Cổ tÃch má»™t dòng sông - Ä?à o Phong Lan
Tôi vốn là đứa con gái không được trá»?i ban cho tÃnh kiên nhẫn. Tôi không đủ can đảm nghe hết má»™t băng nhạc từ đầu đến cuối, không đủ từ tốn Ä‘á»?c hết má»™t quyển truyện mà không xem trÆ°á»›c phần kết.
Và , ngồi trong rạp thưởng thức má»™t bá»™ phim, nếu sức hấp dẫn của nó không đủ để thuyết phục ngay từ phút đầu, thì tôi là kẻ đứng dáºy bá»? vá»? trÆ°á»›c tiên. Tôi chẳng giống mẹ chút nà o. Mẹ tôi là ngÆ°á»?i giá»?i giang và khôn khéo, bà có thể là m bất cứ Ä‘iá»?u gì nếu bà muốn. Bà buôn bán lá»›n và không bao giá»? hà i lòng vá»›i những gì đã có. Ngược lại, cha tôi là m ngÆ°á»?i cầu an, ông cho rằng nhÆ° thế là quá đủ so vá»›i má»™t cuá»™c Ä‘á»?i. Tôi chẳng hiểu mẹ đúng hay cha đúng. Chỉ nghÄ© sống bằng cách nà o để cha mẹ không khó chịu vá»? sá»± có mặt của mình.
Ngà y còn bé, tôi không sống gần cha và mẹ. Cha mẹ tôi thay phiên đi vắng, tôi bị quẳng cho một bà dì bị mù. Dì bế ẵm tôi, cho tôi ăn, săn sóc tôi, ru tôi ngủ, hát cho tôi nghe những giai điệu lạ lắm, không như những bà i hát bây gi�.
Dì tôi hi�n lắm. Da dì mát như kem ấy. Tôi chả và dì như cô Tấm, vì dì chắc phải đẹp hơn cô Tấm nhi�u. Cô Tấm có bao gi� bế tôi đâu? Mà cô Tấm lại còn lấy nhà vua. Và dì như cô Tấm, nhỡ dì theo vua v� cung, tôi còn biết chơi với ai?
Tôi ở trong nhà vá»›i dì, chả mấy khi được ra ngoà i, chỉ quanh quẩn theo dì xuống chuồng gà , xó bếp. Lắm hôm tôi ghé mắt qua khung cá»a sắt nhìn bá»?n bạn nghịch đất xem chúng ném đá và o nhau rồi cãi nhau chà chóe. Tôi quan sát chúng vá»›i sá»± thÃch thú. NhÆ°ng chỉ được má»™t lát đã nghe tiếng dì gá»?i, dì bảo đừng xem ngÆ°á»?i ta cãi nhau, ngÆ°á»?i ta xấu mà mình cÅ©ng xấu. Sao thế nhỉ? Cha mẹ tôi cãi nhau suốt thì sao? NgÆ°á»?i lá»›n thì là m sao mà xấu được? Mẹ bảo thế mà ...
Tá»± nhiên nhà bên cạnh có má»™t ngÆ°á»?i ở xa má»›i vá»?. Chiá»?u hôm ấy, tôi Ä‘ang đứng áp mặt và o song sắt thì chú sang, chú bẹo má tôi, cho tôi hai cái kẹo xinh xinh, há»?i bố mẹ đâu? Ở nhà vá»›i ai? Sao không ra ngoà i chÆ¡i? Rồi khen tôi ngoan! Trong nhà ngoà i dì ra, chẳng ai khen tôi cả. Vì thế, tôi thÃch chú ngay. Chắc chú cÅ©ng hiá»?n nhÆ° dì.
Rồi dì gá»?i tôi, chú há»?i dì vá»? chuyện nhà cá»a, hà ng xóm. Dì trả lá»?i rụt rè. Chú khen dì dẹp. Dì khóc, kéo tôi và o nhà . Tôi chả hiểu vì sao... Thế mà dì dặn tôi không được khóc. Khóc là hÆ°, chỉ có những đứa trẻ hÆ° má»›i khóc. NgÆ°á»?i lá»›n khóc có gá»?i là những đứa lá»›n hÆ° không nhỉ...
Từ hôm ấy, chú Hải sang nhà tôi suốt. Chú tên là Hải, có nghĩa là biển ấy mà , biển xanh và to lắm, sóng vỗ và o b� suốt ngà y đêm - chú bảo thế. Nhưng chú có xanh đâu? Cũng chả có sóng. Chú đen sì. Nhưng chắc chú cũng to như biển. Chứ gì! Chú chỉ nhấc tôi lên bằng một tay thôi, còn nếu tôi đứng dưới đất, thì tôi chỉ ôm được mỗi cái đầu gối của chú.
