-
Rượu mi�n Tây
TTCN - Cứ má»—i buổi sáng, Ä‘i ngang chợ Cao Lãnh, nếu để ý bạn sẽ thấy có má»™t bà cụ tá»™i nghiệp lẳng lặng ngồi Ä‘áºp từng trái chuối há»™t rồi quăng ra đưá»?ng phÆ¡i khô. Bất kể trá»?i mưa hay nắng, đưá»?ng lầy lá»™i hay bụi bặm, chuối há»™t vẫn được vô tư phÆ¡i khô.
Có bữa mắc mưa, chúng ướt nhẹp rồi nổi rêu mốc lốm đốm, trắng ngá»?i. Chắc chắn rồi chuối há»™t đó sẽ được và o keo rượu. Và dân nháºu vẫn cứ mãi vô tư mà uống.
http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Im...mbnailID=73634
Khi tôi há»?i đưá»?ng vô mấy lò kháp rượu, anh bác sÄ© ở đội y tế dá»± phòng TX Cao Lãnh (Ä?ồng Tháp) trợn mắt: “Ông vác xác vô đó coi chừng dân lấy chổi chà rượt. Ä?ó là nồi cÆ¡m cá»§a há»?â€?. Mấy anh công an thì lắc đầu: “Khó mà bắt quả tang các tay pha chế rượu láºu, bởi há»? xóa dấu vết rất kỹâ€?.
Loay hoay, tôi sá»±c nhá»› tá»›i Phước, trước đây từng kiếm sống bằng nghá»? bá»? mối rượu cho các quán nháºu, rồi kháp rượu tại nhà lấy hèm nuôi heo, hiện đã giải nghệ. Anh có mối quan hệ khá rá»™ng vá»›i các chá»§ lò và “láiâ€? rượu.
Nấu rượu không men
Phước dẫn tôi Ä‘i lòng vòng qua những xóm vưá»?n xã Tân Thuáºn Tây (TX Cao Lãnh). Tá»›i nhà Ba Ä?úng, anh đưa thẳng ra phÃa sau. Ở đó có má»™t cái lò, kiểu lò đắp đất thông ống khói lên nóc nhà , đốt bằng trấu. Trên miệng lò bắc sẵn cái nồi to tướng, nắp nồi có má»™t ống nhôm thông qua cái bình lá»›n để bên cạnh. Ba Ä?úng Ä‘ang hứng rượu ra lò từ cái bình lá»›n. Anh than: “Mấy bữa nay gió nhiá»?u, rượu thất quá. Má»™t nồi 10 lÃt gạo nấu ra có 7 lÃt rượu. Rượu lại đục, khó bánâ€?.
Rồi anh lấy đầu đũa nhúng vô chai thuốc trừ sâu để ở góc nhà . Anh Ä‘em tá»›i can rượu vừa chiết ra từ lò, nhúng đầu đũa dÃnh thuốc sâu vô. Láºp tức can rượu từ đục bá»—ng chuyển sang mà u trong veo, hệt như mắt mèo. Tôi há»?i: “Uống rượu nà y có bị trúng độc không?â€?. Ba Ä?úng thản nhiên: “Chút đỉnh mà , có sao đâu. Tui còn pha loãng ra nữa mà â€?.
Những quán rượu bình dân ở mi�n Tây đ�u bà y đủ các loại rượu như thế nà y mà không biết chất lượng ra sao
Nói rồi anh mở lu nước mưa múc ra bốn ca đổ vô can rượu. Anh giải thÃch: “Thêm bốn lÃt nước nữa cho rượu nhẹ bá»›t. Mình vừa được lợi mà ngưá»?i uống cÅ©ng đỡ bị gắt. Má»™t chút thuốc sâu sẽ là m cho nồng độ rượu tăng từ 18 lên 35 độ. Ä?ể váºy bị phát hiện liá»?n, phải pha nước thêmâ€?.
