T - Thứ Năm Tuần Thánh: Rửa chân, chứ đừng tẩy não!

Thứ Năm Tuần Thánh: Rửa chân, chứ đừng tẩy não !

(Ga 13,1-15)

Trong bài tường thuật về cuộc gặp gỡ lần cuối cùng giữa Ðức Giêsu và các môn đệ Người, một sự cố làm sửng sốt mọi người đã xảy ra ngoài sự tưởng tượng: Ðức Giêsu đã đích thân lấy nước rửa chân cho các môn đệ!

Chúng ta biết rằng, vì khí hậu ở nóng bức, những người dân ở miền cận đông thường đi đường với dép quai chứ không mang giày, vì thế khi đi đường như thế chân họ bị bám đất bụi dơ bẩn. Do đó, khi khách được mời đến nhà thì đều đã biết việc gì có thể xảy ra khi chủ nhà ra chào họ, nhất là chủ nhà lại là một người giàu có sang trọng. Họ sẽ được các kẻ nô lệ của chủ nhà rửa chân cho. Dĩ nhiên khi rửa chân cho khách khứa như thế, những kẻ tôi tớ nô lệ đó không hề được một ai biết ơn hay quan tâm tới, vì việc rửa chân cho khách là một công việc hèn hạ và bất xứng

Chắc chắn rằng khi Ðức Giêsu và các môn đệ cùng nhau dự bữa ăn tối trong phòng tiệc ly không hề có nô lệ lẫn lộn vào trong đó. Trong khi đó việc rửa chân tay là điều cần thiết trước khi ngồi (hay nằm) vào bàn ăn, bởi vì tất cả thầy trò Ðức Giêsu đã đi bộ suốt trên quãng đường đất đỏ từ Bê-ta-ni-a về Giê-ru-sa-lem, dưới ánh nắng gay gắt của mặt trời, và cả ngày còn quanh quẩn trong thành phố. Bây giờ họ ngồi nghỉ ngơi trên những băng ghế thấp. Ðó phải là lúc thoải mái nhất. Nhưng bài Tin Mừng tường thuật: trong lúc đó, đức Giêsu đứng dậy, đổ nước vào một cái chậu, mang đến trước từng người môn đệ và rửa chân cho họ theo thứ tự. Có lẽ lúc bấy giờ bầu không khí trong phòng trở nên căng thẳng, hỗn loạn và khó hiểu: Tất cả các môn đệ chắc chắn là rất kinh ngạc, ngượng ngùng và bối rối, nhưng không ai dám mở miệng nói gì cả. Chỉ có Phêrô, một con người luôn luôn bộc phát và thành thật, đã dám nói cùng Ðức Giêsu: «Thầy rửa chân cho con sao? Không bao giờ có chuyện đó!» Tuy nhiên, Ðức Giêsu cũng đã rửa chân cho Phêrô như Người đã dự định. Tại sao phải nhất định thế? Ðó là một hành động của lòng quí mến hay của sự phục vụ? Ðức Giêsu muốn rằng hành động đó của Người phải là một biểu tượng đặc thù cho những ai muốn làm môn đệ Người: Không phải để được phục vụ, nhưng là để phục vụ mọi người, không phân biệt! Bởi vậy, Người đã làm công việc phục vụ nô lệ đó với tất cả ý thức và uy quyền của mình. «Các con đã có lý khi gọi Thầy là Sư Phụ và Chúa» (Ga 13,13). «Nhưng nếu Thầy là Sư Phụ và là Chúa mà còn rửa chân cho các con, thì các con cũng phải rửa chân cho nhau. Bởi vì Thầy đã làm gương cho chúng con, để chúng con cũng làm cho nhau điều Thầy đã làm cho chúng con».

