Sá»± tháºt vụ tá»± tá» của nữ tiến sÄ©
49 ngà y trôi qua kể từ cái chết đầy uẩn khúc của TS Hoà ng Thị Liên, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm định quốc gia vaccine và sinh phẩm y há»?c (TTKÄ?QG), đã có nhiá»?u Ä‘Æ¡n thÆ° phản ánh vá»? sá»± mất dân chủ ở trung tâm khoa há»?c nà y, mà cụ thể là sá»± lá»™ng quyá»?n, chia bè kéo cánh lÅ©ng Ä‘oạn cÆ¡ quan, trù dáºp cán bá»™ của Giám đốc Nguyá»…n Ä?ình Bảng.
Ä?ây không phải là lần đầu tiên công luáºn lên tiếng vá»? những vi phạm của vị giám đốc (GÄ?) nà y. Năm 2002 và 2004, nhiá»?u tá»? báo đã phanh phui vụ GÄ? Nguyá»…n Ä?ình Bảng bổ nhiệm má»™t lúc 3 cán bá»™ dùng bằng rởm và o các vị trà chủ chốt.
Tuy nhiên, sau những bà i báo chống tiêu cá»±c ấy, có má»™t phụ nữ bị truy Ä‘uổi, bị cô láºp và vô hiệu hoá, đó chÃnh là Phó GÄ? Hoà ng Thị Liên.
Từng là hạt nhân của phong trà o Ä‘oà n thanh niên lÆ°u há»?c sinh VN tại thà nh phố Leningrad (Liên Xô trÆ°á»›c đây), tốt nghiệp đại há»?c vá»›i tấm bằng Ä‘á»?, chị Hoà ng Thị Liên trở vá»? nÆ°á»›c và là m việc đúng chuyên ngà nh, tại TTKÄ?QG từ năm 1984.
Vá»›i chuyên môn vững và ng, lại chịu khó phấn đấu rèn luyện, chị Liên không ngừng trưởng thà nh trong công tác: Năm 1986, chị tốt nghiệp đại há»?c thứ hai (môn tiếng Anh); năm 1989, chị được kết nạp và o Ä?ảng Cá»™ng sản VN; tháng 8/2000, chị được bổ nhiệm chức danh Phó Giám đốc TTKÄ?QG, đây cÅ©ng là lúc chị bảo vệ xong luáºn án tiến sÄ© cấp cÆ¡ sở; tháng 3/2001, chị bảo vệ thà nh công luáºn án tiến sÄ© chuyên ngà nh virus há»?c; tháng 2/2003, chị được Nhà nÆ°á»›c phong tặng danh hiệu Thầy thuốc Ưu tú.
Cùng vá»›i các bằng cấp, danh hiệu khoa há»?c, chị cÅ©ng tham gia nhiá»?u khoá há»?c vá»? chÃnh trị, vá»? công tác quản lý lãnh đạo... Tâm huyết vá»›i nghá»? nghiệp, cÆ°Æ¡ng nghị, thẳng thắn, hết lòng vì gia đình, bè bạn và đồng nghiệp là những nét tÃnh cách nổi báºt của TS Hoà ng Thị Liên.
Vá»›i tÃnh cách cÆ°Æ¡ng trá»±c lại luôn trăn trở vá»›i sá»± phát triển của cÆ¡ quan, TS Hoà ng Thị Liên là ngÆ°á»?i có ý thức cao trong phê và tá»± phê bình, chị không ná»? hà , đắn Ä‘o phản bác những sai trái của giám đốc. Ä?iá»?u nà y chúng tôi được biết không chỉ qua bạn bè, đồng nghiệp của TS Liên, mà còn thể hiện rõ qua những cuốn sổ công tác được ghi chép rất tỉ mỉ, bút tÃch hiện còn lại của chị Liên.
Từ năm 2000 trở lại đây, TTKÄ?QG đã xảy ra nhiá»?u vụ bê bối. Cụ thể: Từ năm 2000-2003, TTKÄ?QG liên tục xảy ra các vụ mất cắp vaccine vá»›i số lượng lá»›n; năm 2002, báo chà đã phanh phui vụ 3 cán bá»™ chủ chốt của cÆ¡ quan dùng bằng giả; các Ä‘Æ¡n thÆ° cÅ©ng liên tục xuất hiện tố cáo ông GÄ? Bảng Ä‘á»™c Ä‘oán chuyên quyá»?n, lÅ©ng Ä‘oạn cÆ¡ quan; năm 2004, công luáºn lại lên tiếng vá»›i bà i viết: “Ông giám đốc có biểu hiện gian dốiâ€?...
