H - Hãy mở lòng đón nhận tha nhân
CHÚA NHẬT 22 THƯỜNG NIÊN (B)
Hãy mở lòng đón nhận tha nhân
Đnl. 4: 1-2, 6-8; Tv 15; Gc 1: 17-18, 21b-22, 27; Mc 7: 1-8,14-15, 21-23
Tôi có quen với một gia đình làm lễ giỗ tưởng niệm một người Cô, tạm gọi là Cô Mary, đã qua đời. Cô Mary không lập gia đình, và có một học thức căn bản. Sau những năm làm việc vất vả, cô Mary để dành được một số tiền, cô đã dùng để giúp đỡ gia đình: như những người vừa mới lập gia đình cần tiền đặt cọc mua nhà; giúp một người cháu có hoàn cảnh khó khăn để học luật; giúp người chị góa bụa trả tiền thuê nhà v.v… Cô Mary được mọi người trong gia đình biết vì có lòng rộng rãi, giúp đỡ người khác, không khoe khoang, và nhiều lần giúp đỡ ẩn danh.
Đối với người ngoài, chỉ cần Cô nghe biết là họ cần sự giúp đỡ là cô Mary sẵn lòng giúp ngay. Trong những ngày Cô còn sống, ai cũng biết Cô rộng rãi như thế nào, và kính nể Cô, và đó là tấm gương cho những người quen biết cô. Tấm lòng rộng rãi của Cô Mary vẫn còn tồn tại sau khi Cô đã qua đời. Có lần một người cháu gái nhắc đến cô là luôn nhớ tới lời Cô Mary nói: “Nếu mình có tiền thì tại sao không giúp người không có?” Cô Mary để lại những kỷ niệm không phải chỉ là tiền giúp kẻ khác. Mà còn là gương sống của Cô qua lời nói của Cô thách thức kẻ khác: “Nếu bạn có tiền, sao bạn lại không giúp người khác?” Đó phải chăng là điều mà Cô muốn gia đình phải làm theo. Đó là điều mà gia đình cô muốn làm để nhớ đến một người thân thương rộng rãi như Cô Mary.
Bài đọc trong sách Đệ Nhị Luật nói về việc ông Mô-sê dạy dân Israel đang ở trên đất Mô-áp. Toàn bộ sách Đệ Nhị Luật là một bài giảng của Mô-sê với dân Israel khi họ vừa trải qua những ngày cực khổ trong sa mạc để tìm tự do. Mô-sê khuyên bảo họ trước khi họ vào đất Chúa hứa, dân Israel phải nghe theo các lề luật và các phán quyết để thi hành. Đó là điều chúng ta trông đợi nơi một nhà lãnh đạo tôn giáo phải không? Những quy định về cách sống, cách thức làm đẹp lòng Thiên Chúa.
Nhưng đó không chỉ là phải giữ điều răn để làm đẹp lòng Thiên Chúa như Mô-sê đã dạy, mà dân Israel phải biết yêu thương và giúp đỡ gia đình; như Cô Mary đã làm; như thế mới làm đẹp lòng Thiên Chúa. Cô Mary đã giúp những người còn trẻ chưa đủ sức để đáp lại tình thương của cô, hay hoàn lại những gì Cô đã cho họ. Cũng vậy, dân Israel đã lãnh nhận hồng ân Thiên Chúa trong việc giúp gìn giữ họ ra khỏi kiếp nô lệ, cho của ăn hàng ngày. Thiên Chúa làm những việc ấy vì lòng thương yêu dân Israel, không phải vì họ đáng được hưỡng những điều đó, nhưng là do Thiên Chúa muốn thương yêu họ thôi.
Dân Israel không nghĩ những điều răn là những điều Thiên Chúa bắt buộc họ phải giữ. Giống như Cô Mary đã nói “Nếu người nào có tiền sao lại không chia sẻ với những người không có?” Những người trong gia đình Cô Mary đã được hưởng sự rộng rãi ấy nên muốn noi gương và làm như Cô đã làm. Với Thiên Chúa, chúng ta cũng phải làm như vậy.
