Trích đoạn: Những điều chưa nói hết về

�?o�? là một cuô�?n sa�?ch râ�?t mỏng vơ�?i nội dung liên quan cuộc chiê�?n Việt Nam, chưa đầy 50 trang giâ�?y.
Ta�?c giả cuô�?n sa�?ch không phải là người ở phi�?a bên kia, mà đã từng tham gia phong trào đâ�?u tranh sinh viên ở Sài Gòn, ở lại Việt Nam cho đê�?n năm 1990. Ông vẫn giữ quan hệ vơ�?i người ở trong nươ�?c và thường viê�?t bài cho ca�?c ba�?o ở Việt Nam.

Tuy vậy, khi gửi về Việt Nam để in, bản thảo chỉ nhận sự im lặng và theo ta�?c giả, cuô�?n sa�?ch ‘hơi tê�? nhị và nhạy cảm trong giai đoạn này’ vì không đu�?ng vơ�?i một sô�? văn bản chi�?nh thư�?c trong nươ�?c.

Ta�?c giả, ông Nguyễn Hữu Tha�?i, no�?i vơ�?i đài BBC rằng trong sa�?ch, ông mô tả lại từ go�?c độ nhân chư�?ng về diễn biê�?n của ngày 30-4-1975 ở Sài Gòn.

Ông no�?i vơ�?i đài BBC rằng ông vẫn để dành bản thảo để chờ một ngày in trong nươ�?c vì đô�?i tượng độc giả ông nhă�?m đê�?n là người ở Việt Nam và vì trong thời chiê�?n, ông là người co�? cảm tình và hoạt động trong phong trào ca�?ch mạng chư�? không phải đư�?ng ở bên ngoài.

Dươ�?i đây là tri�?ch đoạn một phần trong tập sa�?ch chưa xuâ�?t bản này:

Vào khoảng trên 9 gi�? có ngư�?i báo tướng Dương Văn Minh đã tuyên bố lệnh ngưng bắn nhưng các đơn vị VNCH có vẻ như không nghe lệnh và tiếp tục phản kích. Thực tế, lệnh ‘bàn giao chính quy�?n’ của ‘tổng thống’ và ‘nhật lệnh’ hạ vũ khí của ‘tổng tham mưu trưởng’ không có hiệu lực !

�?ại đội 4 được lệnh vượt cầu. Xe đi đầu mang số 387 do Nguyễn Văn Hùng chỉ huy, tiếp theo là xe 390 của chính trị viên Vũ �?ăng Toàn, kế đến là xe 843 của đại đội trưởng Bùi Quang Thận. �?ến cầu Thị Nghè lại bị cản, xe 390 bắn cháy 2 chiếc M113, Nguyễn Văn Hùng bị thương. Xe 390 vượt lên dẫn đầu đội hình, theo sau là chiếc 843.

Nhà báo Nguyễn Vạn Hồng thuật lại : "Sau khi đưa các anh Thái và Tòng vào dinh �?ộc lập, tôi lái xe ra hướng cầu Sài Gòn xem tình hình thế nào. Khi tôi vừa đến cầu Thị Nghè thì gặp đoàn xe tăng giải phóng tiến vào. Tôi nép xe bên l�? định quay lại thì các anh bộ đội trên xe tăng h�?i tôi chỉ đư�?ng đến dinh �?ộc lập. Tôi quay xe, chạy trước và cứ thế cùng đoàn xe tăng hướng dinh �?ộc lập. Tôi quẹo xe rẽ đư�?ng Công Lý (nay là đư�?ng Nam kỳ Khởi nghĩa) trong lúc xe tăng húc thẳng vào cánh cổng sắt trước dinh. Tôi chạy sang đư�?ng Nguyễn Du để vào cửa hông của dinh. Lúc đó khoảng trên 11 gi�?".

Nhi�?u loạt đạn từ các cao ốc trên đư�?ng Thống Nhất còn lẻ tẻ bắn ra. Xe tăng phải nổ súng thị uy, nhưng không bắn vào nhà cửa dân cư, công trình, súng mới im.