Phước cho biết trước đây nhà vưá»?n kháp rượu bán cốt đủ vốn. Phần lá»?i là hèm để dà nh nuôi heo, đỡ tốn tiá»?n thức ăn. Bây giá»? dân nháºu nhiá»?u quá, các chá»§ lò cÅ©ng chạy theo lợi nhuáºn nên tìm má»?i cách để có “năng suất rượu caoâ€?. Trong xóm nà y mưá»?i lò thì pha hết chÃn.
Chúng tôi băng qua sông Tiá»?n tìm đến lò rượu ông Năm Thà nh ở thị trấn Phú Mỹ, huyện Phú Tân (An Giang). Ä?ây cÅ©ng là má»™t “mốiâ€? rượu quen thuá»™c cá»§a Phước. Nghe Phước giá»›i thiệu tôi đến đặt 40 lÃt rượu cho nhà là m đám cưới, ông Năm xăng xái tiếp đón niá»?m nở.
Ông không ngần ngại dẫn ra sau nhà , nơi có đặt hai lò nấu rượu và hà ng dãy lu hũ lỉnh kỉnh. Lúc nà y bà Năm Thà nh đang vô men, đưa nồi lên nấu. Phước kh�u tay tôi ra hiệu. Tôi để ý thấy bà Năm rót một ly nước mà u trắng đổ vô nồi nấu.
Phước nói nhá»? vô tai tôi: “Cồn đó. Bây giá»? ngưá»?i ta cho cồn vô nồi trước khi nấu, lúc ra rượu không còn mùi. Cồn đó là cồn công nghiệp, ra chợ mua thiếu gì. Có khi dân nấu rượu cho luôn cả cồn khô - má»™t loại cồn dùng nấu bếp - vô cho gá»?n. Nó là m cho rượu lúc nà o cÅ©ng có nồng độ cao, năng suất tăng lên 2-3 lÃt/nồiâ€?.
http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Im...mbnailID=73635
Tôi đưa tiá»?n đặt cá»?c rồi hẹn bốn ngà y sau quay lại lấy rượu. Trước khi ra vá»?, ông Năm tặng tôi má»™t chai rượu “đặc biệtâ€?. Ông rót má»™t ly cho tôi nhấp thá». Quả là có mùi thÆ¡m nếp má»›i rất hấp dẫn. Trên đưá»?ng vá»?, Phước đợi đò ra tá»›i giữa sông thì lấy chai rượu quăng bá»? xuống nước.
Tôi lấy là m lạ thì anh giải thÃch: “Nếp má»›i con mẹ gì, toà n là tinh mùi, hương hóa chất không đó. Loại nà y bán trà n lan ở các quán nháºu bình dân cóc ổi lá»? đưá»?ng. Má»™t lÃt rượu pha vô má»™t giá»?t là thÆ¡m nức mÅ©i. Nhưng uống vô rồi qua bữa sau “ngặt mìnhâ€? chịu không thấuâ€?.
Hôm sau Phước lại dẫn tôi vá»? phÃa huyện Cao Lãnh (Ä?ồng Tháp). Qua khá»?i cầu Cần Lố, quẹo tay phải đưá»?ng quốc lá»™ 30, anh tấp xe vô. Lần nà y không phải lò rượu mà là lò men. Anh không cho tôi vô mà bắt đứng ở ngoà i chá»?. Chỉ năm phút sau, Phước trở ra vá»›i bịch men lá»§ng lẳng trên tay. “Men là chuyện nhá»?, cái nà y má»›i là chuyện lá»›nâ€?.