Lâu lâu rồi, tá»± nhiên thấy chú sang nói chuyện vá»›i cha mẹ tôi, bảo: “Xin cho hai đứa em thà nh vợ thà nh chồng". Dì ngồi im lặng ở góc giÆ°á»?ng, đôi mắt ngÆ¡ ngác hÆ°á»›ng vá»? phÃa chú. Mấy lần tôi đòi dì bế mà dì chẳng nghe. Dì hết thÆ°Æ¡ng tôi rồi! Dì nghe chú nói cái gì mà chăm chú thế! Chắc là chuyện cổ tÃch vì loáng thoáng tôi nghe chú nói : "ThÆ°Æ¡ng cô ấy... Lá là nh đùm lá rách...". Lại má»™t câu chuyện cổ tÃch má»›i đây. Tôi mon men lại gần thì mẹ quát bảo dì Ä‘Æ°a tôi xuống nhà . Thế là xong! Thôi Ä‘Ã nh hôm khác nói chú kể lại cho nghe váºy.
NhÆ°ng tôi chẳng còn dịp nà o gặp chú. Chú Hải không sang nữa. Dì tôi buồn hẳn Ä‘i. Mẹ mắng dì là "hÆ° thân mất nết" rồi mắng luôn cả chú Hải là "thằng khố rách áo ômâ€?. Dì hÆ° thì đúng rồi. Vì từ hôm đến giá»? dì khóc suốt. NhÆ°ng còn chú Hải...? "Khố rách áo ôm" là gì nhỉ? Chắc mẹ bảo chú là Chá» Ä?ồng Tá». Dì kể Chá» Ä?ồng Tá» nghèo lắm, hai cha con chỉ có má»™t cái khố. Cha chết, thÆ°Æ¡ng cha nằm dÆ°á»›i đất lạnh, Chá» Ä?ồng Tá» mặc khổ cho cha rồi má»›i chôn. NhÆ°ng sao mẹ ghét chú ấy thế? Tôi ná»a muốn gặp chú, ná»a mong chú đừng sang nữa. Mẹ mà tức lên thì mẹ đét chú mất, mà mẹ đét thì Ä‘au lắm...
° ° °
Sinh nháºt hai mÆ°Æ¡i tuổi, mẹ tặng tôi má»™t chiếc đồng hồ xinh xinh. Quà của Nhân là má»™t váy áo đẹp rá»±c rỡ. Cha chỉ dặn đừng bà y vẽ, đừng ăn mừng sinh nháºt, kẻo có lúc lại hối háºn vì mình đã sinh ra. Mẹ cau mà y bảo cha là ăn nói vá»› vẩn. Cha thở dà i, ngá»a mặt lên trá»?i nhÆ° khấn thầm, rồi bá»? và o trong phòng ngủ, không ra nữa.
Buổi tối trôi Ä‘i tẻ nhạt và lạnh lẽo. Bạn bè và i đứa đến chÆ¡i, dúi và o tay má»™t món quà rồi vá»?. Tôi và o phòng mở những gói giấy: phấn son, áo ngủ, nÆ°á»›c hoa... Những thứ quà tặng vá»›i ý nghÄ©a tô Ä‘iểm đẹp đẽ hình thức của con ngÆ°á»?i. Sẽ chẳng còn ai hát cho tôi nghe, tô Ä‘iểm cho trái tim tôi lòng nhân ái nhÆ° những câu chuyện cổ từng đêm dì vẫn kể. Dì đã dạy cho tôi những Ä‘iá»?u cần thiết để trở thà nh má»™t con ngÆ°á»?i, nhÆ°ng dì cÅ©ng bảo tôi đừng bao giá»? trông chá»? và o những Ä‘iá»?u giả tưởng, phải biết nhìn thẳng và o sá»± tháºt của cuá»™c Ä‘á»?i!
Tôi đã biết chấp nháºn má»?i Ä‘iá»?u xảy ra trong cuá»™c sống. Yêu Nhân, nhÆ°ng tôi không há»? đòi há»?i ở anh sá»± lãng mạn và tÃnh chất nên thÆ¡ mà tôi đã thấm nhuần trong cổ tÃch. Nhân là má»™t bác sÄ© nha khoa. Anh già u có, thá»±c tiá»…n và khôn khéo chiếm được tình cảm của hầu hết các bạn đồng nghiệp. Vá»›i mẹ, Nhân là mẫu ngÆ°á»?i Ä‘Ã n ông lý tưởng của các cô gái đến tuổi lấy chồng.
Nhân không thÃch trẻ con. Bắt anh bế má»™t đứa bé chẳng khác gì bá»? và o tay anh má»™t con chuá»™t chết. Khi tôi há»?i: "Sau nà y lấy nhau thì là m thế nà o?", anh nói: "Hai đứa mình sẽ không có con cái gì hết! Anh căm thù sá»± tù túng, bẩn thỉu và ồn à o. Chỉ má»™t đứa trẻ con trong nhà cÅ©ng tạo nên từng ấy thứ!â€?. "Thế anh lấy vợ để là m gì?", anh vuốt má tôi: "Lấy vợ và có con là hai chuyện không há»? dÃnh dáng gì đến nhau!â€?.
