T - Thay tim

Thay tim

Hồi còn đi học Bùi Công Luận thân hình nhỏ xíu gầy còm nên chúng bạn tặng cho hỗn danh là ‘cò con’. Cái tên cò con phát sinh vì Luận có cái cổ dài, thân hình mảnh khảnh. Khi đi đầu hơi chúi về phía trước như cổ cò. Hỗn danh thật xứng với cách đi đứng của người. Luận lúc đầu còn phản đối cái hỗn danh đó sau này anh em gọi riết tên Luận trở thành quá khứ.

Chiến tranh lan rộng, lớp học nhỏ dần, người phân tứ tán. Sau ngày gặp lại mới biết Luận gia nhập quân đội và vượt biên an toàn. Tình cờ gặp lại nhau khi tôi đến hớt tóc. Nghề không xứng với vóc dáng người thợ. Lúc này anh trở thành một người to lớn, vạm vỡ, cằm bạnh biến khuôn mặt tròn, bao quanh bởi râu quai nón. Cái kéo nhỏ xíu nằm trong bàn tay hộ pháp của ông thợ vừa to lớn vừa kềng càng. Đã thế tiếng cười vang lấn át cả tiếng xe chạy ngoài đường. Khi cắt tóc chỉ thấy bàn tay lanh lẹ di chuyển trên đầu mà không hề nhìn thấy kéo.

Gặp lại nhau nhưng không thể nào nhận ra nhau. Trong lúc đợi chờ, dù không muốn nghe cũng khó tránh được tiếng nói ồm ồm vang xa của người thợ hớt tóc. Tôi biết anh là người Cái Sắn, cũng mới đến Melbourne định cư. Anh ra nghề hớt tóc vì sau ngày mất nước, tù tội, nghi kị, ruồng bỏ anh tìm sống bằng nghề hớt tóc độ nhật.

Nghề mở lối

Cũng nhờ nghề mà anh khỏi bị nghi ngờ theo dõi vì suốt ngày lúc nào anh cũng đứng sau cái ghế, cắt tóc, nắm đầu thiên hạ. Nhờ nghề mà anh vừa kiếm sống nuôi gia đình, vừa nghe ngóng tin tức đó đây của người đến hớt tóc. Trong lúc ngồi chờ, gặp bạn quen kể điều nghe ngóng, hoặc chứng kiến cái dã man, tàn ác của kẻ lãnh đạo xã hội mới. Cũng nhờ nghề mà anh biết tin ai sắp vượt biên, đám nào tổ chức đáng tin cậy. Cái hay của người nghe là biết khi nào tin, khi nào ngờ và tin đến mức nào. Luận đã tin vào họ và đã thành công trong việc đưa gia đình vượt biển đến Úc châu định cư. Dù gốc lính nhưng không đi Mỹ hẳn phải có lí do nhưng tôi chưa kịp tìm hiểu.

Sau khi biết anh là người cùng quê. Đến phiên tôi vào ghế cũng lân la bắt chuyện hồi tưởng cho đỡ ghiền cái quá khứ tuổi xuân. Hồi đó người Việt còn ít, tin tức quê nhà còn hiếm hơn nên câu chuyện chỉ xoay quanh miền quê quen thuộc. Chỉ sau vài câu mào đầu, cảm tình hai chúng tôi nở rộ vì gặp lại người hàng xóm làng bên. Sang đến câu thứ sáu, thứ bảy là đến câu của ngày Chúa Nhật. Tôi gọi là câu ngày Chúa Nhật vì đây là ngày vui tuổi học trò. Sáng không phải đi học và không sợ thầy gọi tên trả bài trong lớp. Luận ngưng cắt tóc, đứng lưng quay vào gương nhìn thẳng mặt tôi cho rõ hơn. Anh lên tiếng chửi thề hỏi tên tôi. Tiếng chửi lanh lảnh khiến mấy người ngồi chờ nhướng mắt nhìn, tưởng tôi cắt tóc quịt, tiền không trả. Khi tôi xác định đúng tên, đúng lớp anh ngửa mặt lên trời cười ha hả. Anh quay ra cửa nhìn đám khách miệng liên tục nói đúng nó rồi, đúng nó rồi. Sau đó anh tuyên bố một câu làm nhiều người chán nản đứng dậy. Thôi các ông ra về đi, chiều ngay nghỉ hớt tóc. Ngày mai trở lại đi. Gặp được bạn cũ rồi, không cắt tóc nữa. Chiều nay nghỉ. Tưởng anh đùa với khách nào ngờ anh làm thiệt. Anh ra cửa quay bảng đóng cửa sau đó thu xếp đồ đạc về. Tôi phản đối, đầu mới cắt được phân nửa để vậy ra về sao được. Anh quyết liệt. Lên xe tôi lái về nhà ông có lái đâu mà lo. Tôi liếc nhìn qua gương, quả là khó coi. Đầu một bên tóc ngắn tủn, trắng bạch; bên kia dài lòng thòng, đen mướt, nhưng anh nhất quyết, không chịu cắt nữa. Biết sao bây giờ. Tôi tần ngần đứng dậy dời khỏi ghế. Biết tôi ái ngại, anh lên tiếng. Đừng lo cứ ngồi trong xe, tôi mua ít đồ ăn về nhà trong lúc bà xã nấu ăn mình hớt tóc, hớt xong là có cơm ăn liền. Tôi đành rời ghế lẽo đẽo theo.