Trong thực tế, xe tăng 390 lạc đư�?ng, chạy thẳng một đoạn, sau phát hiện sai đư�?ng mới quay trở lại. Xe 843 chạy trước đến dinh �?ộc Lập húc vào cổng phụ bên trái, cổng không sập và xe chết máy. Chiếc 390 tăng tốc húc sập cổng chính, Bùi Quang Thận từ trên chiếc 843 nhảy xuống giật lá c�? giải phóng xanh đ�? hình tam giác tả tơi, nhuốm màu lửa đạn và bụi đư�?ng gắn trên cần ăng ten xe tăng chạy lúp xúp sau xe 390 tiến vào th�?m dinh �?ộc Lập.

Nguyễn Hữu Thái và Lý Quý Chung đang loay hoay ở th�?m dinh �?ộc Lập thì bỗng m�?i ngư�?i cùng hướng nhìn v�? đại lộ Thống Nhất. Một cảnh tượng hùng tráng diễn ra : một đoàn xe tăng rầm rộ tiến v�? hướng dinh. Bổng chốc cửa dinh bị húc đổ, đoàn tăng cày lên thảm c�?, tiến thẳng đến th�?m dinh.

Một sô�? tập sa�?ch đã in của Nguyễn Hữu Tha�?i
-Xu hướng mới trong kiến trúc - đô thị thế giới & Việt Nam th�?i hội nhập, Nxb Xây dựng, Hà Nội, 2003
-Những vấn đ�? kiến trúc đương đại Việt Nam, Nxb Xây dựng, Hà Nội, 2002
-Hành trang bước vào thiên niên kỷ, Nxb Trẻ, Tp Hồ Chí Minh, 2001
-Kiến trúc Sài Gòn-Tp Hồ Chí Minh, �?ịa chí Văn hóa Tp HCM, Nxb Tp HCM, 1990/98

Có lẽ nhìn thấy Thái và Tòng đeo băng xanh đ�? của lực lượng quần chúng nổi dậy, nên khi Thái đ�? nghị dẫn đư�?ng thì Thận li�?n đi theo. Không ai rành bố cục bên trong dinh và cũng chưa biết dùng thang máy nào để lên nóc dinh. Có một ngư�?i mặc thư�?ng phục đi qua (sau này biết là đại tá Nguyễn Văn Chiêm của lực lượng phòng vệ phủ tổng thống), Thái yêu cầu Chiêm dẫn h�? đến thang máy phụ. Thái giúp Thận bẻ gập chiếc cần ăng ten, mới vào l�?t được bên trong chiếc thang máy loại nh�? này.

�?ến nóc, h�? còn phải leo thêm chiếc thang gỗ mới đến được chân cột c�?. Phải hạ lá c�? Sài Gòn xuống, c�? quá lớn lại cột giây ny lông. Phải mất cả mấy phút mới giật nỗi nó xuống và kéo lá c�? Giải phóng lên trong tiếng reo hò lẫn tiếng súng chỉ thiên chào mừng vang tr�?i.

Thật ngẫu nhiên, vào th�?i điểm lịch sử ấy trên nóc dinh �?ộc Lập, trước kia là dinh Toàn quy�?n Pháp, có 3 chàng trai của 3 mi�?n đất nước : anh bộ đội Thận từ đồng bằng sông Hồng, chàng giáo sư Tòng quê Tây Ninh và sinh viên Thái gốc ở một thành phố cảng mi�?n Trung.

Phải chăng khoảnh khắc lịch sử ấy đánh dấu sự cáo chung của 117 năm thống trị thực dân đế quốc phương Tây và mở ra một th�?i kỳ mới độc lập thống nhất đất nước Việt Nam. Anh em xúc động không cầm được nước mắt, vừa sung sướng vừa hãnh diện. Vào giây phút này chắc nhân dân cả nước đang reo mừng. Sài Gòn đã được giải phóng, hòa bình được lập lại, dân tộc này từ nay trở lại thống nhất làm một, không gì còn thể chia cắt được.

Sau này, lá c�? lệnh xe tăng nh�? được thay thế bằng lá c�? lớn hơn. Nguyễn Vạn Hồng kể với nụ cư�?i đắc ý : « Tôi thấy anh bộ đội cầm lá c�? lệnh lịch sử đó, li�?n nảy ý định xin làm kỷ niệm… ».
Lá c�? đã ngả màu vì khói đạn, bụi đư�?ng hành quân và th�?i gian phôi pha. Lá c�? « màu đ�? của đất, màu xanh của tr�?i, ngôi sao chân lý trên đ�?i » (thơ Tố Hữu) – một th�?i oanh liệt.