Tôi yêu trẻ và hay bồng bế chúng, kể cho chúng nghe những câu chuyện cổ tÃch dì tôi từng kể khi xÆ°a. Tôi cÆ°á»?i ré lên má»—i khi chúng túm lấy tóc tôi, cà o và o mặt tôi. Tôi khao khát được chăm sóc yêu thÆ°Æ¡ng chúng nhÆ° dì vẫn chăm sóc và thÆ°Æ¡ng yêu tôi ngà y xÆ°a. Ä?êm đêm, tôi gối đầu lên tay dì, lắng nghe tiếng dì khe khẽ trong đêm, chìm và o những câu chuyện cổ rồi thiếp Ä‘i lúc nà o không biết...
° ° °
Nhân hẹn đón tôi Ä‘i xem phim và o lúc 7 giá»? tối. Có nghÄ©a là và o đúng giá»? ấy tôi đã phải chuẩn bị xong xuôi, không được cháºm trá»… cho dù là ná»a phút.
Anh là ngÆ°á»?i cẩn tháºn và kỹ tÃnh đến mức kinh ngạc. Bà n là m việc của anh lúc nà o cÅ©ng sạch bóng. Nhà cá»a sạch sẽ tinh tÆ°Æ¡m, áo quần thẳng nếp. Thá»?i gian biểu của anh dán ngay trên góc bà n ghi chi ly từng phút má»™t. Thức dáºy mấy giá»?, vệ sinh cá nhân mấy phút, Ä‘á»?c sách trong bao lâu. Sau má»—i mục còn có ghi chú. Thú tháºt, anh ngăn nắp và sạch sẽ đến mức trên cả quần áo anh, tôi cÅ©ng cảm giác có mùi thuốc sát trùng.
Tôi thì Ä‘uểnh Ä‘oảng, háºu Ä‘áºu. Ngay cả trong phòng riêng của tôi má»—i tuần tôi má»›i dá»?n má»™t lần. Ä?ồ đạc vứt bừa bãi, quần áo lẫn lá»™n vá»›i sách vở. Tôi thÃch thế, cứ bừa bá»™n lâu lâu má»›i gá»?n ghẽ lại thấy hay hay. Chứ cứ ngăn nắp mãi, chán chết!
Ä?úng 7 giá»? kém má»™t giây, Nhân bấm chuông. Tôi xúng xÃnh ra mở cá»a trong bá»™ váy áo má»›i anh tặng hôm sinh nháºt. Anh lÆ°á»›t đôi mắt từ đầu đến chân tôi, buông gá»?n lá»?n: "Tốt!", rồi giục tôi Ä‘i ngay.
Tôi ngồi im lặng ở phÃa sau Nhân. Cả cách lái xe cÅ©ng thể hiện anh là ngÆ°á»?i cẩn tháºn. Anh Ä‘i cháºm rãi, nhất là qua các ngã tÆ° đèn Ä‘á»?. Lắm khi tôi sốt ruá»™t giục anh Ä‘i nhanh lên má»™t tÃ, anh lại nghiêng đầu ra sau bảo: "Ä?i đâu mà vá»™i? Em còn có cả mấy chục năm trÆ°á»›c mắt kia mà ! Cháºm mà chắc, em ạ!".
Ä?ến nÆ¡i, Nhân cẩn tháºn dắt xe và o bãi gá»i, khóa cổ rồi dặn ngÆ°á»?i giữ xe: "Ông không được để cái xe nà o gần xe tôi đấy nhé! Nó mà bị xÆ°á»›c sÆ¡n là không xong vá»›i tôi đâu!". Rồi cÅ©ng đủng đỉnh nhÆ° thế, anh lại phòng bán vé.
Tôi chợt cảm thấy buồn cÆ°á»?i, thÆ°Æ¡ng hại mình và thÆ°Æ¡ng hại anh. Anh bị nô lệ và o chÃnh sá»± cẩn tháºn của mình mà không hay biết. Còn tôi, tôi lại phải táºp là m quen vá»›i tÃnh nết nà y. Buổi xem phim thà nh nhạt thếch. Nhân ngồi nghiêm trang nhÆ° ngồi trÆ°á»›c cá» tá»?a. Anh không thÃch trao đổi, trò chuyện khi xem phim. Tôi liếc nhìn anh, ngồi cứng Ä‘Æ¡, lá»?t thá»?m trong chiếc ghế, ngẩng cao, không cá»±a quáºy. Tôi bá»—ng hình dung Nhân của 30 năm sau - má»™t ông già hói trán, Ä‘i đứng cháºm rãi và lúc nà o cÅ©ng tránh má»™t món ăn có nhiá»?u đạm để phòng bệnh cao huyết áp. Chợt tôi thấy chán chÆ°á»?ng và má»?i mệt. Má»™t cảm giác khó thở ùa đến.
