-
Bí xanh an toàn - St
Bí xanh còn gọi là bí đao, bí phấn, bí trắng là loại rau mùa hè.Có tên khoa học là (benincasa hispida) Ngoài giá trị nấu nướng, quả bí xanh còn là nguyên liệu tốt cho thực phẩm bánh kẹo. Do đó lớp vỏ dày, cứng, hàm lượng nước thấp, bí xanh có khả năng vận chuyển và bảo quản tốt, là loại rau dự trữ cho thời kỳ giáp vụ và cho các vùng khan hiếm rau.
Thời vụ: Vụ chính gieo trồng từ tháng 12 đến đầu tháng 3. Tốt nhất từ tháng 1 đến trung tuần tháng 2.
Vụ đông: Gieo trồng cuối tháng 9, đầu tháng 10 tuy năng suất không cao bằng chính vụ nhưng bán được giá cho hiệu quả kinh tế cao. Ở vụ chính, lúc nhiệt độ thấp, cần ủ hạt nứt nanh rồi mới gieo.
Kỹ thuật trồng: Ngâm hạt trong nước lã từ 4-6 giờ, đãi sạch. Gói trong túi vải xô trộn lẫn cát tỷ lệ 1 hạt/3-4 cát, ủ ấm trong nhiệt độ 25-30oC ngày dấp nước 2 lần khoảng 2-3 ngày hạt nứt nanh đem gieo thẳng hoặc gieo trong khay nhựa, vỉ xốp, bầu nilon.
- Làm đất bón phân, gieo hạt: Chọn đất cát pha, thịt nhẹ, chủ động tưới tiêu. Cách ly khu vực có chất thải công nghiệp và bệnh viện từ 1-2km, với chất thải thành phố, thị xã ít nhất 200m, cách xa đường quốc lộ ít nhất 100m. Không tồn dư hoá chất độc hại, dư lượng kim loại nặng rất nhỏ.
- Bí xanh có thể trồng xen, trồng riêng biệt, do vậy cách làm đất có khác nhau. Nếu trồng xen (gối sau rau đông xuân), khi cây trồng trước sắp thu hoạch thì tiến hành gieo bí xanh. Khi thu hoạch cây trồng trước bí đã có 3-4 lá thật thì làm đất bổ sung lên thành luống bí chính thức, kích thước luống bí phụ thuộc vào việc làm giàn cho cây. Nếu có giàn, làm luống rộng 1,2-1,4m, nếu để cây bò trên đất mặt luống rộng 2,7-3m. Lượng phân bón cho 1 sào bí xanh như sau: (360m2): Phân chuồng hoai mục: 6-7 tạ; đạm urê: 6-8kg; Kaliclorua: 5-6kg; Supelân: 12-15kg; đất chua (pH<6) cần bón 20-25kg vôi cục cho 1 sào khi bừa ngả (độ pH thích hợp cho bí 7-8).
- Toàn bộ phân chuồng, phân lân + 50% kali + 25% đạm dùng bón lót khi gieo hạt hoặc cấy giống (gieo hạt hoặc cấy cây con cách phân 10-15cm). Trồng 1 hàng ở giữa luống. Nếu làm giàn mỗi hốc gieo 3 hạt hoặc cấy hai cây (sau để 2 cây/hốc). Nếu không làm giàn mỗi hốc gieo 4-5 hạt hoặc cấy 4 cây (sau để 4 cây quay ra 4 hướng). Khi dùng màng phủ nông nghiệp chú ý để màu ánh bạc lên phía trên, các loại phân đều bón lót hết. Dùng ống bơ sữa (loại 397g) cắt hình răng cưa chụp lỗ (rộng 8-10cm) sau đó gieo hạt hoặc cấy cây giống vào đó.
Chăm sóc: Khi cây có 2 lá thật, xới phá váng, kết hợp bón thúc bằng pha phân đạm loãng 3-5% (25% đạm) tưới rồi vun nhẹ cho cây. Bón thúc lần 2 cây có 5-6 lá thật, xới rộng, sâu kết hợp bón thúc 25% đạm + 25% kali cho cây. Bón thúc lần 3 khi chuẩn bị làm giàn bón nốt lượng phân còn lại. Đối với bí không làm giàn, không che màng phủ nông nghiệp, xới xáo toàn bộ mặt luống, làm cỏ, bón thúc hết phân hoá học, tưới đẫm rồi trải rạ. Khi cây bí dài 1m trở lên thì cho leo giàn. Khi dây dài 50cm, dùng đất chặn ngang đốt, cách 1-2 đốt lại chặn để tranh thủ cho cây bí ra rễ bất định, tăng khả năng thu hút chất dinh dưỡng nuôi quả sau này, cứ 3-4 ngày lại chặn 1 lần, phải hướng ngọn bí ở hốc này bò sang hốc kia, sau đó mới nương dây cho leo giàn. Khi dây leo cần để dây ở tư thế tự nhiên, không lật úp hoặc vặn dây. Dùng rơm rạ, dây chuối buộc ngọn vào giàn. Chú ý buộc ở phía nách lá. Bắt dây chéo chữ chi cho đều giàn và khỏi che rợp hoa quả. Giàn cắm chéo như mái nhà để tranh thủ không gian, tận dụng hợp lý ánh sáng. Mỗi cây để 2-3 nhánh chính, mỗi nhánh để 2-3 quả. Đặt cho cuống quả nằm đúng vào chỗ giao nhau của 2 cây dóc để khi quả lớn không xô dây, tụt giàn.
Cần sử dụng nước sạch như nước giếng khoan, ao hồ, sông ngòi chưa bị ô nhiễm tưới cho cây bí an toàn. Từ cây con đến ra hoa bí cần độ ẩm 60-70%. Từ ra hoa đến kết quả cần độ ẩm 70-80%.