Tiếng nói Cách mạng đầu tiên trên đài phát thanh Sài Gòn

Sáng sớm 30-4, Hà Thúc Huy và Nguyễn Tân cùng nhóm sinh viên tập trung ở đại h�?c Vạn Hạnh. H�? đã gặp giáo sư Huỳnh Văn Tòng và Nguyễn Hữu Thái, một lãnh tụ sinh viên tranh đấu và được phân công xuống trư�?ng đại h�?c Nông lâm súc đối diện đài truy�?n hình Sài Gòn để tiếp thu đài.

Thấy nhi�?u ngư�?i hôi của lục l�?i phá phách, h�? phân công một nửa số sinh viên ở lại canh giữ. Huy dẫn nhóm còn lại ra cổng Hồng thập tự (nay là Nguyễn Thị Minh Khai) để chuẩn bị sang tiếp thu đài phát thanh.

�?ang lúc đó thì xe tăng giải phóng ầm ầm kéo vào, theo đư�?ng Hồng Thập Tự tiến vào dinh �?ộc Lập. H�? mừng rỡ chạy theo xe tăng để hoan hô. �?ến ngã tư �?inh Tiên Hoàng-Hồng Thập Tự thì gặp một xe tải quân sự chở đầy bộ đội dừng lại h�?i đư�?ng đến đài phát thanh. H�? nhảy lên xe quân sự này để dẫn đư�?ng.

Khi đến nơi, đài b�? trống. �?ơn vị bộ đội triển khai canh giữ chung quanh. H�? ùa vào đài để tìm cách mở máy nhưng thất bại vì không ai rành kỹ thuật. Và không ai biết mình sẽ phát đi l�?i gì.

Tại dinh �?ộc Lập, một số bộ binh, công binh và đơn vị đặc công phối thuộc đã án ngữ các cửa lớn. Các chiến sĩ Toàn, Nguyên, �?ô đã canh giữ phòng nội các. Ban chỉ huy lữ đoàn xe tăng cũng kịp đến. Chỉ huy Nguyễn Tất Tài lệnh cho các chiếc tăng còn lại vây quanh dinh phòng địch phản kích. Chính ủy Bùi Văn Tùng và chủ nhiệm chính trị Lê Minh xuống xe thiết giáp bước vội vào sảnh dinh. �?ại đội trưởng đơn vị đặc công Phạm Duy �?ô chạy đến : « Báo cáo, anh em đang giữ Dương Văn Minh và cả nội các ngụy ngồi trong đó. M�?i thủ trưởng đến giải quyết ».

Suốt một đ�?i trận mạc tưởng đã quen với m�?i đổi thay, những biến cố to tát, vậy mà lúc đó chính ủy Tùng đã sững s�?. Chân đi dép cao su đang bước lên n�?n dinh lát đá cẩm thạch bóng loáng, ông bỗng sững lại giây lát, hơi choáng váng. Rồi những l�?i dặn dò của tư lệnh quân đoàn Nguyễn Hữu An khi còn ở Rừng Lá giúp ông bình tâm lại. Tướng An giao m�?i việc trong dinh �?ộc Lập phải do ông trách nhiệm giải quyết. Ong đư�?ng hoàng bước vào phòng lớn, nhìn thấy một nhóm ngư�?i có vẻ buồn bã, cam chịu đang ngồi im lặng ở giữa căn phòng bài trí cực kỳ sang tr�?ng. Thấy các cấp chỉ huy bộ đội vào, một ngư�?i cao lớn, mang kính trắng đứng lên :

-Thưa ông, chúng tôi đang ch�? các ông vào để bàn giao.

Chính ủy Tùng cố gắng nén sự khó chịu trước hai tiếng ‘bàn giao ’ , cố không to tiếng :

-Các anh chẳng còn gì để mà giao.
-Thưa ông…
-Các ông chỉ có đầu hàng vô đi�?u kiện.

