5 Công Nhân Việt Nam Đình Công Ở Jordan Được Lệnh Phải Về Nước

5 Công Nhân Việt Nam Đình Công Ở Jordan Được Lệnh Phải Về Nước


2008.03.18

Thanh Trúc, phóng viên đài Á Châu Tự Do

Năm công nhân nữ trong số số 176 người lao động Việt Nam tại công ty may mặc W&D Apparel ở Jordan bất thần được đưa trở lại Việt Nam sau bốn tuần lễ tranh đấu đòi về vì bị đánh đập khi bãi công đòi chủ nhân trả tiền lương theo mức ấn định mà họ ký trong hợp đồng trước khi đi. Thanh Trúc tường trình chi tiết:

Bất thần được lệnh trở lại Việt Nam

Hôm Chúa nhật 16 tháng 3 vừa qua, năm nữ công nhân Việt Nam bất thần được lệnh thu xếp hành lý để ra phi trường và bay trở lại Việt Nam.

Sau khi được tin từ tổ chức Boat People SOS ở Hoa Kỳ, đang tìm cách giúp đỡ những nữ công nhân Việt không may tại công ty W&D Apparel ở thủ đô Amman của Jordan, đài Á Châu Tự Do nối đường đây viễn liên qua Amman, được đại diện các nữ công nhân ở đây là chị Phương Anh, xác nhận tên năm người được đưa về là:

“Chị Đoàn Thị Ngọc, quê ở Quảng Ninh, Trần Thị Ánh, quê ở Bắc Giang, Nguyễn Thị Lương quê ở Hưng Yên, chị Diễn ở Thanh Hoá và chị Oanh ở Bắc Giang.” Được hỏi năm người vừa kể tên được đưa về nước bằng cách nào và vì sao gọi là đột ngột, chị Phương Anh kể lại diễn biến hôm Chúa Nhật ngày 16:

“Đầu tiên là như thế này, mười giờ sáng đột nhiên có người sang gọi là có danh sách năm người về, rồi người ta đến thu chăn màn các thứ thì chị em biết đó là sự thật. Em lỉnh ra ngoài em gọi về cho báo trong nước và gọi cho anh ở bên ấy, ở bên Mỹ ấy.

Thì là khi mà đến 12 giờ bọn em vừa mới mua đồ ăn về cho mọi người để lên máy bay ăn , 12 giờ thì mang hành lý xuống để kiểm tra, kiểm tra rồi lúc ấy là hơn một giờ là bắt đầu lên xe ô tô đi.

Chính em là người thuê tắc-xi để chạy theo sau, khi mà lên sân bay thì bay chuyến ba giờ kém mười phút. Họ cho về rất đột ngột không ai biết trước cả. Hai giờ ba mười phút ngày mai là có mặt tại sân bay Nội Bài Việt Nam rồi.”

Nếu tính theo giờ địa phương như lời chị Phương Anh nói thì 5 nữ công nhân được đưa về gấp hiện đã tới Việt Nam vào lúc hai giờ ba mươi phút chiều thứ Hai ngày 17, tức chiều hôm qua. Trong số 5 người về, 2 người bị đánh ngất xỉu khi bãi công là chị Ánh và chị Ngọc.


Bị đánh đập, hành hung vì đình công


Bản đồ Jordan - Việt Nam. RFA Graphic
>> Xem bản đồ lớn hơn
Lý do mà 176 công nhân Việt Nam tổ chức bãi công từ ngày 10 tháng Hai là yêu sách chủ nhân người Đài Loan của công ty may mặc W&D Apparel phải trả đúng mức lương đã ghi trong hợp đồng mà công nhân đã ký trước khi rời Việt Nam sang làm việc tại Jordan.

