta chu toàn sứ mạng Ngài trối lại cho chúng ta tiếp nối. "Ðây Chiên Thiên Chúa
"
VII. Giải tán
Hôm nay Ðức Giêsu lặp lại với anh chị em lời Ngài đã bảo các môn đệ ngày xưa: "Anh em hãy đi đến với muôn dân...", "Anh em hãy làm chứng cho Thầy". Chúc anh chị em bình an.