Ngư�i “của� Bill Gates
Những ngư�i “là m thuê số 1� ở Việt Nam (kỳ 2)
Ngư�i “của� Bill Gates
Trịnh Thanh Lâm (bìa phải) giữ vai trò phiên dịch và tổ chức chương trình cho buổi gặp giữa Thủ tướng Phan Văn Khải và Bill Gates tháng 6-2005
TT - Từng là m giám đốc giải pháp cho Táºp Ä‘oà n Intel VN và bây giá»? là giám đốc marketing cá»§a Microsoft VN, lương khoảng 40.000 USD/năm, là ngưá»?i VN duy nhất tổ chức cuá»™c gặp giữa ngưá»?i “già u nhất hà nh tinhâ€? - Bill Gates - và Thá»§ tướng Phan Văn Khải tại Mỹ và o tháng 6-2005, Trịnh Thanh Lâm là đại diện má»™t lá»›p ngưá»?i trẻ VN tham gia trá»±c tiếp công việc kinh doanh cá»§a những táºp Ä‘oà n Ä‘a quốc gia...
Váºt lá»™n vá»›i Intel!
Gốc gác ở Hải Dương, như câu tá»± giá»›i thiệu sau nà y vá»›i nhiá»?u ngưá»?i bạn (“Tôi từ quê ra!â€?), Trịnh Thanh Lâm lá»›n lên ở chốn quê nhà hiá»?n là nh rồi và o đại há»?c thá»?i bao cấp. Chưa bao giá»? nghÄ© đến chuyện buôn bán, thế nhưng kinh doanh là công việc đầu tiên mà Trịnh Thanh Lâm bước và o sau khi tốt nghiệp ngà nh toán - Ä?ại há»?c Tổng hợp Hà Ná»™i năm 1988.
Lúc đó đã có quyết định giữ Thanh Lâm ở lại trưá»?ng nhưng kẹt vấn Ä‘á»? biên chế. Thá»?i ấy, cá» nhân toán há»?c như anh chỉ có thể hưởng ná»a mức lương so vá»›i những ngưá»?i trong biên chế, váºy là và o Ä‘á»?i để tá»± mưu sinh bằng cách... Ä‘i buôn gạo!
Thá»?i bao cấp cÅ©ng là thá»?i gạo châu cá»§i quế, miá»?n xuôi còn hiếm huống chi miá»?n ngược. Gạo được Lâm mua từ Hải Dương váºn chuyển lên Cao Bằng bán lại cho bà con mong kiếm và i đồng lá»?i nuôi thân.
Sau má»™t năm xuôi ngược hà ng ngà n cây số, đổ mồ hôi sôi nước mắt, kết quả... lá»— hÆ¡n má»™t lượng và ng! Anh chà ng cá» nhân toán lắc đầu ngao ngán mà trở lại giảng đưá»?ng Trưá»?ng Tổng hợp nháºn ná»a suất lương...
Trong cái rá»§i luôn có cái may. Khi trở vá»? trưá»?ng, bá»—ng má»™t hôm có Ä‘oà n cán bá»™ bên há»?c viện quân y sang trưá»?ng là m việc, há»? muốn trưá»?ng giúp cho má»™t ngưá»?i biết vá»? máy vi tÃnh. Số là há»? vừa được tặng thưởng má»™t chiếc máy tÃnh Ä‘á»?i 286 mà không biết sá» dụng ra sao.
Thế là ngưá»?i rảnh rang nhất được cá» Ä‘i giúp há»?c viện quân y. Lâm được cá» Ä‘i. Câu há»?i duy nhất mà anh phải trả lá»?i ông trưởng phòng tổng hợp cá»§a há»?c viện quân y là : “Anh có biết hết các phÃm trên cái máy tÃnh nà y không?â€?. “Dạ biết!â€?. Và Lâm trở thà nh “chá»§ nhânâ€? cá»§a phương tiện máy tÃnh tối tân nhất và o thá»?i Ä‘iểm tháng 2-1990 cá»§a há»?c viện.
Năm năm sau, má»™t cÆ¡ há»™i tuyệt vá»?i mở ra vá»›i Lâm khi anh được chá»?n sang Nháºt há»?c bốn tháng vá»? công nghệ thông tin (CNTT). Tháºt ra, CNTT lúc ấy ở Nháºt đã là má»™t trá»?i má»™t vá»±c vá»›i chiếc máy tÃnh đơn lẻ mà anh từng là báºc thầy.
Lần đầu tiên Lâm quen vá»›i khái niệm “hệ thống dữ liệuâ€?, “kết nối mạngâ€?... Nháºt Bản thá»?i ấy đã là m được những bước nhảy vá»?t có thể gây choáng cho bất cứ quốc gia nà o: há»? đã sản xuất được máy tÃnh, đã láºp được hệ Ä‘iá»?u hà nh, vi xá» lý riêng vá»›i khát vá»?ng nối mạng toà n cầu.