Gặp lại

Sau một thời gian, tôi đổi đi xa không liên lạc được với Luận. Tin tức bị đứt từ đây. Rồi tình cờ lại gặp nhau tại Tây Úc. Anh đi Tây Úc sau khi bác sĩ cho biết anh cần phải thay tim mới có hy vọng sống. Thời gian chờ đợi thay tim ở Tây úc là thời gian ngắn nhất so với các nơi khác trong Úc châu vì thế gia đình quyết định dọn lên Tây Úc. Không ai có thể ngờ một người to lớn, lực lưỡng, trông khoẻ mạnh đến thế mà lại yếu tim. Bề ngoài không ai có thể đoán anh là người có bệnh vì anh vẫn đi lại bình thường, vẫn bước những bước dài chững chạc, vẫn phóng xe như bay trên xa lộ và vẫn cười vang như thuở nào.

Gặp lại nhau, lại tay bắt mặt mừng, lại nhớ chuyện xưa tích cũ. Lúc này Luận không làm gì nhưng chờ có người hiến tim để thay. Thực ra người hiến tim thì có nhưng thời hạn thì chưa.

Luận rất kiên nhẫn chờ đợi. Có lần anh ra phi trường đón tôi đến. Ngay hàng ghế trước anh cũng có một số bạn đón tôi tại phi trường. Máy bay đến trễ nên người này vui đùa với người kia quanh đề tài người vắng mặt. Luận nghe và biết rõ họ nói về bạn mình nhưng anh ngồi lặng yên nghe mà không hề góp chuyện. Vóc dáng to lớn, da ngăm đen, râu quai nón những người kia tưởng anh gốc Ấn độ nên tự nhiên phát ngôn mà không lo có người khác biết. Khi xuống máy bay tôi chào họ rồi đến bắt tay anh. Hai người nói tiếng Việt mọi người mới ngạc nhiên sao anh Ấn độ này nói tiếng Việt thạo thế. Cả bọn năm bảy người kia nín khe, không ai nói thêm lời nào. Lúc lên xe họ mới cho biết tại phi trường người này đua người kia kể chuyện về tôi. Tốt có, xấu có, sự thật cũng lắm mà phịa thêm cũng nhiều, cốt để được tràng cười thoải mái mà không ngụ ý bôi xấu. Luận ngồi im nghe, không hề đóng góp. Đến khi anh và tôi nói tiếng Việt họ mới té ngửa. Té ra anh Ấn độ kia là người Việt chính hiệu.

Thất hứa

Tôi dời Tây úc một thời gian sau thì Luận có tin vui. Anh được thay tim. Ca mổ kéo dài nhưng kết quả thành công rực rỡ. Luận hồi phục mau chóng và sớm xuất viện về nhà tịnh dưỡng. Nửa năm sau anh báo tin cho biết là anh sẽ hớt tóc trở lại để kiếm thêm nguồn tài chánh cho gia đình và đỡ cảm thấy nhàm chán vì không làm gì. Anh cho biết đã lấy lại phong độ xưa, da thịt hồng hào, nước da trắng hơn vì khí hậu mùa đông dường như thích hợp với cơ thể. Tôi chúc mừng anh và hứa khi nào đi Tây úc sẽ đến hớt tóc. Luận biết đây là lời nói đùa nhiều hơn nói thật vì không ai điên dại phải đi máy bay mất 5 giờ mới đến chỗ hớt tóc. Bông đùa vô hại cũng mang lại niềm vui, hy vọng tuy mong manh. Hơn năm sau cơ thể anh bắt đầu dở chứng, phản ứng. Lúc đầu cơ thể đón nhận trái tim xa lạ kia thành tim mình. Sau một năm nó phát giác nó bị lừa gạt nên chối bỏ trái tim mới. Bệnh này bác sĩ trị chưa dứt, bệnh kia xuất phát báo hiệu dữ nhiều hơn lành. Các bác sĩ chữa trị cho anh lúc đầu hy vọng nhiều bao nhiêu bây giờ chán nản bấy nhiêu. Họ biết là sự việc ngoài khả năng. Anh có thể đi bất cứ lúc nào, mặc dù bác sĩ chuyên về tim đã cố gắng hết sức nhưng vẫn bó tay, lắc đầu, chấp nhận thất bại.