Nói rồi Phước móc trong túi quần ra má»™t bịch nhá»? đựng bá»™t mà u trắng. “Phụ gia cá»§a men đó - Phước tiết lá»™ - có cái nà y má»™t kháp rượu sẽ tăng được 3-4 lÃt mà giá chỉ có 1.000Ä‘/bịch. Nghe nói ở Trung Quốc Ä‘em vá»?, và là “bà máºt công nghệâ€? cá»§a các lò men. Chỉ những ngưá»?i tâm phúc má»›i mua được. Chá»§ lò không bao giá»? bán cho ngưá»?i lạ. Ä?á»™ độc hại thế nà o không biết nhưng coi cái cách mua bán bà máºt cá»§a chá»§ lò men, tôi thấy hÆ¡i ngá»? ngợ vì có Ä‘iá»?u gì đó không bình thưá»?ngâ€?.
Nước lã khuấy… rượu
Má»™t lò nấu rượu ở xã Tân Thuáºn Tây
Chúng tôi ngồi nháºu thịt cầy ở quán Cây á»”i (phưá»?ng 3, TX VÄ©nh Long), má»™t “láiâ€? rượu chạy xe máy từ ngoà i vô vác can rượu 20 lÃt. Tá»›i bên quầy có để sẵn 6-7 keo rượu đã vÆ¡i hÆ¡n phân ná»a, anh đổ à o vô keo cho đầy. Xong, chá»§ quán bước ra đưa tiá»?n. Hai bên không ai nói vá»›i ai tiếng nà o. Tay “láiâ€? rượu lẳng lặng ra ngoà i nổ máy xe vá»?t mất. Tất cả diá»…n ra chưa đầy hai phút.
Chúng tôi gá»?i thêm má»™t chai rượu. Cô phục vụ vui vẻ Ä‘ong rượu từ keo vừa đổ đầy khi nãy. Phước há»?i: “Rượu gì váºy em?â€?. Cô gái nhá»? nhẹ: “Dạ, chuối há»™t đó anh. Chú em ở vưá»?n nấu rồi ngâm chuối há»™t, cả tháng má»›i dùng được đóâ€?. (Trá»?i ạ!) Phước lại há»?i: “Có rượu gì khác không em? Cái gì “sung sungâ€? ấyâ€?. Cô gái sáng mắt lên: “Dạ có. Em có bìm bịp, ngá»?c dương, rắn, sâm cúc, cả hải mã nữaâ€?. Tôi là m bá»™ bước vô trong thá» rượu. Các keo Ä‘á»?u có dán nhãn in vi tÃnh tên các loại rượu cô gái vừa kể. Bên trong quả là có chuối há»™t, rắn, bìm bịp tháºt, cả hải mã nữa. Nếu không táºn mắt thấy anh chà ng “láiâ€? rượu khi nãy đổ rượu má»›i vô, chắc có lẽ chúng tôi Ä‘á»?u lầm tưởng đây là rượu ngâm thứ thiệt.
Phước đúc kết: “Rượu ngâm thứ thiệt không bao giá»? có giá 8.000Ä‘/lÃt như các quán thưá»?ng bán. HÆ¡n nữa, nếu ngâm thuốc bắc hoặc đồ bổ phải mất Ãt nhất ba tháng má»›i dùng được. Các quán bán cho khách nháºu hằng ngà y không bao giá»? ngâm kịp. Vá»›i tốc độ nháºu chóng mặt má»—i chiá»?u cá»§a các bợm như hiện nay, rượu kháp trong lò cÅ©ng không thể đáp ứng đủ. Váºy thì là m sao “cungâ€? đủ “cầuâ€?? Phước không trả lá»?i. Anh lên xe chở tôi Ä‘i vô má»™t con hẻm ở phưá»?ng 8 (TX VÄ©nh Long).
