M - Mười tư tưởng đơn sơ về Nhân Bản và Đạo Đức mỗi tuần (63)

Mười tư tưởng đơn sơ về Nhân Bản và Đạo Đức mỗi tuần (63)

621. Giáo Hội muốn các gia đình nhìn lên gương Gia Thất thánh ở Nadarét

- một gia đình bình an trong khó nghèo
- một gia đình cầu nguyện trong lao động
- một gia đình yêu thương trong khiêm nhượng
- một gia đình thánh thiện trong đơn sơ

622. Gia đình trước hết và trên hết

Để làm nguồn gốc và nền tảng cho xã hội loài người do Ngài dựng nên, Thiên Chúa đã dùng đến gia đình như phương thế đặc biệt và duy nhất.
Để cứu chuộc loài người phạm tội và để thành lập Giáo Hội hầu ban ơn cứu rỗi cho loài người, Thiên Chúa đã sai Con của Ngài xuống trần gian, sinh và sống trong một gia đình, hầu thánh hoá loài người.
Theo thánh ý của Thiên Chúa, gia đình là nguồn gốc, là cơ sở, là nền tảng của xã hội và của Giáo Hội.
Xã hội cũng như Giáo Hội, muốn được lành mạnh và phát triển, phải tùy thuộc chặt chẽ vào sự thánh thiện và đạo đức của gia đình.

623. Gia đình người công giáo khác với gia đình của người đời

Hai người nam nữ không công giáo, trước khi cùng nhau lập gia đình, cũng tìm hiểu nhau, cảm phục nhau. Rồi khi lập gia đình, họ chú trọng vào việc sinh con, dạy con, lo làm ăn cho được giàu có, lo làm sao cho dòng họ mình được vẻ vang, được danh tiếng.
Còn hai người nam nữ công giáo thì khác. Vì có đức tin vào Chúa, họ biết rằng gia đình mình khồng phải là một gia đình thường, nhưng là một gia đình đặc biệt; không phải chỉ là một gia đình phàm trần, nhưng còn là một gia đình thiêng liêng; không phải chỉ là một gia đình tự nhiên, nhưng còn là một gia đình siêu nhiên; không phải chỉ là một gia đình trăm năm hạnh phúc, nhưng là một gia đình đời đời hạnh phúc. Lý do là vì họ biết rằng khi cùng nhau lập gia đình trong đức tin, họ đáp lại lời mưòi gọi của Thiên Chúa để thực hiện một ơn gọi đặc biệt mà Thiên Chúa đã chỉ định cho họ từ thuở đời đời.

624. Sự cao trọng của gia đình công giáo

Đối với Giáo Hội, gia đình công giáo rất cao trọng vì gia đình công giáo không những là một phép bí tích của đôi vợ chồng, nhưng còn là bí tích của Chúa Giêsu Kitô với Giáo Hội của Ngài như lời Đức Giáo Hoang Piô XII dạy: bao lâu hai vợ chồng chung sống với nhau, bấy lâu cuộc sống chung của họ là bí tích của Chúa Giêsu Kitô với Giáo Hội.
Chúa Giêsu Kitô có mặt trong gia đình công giáo như Ngài có mặt trong Giáo Hội của Ngài.
Cũng như Chúa Giêsu Kitô đã sinh ra, đã sống, đã chết và đã sống lại trong Giáo Hội của Ngài thế nào, thì Ngài cũng sinh ra, sống, chết và sống lại trong gia đình công giáo như vậy.
Giáo Hội xem mỗi gia đình công giáo là một Giáo Hội nhỏ, một Giáo Hội cơ sở, một Giáo Hội căn bản, mà nhiều gia đình công giáo họp lại, thành Giáo Hội địa phương, thành Giáo Hội toàn cầu.
Giáo Hội xác tín rằng tất cả những gì Giáo Hội làm được dưới sự hướng dẫn của ơn Chúa, là nhờ vào các gia đình công giáo. Và Giáo Hội đặt tất cả niềm hy vọng vào những gia đình tốt, đặc biệt là vào những gia đình công giáo đạo đức, thánh thiện.

