Phạm �?an Quế lập kỷ lục với truyện Ki�?u

Ngay từ ngày thơ ấu, những câu thơ trong Truyện Ki�?u đã đi vào ti�?m thức của Phạm �?ăng Quế. Sau này, khi đi h�?c, ông lại gặp lại Truyện Ki�?u trong chương trình h�?c, rồi may mắn được các giáo sư như �?oàn Phú Tứ, Vũ Hoàng Chương, Lê Văn Hòe… truy�?n cho cách cảm thụ Ki�?u sâu sắc và tinh tế hơn.

Tốt nghiệp đại h�?c và trở thành giáo viên dạy toán năm 1957, nhưng ni�?m say mê Truyện Ki�?u trong ông vẫn nguyên vẹn. Ông h�?c thuộc toàn bộ Truyện Ki�?u, ngâm nga Truyện Ki�?u ngày này sang ngày khác mà không biết chán. Với ông Truyện Ki�?u có một sức hấp dẫn kỳ lạ, càng đ�?c càng hay, hôm nay đ�?c thấy thế này, nhưng ngày mai đ�?c lại thấy một sức hấp dẫn khác. Chỉ riêng 6 câu mở đầu Truyện Ki�?u tưởng như không ai là không thuộc, nhưng có mấy ai ngộ ra như ông, trong 6 câu đó có tới 4 triết thuyết: Tài mệnh tương đố của các nhà Nho; triết thuyết Phật giáo: �?�?i là bể khổ; thuyết Hồng nhan bạc mệnh và thuyết Thiên mệnh của Nho giáo.

Những tư tưởng này lại được �?ại thi hào Nguyễn Du mở rộng và kết lại ở 12 câu cuối. Bốn triết thuyết nêu ra nơi phần mở đầu Truyện Ki�?u được khắc h�?a đậm nét, sâu sắc hơn trong lòng ngư�?i đ�?c: “Ngẫm hay muôn sự tại TRỜI, TRỜI kia đã bắt làm ngư�?i có thân, Bắt phong trần phải phong trần, Cho thanh cao, mới được phần thanh cao�?, lặp lại thuyết Thiên mệnh ở hai câu mở đầu: “Lạ gì bỉ sắc tư phong, tr�?i xanh quen thói má hồng đánh ghen�?.

Nếu hai câu “Trăm năm trong cõi ngư�?i ta, Chữ tài, chữ mệnh khéo là ghét nhau�?, giúp ngư�?i đ�?c hiểu tác giả đưa vào thuyết Tài mệnh tương đố, được phô diễn cụ thể hơn trong 4 câu sau: “Có đâu thiên vị ngư�?i nào, Chữ TÀI, chữ MỆNH dồi dào cả hai, Có tài mà cậy chi tài, Chữ tài li�?n với chữ tai một vần�?.

Nếu ở đầu truyện Nguyễn Du nói đến triết thuyết đ�?i là bể khổ của nhà Phật “trải qua một cuộc bể dâu, những đi�?u trông thấy mà đau đớn lòng�? và cuối truyện là bốn câu khuyên phải làm gì để thoát kh�?i bể trầm luân ấy. Chính là tư tuởng TU TÂM của Phật giáo: “�?ã mang lấy nghiệp vào thân, Cũng đừng trách lẫn tr�?i gần tr�?i xa. Thiện căn bởi tại lòng ta, Chữ tâm kia mới bằng ba chữ tài�?.

Phạm �?an Quế càng nhận ra sự sâu sắc trong từng câu từng chữ trong l�?i tựa cho Truyện Ki�?u của Mộng Liên �?ư�?ng chủ nhân: “…Như máu chảy ở đầu ng�?n bút, nước mắt thấm ở trên t�? giấy… Nếu không có con mắt trông thấu cả sáu cõi, tấm lòng nghĩ suốt cả nghìn đ�?i, thì tài nào có cái bút lực ấy�?. Từ đây, ông bắt đầu tìm tòi nghiên cứu v�? Truyện Ki�?u, càng tiếp cận, ông càng thấy Truyện Ki�?u hay, độc đáo, mở ra nhi�?u khía cạnh khác nhau. Từng câu, từng chữ trong Truyện Ki�?u đ�?u đa nghĩa, chính vì vậy mới có hiện tượng “văn hoá Ki�?u�?, hiện tượng “bói Ki�?u�?, “lẩy Ki�?u�?, “tập Ki�?u�?…

Trên 30 năm tìm tòi nghiên cứu, sưu tầm v�? Truyện Ki�?u và cũng chính Truyện Ki�?u đã truy�?n trong con ngư�?i, trong trái tim ông một ni�?m say mê Ki�?u rất lớn. Ông sưu tầm lưu giữ những cuốn sách chuyên luận, bài báo… viết v�? Truyện Ki�?u. Sau một quá trình nghiên cứu dài mãi đến năm 1991 ông cho xuất bản 2 cuốn sách viết v�? Truyện Ki�?u là: Truyện Ki�?u đối chiếu và Bình Ki�?u, vịnh Ki�?u, bói Ki�?u.

