"Bà n Tơ động" của tôi - Võ Anh Cương
1. Siêu thị sách là một gian nhà khá rộng. Ở đây bán đủ các loại sách, phục vụ m�i đối tượng có nhu cầu v� văn hóa đ�c. Trông coi siêu thị sách là một phụ nữ tầm thước. Nhìn dáng chị nâng niu, chăm sóc sách trong các buổi sáng, ngư�i ta liên tưởng đến hình ảnh một phụ nữ đảm đang trong các gia đình hạnh phúc.
Chị Ä?ông đảm Ä‘ang tháºt sá»±. Vá»›i má»™t nhà sách mà nhân viên Ä‘á»?u là nữ, ngưá»?i cá»a hà ng trưởng không đảm Ä‘ang, không khéo phân xá» thì không dá»… gì tạo má»™t cảm giác ấm cúng và thân thiện như váºy. Tôi là má»™t ngưá»?i ham Ä‘á»?c sách nên thưá»?ng xuyên đến siêu thị nà y tìm mua sách. Ä?ồng thá»?i tôi đến để đắm mình và o má»™t không gian hÆ¡i có chút lãng mạn vá»›i tiếng nhạc êm dịu được Ä‘iá»?u chỉnh âm thanh vừa phải, lá»?i giá»›i thiệu sâu lắng cá»§a chị Ä?ông vá»? các cuốn sách má»›i, nụ cưá»?i cá»§a các cô bán hà ng, nhất là cá»§a Thu Dung, má»™t nữ thu ngân khả ái. Vì váºy sáng thứ bảy nà o tôi cÅ©ng ra siêu thị sách để tìm cho mình má»™t cách giải trÃ... sang trá»?ng. Nhưng cách giải trà nà y quả là tốn kém so vá»›i đồng lương má»™t công chức trung bình như tôi. Tôi mua sách bằng những khoản thu nháºp ngoà i lương, mà loại thu nháºp nà y thì bấp bênh và không thưá»?ng xuyên. Chị Ä?ông cất những cuốn sách mà tôi ao ước khi chưa đủ tiá»?n mua và o má»™t nÆ¡i nà o đó và bất ngá»? đưa ra cho tôi vá»›i má»™t nụ cưá»?i không ai nỡ từ chối. Hình như chị biết lúc nà o tôi có tiá»?n thì phải. Còn tôi, tôi ái ngại vì biết chị được khoán quỹ lương, không hiểu những cuốn sách chị cất riêng để dà nh cho tôi có ảnh hưởng đến thu nháºp cá»§a các chị hay không?
Cứ tưởng cuá»™c Ä‘á»?i sẽ êm trôi trong cái thế giá»›i sách cá»§a các chị và niá»?m Ä‘am mê cá»§a tôi. Nhưng không phải như váºy. Bất ngá»? tôi trở thà nh cấp trên cá»§a chị Ä?ông và các cô bán sách. Số là công ty tôi và công ty sách hợp nhất là m má»™t để tăng tÃnh cạnh tranh, tăng khả năng chiếm lÄ©nh thị trưá»?ng. Trong cÆ¡ cấu má»›i cá»§a công ty, tôi được phân công phụ trách mảng kinh doanh, trong đó có siêu thị sách cá»§a chị Ä?ông. Ä?úng là chưa bao giá»? tôi nghÄ© mình phải là m việc nà y để chuẩn bị cho mình má»™t tư thế phù hợp. Tôi hÆ¡i bị hẫng trong công việc má»›i và má»?i việc tôi Ä‘á»?u trông cáºy và o chị Ä?