C - Chữa lành và tha thứ

CHÚA NHẬT VII TN B

CHỮA LÀNH VÀ THA THỨ

Thưa quí vị,

Thử hỏi ngôn sứ Isaia ám chỉ điều gì trong đầu óc khi viết: “Đây lời Đức Chúa phán: Các ngươi đừng nhớ lại các truyện ngày xưa, chớ quan tâm về những truyện thuở trước. Này Ta sắp làm một việc mới, việc đó manh nha rồi.” Chắc hẳn vị tiên tri không nghĩ tới truyện giống biến cố Xuất hành: Thiên Chúa giơ tay quyền uy giải thoát Tuyển dân khỏi kiếp nô lệ Ai-cập. Dân Israel được tự do trở về đất hứa. Biến cố đó đã qua lâu rồi, không cần nhắc lại nữa. Vậy thì ở đây vị tiên tri liên tưởng đến một sự giải phóng khác trong tương lai mà ông mơ hồ được xem thấy. Vào lúc này dân tộc Do thái lại đang sống lưu đày một lần nữa. Lưu đày và nô lệ cho đất nước Ba-tư. Đế quốc đã tàn phá Giêrusalem, toàn thể lãnh thổ người Do thái (năm 568 trước Công nguyên).

Ngôn sứ Isaia kể ra lý do gây nên thảm hoạ: Tuyển dân sống sa đoạ, thờ thần ngoại bang, ăn ở hiếp đáp lẫn nhau, quay lưng lại với Thiên Chúa, không tin tưởng vào Ngài nữa: “Vậy mà, hỡi Gia-cóp, ngươi đã chẳng kêu cầu ta, phải, hỡi Israel, ngươi đã chán ta rồi. Ngươi lại còn làm cho Ta khổ cực vì lầm lỗi của ngươi.” Tuy nhiên Thiên Chúa vẫn trung thành với chính mình. Ngài không thể bỏ rơi Tuyển dân, vì đã hứa với các tổ phụ họ như vậy. Cho nên Ngài lại giơ tay cứu vớt lần nữa: “Nhưng chính Ta đây, vì danh dự của Ta, Ta sẽ xoá bỏ các tội phản nghịch của ngươi, và không còn nhớ đến lỗi lầm của ngươi nữa.” Như vậy, sau hình phạt ghê gớm là làm nô lệ cho Babylone, dân Israel lại được Chúa thương xót và quên đi mọi lỗi lầm. Tiếp theo, họ được giải phóng mà đưa về quê cha đất tổ. Khôi phục lại địa vị dân riêng Thiên Chúa: “Này Ta sắp làm một việc mới, việc đó manh nha rồi. Các ngươi không nhận thấy hay sao?” Dĩ nhiên dân Do thái chẳng làm gì để xứng đáng ơn này. Họ chẳng thực hiện công nghiệp gì để được Chúa cứu chữa trong những ngày cùng khốn. Chỉ có nỗi thống khổ của họ là lý do duy nhất để Thiên Chúa chạnh lòng thương. Ngoài ra chẳng có lý do hợp lý nào cả. Xin lưu ý đến điểm này, chúng ta thường kiêu căng, tự cho mình là ông thánh, bà thần, nhiều nhân đức, đầy thánh thiện, đáng Chúa thương xót và nhận lời. Không phải vậy. Khi tiếp cận với Thượng đế không nên dùng lý luận này. Đúng hơn khi Thiên Chúa ghé mắt đoái thương chúng ta, Ngài không đòi huân công. Ngài cứu giúp chỉ vì Ngài là tình thương. Chúng ta cư xử tốt lành là để đáp trả tình thương ấy. Bằng không, là phản bội. Sau khi đã cảm nghiệm ơn lành của Chúa, nếu còn kiêu căng sa đoạ, ngừoi đó hoặc vô tâm vô tính, hoặc ngu dốt, hoặc là kẻ vô ơn bạc nghĩa. Chẳng ai muốn nhận mình như vậy. Nhưng trên thực tế, đa phần tín hữu sống trong tình trạng đó, mặc dầu khi dậy dỗ họ huênh hoang nhiều lời rỗng tuếch. Vậy căn bản để sống làm con Chúa đích thực là cảm nghiệm lòng Chúa thương xót và đáp trả Ngài bằng nếp sống công chính. Cứ như bài đọc 1 hôm nay, lòng thương xót Thiên Chúa là động lực duy nhất khiến Ngài với tới Tuyển dân và tha thứ cho họ, cứu họ khỏi nỗi thống khổ Babylone. Tương tự trong bài Phúc âm, Chúa Giê-su chữa lành và tha thứ cho người bại liệt cũng trong lòng thương xót bao la này. Chúng ta sẽ suy gẫm kỹ hơn ở phần sau. Trước mắt, xin coi lại những khó khăn trong cuộc đời mỗi người. Nếu Thiên Chúa không ở với chúng ta, làm thế nào chúng ta thoát khỏi những gian nan ấy, mà bình an cho tới hôm nay? Chắc chắn nhiều lần chúng ta đã rơi vào tuyệt vọng như nhiều thanh niên thiếu nữ trên thế giới ngày nay (theo dõi báo chí, liệt kê thiết tưởng thừa thãi). Xin luôn nhìn lại quá khứ với lòng biết ơn và cảm tạ. Nhất là trong giờ Phụng vụ hôm nay, trước Thánh Thể chúng ta cảm tạ và ngợi khen Thiên Chúa luôn đứng bên và che chở chúng ta, gia đình và họ hàng. Đấy là trong quá khứ, còn hiện tại, cuộc đời mỗi người luôn thay đổi, đôi khi rất bất ngờ, ngoạn mục. Thí dụ, còn niên thiếu không có nhiều rắc rỗi về tâm lý, thể xác, lớn lên thân xác, tinh thần khủng hoảng, rối loạn quan hệ. Mất mát người thân, cha mẹ, anh em, người phối ngẫu vv. Cuộc đời trở nên bấp bênh, yếm thế, phát sinh bệnh tật, thác loạn tinh thần vv. Dĩ nhiên, tiến trình này là thường thức với tất cả mọi người, nhưng nó lại chẳng thường thức khi chúng ta đối mặt với nó. Liệu Thiên Chúa của quá khứ, tuổi thơ vẫn đồng hành với chúng ta? Liệu Ngài còn hướng dẫn chúng ta vào hành trình sa mạc của cuộc đời? Ngôn sứ Isaia trả lời là Thiên Chúa vẫn luôn trung tín trong ý định của Ngài: “Chớ quan tâm về những truyện thuở xưa. Này ta sắp làm một việc mới”. Việc mới cho mỗi cuộc đời, việc mới cho toàn thể Hội thánh. Chúng ta không nhận thấy hay sao? Cho nên hy vọng của người tín hữu không bao giờ chấm dứt. Mặc dù hiện tại rất nhiều gian truân, buồn chán. Nhiệm vụ của mỗi người là ăn ở thánh thiện đón chờ lòng thương xót Chúa.