Theo Lao Ä?á»™ng, cùng vá»›i những vụ tiêu cá»±c được phanh phui, thì cÅ©ng chỉ trong má»™t thá»?i gian ngắn, TS Liên bị cắt giảm hầu hết các công việc chuyên môn mà chuyển sang là m công việc hà nh chÃnh sá»± vụ. Cụ thể: GÄ? Nguyá»…n Ä?ình Bảng đã cho giải tán khoa Sinh phẩm chuẩn tế bà o (SPC-TB), trong khi đây là má»™t khoa chủ lá»±c, Ä‘ang hoạt Ä‘á»™ng có hiệu quả dÆ°á»›i sá»± Ä‘iá»?u hà nh của TS Liên.
Tiếp sau đó, TS Liên Ä‘ang phụ trách công tác hợp tác quốc tế rất có kết quả, thiết láºp được nhiá»?u mối quan hệ hợp tác vá»›i các nÆ°á»›c và các tổ chức quốc tế, được đồng nghiệp khoa há»?c nÆ°á»›c ngoà i tÃn nhiệm, thì bất ngá»? cÅ©ng bị ông GÄ? Bảng không cho đảm nhiệm nữa.
Sau khi giải tán khoa SPC-TB, TS Liên được phân công phụ trách khoa Kiểm định vaccine virus (KÄ?VXVR). Trong thá»?i gian nà y, khoa KÄ?VXVR trưởng thà nh vá»? má»?i mặt. NhÆ°ng cÅ©ng chỉ chÆ°a đầy 2 năm, ông Bảng lại phân công má»™t ngÆ°á»?i khác phụ trách khoa nà y; TS Liên chỉ còn là PGÄ? hà nh chÃnh quản trị.
Cuối năm 2002, trên má»™t số tá»? báo nêu vụ việc phát hiện 3 cán bá»™ chủ chốt của TTKÄ?QG (trong đó có con trai của GÄ? Nguyá»…n Ä?ình Bảng là Nguyá»…n Bảo Nam) sá» dụng bằng giả. Sá»± việc sai phạm rõ rà ng, Bá»™ Y tế yêu cầu TTKÄ?QG phải xá» lý ká»· luáºt.
Sau vụ việc nà y, ông giám đốc táºp trung truy tìm ngÆ°á»?i cung cấp thông tin cho báo chà (thá»±c chất là truy tìm ngÆ°á»?i phát hiện chống tiêu cá»±c). TS Hoà ng Thị Liên là đối tượng số 1 để ông truy Ä‘uổi. Nhiá»?u ngÆ°á»?i phản ánh, tại cuá»™c há»?p toà n cÆ¡ quan và cả khi gặp gỡ vá»›i cÆ¡ quan bạn, ông Bảng không úp mở cho rằng TS Liên liên quan đến việc báo chà đăng tải những thông tin trên. Ä?ược GÄ? báºt đèn xanh, những ngÆ°á»?i thuá»™c bè phái của ông đã và o hùa thá»±c hiện chia rẽ nhằm hạ uy tÃn, cô láºp TS Hoà ng Thị Liên hÆ¡n nữa.
Cuá»™c truy Ä‘uổi TS Hoà ng Thị Liên trở nên nghiệt ngã, sau khi Pháp Luáºt, ngà y 9/12/2004 đăng tải bà i viết nói vá»? má»™t loạt sai phạm của GÄ? Nguyá»…n Ä?ình Bảng trong việc bổ nhiệm cất nhắc cán bá»™, trong việc lạm dụng công quỹ và trong công tác xét kết nạp đảng viên má»›i.
Sau khi bà i báo phát hà nh, sáng ngà y 13/12/2004, ông Bảng triệu táºp cuá»™c há»?p các cán bá»™ chủ chốt, buổi chiá»?u cùng ngà y ông triệu táºp cuá»™c há»?p toà n cÆ¡ quan quy kết đây là sá»± gây mất Ä‘oà n kết và hô hà o má»?i ngÆ°á»?i cần phải Ä‘iá»?u tra là m rõ để xá» lý ká»· luáºt ngÆ°á»?i cung cấp tÆ° liệu cho Pháp Luáºt, đồng thá»?i ông không ngần ngại chỉ thẳng rằng TS Hoà ng Thị Liên là ngÆ°á»?i có liên quan đến những Ä‘Æ¡n thÆ° gá»i đến toà báo Pháp Luáºt. Và ngà y 14/12/2004, GÄ? Bảng cho thảo công văn có kèm biên bản cuá»™c há»?p, ghi lá»?i phát biểu của ông, gá»i lên bá»™ Ä‘á»? nghị xá» lý ká»· luáºt.
Sức ép tinh thần nặng ná»? đối vá»›i TS Liên kể từ đó. Chị chạy đôn chạy đáo ra sức Ä‘á»? nghị, gá»i cả bằng văn bản lên GÄ?, tá»›i các ban bệ chức năng của TTKÄ?QG và Bá»™ Y tế, vá»›i mong muốn được là m sáng tá»? sá»± việc, nhÆ°ng tất cả Ä‘á»?u... quay lÆ°ng. Các tổ chức công Ä‘oà n, thanh tra nhân dân và cả cÆ¡ quan cấp trên Ä‘á»?u giữ sá»± im lặng