Luận ra đi sau hơn môt năm thay tim. Anh mang lại nguồn vui và hy vọng cho gia đình. Nguồn vui đó quá ngắn so với thời gian chờ đợi. Nguồn vui chợt tắt theo tim anh. Nghe tin tôi cũng khựng lại không biết phản ứng ra sao. Mười năm sau hồi tưởng lại anh tôi viết câu chuyện này để tưởng nhớ anh. Cầu mong anh gặp lại Đấng tác tạo nên anh. Cái chết của anh để lại cho tôi những dòng suy tư mà tôi hân hạnh chia sẻ trong mùa Phục Sinh 2011 này trong tinh thần lời tiên tri Ezekien nói xưa để nhìn về trái tim tâm linh.

Ta sẽ ban tặng các ngươi một quả tim mới, sẽ đặt thần khí mới vào lòng các ngươi. Ta sẽ bỏ đi quả tim bằng đá khỏi thân mình các ngươi và sẽ ban tặng các ngươi một quả tim bằng thịt. Ezekien 36,26

Quả tim mới

Đức Kitô vì yêu nhân loại cũng ban cho chúng ta quả tim mới, quả tim bằng thịt, biết yêu thương. Để thay tim, người hiến tim chết đi, trái tim đó được cấp tốc lấy khỏi thân xác và thay cho người chờ thay tim. Để ban cho chúng ta quả tim mới, Đức Kitô cũng chết treo trên thập tự để ban cho chúng ta quả tim bằng thịt biết yêu thương, cảm mến. Phúc âm thuật lại người lính mổ tim Ngài bằng lưỡi đòng, đâm sâu cạnh sườn Đức Kitô. Tức thì máu và nước chảy ra. Có người trông thấy, làm chứng và chứng đó thực.

Trái tim Đức Kitô ban là trái tim mạnh khoẻ của người thanh niên mạnh khoẻ, không bệnh tật, ở tuổi ba mươi ba. Chúng ta vui mừng, đón nhận trái tim đó. Trái tim Đức Kitô ban cho chúng ta thích hợp với cơ thể mọi người. Bất cứ ai vui mừng đón nhận trái tim đó đều có sự sống dồi dào. Trái tim sinh hoạt mạnh khoẻ trong người đó. Anh bạn tôi được người hiến tim cho tim nhưng anh vẫn chết vì bệnh tim. Trái tim mới thay không thích hợp nên cơ thể anh từ chối. Trái tim Đức Kitô ban cho nhân loại là trái tim thánh, trái tim lành mạnh, thích hợp với mọi lứa tuổi, phái tính, màu da. Thế sao vẫn có người chết mặc dầu đã nhận trái tim thánh từ Đức Kitô? Trái tim thánh Chúa ban thích hợp với cơ thể mới. Trái tim thánh Chúa ban bị yếu liệt vì người nhận tim nuôi dưỡng tim bằng thực phẩm trần tục. Nuôi của thánh bằng thực phẩm trần tục làm thoái hoá của thánh. Bất cứ ai nuôi trái tim thánh bằng thực phẩm thế tục đều làm cho tim yếu liệt. Trái tim Chúa ban là trái tim trong sạch cần phải nuôi dưỡng bằng loại thực phẩm trong sạch. Thực phẩm trong sạch bao gồm công bằng, bác ái, tha thứ và đầy yêu thương. Trái tim thánh cần được canh tân qua các bí tích thánh, nuôi dưỡng bằng Mình và Máu Thánh Chúa. Thiếu phẩm chất thánh trái tim thánh sẽ đói lả, yếu liệt.

Thực phẩm xấu làm hại trái tim tốt. Tim tốt trở thành xấu vì loại độc dược của cuộc sống. Dùng hận thù nuôi trái tim thích tha thứ. Dùng ghét bỏ bao bọc trái tim đầy yêu thương. Dùng căm hờn đùm bọc trái tim đầy nhân ái. Nguyên nhân gây nên bệnh tim tâm linh phát sinh từ đó.

Lm Vũ đình Tường