Một thông điệp khác nẩy lên từ Isaia là: “Ta sẽ xoá bỏ các tội phản nghịch của ngươi, và không còn nhớ đến các lầm lỗi của ngươi nữa.” Trước bối cảnh này, tác giả thánh vịnh phải kêu lên: “Hạnh phúc thay những người được Thiên Chúa tha thứ lỗi lầm.” Như vậy bài đọc 1 và 3 đều chỉ ra quyền năng tha thứ của Thiên Chúa. Người thụ hưởng dĩ nhiên là nhân loại và từng linh hồn sống trên gian trần. Chúng ta nên có tâm tình nhớ ơn và cảm tạ Thiên Chúa về khía cạnh này. Hiện thời Phụng vụ của Hội thánh đang ở phần đầu của Phúc âm thánh Marcô. Phần này chủ yếu minh chứng đức tin vào Chúa Giê-su như Đấng Thiên sai, thậm chí như Đức Chúa Trời toàn năng đến thế gian, ngõ hầu thi thố lòng thương xót. Tuần 5 mô tả Chúa chữa mẹ vợ ông Phê-rô khỏi bệnh sốt rét và nhiều căn bệnh khác nữa. Tuần 6 vừa qua Chúa cho người phong cùi được sạch. Tuần này, người bại liệt do bốn bạn hữu khênh đến. Bệnh phong thể xác nhắc nhở tín hữu về bệnh phong cùi thiêng liêng và những hậu quả ghê tởm của nó. Hôm nay Phúc âm tiến xa hơn nữa. Bại liệt tâm linh cũng được Chúa chữa lành bằng thẩm quyền tha tội: “Này con, tội con đã được tha rồi, vác chõng mà đi về nhà”. Người bại liệt đứng dậy, và lập tức vác chõng đi ra trước mặt mọi người.”