Chính ủy Tùng nghĩ ngay đến việc phải buộc h�? tuyên bố đầu hàng sớm để đỡ đổ máu. Sài Gòn vẫn còn vang tiếng súng, mi�?n Tây Nam Bộ và các hải đảo vẫn chưa được giải phóng. Ong quay sang h�?i chuẩn tướng Nguyễn Hữu Hạnh (đang đảm nhiệm chức vụ ‘quy�?n tổng tham mưu tưởng quân lực VNCH’ và cũng là một cơ sở cách mạng) h�?i : « �?ư�?ng dây đến đài phát thanh còn hoạt động không ? ». Ong ta nói không sử dụng được nữa. Chính ủy Tùng nói :

-Ngay bây gi�?, yêu cầu ông Minh đến đài phát thanh công bố đi�?u đó trước nhân dân, trước thế giới.
Tướng Minh nhẫn nhục im lặng. Sau đó, ông quay sang trao đổi nho nh�? với ngư�?i đứng cạnh là tướng Hạnh. Ngư�?i này hướng v�? chính ủy Tùng :
-Thưa ông, �?ại tướng ra ngoài lúc này sợ phe đối lập ám hại, vì h�? biết ông Minh đi tuyên bố đầu hàng.
Chính ủy Tùng nói ngay :
-�?i với tôi, ông Minh kh�?i lo. Quân giải phóng đã hoàn toàn chiếm lĩnh thành phố, chúng tôi bảo đảm an toàn.
Ong Minh đồng ý.

Phạm Xuân Thệ, đại úy trung đoàn phó trung đoàn 66 hộ tống tổng thống Dương Văn Minh, thủ tướng Vũ Văn Mẫu, tổng trưởng thông tin Lý Quý Chung lên xe jeep thứ nhất. Nhà báo Tây �?ức Von Borries Gallasch với nào các máy ảnh, ghi hình, ghi âm đeo lỉnh kỉnh quanh ngư�?i có mặt ở đó, xin chính ủy Tùng cho đi theo và hứa sẽ viết bài có lợi cho cách mạng. Ong h�?i xin nói tiếng Pháp có được không vì chắc rằng những ngư�?i ở lớp tuổi chính ủy Tùng (năm đó ông Tùng 45 tuổi) còn nói được tiếng Pháp. Chính ủy Tùng trả l�?i : « Peut-être (có thể)… ». Như vậy là cả Nguyễn Hữu Thái, Huỳnh Văn Tòng cùng các nhà báo Gallasch, Hà Huy �?ĩnh tháp tùng theo xe chính ủy Tùng ra đài phát thanh.

Ở đài phát thanh, sinh viên và bộ đội đang loay hoay chưa biết làm gì thì bỗng dưng có hai chiếc xe jeep chở đầy ngư�?i chạy vào khuôn viên đài phát thanh. Rất nhi�?u bộ đội cùng dân sự bước xuống và h�? nhận ra ngay hai ông Dương Văn Minh và Vũ Văn Mẫu, tổng thống và thủ tướng mới nhậm chức của chính quy�?n Sài Gòn. Một trong hai ngư�?i chỉ huy yêu cầu sinh viên tìm cách cho tướng Minh đ�?c l�?i đầu hàng trên đài phát thanh. Ong nói xong, kéo cả đoàn ngư�?i mới đến lên lầu một, vào phòng khách theo hướng dẫn của sinh viên. Trong lúc đó, một sinh viên chạy đi tìm nhân viên đài. Tại phòng khách, ngoài hai ông Minh-Mẫu, hai chỉ huy bộ đội (sau này h�? mới biết là chính ủy Bùi Văn Tùng và đại úy Phạm Xuân Thệ) và vài anh bộ đội còn có hai ngư�?i dân sự nữa là anh Nguyễn Hữu Thái và một nhà báo nước ngoài.

Nhà báo �?ức cho mượn chiếc cát xết thu l�?i đầu hàng của tướng Minh và l�?i chấp nhận đầu hàng của chính ủy Tùng. Tướng Minh nhìn thấy Nguyễn Hữu Thái trong đám ngư�?i này có vẻ cũng yên lòng. Trông ông mệt mõi và không mấy vui. Thân hình ông vẫn to lớn nhưng mặt ông hốc hác.