Vâng, đó chính là điều Ðức Giêsu muốn. Nếu chúng ta muốn thuộc về Ðức Giêsu, thì chúng ta không được phép ngại ngùng khó chịu khi phải thực thi công việc phục vụ người khác như thế. Việc đọc kinh xem lễ hằng ngày và nhất là trong các ngày Chúa Nhật sẽ có ích lợi gì, nếu chúng ta coi thường hay bỏ qua việc giúp đỡ kẻ khác, nhất là những kẻ đang cần đến chúng ta? Việc nhận lãnh các bí tích mùa phục sinh có ích lợi gì, nếu chúng ta không phục vụ Ðức Giêsu trong những người anh chị em của Người: Những người nghèo khổ, bé nhỏ, những người bị khinh khi, ghét bỏ, những người bị bỏ rơi? Tất cả những người đó – xưa kia cũng như ngày nay – luôn luôn là những người anh, người chị, người em của Ðức Giêsu. Việc «rửa chân » của năm 2008 này không phải là chúng ta sẽ mang một chậu đầy nước đến trước từng nhà và rửa chân cho thiên hạ. Công việc «rửa chân» năm 2008 phải là thực thi bài học muôn đời của Bữa Tiệc Ly, tức là hiện thực trong đời sống cụ thể của mình gương Ðức Giêsu đã làm, ở bất cứ chỗ nào chúng ta sống. Ðó là chia cơm sẻ áo với người nghèo đói, thăm viếng người đau ốm, nâng đỡ người đang trong cơn thử thách trong các phương diện khác nhau. Hành động «rửa chân» năm 2008 có nghĩa là yêu thương và phục vụ như chính Ðức Giêsu đã «yêu thương những kẻ thuộc về mình» và Người đã yêu thương mãi cho đến cùng (x. Ga 13,1).

Làm thế nào để chúng ta có thể giúp đỡ lẫn nhau trong nơi làm việc và trong thôn xóm của chúng ta?

Hành động «rửa chân» năm 2008 trong gia đình chúng ta, trong bà con làng xóm chúng ta, v.v… như thế nào?

Người Ðức có một câu ngạn ngữ đáng làm chúng ta suy nghĩ: «Den Nächsten lieben wär nicht schwer, wenn er nicht so nahe wär»: Thương yêu tha nhân không khó, nếu họ không ở quá gần chúng ta. Quả vậy, không phải là chuyện đơn giản dễ dàng, khi luôn luôn phải đối xử tốt với những người sống gần gũi chúng ta nhất! Nhưng một điều mà ai cũng có thể làm được, nếu người đó biết hy sinh chút thời giờ, nhất là biết can đảm dẹp bỏ tự ái vặt và biết nghĩ đến người khác với chút nhân bản: Nói một lời an ủi với người đàn ông/đàn bà khó tính, đang sống chung trong cùng nhà và ngày đêm chỉ lủi thủi một mình; viết một vài hàng gửi an ủi một gia đình vừa có tang hay vừa gặp hoạn nạn, và có lẽ người ta sẽ cảm thấy sung sướng và đọc đi đọc lại lá thư mấy lượt; Gọi điện thăm hỏi người đồng nghiệp đang bị bệnh, một điều mà anh ta chắc chăn không chờ đợi, v.v…! Lòng khoan dung, bác ái, từ tâm, sẽ không bao giờ thiếu sáng kiến; nó sẽ giúp chúng ta trên con đường tìm về với anh em đồng loại của chúng ta. Và tất cả đều được gói ghém trong lời dạy: «Hãy làm điều mà Thầy nêu gương cho chúng con, xưa kia vào ngày thứ năm Tuần Thánh.»

Nói tóm, sự cố Ðức Giêsu rửa chân cho các môn đệ là một lệnh truyền cho chúng ta tất cả và cho mỗi người trong chúng ta: Rửa chân cho người khác, chứ đừng tẩy não họ! Ðiều Ðức Giêsu đã làm xưa kia trong ngày thứ năm Tuần Thánh, cốt để nêu gương cho chúng ta, cần phải được chúng ta tất cả tiếp tục thi hành mãi: Một tình yêu phục vụ và một lòng nhân hậu bao dung không giới hạn.
Lm Nguyễn Hữu Thy