ông. Trước kia tôi là m việc trong môi trưá»?ng mà đà n ông nhiá»?u hÆ¡n đà n bà , những tráºn nháºu vá»›i anh em chiến hữu, những lá»?i văng tục cá»§a cánh đà n ông... là những Ä‘iá»?u bình thưá»?ng. Nhưng bây giá»? thì không phải váºy, các nhân viên nữ ở nhà sách bao giá»? cÅ©ng mặc áo dà i, lúc nà o cÅ©ng lịch sá»± như... phim, khiến tôi có chút bỡ ngỡ. Có ngưá»?i nói rằng tôi và như Ä?ưá»?ng Tăng lá»?t và o Bà n TÆ¡ động. Ä?ưá»?ng Tăng nhá»? định lá»±c cá»§a Pháºt pháp vô biên má»›i vượt qua được cạm bẫy cá»§a những con "nhá»?n nhện", còn tôi vá»›i tấm thân phà m tục liệu có lá»?t và o lưới... tình? Tôi chỉ biết cưá»?i trừ chứ biết nói sao? Trong cái thế giá»›i đà n bà ở siêu thị sách, mình tôi là đà n ông, mà lại là ngưá»?i cấp trên cá»§a những bông hoa, tôi thưá»?ng có cảm giác má»™t mình tôi đối nghịch vá»›i phần còn lại cá»§a thế giá»›i đà n bà . Nhưng những nụ cưá»?i cá»§a các nhân viên nữ má»—i sáng, má»—i trưa khiến cảm giác bất an trong tôi tiêu tan lúc nà o không rõ. Ä?à n bà chinh phục đà n ông bằng những nụ cưá»?i, Ä‘iá»?u đó hình như đã trở thà nh quy luáºt. Tôi đã bị những nụ cưá»?i cá»§a các cô gái có chồng và chưa chồng thu phục!
Nhi là ngưá»?i gây ấn tượng nhất trong tôi. Nhi trang Ä‘iểm rất sÆ¡ sà i, tháºm chà hầu như không trang Ä‘iểm khi Ä‘i là m. Trong má»™t lần há»?p cá»a hà ng, tôi đã ná»a đùa ná»a tháºt phê bình các nhân viên nữ không chịu trang Ä‘iểm. Mặt Nhi hÆ¡i khó chịu khi tôi nhắc đến Ä‘iá»?u đó. Tôi thấy mặt Nhi hÆ¡i tai tái và bá»—ng dưng trong tôi má»™t cảm giác áy náy xuất hiện. Tôi nói sai rồi sao? Phải chăng tá»± do cá»§a má»—i ngưá»?i đã không được tôi tôn trá»?ng? Nhưng tôi nói vá»›i má»™t ý tốt chứ có xúc xiểm ai đâu? Tôi chá»™t dạ và chuyển qua Ä‘á»? tà i khác không nhắc đến chuyện ấy nữa. Váºy mà trong má»™t chiá»?u mưa, khi trò chuyện vá»›i Nhi, Nhi nhắc lại chuyện ấy. Trá»?i mưa dầm dai dẳng, siêu thị vắng khách, tôi nhìn trá»?i và há»?i Nhi:
- Mưa buồn nẫu ruột, Nhi có thấy buồn không?
- Dạ có, em không thÃch trá»?i mưa, trá»?i mưa khiến em nhá»›...
Tôi ngạc nhiên:
- Nhi nhá»› ai?
- Không có gì đâu anh, trá»?i mưa em buồn váºy mà .
Ä?ôi mắt Nhi như có nước mắt, tôi nhìn và o đó và bắt gặp má»™t ná»—i niá»?m khó tả. Nhi nói tiếp vá»›i tôi:
- Hôm trước anh phê bình em không chịu trang điểm khi đi là m phải không?
Tôi chống chế:
- Thì tôi nói chung chung váºy thôi, đà n bà có chút son phấn cà ng tôn vẻ đẹp cá»§a mình lên chứ sao?
- Em cÅ©ng thÃch trang Ä‘iểm lắm chứ, nhưng em không bao giá»? trang Ä‘iểm nữa đâu anh ạ, bởi vì đã có lúc em quá dại để mà ân háºn suốt Ä‘á»?i.