Tuy đang ở phần đầu Phúc âm Marcô, nhưng từ nay, công việc chủ yếu của Chúa Giê-su là chữa lành và tha thứ tội lỗi. Xin lưu ý, Tin mừng Marcô bỏ qua thời niên thiếu của Chúa Giê-su, khởi sự ngay từ phép rửa tại sông Gio-đan. Tức phép rửa của mỗi tín hữu. Hậu quả là được chữa lành và tha thứ tội lỗi. Phải chăng thánh nhân liệt kê các phép lạ của thời kỳ này cũng nhằm mục tiêu ấy? Theo thánh Marcô, khi Chúa công khai rao giảng triều đại Thiên Chúa Ngài nói: “Thời giờ đã mãn và triều đại Thiên Chúa đã đến gần. Anh em hãy sám hối và tin vào Tin mừng.” (1, 15) Những bài đọc của mấy tuần lễ này cống hiến cho chúng ta cảm giác đó. Cảm giác thời giờ đã mãn và triều đại Thiên Chúa đã đến gần. Nghĩa là những đổ vỡ, đau khổ, tội lỗi được Chúa Giê-su chữa lành. Tác giả Reginald Fuller bình luận về thời kỳ Phúc âm này đề nghị chúng ta suy nghĩ như sau: Biến cố Giáng Sinh nhập thể ban khả năng cho nhân loại đền bù tội lỗi (nơi Chúa Giê-su). Nó là trung tâm của thông điệp Kitô giáo. Rồi tới việc tha thứ tội lỗi. Nhiệm vụ chính yếu của các nhà giảng thuyết là rao giảng chân lý này. Đi trệch ra hai điểm này là ăn nói lung tung. Cũng xin thêm là trong khi làm phép lạ Chúa Giê-su tự xưng mình là Con Người: “Vậy để các ông biết ở dưới đất này Con Người có quyền tha tội.” Chúng ta liên tưởng đến đoạn văn của tiên tri Daniel (7, 13-14). Con người được trao quyền thống trị và xét xử nhân loại cho đến tận cùng thời gian. Nhiều lần Chúa Giê-su đã tự nhận tước vị ấy. Cho nên chúng ta không còn nghi ngờ ý nghĩa cánh chung của việc Chúa chữa lành người bại liệt. “Thời giờ đã mãn. Anh em hãy sám hối và tin vào Phúc âm.” Nếu quí vị chưa bằng lòng với chứng cớ trên thì xin căn cứ vào Marcô. Trong trường hợp kẻ cùi hủi, rõ ràng xã hội thời ấy coi là tội lỗi, phải sống cách ly. Người bại liệt và nhiều căn bệnh khác nữa, độc giả Phúc âm thánh Gio-an cũng liệt vào hàng tội nhân: “Thưa thầy, ai đã phạm tội khiến người này sinh ra đã bị mù, anh ta hay cha mẹ anh ta?” (9, 2). Thậm chí người què cũng được coi là nhơ bẩn không được tham dự các nghi lễ tôn giáo, cho nên hy vọng dự phần trước vào sự phục hồi xứ sở của đấng Thiên sai bao gồm luôn “Kẻ què sẽ nhẩy nhót như nai.” (Is 35, 6). Isaia hôm nay cũng có lời hứa tương tự; “Này ta sắp thi hành một việc mới.” Tất cả đều ứng nghiệm nơi Chúa Giê-su. Rõ ràng Ngài có quyền năng cánh chung tha tội và chữa lành, làm cho kẻ què nhẩy nhót như nai.

Thực tế, các bạn hữu của anh bại liệt đã đặt một niềm tin mãnh liệt vào Chúa Giê-su, không nói ra nhưng họ tin vào thẩm quyền thiên sai của Chúa. Họ đã hành động cách liều lĩnh và thô bạo: Rỡ mái nhà nơi chỗ Ngài ngồi. Chúa đang rao giảng Lời cho đám đông đếm không xuể và Ngài đã trông thấy lòng tin của người bại liệt. Xin lưu ý đến từ ngữ của Thánh Marcô: Ngài “trông” thấy niềm tin và đã đáp ứng. Đức tin là điều kiện để Chúa làm phép lạ. Chúng ta thiếu đức tin mạnh mẽ và dứt khoát vào Ngài thì làm sao được tha tội? Xin nhớ nhiều trường hợp khác, thánh Marcô kể lại: Con gái ông Giai- rô (6, 11), Người đàn bà xứ Canaan (7, 24). Anh mù Bartimê (10, 46). Tất cả đều đã do đức tin thúc đẩy, vượt mọi trở ngại tôn giáo, sắc tộc, xã hội đến xin Chúa ban ơn phúc chữa lành. Ap dụng bài Phúc âm vào thực tế chúng ta hôm nay. Nhìn quanh trong xã hội, xóm làng, khu phố, nơi làm việc chúng ta cũng thấy nhiều trở ngại. Đức tin của chúng ta phải vượt qua. Trở ngại về tôn giáo, quan điểm chính trị, giai cấp kinh tế, màu da, giới tính, não trạng, ý kiến vv, chúng ta nên đặt niềm tin mãnh liệt vào Chúa, Đấng đang ngự giữa buổi Phụng vụ này, Ngài sẽ ban mình máu Ngài cho chúng ta làm lương thực.