Chính ủy Tùng nhớ lại : "Tôi lúng túng không biết làm sao thảo một văn kiện đầu hàng. Từ bé đi h�?c, lớn lên là anh bộ đội Cụ Hồ đã mấy chục năm, chưa có ai chỉ vẽ cho tôi cách soạn thảo văn bản đầu hàng cho đối phương cả. Mặt khác tôi cũng chưa kịp xin ý kiến cấp trên. Viết sao dây ?... A phải rồi, với cách mạng chỉ có hai vấn đ�? cơ bản nhất : chính quy�?n và quân đội. Khi mất chính quy�?n thì quân đội không còn. Và ngược lại, không có quân đội thì thì chính quy�?n không thể tồn tại. Vậy thì…"

Sẵn tập giấy pơ-luya trên bàn, suy nghĩ mấy phút, tôi viết l�?i đầu hàng của tướng Minh. Ong Minh đ�? nghị thay vì ‘tổng thống’ xin dùng chữ ‘đại tướng’, dân chúng có cảm tình hơn. Tôi nghĩ rằng tướng Minh phải đầu hàng ở cương vị tổng thống, vì dẫu sao ông cũng ở cương vị này 3 ngày rồi, mới ra lệnh được cho cả dân sự lẫn quân sự.

Nghe l�?i phân tích có lý lẽ, tướng Minh gật đầu :

-Dạ, tôi xin nghe quý ông.

Chính ủy Tùng suy nghĩ tiếp : có ngư�?i đầu hàng thì cũng phải có ngư�?i chấp nhận đầu hàng, nếu không, có thể nhi�?u ngư�?i lầm tưởng ông Minh có thiện chí. Và ông thảo luôn l�?i chấp nhận đầu hàng.

Pin máy cát xết quá yếu, anh em sinh viên chạy đi tìm pin thay thế. H�? cũng đi tìm ngay kỹ thuật viên cho đài phát sóng lại. Tất cả đ�?u nh�? anh em sinh viên lo liệu. Chính ủy Tùng xác nhận : « Không có các cậu sinh viên giúp phát đi l�?i đầu hàng của tướng Dương Văn Minh thì thật là gay go… ». H�? tìm được anh Trần Văn Bảng kỹ thuật viên phát sóng trú ngụ ngay gần đấy. Anh còn lên tiếng g�?i thêm mấy ngư�?i khác đến giúp vận hành đài.

Thu băng l�?i tướng Minh phải thử đi thử lại mấy lần mới xong. L�?i phát biểu của thủ tướng Mẫu thì ông được nói trực tiếp. �?ài phát thanh Sài Gòn phát đi l�?i đầu hàng của tướng Dương Văn Minh. Chính ủy Bùi Văn Tùng nhìn đồng hồ, lúc này là 1 gi�? 20 phút chi�?u (gi�? Hà Nội, sớm hơn gi�? Sài Gòn vào th�?i đó một gi�?).

Như vậy là loay hoay khá lâu, đài phát thanh Sài Gòn mới vận hành được và phát đi tiếng nói Cách mạng đầu tiên, vào lúc trên 2 gi�? chi�?u, gi�? Sài Gòn.

Nguyễn Hữu Thái nói l�?i mở đầu :

"Chúng tôi là những ngư�?i đại diện cho Uy ban nhân dân cách mạng Sài Gòn-Chợ Lớn-Gia �?ịnh. Chúng tôi là những ngư�?i đầu tiên tới dinh �?ộc Lập trước 12 gi�? và đã cùng anh em quân đội giải phóng cắm c�? trên dinh �?ộc Lập. Chúng tôi là giáo sư Huỳnh Văn Tòng và cựu chủ tịch Tổng hội sinh viên Sài Gòn Nguyễn Hữu Thái… �?�?i sống bình thư�?ng đã trở lại Sài Gòn - Thành phố Hồ Chí Minh, thành phố mà Bác Hồ đã mong đợi, nay đã được giải phóng… Xin giới thiệu l�?i kêu g�?i của ông Dương Văn Minh và Vũ Văn Mẫu của chính quy�?n Sài Gòn v�? vấn đ�? đầu hàng ở thành phố này…"

Tiếp theo là l�?i của tướng Dương Văn Minh :

"Tôi, Dương Văn Minh, tổng thống chính quy�?n Sài Gòn, kêu g�?i Quân lực Việt Nam Cộng hòa hạ vũ khí đầu hàng không đi�?u kiện quân Giải phóng mi�?n Nam Việt Nam. Tôi tuyên bố chính quy�?n Sài Gòn từ trung ương đến địa phương phải giải tán hoàn toàn. Từ trung ương đến địa phương trao lại cho Chính phủ cách mạng lâm th�?i mi�?n Nam Việt Nam".