Tôi tháºt sá»± ngạc nhiên vá»? những lá»?i tâm sá»± cá»§a Nhi. Ngưá»?i chồng Nhi Ä‘ang sống hiện nay là ngưá»?i chồng thứ hai. "Số em thầy bói nói là hồng nhan Ä‘a truân. Em lấy chồng sá»›m lắm, mưá»?i tám tuổi đã bước lên xe hoa vá»? nhà chồng. Chồng em hÆ¡n em mưá»?i hai tuổi, láºp công ty xây dá»±ng riêng. Em quen ảnh trong dịp ảnh thầu xây dá»±ng nhà cho cáºu em. Quen nhau ba tháng thì cưới. Lúc ấy em còn trẻ con lắm, thấy má khen thằng Toà n chịu khó là m ăn, đứa nà o lấy nó sẽ sướng tấm thân, em nhìn ảnh cÅ©ng đẹp trai, em ưng thầm trong bụng. Trong tiệc liên hoan mừng nhà má»›i cá»§a cáºu em, Toà n má»?i em Ä‘i uống cà phê. Ä?êm đó ảnh cầm tay em và nói yêu em, em chỉ cưá»?i không trả lá»?i. Váºy mà má»™t tháng sau tụi em là m đám cưới. Tụi em sống vá»›i nhau đúng má»™t năm mưá»?i hai ngà y, chưa kịp có con...". Giá»?ng Nhi trầm hẳn xuống và bất ngá»? Nhi khóc. Tôi bối rối, không nghÄ© mình rÆ¡i và o má»™t tình thế như váºy. "Em thưá»?ng nghe nói các ông xây dá»±ng hay Ä‘i hát karaoke... ôm. Ngưá»?i ta thêu dệt đủ Ä‘iá»?u vá»? những cô gái trong các tiệm nà y, em không kể ra nhưng chắc anh hiểu. Trong bụng em cÅ©ng có hÆ¡i ngá»? vá»±c, em gặng há»?i thì ảnh trả lá»?i rằng không có chuyện ấy đâu rồi lảng qua chuyện khác. Ä?iá»?u đó cà ng khiến em nghi ngá»? hÆ¡n nữa. Em nghÄ© ra má»™t trò tinh nghịch. Hôm ấy ảnh Ä‘i nháºu vá»?, trong khi ảnh tắm em áp môi son mình và o vai áo ảnh, má»™t vết môi son lá»? má»? hiện ra. Ảnh từ phòng tắm bước ra tươi cưá»?i nhìn em, miệng định nói vá»›i em Ä‘iá»?u gì đó. Em là m mặt giáºn rồi chỉ vết son trên áo, không nói gì cả. Ä?ang cưá»?i mặt ảnh bá»—ng cứng đơ như hóa đá. Bất thần ảnh hét lá»›n "mấy thằng khốn nạn" rồi lấy áo khoác vá»™i và o ngưá»?i, lấy xe chạy Ä‘i. Lúc ấy em sợ Ä‘iếng ngưá»?i vì tiếng hét cá»§a ảnh. Lúc em bình tÄ©nh trở lại thì ảnh đã Ä‘i xa rồi, đêm ấy ảnh không vá»?. Mãi mãi không vá»?. Ảnh chết vì tai nạn giao thông". Ngừng má»™t hồi lâu, Nhi kể tiếp: “Em không kể những ngà y sau đó em sống như thế nà o, nhưng đó là những ngà y Ä‘au khổ nhất Ä‘á»?i em. Em chỉ muốn chết để chuá»™c lại lá»—i lầm cá»§a mình. Má»?i ngưá»?i xúm lại khuyên nhá»§ em, trong đó có ngưá»?i bạn thân cá»§a ảnh, anh Sinh. Năm năm sau em và Sinh cưới nhau sau biết bao trắc trở, nhưng suốt Ä‘á»?i em không thể nà o quên được Toà n. Bây giá»? thì anh đã hiểu vì sao em không trang Ä‘iểm rồi chứ?".
Tôi thở dà i nói:
- Tôi xin lỗi Nhi, không ng� chuyện của Nhi buồn quá, nhưng tại sao Nhi lại kể cho tôi chuyện nà y?
- Em cÅ©ng không hiểu, có lẽ do trá»?i mưa, hôm ấy trá»?i mưa dầm rả rÃch.
