Làm phim lịch sử vẫn còn là vấn đề nan giải với điện ảnh Việt?

Phim dự kiến chiếu dịp Đại lễ đâu rồi?

Rất nhiều dự án phim “dán mác” chào mừng đại lễ 1000 năm Thăng Long được xúc tiến, nhưng tính đến thời điểm hiện tại, khi đại lễ đã qua, vẫn chưa có bộ phim nào được ra mắt chính thức số đông công chúng.

Từ năm 2007, giới làm phim đã xôn xao bàn chuyện sản xuất những bộ phim lịch sử thật hoành tráng để chào mừng đại lễ 1000 năm Thăng Long- Hà Nội. Từ những ngày ấy, người ta đã tranh cãi kịch liệt xem phải làm phim lịch sử ra sao, xây dựng hình tượng vua Thái Tổ Lý Công Uẩn như thế nào (nhất định phải có phim về vua Lý Thái Tổ, người sáng suốt dời đô từ Hoa Lư về Thăng Long), phải đầu tư bao nhiêu tiền để có được một tác phẩm điện ảnh lịch sử đích thực... Những cuộc tranh cãi nổ ra trên nhiều các tờ báo, trên khắp các diễn đàn, nhiều khán giả đã nghĩ, biết đâu từ những cuộc tranh cãi nảy lửa, những bộ phim lịch sử ý nghĩa sẽ ra đời, biết đâu dịp kỷ niệm Hà Nội ngàn năm chúng ta sẽ tha hồ được thưởng thức những tác phẩm điện ảnh đích thực? Tiếc thay, điều đó đã chưa tới.

Sau những cuộc tranh cãi năm 2007, từ năm 2008 đã có những kịch bản được định hình, đã có những dự án phim “dán mác” chào mừng đại lễ 1000 năm Thăng Long được triển khai, dự án nào cũng bạc tỷ. Các nhà làm phim cũng tỏ ra hết sức phấn khởi, hào hứng.
Phim dự kiến chiếu dịp Đại lễ đâu rồi?
Nhiều dự án phim về Lý Công Uẩn được đưa vào sản xuất sau những tranh cãi, có thể kể đến Lý Công Uẩn- Đường tới thành Thăng Long, Khát vọng Thăng Long, Huyền sử thiên đô... Một vài dự án phim lịch sử khác cũng bấm máy với không khí hướng tới đại lễ: Trần Thủ Độ, Long Thành cầm giả ca... Trong gần chục dự án phim chào mừng đại lễ, phim nhựa cũng có, phim truyền hình cũng có, nhưng đúng dịp đại lễ, hầu hết các phim đều “im thin thít, lặn mất tăm”.

Lý Công Uẩn- Đường tới thành Thăng Long với 19 tập phim (số tiền tiêu tốn được công bố là hơn 100 tỷ) của một đơn vị tư nhân đứng ra sản xuất. Với cái tâm hướng đến tổ tiên, với mong muốn có được bộ phim lịch sử thật hoàng tráng, Lý Công Uẩn- Đường tới thành Thăng Long được “bê” cả ê-kíp sang Trung Quốc sản xuất. Quay tại trường quay Hoành Điếm, do đạo diễn Trung Quốc chỉ huy, biên kịch Trung Quốc chỉnh sửa kịch bản... Lý Công Uẩn- Đường tới thành Thăng Long ngay khi “tung” ra trailer quảng cáo phim đã bị phản đối dữ dội. Dư luận cho rằng, đây là một bộ phim Trung Quốc nói tiếng Việt. Bộ phim bị dừng phát sóng dịp đại lễ vì dư luận tranh cãi gay gắt, số đông công chúng không chấp nhận một bộ phim lịch sử Việt bị “Trung Quốc hóa” lên sóng.

Bộ phim nhựa Khát vọng Thăng Long của đạo diễn Lưu Trọng Ninh cũng được ấp ủ ra rạp dịp đại lễ. Bộ phim đã được thực hiện âm thầm trong gần một năm. Sau những kiện cáo về mặt kịch bản, Khát vọng Thăng Long xin cấp phép phổ biến phim trong dịp Hà Nội hân hoan chào đón một ngàn năm. Tuy nhiên, theo thông tin từ Sở Văn Hóa- Thể Thao và Du lịch TPHCM, Khát vọng Thăng Long cần phải chỉnh sửa thêm. Ngày 7/10, Khát vọng Thăng Long chiếu ra mắt báo chí tại Hà Nội với một bản DVD.
Phim dự kiến chiếu dịp Đại lễ đâu rồi?