Chúng ta không sống những điều chúng ta muốn, hay những điều chúng ta ước mơ. Chúng ta hãy nên đồng dạng với Thiên Chúa là Đấng sống bên chúng ta; hãy tập tha thứ như Thiên Chúa đã tha thứ, sống rộng rãi trong những lúc khó khăn như Chúa Giêsu đã sống. Chúa Giêsu là hình ảnh của Đức Chúa, Đấng rộng rãi cứu dân Israel ra khỏi nô lệ. Và qua Chúa Giêsu, Thiên Chúa muốn tất cả chúng ta đều sống. Theo như Thánh Kinh đã nói “Chúa Giêsu đến để kiện toàn các lề luật”.
Các người Biệt Phái và kinh sư hỏi Chúa Giêsu về các môn đệ Ngài sao không giữ truyền thống của các tiền nhân trong việc ăn uống. Nếu những người đó ở trong gia đình Cô Mary, chắc họ muốn có những quy luật về sự giúp đỡ. Quy định cách lên danh sách số lượng người được giúp. Và số tiền đóng góp của mổi thành viên trong gia đình là bao nhiêu phần trăm theo tỷ lệ tài sản của từng người. Và nếu họ có quyền sử dụng tiền đó họ sẽ ra điều lệ rõ ràng: Có ban kiểm soát làm việc khe khắc. Làm như vậy là họ phá tan tinh thần và lòng rộng rãi của Cô Mary. Thật ra thì những người trong gia đình Cô Mary cứ theo gương Cô ta, không theo một luật lệ nào cả, nhưng vì Cô Mary đã ảnh hưởng đến đời sống của họ và họ noi gương của Cô. Họ giúp đỡ người khác theo “tinh thần Cô Mary”
Những người Biệt Phái và kinh sư không giúp những người khác sống bên ngoài luật của Mô-sê. Trong Phúc âm những người đó thường bị chế nhạo. Nhưng thật ra thì họ có ý hay là giữ gìn lề luật của đời sống hàng ngày. Nhưng trong tinh thần đó, có người lại đi quá xa và giữ luật quá khắt khe như bài Phúc âm đọc hôm nay, là họ chỉ nghĩ đến bề ngoài của luật, chứ không giữ tinh thần của luật.
Chúa Giêsu chỉ trích người Biệt Phái và kinh sư là họ đã đặt sai trọng tâm của đời sống hàng ngày. Bài phúc âm hôm nay ở giữa hai bài nói về phép lạ làm bánh hóa nhiều. Phép lạ này chứng tỏ tình Chúa Giêsu thương yêu lo lắng cho đám quần chúng theo Ngài. Người Biệt Phái có ý kiến riêng hẹp hòi, chỉ chú trọng đến những chi tiết nhỏ nhặt, như rửa tay và chén bát trước khi ăn, để tỏ ra họ là những người muốn sống thánh thiện theo lề luật Mô-sê.
Không ai có thể chối cãi được là Chúa Giêsu muốn dạy dân chúng theo Ngài sống đời sống thánh thiện. Nhưng Chúa Giêsu nói là đời sống đó không quan hệ gì đến những lề luật bên ngoài. Lòng người phải thay đổi trước đã, và rồi bên ngoài sẽ tự nhiên thay đổi sau, cũng như gia đình Cô Mary đã được ảnh hưởng bởi lòng rộng rãi của Cô.
Chính ơn Chúa của những người tin vào đời sống, sự chết, và sự sống lại của Chúa Giêsu đã làm thay đổi những người đó. Họ đã lãnh nhận được ơn Chúa, nhờ đó mà họ được một đời sống mới. Và bởi đó mà họ có thể nói như gia đình Cô Mary nói “Tại sao chúng ta lại quên không rộng rãi đối với kẻ khác, khi Chúa Giêsu đã tha thứ và rộng rãi đối với chúng ta?”
Chuyển ngữ FX Trọng Yên, OP
Lm. Jude Siciliano, OP