Nhi nÃn bặt, mắt Nhi nhìn ra ngoà i trá»?i và hầu như quên bẵng tôi. Dòng nước mắt chưa kịp lau cá»§a Nhi hằn rõ trên khuôn mặt mịn mà ng. Kệ sách văn há»?c trong nước có táºp truyện Khi ngưá»?i đà n bà khóc, tôi chưa kịp Ä‘á»?c, không biết trong đó ngưá»?i đà n bà có khóc giống như Nhi không ?
2. Không như Nhi, Khánh là má»™t thiếu nữ chưa chồng. Em má»›i hai mươi ba tuổi và và o là m việc ở siêu thị má»›i có hai năm. Nước da con gái trắng hồng cá»§a Khánh có lẽ là m ngây ngất bao chà ng trai. Nhưng rất tiếc trong cá»a hà ng sách không có chà ng trai nà o chưa vợ để tôi xem thá» ngưá»?i trẻ tán tỉnh nhau, yêu nhau như thế nà o? Lạy Chúa, nếu tôi còn là trai chưa vợ, nhất định tôi phải tấn công Khánh cho bằng được. Khánh nói vá»›i tôi:
- Hôm nà o chú chở thÃm xuống cá»a hà ng chÆ¡i để tụi con biết mặt, con nghe nói thÃm đẹp lắm phải không chú ?
Tôi nhăn mặt:
- Sao Khánh không gá»?i là cô mà kêu bằng thÃm nghe già và ... nghe sao sao ấy!
Tôi định nói nghe già và quê quá, nhưng tôi ngừng lại kịp bởi vì tôi biết nhà Khánh ở má»™t vùng quê. Khánh như không nháºn ra chá»— gượng gạo cá»§a tôi, em tiếp tục:
- Dạ con gá»?i váºy quen rồi, ở nhà con sống vá»›i chú thÃm là chÃnh mà . Hồi nhá»? ba con Ä‘i hoà i, không biết Ä‘i những đâu, má»—i năm con gặp ba có má»™t hai lần à ! - Giá»?ng em trầm hẳn xuống nghe như có chút nước mắt trong tiếng à tháºt dá»… thương và tá»™i nghiệp. Tôi há»?i:
- Váºy mẹ Khánh đâu?
Khánh buồn hẳn, em không giấu ná»—i buồn cá»§a mình, lấy khăn tay cháºm hai giá»?t nước mắt vừa ứa ra rồi nói:
- Năm con hai mươi tuổi, chú thÃm Ba má»›i nói cho con biết là ba con Ä‘i tìm mẹ con từ hồi con ba tuổi. Ä?ó là má»™t chuyện buồn chú à , con không hiểu ngưá»?i lá»›n nghÄ© sao mà lại là m những chuyện con không thể chịu được!
Tôi sá»ng sốt. Tôi cÅ©ng là má»™t "ngưá»?i lá»›n", không hiểu mình có là m Ä‘iá»?u gì pháºt ý Khánh không? Nhưng hình như Khánh không để ý đến chuyện đó, em nói vá»›i tôi như nói vá»›i má»™t ngưá»?i bạn, Ä‘iá»?u đó cÅ©ng có má»™t chút an á»§i trong tôi. Khánh tiếp tục:
- Mẹ con bá»? nhà đi lúc con hai tuổi. Khi con lên ba, đến lượt ba giao con cho chú thÃm rồi Ä‘i tìm mẹ con. Chú biết sao không, trước khi mẹ con "mất tÃch", có má»™t gánh cải lương đến xã con hát. Gánh hát diá»…n ba đêm rồi dá»?n Ä‘i, mẹ con cÅ©ng biến luôn từ đó. Con nghe kể lại ban đầu ba con cÅ©ng giáºn ghê lắm, ba thá»? là sẽ không bao giá»? Ä‘i tìm mẹ con, ba sẽ ở váºy nuôi con. Nhưng má»™t năm sau không hiểu sao ông lại đổi ý. Ba nhá»? chú thÃm nuôi dạy con, ba lên đưá»?ng tìm mẹ. Có lẽ ba yêu mẹ, ba không thể sống thiếu mẹ hay sao con cÅ©ng không biết. Ba là m đủ nghá»? để có tiá»?n Ä‘i tìm mẹ. Từ bán vé số đến phụ hồ, là m mướn..., há»… nghe nÆ¡i nà o có gánh hát là ba tìm đến. Ba con trở thà nh má»™t kẻ giang hồ chÃnh hiệu, thỉnh thoảng má»›i ghé vá»? thăm con Ãt bữa rồi lại lên đưá»?ng. Chú con nói số ba con đóng ở cung thiên di nên phải trôi dạt gần hết cuá»™c Ä‘á»?i.