Giáo sư Vũ Văn Mẫu phát biểu tiếp theo :

"Trong tinh thần hòa giải và hòa hợp dân tộc, tôi, giáo sư Vũ Văn Mẫu, thủ tướng, kêu g�?i tất cả các tầng lớp đồng bào hãy vui vẻ chào mừng ngày hòa bình của dân tộc, và trở lại sinh hoạt bình thư�?ng. Nhân viên của các cơ quan hành chính quay trở v�? vị trí cũ dưới sự hướng dẫn của chính quy�?n cách mạng".

Và cuối cùng là l�?i chấp nhận đầu hàng của chính ủy Bùi Văn Tùng :

"Chúng tôi đại diện lực lượng quân Giải phóng mi�?n Nam Việt Nam long tr�?ng tuyên bố Thành phố Sài Gòn đã được giải phóng hoàn toàn, chấp nhận sự đầu hàng không đi�?u kiện của ông Dương Văn Minh, tổng thống chính quy�?n Sài Gòn".

Và Thái tiếp tục nói : "…Quân Giải phóng đã tiến vào dinh �?ộc Lập và đã làm chủ hoàn toàn các điểm chốt quân sự cũng như dân sự của vùng Sài Gòn-Chợ Lớn-Gia �?ịnh…"

Phải chăng những khoảnh khắc, những tuyên bố đó đã chấn động lòng ngư�?i, làm nước mắt trào ra từ nhi�?u đư�?ng rừng, mặt trận và cả ở mi�?n Bắc nước ta. Ngư�?i ta mừng rỡ, hồi hộp và lắng nghe từ xa.

Sáng 30/4, trong chiến khu mi�?n �?ông, nhà báo �?inh Phong không dám r�?i chiếc radio nh�? đeo bên mình. Các anh em đã xuất quân hết vào sáng 29/4. Trước khi đi anh Hai Khuynh (Nguyễn Huy Khánh) trong ban biên tập báo Giải Phóng nói nh�? với anh : "Phải bám chặt đất Sài Gòn suốt đêm ngày". Gần trưa đài phát thanh Sài Gòn mất sóng. Anh nghĩ thầm : Chắc là có chuyện rồi. Hồi Tết Mậu Thân năm 1968, mình cũng ch�? mãi như thế. Thì ra ta đã chiếm được đài phát thanh Sài Gòn rồi nhưng không vận hành được !

Gần trưa thì có tiếng r�?t rẹt. Tất cả anh em đ�?u b�? ăn cơm ngồi bên chiếc radio ch�? đợi. Bỗng có tiếng nói, gi�?ng nam còn trẻ : "Chúng tôi là những ngư�?i đại diện cho Uy ban nhân dân cách mạng Sài Gòn-Chợ Lớn-Gia �?ịnh… Chúng tôi là giáo sư Huỳnh Văn Tòng và cựu chủ tịch Tổng hội sinh viên Sài Gòn Nguyễn Hữu Thái…" Tiếp đó là l�?i đầu hàng của tướng Dương Văn Minh.

Cả cơ quan reo hò tung chén dĩa, mũ nón. Biết tôi là ngư�?i theo dõi phong trào đô thị, anh em quây lại h�?i :

-Huỳnh Văn Tòng và Nguyễn Hữu Thái là ai ?