625. Giáo dục gia đình là điều quan trọng nhất

Chủng viện thứ nhất, đệ tử viện thứ nhất, trường sư phạm thứ nhất, là gia đình công giáo.
Không vị giám đốc nào tài ba, chuyên môn đến đâu, có thể thay thế cha mẹ được.
Nếu cơ sở bậc nhất ấy bị hỏng, tương lai Hội Thánh và xã hội nhân loại cũng rung rinh sập đổ.
Đức Gioan XXIII biên thư cho cha mẹ ngày ngài được ngũ tuần:
- “Thưa Thầy Mẹ, hôm nay con được 50 tuổi. Chúa thương ban cho con nhiều chức trong Hội Thánh, đi nhiều nơi, học nhiều sách, nhưng không trường nào dạy dỗ con, làm ích cho con hơn hồi con được ngồi trên chân Thầy Mẹ.” (Đường Hy Vọng)

626. Bổn phận vợ chồng là gì ?

1. Sống yêu nhau
Yêu nhau cách thật lòng, cao thượng, trong mọi hoàn cảnh.
Yêu nhau vì Chúa dạy, vì tình nghĩa vợ chồng, chứ không vì duyên sắc, của cải, tài ba.
Yêu nhau “khi thịnh vượng cũng như lúc gian nan, khi ốm đau cũng như lúc mạnh khỏe.”
Yêu nhau nên quan tâm săn sóc lẫn nhau, đặc biệt trong những dịp quan trọng như sinh nhật, lễ bổn mạng, ngày kỷ niệm thành hôn, ….
Yêu nhau nên đón nhận nhau với lòng bao dung, quảng đại và tha thứ.
Yêu nhau nên xác tín rằng: vợ chồng là quà tặng của Thiên Chúa, phải biết gìn giữ trong tâm tình biết ơn, và nhất là, phải biết siêng năng cầu nguyện cho nhau.
2. Sống hoà thuận với nhau
“Thuận vợ thuận chồng tát bể đông cũng cạn” “Nhà nào bất thuận sẽ tự tan rã” (Mc 3,26).
Sống hoà thuận, nên luôn cố gắng hòa hợp bằng việc nhịn nhau, bàn bạc trong công việc, và lấy mọi sự làm của chung: “của chồng công vợ”.
Thánh Phaolô khuyên: “Vợ hãy phục tùng chồng như Hội Thánh tùng phục Đức Kitô…Người chồng hãy yêu thương vợ như Đức Kitô yêu thương Hội Thánh và hiến mình vì Hội Thánh. Chồng hãy yêu vợ như yêu chính mình chứ đừng cay nghiệt với vợ”. (x.Eph 5,21-33; Cl 3,18-21)
3. Sống trung thành với nhau
Trung thành trong tư tưởng lẫn hành động và kéo dài mãi đến trọn đời. “Ai bỏ vợ mà lấy người khác thì phạm tội ngoại tình” (Mt 19,9).
Ngoại tình là tội rất nặng, lỗi đức trong sạch và đức công bình đối với bạn mình.
4. Sống giúp đỡ nhau
Đây là ý Chúa: “Ta hãy làm cho nó một trợ tá” (St 2,18) và là mục đích của hôn nhân.
Phải giúp đỡ nhau tận tình và thành thật, phần hồn phần xác, khi còn sống, nhất là lúc ốm đau cũng như lúc qua đời, vì lòng mến Chúa và trong tình nghĩa vợ chồng.

627. Bổn phận của cha mẹ

“Vì là người truyền sự sống cho con cái, nên cha mẹ có bổn phận rất quan trọng trong việc giáo dục chúng. Vì thế, họ phải được coi là những nhà giáo dục đầu tiên và chính yếu của chúng…gia đình là trường học đầu tiên …mà không một đoàn thể nào có thể vượt qua” (Vat.II. Tuyên ngôn giáo dục Kitô giáo, 3)
Phải giáo dục đầy đủ cả ba phượng diện:
- thể dục (phải giữ gìn sức khoẻ cho con cái bằng cách cho ăn uống đầy đủ, hợp vệ sinh; quần áo sạch sẽ lành lặn; thuốc men khi đau yếu, tránh bắt con cái làm việc quá sức mình),
- trí dục (phải cho con cái được học tập văn hoá và hướng nghiệp đến nơi đến chốn theo hết khả năng mình. Tránh để con mù chữ, thất học và vô công rỗi nghề),
- đức dục (phải giáo dục tôn giáo bằng việc dạy giáo lý ngay từ ấu nhi cho đến trưởng thành; giáo dục những đức tính nhân bản và xã hội…để con cái nên công dân tốt, thành một Kitô hữu đạo đức sốt sắng).