Khánh im lặng một lúc lâu, mắt em nhìn nơi xa thẳm nà o đó, hình như đang chìm trong quá khứ với những kỷ niệm buồn. Tôi sốt ruột nhưng đà nh bấm bụng ch�, nhưng ch� mãi không thấy Khánh tiếp tục kể, tôi đà nh phải h�i:
- Sau đó rồi sao, ba có tìm thấy mẹ không?
- Dạ có, nhưng phải tá»›i mưá»?i ba năm sau, lúc đó con mưá»?i sáu tuổi. Con nghe thÃm Ba kể lại, ba con tìm mẹ con để xem ngưá»?i kép hát đó có Ä‘iá»?u gì hÆ¡n ba con mà mẹ con lại mê đến ná»—i phải cả Ä‘á»?i phiêu bạt. Nhưng khi gặp được rồi ba con lại thất vá»?ng. Ngưá»?i nghệ sÄ© khi bắt đầu ở tuổi xế chiá»?u trong Ä‘á»?i thưá»?ng buồn lắm, thÃm Ba nói váºy. Ba con nói đó là má»™t thằng cù bÆ¡ cù bất, không đáng để ba con báºn tâm. Nhưng thÃm Ba con nói ảo tưởng trong mẹ con thì quá lá»›n vá»? chà ng kép hát cá»§a mình. Trước khi mẹ con lấy ba con, có má»™t năm gánh hát vá»? xã diá»…n, mẹ con đã thá»? non hẹn biển vá»›i ông ấy. Nhưng mãi năm năm sau ông ta má»›i trở lại, lúc ấy con vừa được hai tuổi... Chú Æ¡i, bây giá»? thì mẹ con không có đưá»?ng vá»? nữa rồi, chắc mẹ con mãi mãi là ngưá»?i nấu cÆ¡m vô danh trong má»™t gánh hát cÅ©ng vô danh. Con không nhá»› mặt mẹ con, nhưng con cÅ©ng không muốn biết ngưá»?i đà n bà ấy. Ä?ối vá»›i con, từ thÃm nghe thân thương hÆ¡n, thÃm Ba nuôi con từ nhá»? mà . Bây giá»? chú còn muốn con gá»?i thÃm ở nhà là cô nữa không?
Em nhìn và o mắt tôi, tôi cũng nhìn và o mắt em, đáy mắt em trong xanh không một chút vẩn đục. Tôi những muốn ôm em và o lòng để vỗ v� an ủi em nhưng không dám, chỉ còn cách bóp nhẹ bà n tay búp măng của Khánh để chia sẻ một cảnh đ�i. Tôi cảm động đến ứa nước mắt. Tiếng Khánh văng vẳng bên tai tôi:
- Ba con còn giấu con một chuyện gì nữa đó chú à . Ba không muốn cho con biết.
Tôi h�i Khánh:
- Sau đó rồi sao nữa?
- Ba con bá»? gánh hát ra vá»? lúc ná»a đêm. Hình như mẹ con có đưa ba ra bến xe. Ä?ến nhà chú thÃm Ba, ba con nói chuyện vá»›i chú thÃm lâu lắm rồi ba con lại lên đưá»?ng sau khi thở dà i nhìn con và khóc. Lần nà y ba con không Ä‘i tìm mẹ nữa, ba Ä‘i tu ở má»™t ngôi chùa táºn VÅ©ng Tà u. Bây giá»? ba đã là Ä?ại Ä?ức.
