Tài sản của chúng ta: nỗi nhục nghèo khó!

Lê Nguyễn Minh Quang:

Tài sản của chúng ta: nỗi nhục nghèo khó!

Tiến sĩ Lê Nguyễn Minh Quang

TT - "Tôi đi công tác xa nhưng vẫn dõi theo diễn đàn “Tuổi 20 của chúng ta�? trên Tuổi Trẻ, khi v�? đến TP.HCM muốn được tham gia ngay.

Vẫn thấy mình còn trẻ, diễn đàn bày ra cho mình sao lại đứng ngoài?...�?, tiến sĩ Lê Nguyễn Minh Quang - tổng giám đốc Công ty xây dựng Bachy Soletanche - bắt đầu như thế...

* Từ một sinh viên nghèo, nhận h�?c bổng “Vì ngày mai phát triển�? của báo Tuổi Trẻ 16 năm trước, nay là tổng giám đốc, đại biểu H�?ND, anh nghĩ thế nào v�? khái niệm “tài sản của một thanh niên�??

- Tài sản ít nhất với tôi chính là nghèo khó. Nh�? đó mới nghĩ rằng mình không thể tự nhiên mà có được thứ gì. Phải nắm bắt cho bằng được tri thức mới mong tháo gỡ m�?i cản ngại. Năm năm đại h�?c, sáng đến trư�?ng, chi�?u dạy bổ túc kiếm ti�?n, tối tôi đi h�?c Anh văn, Pháp văn đ�?u đặn; tham gia CLB Quốc tế của Thành đoàn, làm hướng dẫn viên và được một nhóm ngư�?i Pháp bảo trợ giúp sang Pháp h�?c.

�?ến Pháp, tự đi xin vào một trư�?ng lớn, chấp nhận h�?c vắt giò lên cổ, rồi v�? nước làm một kỹ sư... Nhưng biết tự tạo cơ hội là sở trư�?ng ti�?m ẩn của thanh niên nói chung, không chỉ riêng thanh niên nghèo.

* Viết thư cho Thủ tướng năm 2002, anh ray rứt với “nỗi nhục của thanh niên một đất nước nghèo�?, anh đã ý thức v�? nỗi nhục đó khi nào?

- Từ năm 9 tuổi, xuất phát từ nỗi khổ của một gia đình nghèo, đi đến đâu tiếng nói của mình dẫu đúng cũng bị coi thư�?ng. Vào đ�?i, nhất là những năm còn bao cấp, càng thấm thía. H�?c gi�?i, có h�?c bổng nhưng xin visa đến nước nào dự hội nghị cũng nhận được câu h�?i: “Anh có tính ở lại luôn không đấy?�?. Nhục khủng khiếp!

Các bạn trên diễn đàn còn băn khoăn nếu trở v�? có được tr�?ng dụng không? Chia sẻ của tôi là: hãy v�? đi và đừng ch�? “thảm đ�?�?.

Những bạn đi�?u kiện chưa thuận lợi, hãy tự tạo cơ hội cho mình một lần nữa bằng cách tìm đến những công ty nước ngoài có đại diện tại VN để tìm một việc làm.

Có thể chỉ làm một vị trí bình thư�?ng, thu thập kinh nghiệm để thực hiện những kế hoạch, hoài bão lớn hơn của mình.

12 năm trước, đi dự một hội nghị v�? xây dựng tại Nhật, nhi�?u ngư�?i còn không biết VN nằm ở đâu. 10 năm sau quay lại Nhật trong hội nghị doanh nghiệp trẻ, ai cũng biết đất nước mình đang nỗ lực phát triển, h�? còn đưa ra dự báo “nếu biết sử dụng nguồn nhân lực đầy triển v�?ng mà VN đang có, 10 năm nữa châu �? sẽ nhắc đến Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản và VN�?. Và tôi nghĩ đến khái niệm “tài sản của thanh niên một đất nước nghèo�? chính là nỗi nhục nghèo khó.

* Nhưng không phải đa số thanh niên VN đang khắc khoải với nỗi lo đất nước nghèo? Có bạn tham gia diễn đàn băn khoăn: “Tôi không rõ hoài bão tuổi 20 của mình là gì?�?...