Nhà báo �?inh Phong chỉ biết tên Nguyễn Hữu Thái qua phong trào h�?c sinh sinh viên Sài Gòn, biết anh là chủ tịch Tổng hội sinh viên Sài Gòn khóa 1963-64. Vì vậy, anh bèn nói với anh em :

-Nhất định đó là ‘ngư�?i của ta’ rồi, ngư�?i của ta chiếm đài phát thanh mới cho đ�?c l�?i đầu hàng của Dương Văn Minh…

Xong việc, hai chỉ huy bộ đội đưa đoàn tướng Minh v�? lại dinh �?ộc lập. Chính ủy Bùi Văn Tùng tuy đã thực hiện được một công tác cấp bách và cần thiết phát đi được l�?i đầu hàng của tướng Minh, nhưng ông vẫn bị cấp trên rầy rà cho đó là một việc làm mạo hiểm. Nếu có mệnh hệ nào cho tướng Minh thì rất khó ăn nói cho phía cách mạng đối với dư luận trong và ngoài nước.

Thái đích thân đứng ra đi�?u hành buổi phát thanh ấy, đ�?c thêm bảng công bố của Cách mạng đối với vùng mới giải phóng, mượn của một chính trị viên.

Thái và Tòng cố tình xưng tên tuổi mình là nhắm tạo tâm lý trấn an nhân dân Sài Gòn. Gần đây, nhân dân phía Nam từng bị guồng máy tâm lý chiến của Mỹ và Sài Gòn ra rả tung tin thất thiệt, mô tã nào cảnh tắm máu khi bộ đội đến mi�?n Trung làm dân Sài Gòn sợ điếng hồn. M�?i ngư�?i thực sự đang kinh hoàng, chỉ mong tìm đư�?ng tháo chạy thoát thân với bất cứ giá nào! Hy v�?ng khi nghe được tên tuổi Thái, Tòng h�? sẽ nghĩ : "À, nếu mấy tên tư sản kiểu như Tòng, Thái mà còn đó thì chắc cũng không đến nỗi nào!". V�? sau nghe nói có nhi�?u ngư�?i lấy tàu chạy ra biển xa đã quay lại và bị bắt đi h�?c tập hoặc bị giam giữ đã trách cứ Thái, Tòng lừa gạt h�? !

Nhóm sinh viên chủ động tự biên tự diễn chương trình phát thanh, chủ yếu làm sao đưa ra được l�?i tuyên bố đầu hàng của tướng Minh, thông báo chính sách của chính quy�?n cách mạng lâm th�?i v�? vùng mới giải phóng và trấn an dư luận dân chúng Sài Gòn, vùng �?ồng bằng sông Cữu Long, các hải đảo. Xen kẽ vào các l�?i ghi âm sẳn phát đi phát lại nêu trên, h�? tranh thủ kêu g�?i đại diện đồng bào các giới đến lên tiếng trên làn sóng phát thanh.

Thấy trong đám đông ùa đến đài có nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, sinh viên Huỳnh Ng�?c Chênh đưa anh vào và tất cả cùng anh hát vang bài "Nối vòng tay lớn".

Bài hát ra đ�?i từ năm ’68 nói lên giấc mơ của dân tộc nay mới trở thành hiện thực. �?ây là bài hát đầu tiên được phát lên sóng của đài phát thanh Sài Gòn ngày giải phóng. Vậy là phải 18 năm sau Thái mới gặp lại ngư�?i bạn h�?c cũ ở Huế là nhạc sĩ Trịnh Công Sơn. Gặp lại nhau trong ngày tr�?ng đại thống nhất đất nước này ! �?ến chi�?u tối sinh viên mới giao được đài lại cho bộ phận phát thanh Giải phóng vừa v�? đến Sài Gòn.

Nhóm sứ giả chi�?u hôm qua tướng Dương Văn Minh gửi đến gặp đại diện Chính phủ Cách mạng Lâm th�?i Cộng hòa Mi�?n Nam Việt Nam gồm linh mục Chân Tín, giáo sư Châu Tâm Luân và luật sư Trần Ng�?c Liễn núp suốt đêm trong hầm tránh pháo tại trại Davis hân hoan ra kh�?i trại sau một đêm bị pháo kích kinh hoàng và trở v�? nhà thì đã nhìn thấy bộ đội có mặt khắp thành phố rồi. Những tiếng súng bắn tỉa lẻ tẻ im bặt và ngư�?i hôi của không còn dám chư�?ng mặt ra đư�?ng. Sài Gòn đang tưng bừng vui mừng ngày giải phóng.

( Trich từ trang web bbc.com/vietnamese)