Như thánh Marcô thuật: Ngài giảng Lời Thiên Chúa cho họ. Vậy người bại liệt được chữa lành và tha thứ tội lỗi trong hoàn cảnh Lời được rao giảng. Thiên hạ cũng được ơn tương tự khi Lời được công bố. Đó là bối cảnh chung Phúc âm Marcô, vì Nước Thiên Chúa đã đến trong thế gian. Nhiệm vụ của các nhà giảng thuyết thời nay rất nặng nề và cũng rất vẻ vang. Chúng ta mang Lời Thiên Chúa đến cho nhân loại để họ được chữa lành và được tha thứ. Lơ là bổn phận này, quả có lỗi với lương tâm và Chúa Giê-su. Thánh Phaolô viết cho giáo đoàn Rôma: “Khốn thân tôi, nếu tôi không rao giảng Tin mừng.” Chúng ta nên hy sinh, hãm mình, học hỏi, suy niệm để có khả năng rao giảng Lời của Thiên Chúa cho xứng đáng. Lo toan chơi bời chỉ là phần phụ, làm thiệt hại nhiều cho Lời của Thiên Chúa.

Mặt khác, chính mỗi người phải đứng ra khỏi những hoàn cảnh hằng ngày, nếp sống, thói xấu, dục vọng, đam mê với đức tin chân thật xin Chúa chữa lành khi nghe và tiếp nhận Lời Ngài. Bởi chỉ trong văn mạch của Lời mà chúng ta mới có khả năng “vác chõng mà về” như kẻ bại liệt hôm nay. Xin đừng coi thường, vì đây là sự thật Tin mừng chứ không phải hồ đồ, tưởng tượng. Chúng ta chẳng biết sau khi được chữa khỏi, người bại liệt đi đâu. Nhưng chúng ta biết những địa chỉ chúng ta phải tới, phải sống và phải cao rao Danh Thánh Chúa. Đừng phạm tội nữa kẻo phải khốn hơn trước. Có thể chúng ta sẽ mang kẻ khác, ban bè thân cận đến với Chúa Giê-su. Họ sẽ được chấp nhận, chữa lành và tha thứ. Ai mà biết được, nếu chúng ta hăng say phục vụ Chúa sau kinh nghiệm tốt đẹp của mình?

Từ “bại liệt” nghe không xuôi tai lắm. Bởi nó mang tính hoàn toàn thụ động. Tôi thích dùng cụm từ “không thể đi được”, nghe tích cực hơn. Nó cũng có nghĩa người đàn ông đó không chỉ bại liệt mà thôi, ông ta còn những rắc rối trong tâm hồn. Và chúng ta có thể đứng chung với ông. Chúng ta có những người bạn tốt, sẵn sàng chịu đựng khó khăn vì chúng ta. Như vậy thì trong cộng đoàn này thiếu gì hoàn cảnh như người bại liệt? Thành ra, Phúc âm có tính phổ thông cao. Chúng ta giúp đỡ lẫn nhau, tất cả đều là dụng cụ của Thiên Chúa, để mọi người đều kinh nghiệm lòng Chúa quan tâm. Người khoẻ mạnh giúp đỡ người yếu đau. Người bệnh hoạn giúp đỡ người khô khan bằng đức tin mạnh mẽ của mình. Không bệnh tật nào tách chúng ta ra khỏi tình thương và sự chăm sóc của Đức Chúa Trời. Cho nên bốn bạn hữu của ông bại liệt, hôm nay trở nên thách đố cho Giáo hội. Khi nhân loại bị tê liệt bởi chiến tranh, nghèo khổ, thất nghiệp, thiên tai, dịch hoạ, thì Giáo hội phải ra tay cứu giúp, trở nên “bạn hữu” của loài người. Câu truyện “rỡ mái nhà”nghe ngộ nghĩnh và nực cười. Nhưng chính lòng nhiệt thành của bốn người bạn lại là tấm gương cho Hội thánh. Chúng ta cũng phải rỡ mái ngói thế giới để cứu các nạn nhân kiểu này, cách khác: là tín hữu, chúng ta đã được Chúa ban khả năng này, khi chịu phép rửa tội. Chúng ta là bạn hữu của bất cứ ai có nhu cầu. Chúa Giê-su đòi hỏi chúng ta góp phần với Hội thánh “rỡ mái nhà” trong các sứ vụ của mình. Amen.

Lm. Jude Sicilianô, OP.