Một Cõi Thơ
1.
Ả trao cho tôi một danh thiếp nhưng miệng vẫn tự giới thiệu:
-Tên em là Nancy Đào Lê, em mở văn phòng bảo hiểm ở trong khu chợ Anbertson nằm góc đường số Mười Một. Mời anh khi nào ghé ngang văn phòng của em cho biết.
Rồi Ả chìa tay ra xin bắt tay, nên tôi cũng nở nụ cười lịch sự, vừa bắt tay Ả vừa nói:
-Cám ơn cô Nancy. Vâng! nhà tôi gần khúc đường Mười Một nên thường ghé khu chợ Anbertson lắm, thể nào rồi cũng gặp lại cô, chào cô nhé!
-Vâng, xin chào anh!...
Đó là lần đầu tiên tôi gặp Ả nơi cuối phố thương mại. Người Việt ở thành phố này ít ỏi hơn mọi thành phố khác, nên đồng hương gặp nhau hỏi han cởi mở với nhau là chuyện thường tình, nhất là Ả có bi-dzi-nét thì chuyện xã giao như thế cũng chẳng có gì đặc biệt đối với Ả, với tôi.
Hôm nay ngày thứ Bẩy cuối tuần, bố con tôi đem xe ra chùi rửa cả trong lẫn ngoài; bất ngờ tôi thấy tấm danh thiếp của Ả; Agent: Nancy Đao Le, Đại diện cho..., Chuyên môn về dịch vụ tài chánh và bảo hiểm... Đọc xong, tôi cất tấm danh thiếp ấy vào chiếc bóp da, và nghĩ bụng: chắc thế nào tôi cũng ghé lại văn phòng bảo hiểm của Ả, để hỏi một vài chi tiết liên quan đến bảo hiểm nhà, xe - mà tôi đang dự định chuyển đổi hãng bảo hiểm mới - nếu tiện lợi và tiết kiệm được tiền bạc, chứ gia đình tôi vừa di chuyển đến thành phố này, mà lại giữ mọi giao dịch bảo hiểm, ngân hàng... nơi thành phố cư ngụ cũ thì thật quá bất tiện khi hữu sự.
2.
Tôi dạo qua dạo lại trước văn phòng bảo hiểm của Nancy Đao Le, rồi mới đẩy cửa bước vào văn phòng. Vừa bước vào, tôi đã thấy Ả ngồi tại bàn giấy. Thấy tôi bước vào, Ả đứng dậy niềm nở:
-Chào anh, anh cần Nancy giúp gì nào?
Ả làm ra vẻ - tôi đã là khách hàng của Ả từ trước, hoặc như là Ả còn nhớ đến tôi!
Tôi gật đầu, mỉm cười và chào:
-Chào cô Nancy, tôi đến để nhờ cô định giá bảo hiểm...
Nancy cắt lời:
-Bảo hiểm nhân thọ hả anh?
-Uh!... thưa không... tôi chỉ muốn định giá bảo hiểm cho nhà cửa và xe cộ thôi.
-Vâng!... thế thì mời anh ngồi và cho Nancy biết những chi tiết liên quan đến căn nhà và chiếc xe mà anh muốn mua bảo hiểm. Nancy sẽ cho anh biết giá cả trong vòng 45 phút.
Ả hỏi liên tiếp, không chờ tôi trả lời:
-Bây giờ anh có bận việc gì không?... chắc không bận gì anh hả? Anh ngồi xuống đây đi, Nancy làm ngay, không lâu la lâu lắc đâu anh...
Kể từ ngày hôm ấy, tôi trở thành khách hàng của Ả, là người đồng hương giúp người đồng hương.
3.
Trên tay tôi là một phong bì khổ dài,màu vỏ trứng gà. Xé ra, bên trong là một thiệp mời gấp thành ba mép, chữ in bằng màu mực tím, phông của thiệp mời là hình cánh hoa lily trắng, cách trình bày điệu nghệ, trở thành trang trọng. Thiệp mời từ văn phòng bảo hiểm của Nancy Đao Le.
Ả ra mắt thi tập đầu tay vào Chủ Nhật tuần tới, tuần lễ rơi đúng vào đầu hè, dịp học sinh vừa kết thúc niên học, rất tiện cho thân hữu của Ả đến tham dự. Liếc qua thành phần ban tổ chức, tôi nhận thấy có ba, bốn Thi, Văn sĩ thường xuyên tổ chức ra mắt sách cho các tác giả trước đó, tại địa phương mang danh Thung Lũng Hoa Vàng. Phần phụ diễn văn nghệ, Ả cũng chọn lựa được những người có khả năng để giúp vui trong ngày ra mắt sách. Nancy Đào Lê, chuyên viên về dịch vụ bảo hiểm, tuần tới sẽ hiển nhiên trở thành nữ Thi Sĩ Mộng Đào với tác phẩm đầu tay Thơ Mộng.