3. Nhà Ä?ông thì khá»?i phải chê, đó là má»™t ngôi nhà hạnh phúc. Anh Chánh chồng Ä?ông còn "đảm Ä‘ang" hÆ¡n cả vợ. Cháu Trung là má»™t há»?c sinh ngoan và há»?c giá»?i, cháu chuẩn bị thi và o Trưá»?ng Ä?ại há»?c Bách khoa, khoa Công nghệ thông tin. Tôi tin cháu sẽ Ä‘áºu và o trưá»?ng nà y. Hôm tôi đến nhà theo lá»?i má»?i cá»§a vợ chồng Ä?ông, nhìn những món ăn được dá»?n trên bà n, tôi thấy những món nà y y như hiện ra từ trong sách dưới bà n tay phù thá»§y cá»§a Ä?ông. Má»›i chỉ ăn bằng mắt, tôi đã thấy bụng dạ mình bay bổng đến chÃn từng mây ! CÅ©ng cần nói thêm rằng Ä?ông thua tuổi tôi, đủ để tôi gá»?i bằng cô, từ chị đã lui vá»? ngà y xưa... xa lắc.
4. Ä?ông nói:
- Tụi nó trông thế mà hợp với nhau, hình như trong đ�i những ngư�i có những cảnh ngộ đau khổ na ná như nhau thư�ng tìm đến nhau thì phải ?
Tôi h�i:
- Bao gi� thì đám cưới?
- Tuần sau, thứ bảy, anh chưa nháºn được thiệp má»?i à ?
- Nháºn rồi nhưng chưa kịp Ä‘á»?c.
Ä?ông nhìn tôi rồi tiếp:
- Con bé định nh� anh đại diện h� nhà gái, hình như mai nó đưa chú Ba nó lên nhà anh thì phải.
Tôi im lặng. Khánh có chồng! Tôi mừng cho cuộc nhân duyên của Khánh. Khánh lấy em trai Sinh. Khánh và Nhi trở thà nh chị em bạn dâu, tình thân của h� rồi sẽ thân hơn. Tôi tin là thế!
Ä?ám cưới Khánh diá»…n ra theo đúng kịch bản, vui, đẹp, cô dâu Khánh xúng xÃnh áo váy bên chú rể Thà nh trông đẹp đôi lắm. Tôi tin là Khánh sẽ có hạnh phúc khi nhìn Khánh cưá»?i và hướng trá»?n vẹn nụ cưá»?i đó cho Thà nh. Tôi không dá»± tiệc ở sảnh lá»›n, tôi báºn tiếp vị Ä?ại Ä?ức ba Khánh trong căn phòng nhá»? cá»§a nhà hà ng. Nhìn nhà tu hà nh, tôi không tưởng được ông đã trải qua má»™t Ä‘oạn Ä‘á»?i giông bão. Mặt ông bình yên như mặt nước hồ thu. Nhìn ông trầm mặc tôi tin tâm hồn ông đã tháºt sá»± bình an.
Trước khi ra vá»?, vị Ä?ại Ä?ức gá»?i vợ chồng Khánh và o căn phòng nhá»?, ông nói:
- Ta không dặn các con Ä‘iá»?u gì cả, chú thÃm Ba đã thay ta dạy con từ thuở ấu thÆ¡, ta biết Æ¡n chú thÃm. Trước khi ra vá»?, ta trao lại cho các con ká»· váºt cá»§a bà ná»™i con, ta đã lấy lại từ tay mẹ con trong ngà y ấy. Mô Pháºt, con hãy Ä‘em váºt nà y tìm đến mẹ con và nói rằng ta đã tha thứ cho bà ấy. Ta muốn các con cÅ©ng tha thứ cho lá»—i lầm cá»§a mẹ con, con phải có mẹ, phải nháºn mẹ để an á»§i bà ấy lúc xế chiá»?u. Ä?ức Pháºt dạy rằng "bể khổ mênh mông hồi đầu thị ngạn".
Nhà tu hà nh để chiếc dây chuyá»?n mặt ngá»?c và o tay con gái rồi nhẹ nhà ng Ä‘i ra khá»?i phòng. Trông dáng ông Ä‘i tôi bá»—ng thấy ông như má»™t đám mây Ä‘ang trôi vá»? phÃa cuối trá»?i.