Lâm bắt đầu tá»± há»?c vá»›i các dạng ngôn ngữ láºp trình cấp thấp và cứ cảm thấy chồn chân trước những gì mà ná»?n CNTT Nháºt Bản Ä‘ang có. Má»™t ngưá»?i bạn cưá»?i và khuyên anh: “Hãy bình tÄ©nh mà đi tá»›i, bởi Nháºt Bản đã như ông già 60 tuổi, còn VN trong lÄ©nh vá»±c nà y chỉ là má»™t em bé má»›i sinh...â€?.
Ấy váºy mà chỉ sau má»™t thá»?i gian ngắn Lâm đã được chứng kiến cảnh “ông già 60 tuổiâ€? kia đã phải chấp nháºn để má»™t “anh chà ng ngưá»?i Mỹâ€? là m thay cái việc nối mạng toà n cầu.
Sá»± kiện nà y đã là m Lâm suy nghÄ© rất nhiá»?u: chưa hẳn ngưá»?i VN không thể bắt kịp tri thức CNTT cá»§a thế giá»›i... Thá»?i Ä‘iểm nà y - 1997, Táºp Ä‘oà n Intel mở văn phòng tại VN, má»™t cÆ¡ há»™i má»›i Ä‘ang chá»? đón má»™t ngưá»?i trẻ VN...
Lâm kể lại: “Thá»?i Ä‘iểm đó tôi Ä‘ang Ä‘i dạy ở thà nh phố Vinh, Nghệ An. Nghe tin Táºp Ä‘oà n Intel Ä‘ang cần má»™t ngưá»?i nghiên cứu các giải pháp cho khách hà ng VN. Há»? đã phá»?ng vấn đến 12 ngưá»?i mà chưa chá»?n được, tôi quyết liá»?u má»™t phen đăng ký phá»?ng vấn đến ba vòng.
Tôi còn nhá»› hình ảnh tháºt tức cưá»?i trong tình huống cuá»™c phá»?ng vấn chỉ diá»…n ra bằng... tay, ai nói ngưá»?i đó hiểu. Nói mãi, nói mãi rồi ngưá»?i Mỹ phụ trách phá»?ng vấn cÅ©ng biết lá»? má»? rằng tôi có kiến thức vá»? CNTT nên phán: “Mà y chắc được rồi, chỉ có tiếng Anh tệ quá!â€?.
Ä?i là m. Thá» thách kinh khá»§ng nhất đối vá»›i Lâm là khi nghe tiếng chuông Ä‘iện thoại. Lâm cứ thấy bá»§n rá»§n cả ngưá»?i má»—i khi tiếp những cuá»™c Ä‘iện thoại từ nước ngoà i gá»?i sang bởi vốn tiếng Anh Ãt á»?i cá»§a mình.
Mà cái gì mình sợ thì cứ tá»›i liên tục. Ä?iện thoại từ nước ngoà i tá»›i tấp gá»?i vá»?! Ä?i há»?p cÅ©ng lại sợ, má»™t sếp ngưá»?i Singapore nói: “Cái gì không biết mà y cứ há»?i taoâ€?. Anh đáp tháºt tình: “Cái gì tao cÅ©ng không biếtâ€?.
Anh nà y trợn mắt, nhún vai và lắc đầu...! Lúc đó Lâm đã 31 tuổi, cái ấm ức của tuổi đáng ra đã phải yên b� công danh khiến anh thấy chỉ có một lối thoát duy nhất: h�c, h�c và h�c!
Hai năm đầu là m việc cho Intel, Lâm không còn thá»?i gian nà o dà nh cho mình và gia đình. Má»—i ngà y phải há»?c từ 12-14 giá»?, ngưá»?i cứ căng ra, cái mẹo duy nhất để tránh ná»—i sợ hãi khi nháºn Ä‘iện thoại từ nước ngoà i là câu nói thuá»™c lòng bằng Anh ngữ: “Mà y cứ gá»i mail sang cho tao!â€?.
Một lần giám đốc ngư�i Anh ở Singapore điện sang nh� mua giùm mấy cái “table cloths� (khăn trải bà n) ở khu du lịch Hội An, nhưng Lâm nghe ra là “table clock� (đồng hồ để bà n) nên nh� ngư�i quen tìm khắp Hội An để mua... đồng hồ để bà n.
Tìm không ra, anh mail sang báo thì vị giám đốc ngá»› ra cưá»?i ầm và bảo: “Là m vá»›i Intel mà dốt tiếng Anh là không được, cho dù mà y giá»?i vi tÃnh cỡ nà o. Tao gá»i mà y 5.000 USD để há»?c tiếng Anh, phải há»?c cho đà ng hoà ngâ€?.