Năm 1994 ông tiếp tục cho xuất bản thêm 2 quyển nữa đó là: Truyện Ki�?u và các nhà nho thế kỷ XIX, Tập Ki�?u - một thú chơi tao nhã. Năm 2000 ông cho ra đ�?i ba quyển: Truyện Ki�?u và Kim Vân Ki�?u Truyện, Từ lẩy Ki�?u, đố Ki�?u đến các giai thoại v�? Truyện Ki�?u, Tìm hiểu điển tích Truyện Ki�?u.

Từ năm 2002 đến năm 2004, ông tiếp tục cho xuất bản thêm những quyển sách v�? Truyện Ki�?u như: V�? những thủ pháp nghệ thuật trong văn chương Truyện Ki�?u, Truyện Ki�?u đ�?c ngược, Lục bát hậu Truyện Ki�?u, �?ố Ki�?u - Một nét đẹp văn hóa, Bói Ki�?u - như một nét văn hóa, Truyện Ki�?u trên báo chương thế kỷ XX…

Với những tác phẩm của mình Phạm �?an Quế trở thành tác giả nghiên cứu và viết nhi�?u sách nhất v�? một tác phẩm (15 quyển sách v�? Truyện Ki�?u). �?ặc biệt, trong lúc nghiên cứu v�? Truyện Ki�?u ông đã phát hiện ra ở Truyện Ki�?u có năm kỷ lục thế giới và bảy kỷ lục của Việt Nam. Trong đó năm kỷ lục thế giới mà ông đ�? nghị xem xét là: Thi phẩm duy nhất trên thế giới có hiện tượng g�?i là “tập Ki�?u�? - liên kết những câu Ki�?u ở những chỗ khác nhau để thành hàng trăm bài thơ của nhi�?u nhà thơ, nhi�?u tác giả qua hàng trăm năm; Quyển truyện thơ có nhi�?u tác phẩm viết phần tiếp theo nhất trên thế giới: 7 truyện hậu Truyện Ki�?u đ�?u được viết bằng hàng ngàn câu thơ lục bát; Truyện thơ có nhi�?u bản dịch nhất ra cùng một ngoại ngữ: 10 bản dịch Truyện Ki�?u ra tiếng Pháp; Quyển sách duy nhất trên thế giới mà ngư�?i ta có thể đ�?c ngược từ cuối trỡ lên đầu để câu chuyện diễn ra theo chi�?u ngược lại của th�?i gian thành quyển Truyện Ki�?u đ�?c ngược; Truyện Ki�?u cũng là quyển sách duy nhất trên thế giới tạo ra cả một loạt những hình thức hoạt động văn hóa - văn hóa Ki�?u.

Với ý chí say mê và b�? hết tâm huyết vào Truyện Ki�?u, đến năm 2005 - kỷ niệm 240 năm sinh, 185 năm mất của đại thi hào Nguyễn Du - ông Phạm �?an Quế sẽ cho xuất bản hai cuốn sách nữa v�? Truyện Ki�?u. �?ó là Thế giới nhân vật Truyện Ki�?u và Truyện Ki�?u và những kỷ lục. Như vậy, số sách ông viết v�? Truyện Ki�?u là 15 cuốn trong th�?i gian đúng 15 năm.

Năm 1991, trong l�?i giới thiệu cho quyển sách đầu tiên của ông, giáo sư Phan Ng�?c đã viết: “Ông Phạm �?an Quế là một giáo viên toán, nhưng cũng như tôi lại là một “Kim Vân Ki�?u nhân�? (!). Vâng, một l�?i nhận xét dành cho một ngư�?i có tấm lòng tha thiết với Truyện Ki�?u, đã tìm ra trong tác phẩm này những đi�?u lý thú trên nhi�?u phương diện và đặc biệt đã phát hiện và minh chứng cho hàng chục kỷ lục của Truyện Ki�?u, những điểm thật độc đáo tưởng chừng như không một tác phẩm văn h�?c nào có được.

Với ông, Truyện Ki�?u vẫn mãi mãi là ni�?m say mê nguyên vẹn bởi chính từ tầm vóc lớn lao của tác phẩm bất hủ này. Ông Phạm �?an Quế đúng là một “Ki�?u nhân�? - ngư�?i say mê Truyện Ki�?u!

Vietnam Records Books