Thanh thiếu niên hiểu quá Ãt vá»? sức khá»?e sinh s
Thanh thiếu niên hiểu quá Ãt vá»? sức khá»?e sinh sản
Yêu sớm dẫn đến nhi�u hệ lụy nếu thiếu hiểu biết. Ảnh: Anh Tuấn
"Biểu hiện dáºy thì ở nữ là xuất tinh lần đầu; Muá»—i đốt có thể truyá»?n HIV; Viêm phổi, bệnh tháºn, bệnh tim mạch thuá»™c nhóm lây qua đưá»?ng tình dục..." - Không Ãt vị thà nh niên đã trả lá»?i như váºy khi tham gia má»™t nghiên cứu cá»§a Viện Khoa há»?c dân số, gia đình và trẻ em.
Theo tiến sÄ© Ä?á»— Ngá»?c Tấn, thà nh viên nhóm nghiên cứu, hiện nay, tuổi dáºy thì đến sá»›m hÆ¡n (trung bình là 14,7 vá»›i nam và 14 vá»›i nữ) trong khi tuổi kết hôn lại muá»™n hÆ¡n. Mặc dù chuẩn má»±c văn hóa truyá»?n thống không cho phép quan hệ tình dục trong giai Ä‘oạn trước hôn nhân nhưng trên thá»±c tế, Ä‘iá»?u nà y Ä‘ang ngà y cà ng phổ biến. Thá»?i gian trước hôn nhân cà ng dà i thì nguy cÆ¡ cho sức khá»?e cà ng cao: có thai ngoà i ý muốn, nạo phá thai, viêm nhiá»…m và mắc bệnh lây qua đưá»?ng tình dục...
Tiến sÄ© Hoà ng Bá Thịnh, Chá»§ nhiệm bá»™ môn Xã há»™i há»?c giá»›i và gia đình, Ä?ại há»?c quốc gia Hà Ná»™i, nháºn xét, sá»± thiếu hiểu biết vá»? sức khá»?e sinh sản cá»§a thanh thiếu niên Ä‘em lại nguy cÆ¡ lá»›n cho cá»™ng đồng vì lứa tuổi 10-24 chiếm tá»›i 1/3 dân số. Trên thá»±c tế, các "tai nạn" liên quan đến sức khá»?e sinh sản ở lứa tuổi nà y Ä‘ang ngà y má»™t tăng. Chẳng hạn, má»™t số bệnh như giang mai, láºu vốn được xem là cá»§a ngưá»?i lá»›n lại có mặt ở 1,2-1,5% số trẻ dưới 15 tuổi. Tại Viện Da liá»…u Trung ương, số bệnh nhân mắc các bệnh lây qua đưá»?ng tình dục là há»?c sinh sinh viên đã tăng gấp 6 lần trong vòng 4 năm.
Mang thai ngoà i ý muốn và tai biến do nạo phá thai cÅ©ng là tình trạng thưá»?ng gặp ở thanh thiếu niên. Hằng năm, có khoảng 300.000 ca mang bầu tuổi 20. Gần 1/3 số ca nạo phá thai là cá»§a phụ nữ trẻ chưa láºp gia đình. Khoảng 1/5 trẻ em được sinh ra từ những bà mẹ dưới 19 tuổi.
Những con số trên là hệ quả tất yếu cá»§a sá»± thiếu hiểu biết vá»? tránh thai. Theo Ä‘iá»?u tra cá»§a Viện Nghiên cứu thanh niên, hầu hết các bạn trẻ từng nghe nói đến 1 biện pháp tránh thai nhưng chỉ má»™t số Ãt biết cách sá» dụng. Dùng bao cao su, tÃnh vòng kinh và xuất tinh ngoà i là các biện pháp được biết đến nhiá»?u nhất nhưng cÅ©ng chỉ 10-15% bạn trẻ có thể sá» dụng đúng. Má»™t nghiên cứu khác cÅ©ng cho thấy, trong những há»?c sinh trung há»?c phổ thông có quan hệ tình dục, chỉ 1/3 biết vá»? các biện pháp tránh thai. Ở vị thà nh niên nông thôn, 60% số ngưá»?i đã quan hệ tình dục không há»? dùng biện pháp tránh thai nà o.
Các khảo sát cÅ©ng cho thấy, có đến 2/3 nữ thanh niên không nháºn thức được thá»?i Ä‘iểm dá»… có thai nhất trong chu kỳ. Vì váºy, ngay cả khi được tuyên truyá»?n và cung cấp biện pháp tránh thai, há»? cÅ©ng có nhiá»?u nguy cÆ¡ mang thai ngoà i ý muốn do không biết áp dụng theo thá»?i Ä‘iểm thÃch hợp. So vá»›i nam giá»›i, nữ thanh niên có kiến thức vá»? thá»?i Ä‘iểm thụ thai tốt hÆ¡n, nhưng Ä‘iá»?u nà y không có nhiá»?u ý nghÄ©a khi nam giá»›i giữ vai trò chá»§ động trong quan hệ tình dục.
Hải HÃ