Số tiá»?n nà y đủ cho 100 giá»? há»?c tiếng Anh ở Há»™i đồng Anh kiểu má»™t thầy má»™t trò. Cánh cá»a khó nhất được mở ra vá»›i Lâm, vá»›i má»™t kinh nghiệm má»›i khi là m việc vá»›i các táºp Ä‘oà n lá»›n: “Ä?ừng giấu dốt, bạn sẽ được giúp đỡ!â€?.
Sau hai năm, kết quả xếp loại hằng năm của Lâm từ trung bình dần tăng lên khá gi�i, rồi đến lúc anh được bình ch�n và o hạng “outstanding� mà cả Intel châu � chỉ có Lâm và một ngư�i Trung Quốc đạt được!
Con đư�ng đến với “ngư�i già u nhất hà nh tinh!�
Không phải ngẫu nhiên mà Táºp Ä‘oà n Microsoft “muaâ€? Trịnh Thanh Lâm vá»? trong thá»?i Ä‘iểm tháng 1-2005.
Công việc chÃnh thức dà i lâu mà táºp Ä‘oà n cá»§a ông trùm Bill Gates giao cho Lâm là giám đốc marketing cho Microsoft tại VN, nhưng má»™t nhiệm vụ đặc biệt Ä‘ang chá»? anh trước mắt: là ngưá»?i VN duy nhất cá»§a Microsoft có mặt để dẫn chương trình và phiên dịch cho cuá»™c gặp giữa Thá»§ tướng Phan Văn Khải và Bill Gates trong chuyến viếng thăm lịch sá» cá»§a Thá»§ tướng tá»›i Mỹ và o tháng 6-2005!
Và vinh dá»± hÆ¡n là những gì mà con ngưá»?i già u nhất hà nh tinh nà y đã chuẩn bị cho cuá»™c gặp vá»›i Thá»§ tướng VN má»™t cách trân trá»?ng nhất, vá»›i cả băngrôn bằng tiếng Việt: “Chà o mừng Thá»§ tướng Phan Văn Khảiâ€? - Ä‘iá»?u Ãt thấy ở má»™t nÆ¡i mà 100% sá» dụng Anh ngữ...
39 tuổi đ�i, dáng vẻ phong trần, chân tình, không cầu kỳ, không điệu đà ng dù cho anh đang là “ngư�i nhà � của Bill Gates. Sự thay đổi công việc lần nà y đối với Lâm không khó khăn như th�i anh bước chân và o Intel vì anh đã có “cái giá� của mình.
Lâm nói đơn giản và khá hà i hước vá»? mình: “Tháºt ra có và i khác biệt. Ở Intel, tôi là m chuyên gia phần cứng, nhưng vá»? vá»›i Microsoft tôi phải là m chuyên gia phần má»?m, phải hoạch định được hướng tiếp cáºn và khai thác thị trưá»?ng...
Tất cả Ä‘iá»?u đó không quan trá»?ng má»™t khi bạn đã tá»± trang bị cho mình những chuẩn má»±c mang đẳng cấp quốc tế trong công việc. Giá»? đây tôi có thể thoải mái là m má»?i việc tại VN hay Singapore, Ấn Ä?á»™ hay Hoa Kỳ mà không còn lo sợ Ä‘iá»?u gì như thá»?i má»›i vá»? Intel...â€?.
Bây giá»? “cáºu bé nhà quêâ€? năm xưa đã lịch lãm comlê ngon là nh trong chiếc Mercedes C240 bóng loáng rong ruổi khắp phố phưá»?ng Hà Ná»™i hay có mặt trên những khoang máy bay thượng hạng bay Ä‘i khắp năm châu vá»›i “thương hiệuâ€?: ngưá»?i cá»§a Bill Gates...
Nhưng Ä‘iá»?u mà anh thÃch nhất là má»™t buổi chiá»?u tháºt rảnh rá»—i, bạn bè “alôâ€? má»™t tiếng Ä‘i cà phê hay uống và i cốc bia; hoặc vá»? quê nhà quây quần bên mâm cÆ¡m vá»›i những ngưá»?i nông dân và nói đủ thứ chuyện trên Ä‘á»?i.
Biết đâu, câu chuyện tiến thân cÅ©ng như những ná»— lá»±c không mệt má»?i để vượt qua những trở ngại cá»§a Lâm sẽ gieo và o lòng những đứa trẻ nhà quê nà o đó má»™t ngá»?n lá»a khát vá»?ng, rằng má»™t ngà y nà o nó cÅ©ng sẽ được Ä‘i xa như chú Lâm và câu chuyện cổ tÃch “ngà y xá»a, ngà y xưa... â€? sẽ trở thà nh sá»± tháºt!...
TIẾN HÙNG - TRẦN NGUYÊN