- Nhưng cũng chính diễn đàn chứng t�? giới trẻ không h�? quay lưng với đất nước, th�?i cuộc và cả truy�?n thống. Chỉ có đi�?u việc giáo dục v�? một “tinh thần Việt�? còn tản mạn, đôi lúc giáo đi�?u. Cần phải giáo dục hình ảnh tổ quốc cụ thể, bằng nhật ký của anh Thạc, chị Trâm, dạy đứa bé biết làm đẹp ngõ nhà mình, con hẻm mình ở, những gì làm mình chạnh lòng, xót xa, yêu không r�?i ra được.

* 10 năm làm doanh nhân, anh nuôi dưỡng “tinh thần Việt�? đó trong công việc cụ thể của mình ra sao?

- Tôi chưa bao gi�? quên nhiệm vụ “Việt hóa�? đội ngũ của công ty mình, phương châm là “từng vị trí phải h�?c tập để đạt những vị trí mới�?, những thợ phụ được h�?c để thành thợ chính, xây dựng những giám đốc dự án, và đấu tranh để ngư�?i nước ngoài như�?ng những chỗ hợp lý cho ngư�?i Việt.

Là công ty đầu tiên mang công nghệ n�?n móng, công trình ngầm vào VN, với khoảng 25 công trình lớn, chúng tôi hướng đến chất lượng những công trình b�?n vững và tiết kiệm cho đất nước. Tôi khước từ những gợi ý “lách luật, chia chác phần trăm�? của đối tác, vì làm sao có thể “ăn�? vào ti�?n của dân tôi như vậy...

* Và anh đã từng làm một tổng giám đốc đối tác Singapore bị sa thải chỉ vì đòi “chi 10%�?. Thẳng quá có lạc lõng không?

- Lương tâm mình thanh thản thì không lạc lõng cho dù cái tốt và cái xấu quá gần nhau. Tôi tin đa số thanh niên đ�?u có những giá trị tinh thần trung thực h�?c được từ gia đình, nhà trư�?ng, nhưng xã hội đang thừa nhận những giá trị nào sẽ ảnh hưởng đến lối sống của h�?. Cuộc chiến “đánh�? tham nhũng của chúng ta hiện nay cũng vậy, nếu đó là một cuộc quyết chiến đồng lòng như năm xưa chúng ta đánh giặc thì thanh niên không bao gi�? đứng ngoài cuộc.

* Tại công trình chống thấm hồ Dầu Tiếng, Công ty Bachy Soletanche đã áp dụng phương án táo bạo: tạo một bức tư�?ng dày 0,6m, dài 181m xuyên vào đập, giảm chi phí từ 13 tỉ đồng xuống 9 tỉ .

* Năm 2005 trúng thầu các công trình: đư�?ng hầm Thủ Thiêm; cầu Cần Thơ và trạm bơm dự án thoát nước Q.8 (TP.HCM).

* Ra đi và trở v�?. Anh có cho rằng tuổi trẻ nhất thiết phải lãng mạn một tí không?

- Và phải mạo hiểm nữa. Gia đình phản đối vì ám ảnh chuyện lý lịch. Tôi được công ty Pháp hứa trả lương gấp nhi�?u lần nếu ở lại. Lấy t�? giấy trắng chia đôi ở lại /trở v�?, cho điểm, cộng lại tôi thấy nếu trở v�? sẽ được hạnh phúc hơn, vật chất sẽ đến từ công việc, hằng ngày được g�?i “mẹ, cha�?, được làm công trình hiện đại trên chính quê mình. Tôi nghĩ sự lãng mạn của tuổi trẻ là như vậy, bao hàm một chút rủi ro nhưng phải gắn với những hoài bão, dự định lớn.

* Nhưng anh cũng đã từng lên tiếng đất nước quá lãng phí khi không tr�?ng dụng những ngư�?i trở v�??

- �?úng. Tôi bức xúc khi Chính phủ b�? 100 triệu đôla để đào tạo tiến sĩ, thạc sĩ, thế mà hầu như “b�? rơi�? một lực lượng du h�?c sinh VN đã được đào tạo bài bản trong 15 năm qua. Tôi nhắc lại nguyện v�?ng là chiến lược nhân lực phải bắt đầu bằng những cuộc thi tuyển công khai, để Thánh Gióng có cơ hội xuất hiện, chấm dứt cơ chế “quen biết, đ�? cử, cất nhắc�?.

* Xin cảm ơn anh.

TRƯƠNG BẢO CHÂU thực hiện