Cuộc đình công của 176 nữ lao động Việt từ nàgy 10 tháng Hai chẳng những không được giải quyết mà còn bị chủ nhân bớt khẩu phần, sau đó cho người đến hành hung khiến một số bị ngất xỉu như lời chị Thao thuật lại với Đài Á Châu Tự Do trước đó:

“Bị đánh là hôm 20 tháng Hai, thì có một người tự xưng là bộ trưởng bộ lao động ở Jordan này nè, và một số cảnh sát người ta vào người at khuyên nhủ bọn em đi làm nhưng bọn em bảo là ông chủ phải thực hiện theo đúng hợp đồng, bảo đảm quyền lợi cho bọn em trong vòng ba năm, bọn em sẽ đi làm ngay.

Nhưng mà ông chủ ông không ký nên bọn em khong đi làm. Đó thế là cảnh sát xông vào đánh bọn em.”

Sau sự việc này, 176 nữ công nhân may mặc tiếp tục đình công để đòi về nước vì cho là công ty W&D không đảm bảo quyền lợi và an ninh cho họ.

Khi đó, một viên chức ngoại giao tại Ai Cập, ông Trần Việt Tú, phó tổng lãnh sự Việt Nam tại Cairo, đã bay sang Jordan để gặp các nữ công nhân trong W&D Apparel song nội vụ chưa được giải quyết thỏa đáng.

Thứ Hai tuần trước, một phái đoàn từ Việt Nam đã đến thủ đô Amman của Jordan để gặp các nữ công nhân đình công: Chị Phương Anh cho biết:

“Em chỉ biết có mấy người thôi. Người thứ nhất là ông Thanh ở Bộ Ngoại Giao, ông Tạo ở Bộ Lao Động, ông Bội với bà La Thanh Khương là môi giới, ông Trung làm giám đốc bên Da Giày, ông Việt là giám đốc công ty than Quảng Ninh, ông Phương là phó giám đốc bên công ty than…

Với còn hai người nữa em không biết tên, và còn ông Tú ở Cairo, có mặt ông Tú nữa ạ. Họ sang thì chỉ quanh quản là “bọn mày đình công bất hợp pháp”, một, hai là “bọn mày tự đánh nhau và cắt đồ của nhau, đấy”.

Còn khi bọn em nói đến chuyện là thế các chú sang đây các chú sao không nói đến cái chuyện cảnh sát đánh bọn cháu, các chú không can thiệp, ý là bảo đấy các chú chưa hỏi thì các cháu chưa được nói!

Mấy ông cứ vin đi vin lại, đi gọi từng người tiếp tục đi làm, nhưng bọn em đều đồng thanh về hết. Sau đấy các ông môi giới còn dọa là về không lấy được cái gì.”


Quan điểm của đại diện chính phủ VN

Buổi họp giữa phái đoàn từ Việt Nam qua với các nữ công nhân hôm thứ Ba tuần trước, tức một ngày sau khi đoàn tới Jordan, không được suông sẻ lắm. chị Phương Anh mô tả:

“Khi bọn em nghe bảo là có phái đoàn Việt Nam sang, bọn em căng cờ bọn em trải bàn rồi bày hoa ở trên bàn ăn. Thế nhưng ở phòng họp không họp, bắt chúng em xuống cái kho để hàng, chốt hết cửa lại. Mà nắng ở đây nó phải đến 40 độ, nóng cực kỳ luôn.

Thế xong khi đó họp, họp xong bắt đầu mấy ông bộ ngoại giao bắt từng người đi vào văn phòng ký, thế là bọn em đều không ký, chỉ có bốn người ký thôi.

….Ký giấy tự nguyện về nước, không đủ sức khỏe làm việc ở công ty cho nên là xin tự nguyện về nước trước thời hạn…


Ông Trần Việt Tú, Phó tổng lãnh sự Việt Nam tại Cairo, gặp gỡ công nhân Việt Nam tại Jordan. Photo courtesy of BP SOS.
Khi đó nóng quá, nóng quá thì có mấy chị xỉu, bọn em đề nghị là phải mở ngay cửa để cho bọn tôi về. Đấy là họ bắt đầu không cho đi ra lối này mà cho ra cầu thang máy thì bọn em không ra cầu thang máy, bọn em bắt phải mở cửa.