Đến dự buổi chiếu, ngoài các phóng viên báo chí, còn có nhiều đạo diễn tiếng tăm trong giới làm phim. Đạo diễn- NSƯT Thanh Vân (đạo diễn nổi tiếng với những bộ phim Đời cát, Trái tim bé bỏng...) chia sẻ: “Về nội dung phim, tôi xem có cảm giác như là, “râu ông nọ cắm cằm bà kia”. Tên phim là Khát vọng Thăng Long, nhưng phim sa vào khai thác nhân vật Lê Long Đĩnh và cuộc chém giết “huynh đệ tương tàn” của anh em nhà Lê nhiều hơn. Nội dung phim chưa bật lên được Khát vọng Thăng Long của nhân vật lịch sử Lý Công Uẩn...”. Đạo diễn Thanh Vân nói thêm “Đứng về phía tác giả, nếu là tôi, tôi sẽ không chiếu ra mắt với một bản DVD như thế này. Chất lượng âm thanh quá kém, hình ảnh tối, chưa kể còn có những lỗi kỹ xảo... Hy vọng, với bản phim nhựa, Khát vọng Thăng Long sẽ hay hơn”.

Cả hai bộ phim nhựa Khát vọng Thăng Long và Long Thành cầm giả ca đều sử dụng lồng tiếng. Khác với dòng chảy tiến bộ của điện ảnh hiện nay là đầu tư sản xuất phim thu tiếng trực tiếp, hai bộ phim nhựa được chờ đợi dịp đại lễ lại sử dụng thoại lồng tiếng. Phải khẳng định, cách thức lồng tiếng đã trở nên lỗi thời, ngay cả với phim truyền hình. Khán giả màn ảnh nhỏ đã được xem những bộ phim truyền hình thu tiếng trực tiếp hiện đại như Nhà có nhiều cửa sổ, Cô gái xấu xí, Vệt nắng cuối trời... Cách thức lồng tiếng khiến cho hai bộ phim nhựa trở nên... bình dân.
Phim dự kiến chiếu dịp Đại lễ đâu rồi?


Trả lời về việc sử dụng lồng tiếng của phim Long Thành cầm giả ca, đạo diễn- NSƯT Trần Lực cho biết: “Cá nhân tôi cũng đảm nhận một vai trong phim, nên tôi còn tiếc hơn cả bạn, khi việc lồng tiếng đã khiến Long Thành cầm giả ca phần nào thiệt thòi. Nhưng phải khẳng định, đó là bệnh chung của điện ảnh Việt Nam. Diễn viên mình chưa chuyên nghiệp, ai diễn được về hình thì giọng chán, và ngược lại, giọng tốt, hình lại hỏng. Chúng ta sẽ còn phải khắc phục lâu dài những hạn chế chung của điện ảnh”.

Huyền sử thiên đô là một dự án phim truyền hình nhưng cũng được quảng bá rầm rộ về chất liệu lịch sử, và rằng, nhân vật lịch sử Lý Công Uẩn sẽ được khai thác sâu sắc trong bối cảnh từ triều đại nhà Đinh, Tiền Lê đến triều Lý. Huyền sử thiên đô hứa hẹn sẽ lên sóng dịp đại lễ với 20 tập đầu tiên để hòa cùng không khí chào mừng của thủ đô, tuy nhiên, cho đến thời điểm này, cả Huyền sử thiên đô, cả Trần Thủ Độ đều “biệt vô âm tín”.
Phim dự kiến chiếu dịp Đại lễ đâu rồi?

Gần chục dự án phim lịch sử được đầu tư nhưng chỉ có Long Thành cầm giả ca gấp rút được hoàn tất để kịp tham dự LHP quốc tế VN lần thứ nhất. Dù thi đấu trên sân nhà, nhưng Long Thành cầm giả ca chỉ giành được một giải thưởng duy nhất cho nữ diễn viên xuất sắc trong đêm bế mạc liên hoan phim.

***

Không thể có được một bộ phim về vua Lý Thái Tổ kịp ra mắt dịp đại lễ “ngàn năm có một” dù đã có cả 3-4 năm trời chuẩn bị. Lý do vì sao? Câu hỏi lớn ấy ai sẽ trả lời cho khán giả, các nhà làm phim hay các cấp quản lý?

Phóng theo Dân Trí