628. Ích lợi của gia đình công giáo đạo đức thánh thiện

Gia đình công giáo nào đạo đức thánh thiện thì thật là một thiên đàng trên trần gian. Có thể gia đình công giáo đạo đức thánh thiện còn thiếu thốn vật chất, nhưng họ vẫn luôn đầy đủ ơn Chúa, luôn giàu có ơn Chúa, đó là điều quan trọng nhất trên đời nầy, vì thế họ luôn được bình an vui vẻ, vợ chồng cha mẹ con cái anh chị em trong gia đình họ hòa thuận yêu thương nhau. Gia đình họ luôn luôn hạnh phúc.
Gia đình công giáo nào đạo đức thánh thiện thì được Thiên Chúa đặc biệt yêu thương, bảo vệ, nâng đỡ, ban ơn, như gia đình đạo đức của ông Noe được Chúa cứu khỏi lụt hồng thủy tiêu diệt, như gia đình đạo đức của ông Abraham được Chúa cho dòng dõi trường tồn, như gia đình đạo đức của ông Tôbia được Chúa cho khỏi bệnh tật và hạnh phúc, như gia đình đạo đức tại Cana được Chúa Giêsu và Đức Mẹ đến viếng thăm, như gia đình đạo đức tại Bêtania được Chúa Giêsu và Đức Mẹ thường đến trú ngụ.
Gia đình công giáo nào đạo đức thánh thiện thì sản xuất cho Giáo Hội những người con thánh thiện của Chúa, theo như ý Chúa mong đợi, vì trong gia đình đạo đức thánh thiện, cha mẹ biết rằng Chúa cho sinh con thì phải làm sao cho con mình làm sáng danh Chúa ở đời nầy, và làm vị thánh nam nữ sau nầy trên thiên đàng.

629.Vấn đề quan trọng nhất trên đời nầy

Trên đời nầy, vấn đề sống là quan trọng: ai cũng lo sống.
Trên đời nầy vấn đề chết cũng quan trọng không kém: ai cũng lo chết.
Nhưng trên đời nầy, vấn đề lập gia đình là quan trọng hơn hết. Tất cả hạnh phúc của một đời người đều tùy thuộc vào gia đình của họ.
Giàu sang, danh giá không đem lại hạnh phúc cho người đàn ông nếu họ không gặp được một người vợ hiền lành, siêng năng, đạo đức.
Tiền rừng bạc bể cũng không đem lại hạnh phúc cho người đàn bà nếu họ không gặp được một người chồng đạo đức, siêng năng lo làm ăn, biết sống nhẹ nhàng thông cảm, không sống phung phí xa hoa.

