T - Thánh Giuse quan thầy của tôi
LỄ THÁNH GIUSE
GIUSE – THÁNH QUAN THÀY ĐÁNG KÍNH CỦA TÔI
Giuse là tên thánh được đặt cho không riêng gì tôi mà là cho tất cả những người nam trong cả làng tôi. Đấy là một thông lệ không biết có từ bao giờ và kéo dài cho đến tận ngày nay. Hễ cháu bé trai nào chào đời là y như rằng tên thánh phải là Giuse. Chỉ Giuse thôi và không có tên thánh nào khác!
Tôi quê ngoài Bắc, di cư vào Nam năm 1954. Hầu như làng tôi di cư hết cả làng, chỉ còn sót lại có 5 gia đình Công giáo ở lại. Mà thực ra cũng không phải 5 mà là 3 vì 2 gia đình Công giáo từ nơi khác đến sau này. Chỉ năm gia đình còn lại mà phải coi sóc một nhà thờ họ cổ kính được xây dựng vào năm 1900. Nhà thờ này hầu như không thay đồi gì từ khi xây dựng đến nay đã trên 100 năm! Khi di cư, thì thánh Giuse cũng “di cư” vào Nam với làng tôi! Nói cho vui thế thôi chứ thực ra thì Thánh Giuse vẫn được dân làng thờ kính cả ngoài Bắc lẫn trong Nam. Các cháu sinh ra cho dù trong Nam hay ngoài Bắc đều được đặt tên thánh là Giuse.
Khi vào Nam, cha xứ có sáng kiến là đặt tên thánh cho các giáo họ ở trại định cư mới thành lập. Không còn giống như ngoài Bắc “một mình một làng” mà là dân di cư từ nhiều làng khác nhau tập trung về đây nên tên gọi cho các giáo họ phải khác nhau. Giáo họ tôi vẫn lại được mang tên như xưa: Giáo họ Giuse.
Chính vì lẽ ai cũng tên thánh là Giuse nên đến ngày mừng lễ quan thày thật là vui. Đúng là “niềm vui không của riêng ai”! Ngày lễ kính theo tập tục xưa là ngày 1.5, tức là ngày lễ kính Thánh Giuse Lao động (không phải ngày thánh Giuse bạn Đức Trinh Nữ 19.3). Lễ mừng luôn luôn được tổ chức trọng thể. Dân làng ai cũng dọn mình xưng tội rước lễ. đọc kinh sáng tối. Nhiều gia đình còn tổ chức đọc kinh theo xóm rất sốt sắng. Đến ngày lễ thì niềm vui mới đạt tời đỉnh cao. Trong thánh lễ, cha xứ nhắc lại ý nghĩa của ngày lễ, về công đức của Thánh Cả Giuse, về tấm gương cần cù lao động… Bởi lẽ thế, Giuse được coi là quan thày không riêng gì cho làng tôi, mà là còn cho cả giáo phận, thậm chí cả Giáo hội toàn cầu. Nghe như thế trong tôi trào dâng một niềm vui sướng và tự hào. Thật vinh dự cho những ai mang tên thánh là Giuse, dĩ nhiên trong đó có tôi!
Việc tôn kính Thánh Giuse thì hầu như nhà thờ nào cũng có. Tôi đã có dịp đi đến nhiều nhà thờ và đều nhận thấy chắc hẳn đây là một nét đặc trưng của Giáo hội Việt Nam. Ở Sài Gòn ngày nay có có hẳn một “Đền Thánh Giuse”, nơi mà không ngày nào không có người đến cầu xin trong suốt nhiều năm qua.
Còn nhớ khi tôi còn bé, sau khi học xong tiểu học là phải đi thi. Cách đây trên 40 năm, khi mà giáo dục chưa phát triển như ngày nay, thì đi thi tiểu học là một kỳ thi hết sức trọng đại cho các cậu bé. Không đứa nào trong lớp của tôi không tỏ ra hồi hộp và lo lắng cho kỳ thi sắp đến, cho dù trong lớp có giòi tới đâu! Mà khó khăn nữa là phải thi xa nhà. Làng định cư của tôi không phải là nơi tổ chức thi, phải lên quận. Quận lỵ cách xã chỉ 10 cây số thôi, nhưng vì lúc đó chỉ mới 11-12 tuổi đầu, đi thi như thế là xa lắm rồi, cho nên lại càng hồi hộp hơn. Làm thế nào để khỏi lo nhỉ? Không đứa nào trong số trên 40 đứa trong lớp tôi nghĩ ra. Mẹ tôi khuyên tôi cầu xin Thánh Giuse. Chà! Một lời khuyên đúng lúc. Tôi đề nghị các bạn cầu xin Thánh Giuse như lới khuyên của mẹ tôi thì liền được các bạn hưởng ứng nhiệt liệt! Thế rồi đứa nào cũng thì thầm”Lạy ơn Ông Thánh Giuse, chúng con chay đến cùng Người, trong cơn gian nan …” Tuy nhiên, kinh Thánh Giuse lạ vừa dài, vừa khó nhớ nên không đứa nào thuộc hết! Thôi thì có lòng là được rồi! Cuối cùng, việc gì phải đến, sẽ đến. Trong số hơn 40 đứa chúng tôi đi thi tiểu học năm ấy, không có đứa nào hỏng cả. Thật vui mừng không kể xiết. Chúng tôi lại bàn tán, chắc là “Nhờ ơn Ông Thánh Giuse!”
Và thời gian trôi qua. Trong số hơn 40 học sinh nhỏ tuổi năm ấy thì chỉ có ít đứa được tiếp tục học lên. Tôi may mắn được cha mẹ cho lên tình học, rồi thi tú tài, rồi tốt nghiệp đại học. Như một thói quen hình thành từ tấm bé, hễ khi nào tôi phải thi cử. tôi lại cầu xin cùng Thánh Giuse quan thày của tôi. Sau này ra đời, tôi tiếp tục cầu xin cùng Thánh Giuse trong những dịp trọng đại hơn. Tôi cầu xin cùng Thánh Giuse trước khi tôi lập gia đình, tôi cầu xin cùng Thánh Giuse được bình an trong cuộc “tháo chạy tán loạn” năm 1975, lúc mà mạng sống con người bị đặt trong tình trạng hết sức mong manh, giữa lúc tên bay đạn lạc và “vô chính phủ”, lúc chính quyền cũ đang tan rã và sụp đổ, trong lúc mà gia đình tôi không còn biết trông cậy vào đâu… Song tất cả đều được như ý. Thói quen cầu xin cùng Thánh Giuse khi gặp khó khăn, hoạn nạn vẫn hiện diện trong tôi trong nhiều năm qua.
Con trai tôi, tôi cũng đặt tên thánh là Giuse theo tập tục của làng tôi. Tuy nhiên, tên thánh của cháu bé khi đi rửa tội ngày nay người ta thường đặt theo tên thánh của cha đỡ đầu. Song năm ngoái tôi vẫn đặt tên thánh cho cháu nội của tôi là Giuse, nhưng có thay đổi đôi chút: ghép tên Giuse với tên thánh của người cha đỡ đầu của cháu và trở thành một tên mới: Giuse-Phêrô …
Lạy Thánh Giuse, Thánh Cả của sức cần lao, quan thày của con. Con vinh dự và tự hào cũng như yên tâm khi được mang tên của Người.
Giuse Nguyễn Thụ Nhân