Khi mở cửa ra rồi thì chị Ánh đi trước và bọn em đẩy hết ra. Cả ông bộ ngoại giao và tất cả mọi người ở Việt Nam ấy, dạng chân đứng ở cửa để ngăn bọn em không cho bọn em lên nhà. Nhưng bọn em hơn một trăm người bọn em ùa ra bọn em chạy được.”

Chị Phương Anh kể tiếp là khi mọi người ùa ra ngoài thì chị Ánh, từng bị đáng ngất xỉu trong cuộc đình công tháng trước, lần này lại bị đánh bị dằng co bởi ông Phương, phó giám đốc của công ty than đi cùng đoàn qua Jordan, Chí Ánh cũng là một trong năm người được gọi vê đột xuất hôm Chúa Nhật vừa qua:

“Chính là cái ông Phương cầm tóc chị Ánh và cái Ngọc, hai người đều ốm đấy, và giật lại, khi bọn em đưa Ánh lên đến phòng thì Ngọc và Ánh đều xỉu luôn.”

Với câu hỏi là sau khi năm người được về nước thì liệu có ai muốn đi làm trở lại không, Phương Anh cả quyết là ai nấy đều một lòng muốn trở về:

“Ngày mai bọn em sẽ đòi hộ chiếu, bằng mọi gía đòi hộ chiếu để về. Không hể chờ đợi được nữa, bây giờ không ai ở lại đi làm đâu. Không ở lại. Nói với môi giới ở đây là hết cách nói rồi.”


BP SOS tiếp tục can thiệp, giúp đỡ

Về phía tổ chức Boat People SOS ở Hoa Kỳ, từng liên lạc để hổ trợ tinh thần cho các nữ công nhân Việt đình công tại Jordan.

Giám đốc điều hành là ông Nguyễn Đình Thắng, cho hay là hôm thứ Sáu tuần trước Boat People SOS đã tiếp xúc với hai công ty ở Hoa Kỳ vốn là khách hàng của W&D Apparel, yêu cầu họ áp lực chủ nhân của W&D Apparel trả hộ chiếu lại cho các nữ công nhân, nhất là những người đang ốm bệnh, để họ có thể trở về Việt Nam.

Vẫn theo lời ông Nguyễn Đình Thắng, Chủ tịch của công ty Amarak ở Philadelphia đã phúc đáp bằng điện thoại là họ đáng tiến hành điều tra vụ việc W&D Apparel ở Jordan.

Boat People SOS cũng đã thông báo với một số dân biểu Mỹ về hành động ngược đãi công nhân của ông James Shen, chủ nhân công ty may mặc W&D Apparel ở Jordan.

Để hiểu vì sao tổ chức Boat People SOS ở Hoa Kỳ có lý do để can dự vào chuyện công nhân Việt Nam ở Jordan đình công và bị hành hung , tiến sĩ Nguyễn Đình Thắng giải thích rằng W&D Apparel là công ty thuộc một trong năm khu có tên Qualified Industrial Zones, tức Khu Công nghiệp Đặc Lợi:

“Khu Công Nghiệp Đặc Lợi có những đặc lợi về mậu dịch với Hoa Kỳ, những mặt hàng sản xuất trong khu vực đó được nhập vào Hoa Kỳ mà không chịu thuế hải quan và không có đỉnh số tức không có quota. Thành thử phần nào đó Hoa Kỳ liên đới với tình trạng hiện đang xảy ra tại công ty W&D Apparel.” Và để sang Jordan làm việc theo đường xúât khẩu lao động, phí tổn mỗi một nữ công nhân phải đóng cho môi giới ở trong nước là 25 triệu tiền Việt Nam. Môi giới của hầu hết một trăm bảy mươi sáu nữ công nhân qua Jordan là Công Ty Da Giày Việt Nam.