Tôi gấp thiệp mời, nhét trở lại phong bì và cất vào ngăn kéo tủ. Tôi tự hứa sẽ dành thì giờ để tham dự buổi ra mắt thi phẩm của Mộng Đào, tức Nancy Đào Lê, vào cuối tuần lễ tới.
4.
Hội trường, nơi tổ chức ra mắt thi tập Thơ Mộng là một nhà nguyện Tin Lành, cũng là nơi thường dùng cho sinh hoạt của cộng đồng địa phương, nên khung cảnh trang trí cũng được hơn những nơi khác và có chỗ ngồi cho 300 khách tham dự.
Vì thành phố nơi tôi cư ngụ cách xa chỗ tổ chức, nên tôi phải chuẩn bị thời gian di chuyển, đến sớm hơn một chút so với giờ khai mạc đăng trong thiệp mời. Một số người trong ban tổ chức và nhóm văn nghệ đã có mặt. Khoảng 20 phút sau mới thấy lác đác khách đến tham dự; giờ ấn định đã điểm nhưng vẫn chưa bắt đầu được chương trình vì ban tổ chức còn chờ đợi thêm số khách nữa. Cuối cùng buổi ra mắt thi phẩm được khai mạc, dù trễ nhưng cũng có khoảng hơn 100 khách; Có thể nói theo lối bình dân: Buổi ra mắt sách được hơn 100 khách đến dự đã là xôm trò lắm.
Hôm nay, Ả điệu đà với mái tóc -kiểu Khánh Hà - và được nhuộm màu vàng hung nên có vẻ xa lạ với tà áo lụa tím, đi kèm với chiếc quầy sa-tin trắng; Cách ăn nói của Ả có vẻ từ tốn hơn, những nụ cười và những cái gật đầu với khách làm tăng tính lịch thiệp của Ả. Trông nét mặt và ánh mắt, Ả đang rộn rã niềm vui, hạnh phúc bởi những lời chúc mừng đến không phải chỉ riêng thân hữu mà ngay cả những Thi Văn sĩ đã có tiếng tăm cũng vồn vã chúc tụng và khen tặng thi phẩm Thơ Mộng.
Có cả một bài diễn văn dài, giới thiệu và phân tích tác phẩm, do Thi sĩ Hồng Hà từng đoạt giải văn học đảm trách. Rồi nhà văn Vi Ba đã có trên dưới 30 sách xuất bản, đứng ra giới thiệu tác giả Mộng Đào - là Ả.
Dịp này, người ta mới biết ngoài khả năng làm thơ, Mộng Đào còn có tài về hoạ, những bức hoạ treo trong hội trường hôm nay là do hoa tay của Ả.
Vần thơ trữ tình, súc tích bao nhiêu thì nét hoạ, màu sắc cũng đạt được trình độ mỹ thuật gợi cảm không kém; song éo le một nỗi không ai nhắc đến phu quân của Thi sĩ Mộng Đào - một ông Mỹ già, không có mặt trong buổi thơ hôm nay!
5.
Thi tập Thơ Mộng, tôi đang đọc từng trang, gồm 60 bài thơ đủ thể loại; Đề tài liên quan đến tình yêu đôi lứa, tình yêu con người và góc nhỏ dành cho quê hương. Ai nhận xét thi tập Thơ Mộng xoàng - tôi không ý kiến! Ai cho thi tập Thơ Mộng là tuyệt tác - tôi không phản đối! Bởi thơ hay, dở do tùy ý nơi người đọc nhận xét; với riêng tôi, Thơ Mộng đã để lại trong lòng tôi dư âm thơ của nó.
Lật xem lại phần tiểu sử của nữ Thi sĩ Mộng Đào, tôi ngờ ngợ nữ Thi sĩ Mộng Đào không xa lạ gì với tôi; Tôi không phải "thấy sang bắt quàng làm họ" đâu, nữ Thi sĩ là người cùng xóm với tôi đấy chứ xa xôi gì. Tôi vội vã lật xem thật kỹ những tấm hình chụp ngày xưa của Thi sĩ Mộng Đào làm phụ bản trong tập thơ. Tôi đứng bật dậy và lẩm bẩm nhắc lại tên của người em lối xóm, thuở còn ở quê nhà - Lê thị Đào, con vú Bẩy ở cuối xóm. Đào hay phụ vú Bẩy đẩy xe đậu, nhãn nhục... bán ở cổng trường trung học. Bụi thời gian đã phủ dầy gần 40 năm rồi, nên tôi gặp em làm sao mà nhớ được.