630. Vài tư tưởng về đời sống vợ chồng

- Chọn vợ bằng lỗ tai: Bạn hãy chọn vợ căn cứ vào những điều tai bạn nghe, chứ đừng căn cứ vào những điều mắt bạn thấy.
- Hôn nhân không phải là một điểm đến: Hôn nhân không phải là một điểm đến. Hôn nhân chỉ là một cuộc hành trình tiến đến một gia đình hạnh phúc, nơi đây, điều quan trọng hơn hết, là thành thật yêu thương nhau, đại độ hy sinh cho nhau, giúp nhau sống cuộc đời tốt đẹp, và vui sống bên nhau suốt đời.
- Hộp ăn đang còn đậy nắp, không biết trong đó ngon hay dỡ: Hôn nhân là một hộp ăn đang còn đậy nắp. sau hôn nhân, mở nắp ra, lúc đó mới biết ngon hay dỡ.
- Đám cưới nào cũng hạnh phúc cả: Đám cưới nào cũng hạnh phúc cả, chỉ có sau khi cưới nhau về rồi, mới xảy ra nhiều rắc rối.
- Mở mắt to, mở mắt nhỏ: Trước khi cưới nhau, hãy mở mắt to để nhìn nhau. Sau khi cưới nhau, hãy mở mắt nhỏ để đừng thấy nhau.
- Yêu người mình lấy: Nhiều người cầu lấy được người mình yêu. Phần tôi, tôi chỉ khiêm tốn cầu xin Chúa cho tôi yêu được người tôi lấy.
- Mái nhà trở thành mái ấm: Mái nhà nào có tình yêu chân thành giữa vợ chồng, cha mẹ, con cái, mái nhà đó trở thành mái ấm.
- Vợ chồng hãy ăn cơm chung với nhau: Vợ chồng hãy ăn cơm chung với nhau và gắp thức ăn cho nhau.
- Chồng hãy chọc vợ cười sau mỗi lần cãi lộn với vợ: Vâng, bạn có thể vừa yêu vừa giận, nhưng nhớ nháy mắt chọc vợ cười sau mỗi lần cãi lộn với vợ.
- Chồng hãy xin lỗi vợ mỗi lần mình sai lỗi: Hãy xin lỗi vợ mỗi khi bạn sai lỗi với vợ.
- Vợ chồng hãy đi mua sắm chung với nhau: Vợ chồng hãy đi mua sắm chung với nhau. Chồng hãy biết vợ mình thích gì và không thích gì. Vợ cũng hãy biết chồng mình thích gì và không thích gì.
- Vợ chồng hãy có chung một sở thích với nhau trong những lúc nhàn rỗi: Vợ chồng hãy có chung với nhau một sở thích trong những lúc nhàn rỗi.
- Vợ chồng, không ai hoàn hảo hơn ai: Vợ chồng, không ai hoàn hảo hơn ai. Vậy, vợ chồng hãy quên những lỗi lầm của nhau đi.
- Vợ chồng đừng giận nhau lâu: Vợ chồng đừng giận nhau lâu. Hai bên hãy mau xua tan cơn giận và làm lành với nhau ngay.
- Sau khi cãi lộn với vợ, chồng hãy viết một bức thư xin lỗi để trên bàn nhà bếp: Sau khi cãi lộn với vợ, chồng hãy viết một bức thư xin lỗi và để trên bàn nhà bếp cho vợ đọc.
- Vợ chồng hãy luôn góp ý với nhau: Khi một người chồng cùng xem xét một việc với vợ, điều đó có nghĩa là cái nhìn của anh ta sẽ đúng.
- Đừng lấy vợ vì sắc đẹp: Lấy một phụ nữ vì sắc đẹp, khác nào mua một căn nhà chỉ vì lớp sơn bên ngoài.
- Chồng hãy ráng khen vợ một ngày vài lần: Một ngày vài lần, chồng phải tìm cách ráng khen vợ một cái gì đó: khi thì em nấu ăn ngon, khi thì em mặc áo đẹp và gọn gàng, khi thì em trang điểm đẹp, khi thì em để kiểu tóc đẹp, khi thì dáng em đi đẹp, khi thì em nói dí dỏm và hay, v.v....
- Khi nào chồng khen vợ thì vợ đãi chồng ăn ngon: Khi nào nghe chồng khen mình, thế nào bà vợ cũng đãi ông chồng một bữa thật ngon.
- Trong đời sống vợ chồng, người có lỗi là người nói nhiều nhất: Khi hai vợ chồng gây lộn nhau, người có lỗi là người nói nhiều nhất.
- Vợï chồng, đừng bao giờ cả hai cùng nổi nóng: Vợ chồng, đừng bao giờ cả hai cùng nổi nóng. Một sự nhịn mua được chín sự lành. Chồng giận thì vợ làm lành, miệng cười chúm chím rằng anh giận gì. Vợ giận thì chồng xúyt xoa, miệng cười vui vẻ, làm hòa liền ngay.
- Phải luôn luôn nhường nhịn nhau, vợ chồng mới mong sống được với nhau suốt đời: Tìm hiểu nhau ba tuần, yêu thương nhau ba tháng, cãi lộn nhau ba năm, và nhường nhịn nhau suốt quảng đời còn lại.
- Vợ chồng hãy luôn tâm sự với nhau: Vợ chồng hãy luôn tâm sự với nhau, hãy luôn chia sẻ những ước mơ của nhau, hãy bày tỏ với nhau những mong muốn của mình.
- Vợ chồng hãy sống trong thực tế: Vợ chồng đừng đòi hỏi nhau quá nhiều, cũng như đừng trông đợi ở nhau quá nhiều.
- Vợ tốt làm nên chồng tốt: Vợ tốt làm nên chồng tốt.
- Chồng nào cũng được, miễn là chồng đạo đức: Đàn ông, người chồng của vợ, có thể cao hơn vợ, lớn tuổi hơn vợ, nặng ký hơn vợ, xấu xí hơn vợ, nói giọng thô hơn vợ,. .... cũng được thôi, miễn là đạo đức.
- Vợ hiền, vợ tốt không do may rủi: Nhờ may rủi, ta có thể trúng số, có thể làm ra nhiều tiền. Nhưng muốn có một người vợ hiền, một người vợ tốt, ta phải lo cầu nguyện nhiều, vì gặp được một người vợ hiền, vợ tốt, là một ơn lớn lao do Thiên Chúa ban.

LM Nguyễn Vinh Gioang