Dừng xe trước má»™t căn nhà cá»a sắt đóng kÃn mÃt, Phước bắc loa tay lên miệng kêu vá»?ng vô trong: “Long Æ¡i! Long...â€?. Cánh cá»a xịch mở. Bên trong thò ra khuôn mặt xanh tái, bÆ¡ phá»? cá»§a má»™t ngưá»?i đà n ông Ãt ra ánh nắng mặt trá»?i. Nháºn ra Phước, Long mở cá»a má»?i và o. Phước là m bá»™ nói Ä‘i ngang ghé thăm bạn cÅ©, há»?i thăm tình hình là m ăn bấy lâu nay. Phước cÅ©ng kể chuyện mình đã gác kiếm, tìm được má»™t chân trong cÆ¡ quan nhà nước. Long tâm sá»±: “Mình cÅ©ng muốn giải nghệ thôi. Cái nghá»? nà y độc ác quá, sợ không để đức cho conâ€?.
http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Im...mbnailID=73638
Trong lúc hai ngưá»?i nói chuyện thì tôi đưa mắt quan sát xung quanh. Gian nhà cháºt chá»™i, tối tăm. Cả nhà sau để đầy thau, can nhá»±a, đặc biệt là má»™t bao cau khô nằm rÆ¡i vãi. PhÃa trước nhà , hÆ¡n chục can nhá»±a đã vô rượu sẵn chá»? Ä‘i bá»? mối. Bá»—ng dưng cánh cá»a xịch mở. Má»™t cái bóng bước vô, lẳng lặng tá»›i chá»— góc nhà bưng má»™t can rượu Ä‘i ra ngoà i. Cái dáng lẳng lặng, nhanh nhẹn, có vẻ quen quen là m tôi giáºt mình. A, nhá»› rồi! Tay “láiâ€? rượu khi nãy. Thì ra tôi Ä‘ang ở trong má»™t lò rượu... láºu.
Phước kể: “Long là m rượu toà n bằng... nước lã. Nước máy xả vô thau, Long quáºy cồn pha vô, cho thêm má»™t chút tinh mùi. Muốn cho rượu có mà u Ä‘o Ä‘á»?, Long lấy cau khô ngâm và o, cho thêm má»™t chút phẩm mà u. Bợm nháºu uống vô nghe chan chát tưởng là rượu chuối há»™t. Lầm chết. Loại nà y bá»? mối cho các quán chỉ có 2.800Ä‘/lÃt. Quá dá»… ănâ€?.
Phước lại dẫn tôi Ä‘i dá»?c bá»? sông Tiá»?n, tìm thằng bạn “rượuâ€? cá»§a anh lúc trước. Khuất sau má»™t con rạch nhá»?, chúng tôi tìm được má»™t chiếc ghe “cócâ€? Ä‘ang Ä‘áºu. Thoạt nhìn ai cÅ©ng tưởng là ghe câu.
Phước rủ tôi xuống ghe chơi. Thà nh - bạn của Phước - đang loay hoay chiết rượu từ thau vô can. Rượu có mà u trắng đục. Tôi để ý thấy có 4-5 cái b�c vải bằng trái bưởi để dưới sạp ghe. “Tro đó - Phước nói - mà phải là tro đốt từ rơm mới được nghen. Dùng để l�c nước trước khi chế�. “Nước ở đâu?� - tôi h�i. “Thì dưới sông múc lên chớ đâu� - Phước cư�i. Công thức pha chế giống như ở Vĩnh Long. Có nghĩa là rượu = nước lã + cồn + cau khô + phẩm mà u.
Riêng Thà nh còn có “chiêuâ€? riêng: thêm gói bá»™t trắng. Nó có tác dụng là m cho rượu trong lại và tăng độ. Tôi há»?i Phước “có phải gói bá»™t trắng ở cầu Cần Lố không?â€?. Phước nói: “Không. Cái nà y mua ở tiệm thuốc bắc. Nghe nói cÅ©ng là hà ng Trung Quốcâ€?. Ä?ể tránh công an, Thà nh phải mò xuống ghe, ná»a đêm ra sông Tiá»?n múc nước lên chế. Ä?ược can nà o anh bán hết can đó rồi lại chế. Nếu rá»§i ro bị khám xét bất ngá»?, Thà nh chỉ cần quăng hết đồ nghá»? xuống sông phi tang là xong.
http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Im...mbnailID=73639