Lê thị Đào người em cùng xóm ở quê nhà; Sang Hoa Kỳ, em có tên khác là Nancy Đao Le, chuyên viên tài chánh và bảo hiểm; hèn gì tôi không thể nhận ra em; Và nay, em đã trở thành nữ Thi sĩ Mộng Đào, tôi phân vân - có nên - kể cho em nghe những gì tôi biết về Mộng Đào không?
6.
Thăng hỏi tôi, bên kia đầu điện thoại:
-Ông đã đọc Thơ Mộng của bà Mộng Đào chưa?
-Vừa đọc xong hôm qua - Tôi hỏi ngược lại Thăng:
-Có diễn biến lạ à?
-Có!... nhưng ông cho tôi biết nhận xét của ông về Thơ Mộng trước cái đã.
Tôi hiểu sẽ có chuyện lạ, nên tóm tắt ý nghĩ tổng hợp về thi tập Thơ Mộng và chút ít những gì tôi vừa biết về Ả:
-Ừ! thì... thơ viết khá rung cảm người đọc, nhưng... như vậy Thi sĩ Mộng Đào quả là có khiếu thơ đấy.
Thăng nói như quẳng ý kiến của tôi đi:
-Thôi đi ông!... đừng bắt chước mấy "lão" thi sĩ thích lăng xê thi sĩ nữ. Hễ là nữ mà làm thơ thì thơ con cóc cũng tán tụng là thơ có hồn - dù mấy "lão" biết tỏng đó là hồn... cóc tía!
Tôi gắt lại:
-Sao hôm nay "cậu" như khỉ ăn gừng vậy? Có gì thì từ từ nói, có ai đá vào bụng mỡ của "cậu" đâu nào.
Thăng xuống nước:
-Ông ơi!... ở đây họ đang bàn về quyển Thơ Mộng của bà Mộng Đào. Người ta đang cá độ: 1 ăn 10; Người ta bảo rằng bà Mộng Đào có tài thánh mấy cũng không làm được một bài nào trong số 60 bài thơ trong thi phẩm Thơ Mộng.
Tôi hỏi nhanh:
-Thế sao Thơ Mộng lại được đề danh Mộng Đào?
-Sao không?... thời bây giờ tiền đẻ ra thơ. "Có tiền mua tiên cũng được" tục ngữ VN đã nói rõ từ xưa như thế rồi.
-Có nghĩa là...
-Có nghĩa là - Mộng Đào có sắc, có tiền - hai yếu tố ấy đủ biến thành thơ, thành bao nhiêu quyển thơ mà chẳng được.
Tôi hỏi Thăng thêm:
-Nhưng ai là... người bán thơ cho Mộng Đào?
Thăng cười khúc khích trong điện thoại và nói:
-Hi hi hi... Ông muốn biết... thì ông cứ làm một bữa tiệc, mời các tay Thi Văn sĩ ở đây đến... thảo luận về thơ của Mộng Đào, tức khắc các ông ấy sẽ nhắc đến tác giả chính thức của Thơ Mộng. Tôi biết rồi... nhưng tôi để tự ông tìm hiểu thì... có lý hơn.
Tôi tức, gắt với Thăng:
-"Cậu" không muốn nói, sao "cậu" lại gọi điện thoại cho tôi làm gì?
Thăng lại cười:
-Hà hà... tôi chỉ muốn chia sẻ một chút tin tức sinh hoạt văn hoá nghệ thuật ở địa phương với ông thôi; còn tác giả thật của Thơ Mộng thì... chính ra là ông Thi sĩ nghèo, đã có một thời gian ở địa phương này với chúng ta...
Tôi im lặng; Thăng nói tiếp:
-Khi nào ông tổ chức tiệc tân gia? đừng quên mời bằng hữu đến dự nhé. Thế nào tôi cũng ghé ông đó. Chào ông nghen...
-"Bye" Thăng!
7.
Lê thị Đào, chỉ có thể là Nancy Đào Lê chứ không thể trở thành nữ thi sĩ Mộng Đào. Tôi cũng tin là như thế. Tiếng của Thăng cứ lảng vảng bên tai tôi: - Có sắc, có tiền - hai yếu tố đủ biến thành thơ!
Vậy thì sẽ không biết có bao nhiêu ả thi sĩ Mộng Đào trong làng thơ hôm nay?...
Chắc chàng Thi sĩ nghèo bán thơ... đang dò những tác phẩm với những tên như nữ thi sĩ Mộng Đào, để rồi chàng chúm chím cười... Ai biết được cái cười của chàng?
Ai là nữ thi sĩ Mộng Đào? Nghĩ chỉ có Mộng Đào biết là lầm! Thời gian... là câu trả rõ nhất - cho mọi người sẽ biết.
Phú Yên