Tôi hÃt má»™t hÆ¡i dà i, quay lên phÃa mà n ảnh. Trong phim, ngÆ°á»?i ta Ä‘ang vá»›t xác má»™t cô gái bị chết Ä‘uối lên. Khuôn mặt nhợt nhạt của cô gái vẫn ngá»?i lên vẻ đẹp dịu dà ng thánh thiện. Nhân váºt chÃnh ấy chết rồi. Cô đã trầm mình vì bị ép duyên. Cảm giác khó thở của tôi cà ng tăng. Tim Ä‘áºp thình thịch. Mắt nhÆ° lồi ra. Tôi ú á»› rồi đổ sáºp xuống.
Tỉnh dáºy, tôi đã nằm ở phòng mình từ bao giá»?. Mẹ Ä‘Æ°a cho tôi cốc nÆ°á»›c. Ä?ồng hồ đánh binh boong. Tôi há»?i Nhân, mẹ bảo: "Nó vừa vá»? cách đây 10 phút, nó bảo mÆ°á»?i giá»? phải lên giÆ°á»?ng, không thể sai được". Tôi thở dà i.
Nhân nói với mẹ là tôi bị ngất vì quá cảm động khi xem phim. Mẹ mắng: “Lại lây cái tình sướt mướt rẻ ti�n của con dì mà y! May mà nó chết rồi, chứ không thì...�.
Chẳng ai hiểu được tôi ngất vì sao? Dì ơi! May mà dì chết? May hay là không?
° ° °
Mẹ cấm cá»a chú Hải. Cấm dì không được ra ngoà i.
Tối tối, dì ngồi thẫn thá»? trong phòng không báºt đèn, nghẹn ngà o khóc... Tiếng mẹ mắng chao chát dÆ°á»›i nhà . Tiếng cha lẩm bẩm khó chịu. Dì bá»? cÆ¡m, ngÆ°á»?i trắng bệch cứ nhÆ° là tÆ°á»?ng nhà ấy. Tôi Ä‘i há»?c vá»?, lại len lén chui và o buồng vá»›i dì. Tôi chỉ sợ dì hóa thà nh con ve trong chuyện cổ tÃch. Tôi nép và o lòng dì, giÆ¡ tay vuốt tóc dì, tóc dì tuá»™t xuống má»™t nhúm trong tay tôi. Tôi thÃch thú cÆ°á»?i: "Tóc dì dá»… bóc nhÆ° là râu ngô ấy. Cho cháu nhé! Ä?ể cháu chÆ¡i đồ hà ng".
Chú Hải b� đi đâu lâu lắm chẳng thấy v�. Một tối, tôi vừa chơi đồ hà ng với b�n thằng Sang v�, thì thấy mẹ đang mắng dì:
- Thằng Hải nó sắp cưới vợ rồi đấy! May phúc nhé! Cái loại đà n ông bạc bẽo ấy, tôi đã bảo mà , có sai đâu. Chả khóc lóc nữa đi! Dạo ấy, gia đình nà y mà cho dì lấy nó, bây gi� lại chẳng chán nhau, khăn gói v� đây mà ăn vạ cái nhà nà y. Thân mù lòa lại còn đèo bòng, đãá thấy dại chưa em?
Dì im lặng. Mái tóc má»?ng của dì xõa xuống che kÃn mặt. Hồi lâu, dì ngẩng lên, run run:
- Em xin lá»—i anh chị! Chẳng qua em lầm lẫn. Anh chị mắt sáng, nhìn rõ bản chất con ngÆ°á»?i. Từ nay, chẳng bao giá»? em là m anh chị pháºt lòng nữa đâu!
Trưa đứng bóng, dì vẫn chưa v�. Sang chi�u, có tiếng chân chạy huỳnh huỵch rồi tiếng ngư�i thất thanh:
- Bà Song ơi! Con Lan nó chết đuối ngoà i sông kia kìa!
Bá»? sông nÆ¡i chúng tôi thÆ°á»?ng tụ táºp nô đùa giá»? đông nghịt ngÆ°á»?i. NgÆ°á»?i ta xôn xao:
- Con sông nà y nông thế sao con bé lại chết đuối được nhỉ?
- Con bé bị mù, đi đâu mà mò ra đây để chết oan chết ức thế nà y?
Tôi chen bừa và o. Dì Ä‘ang nằm đó. Bá»™ quần áo Æ°á»›t dÃnh sát và o ngÆ°á»?i là m dì trở nên nhá»? bé. Khuôn mặt nhợt nhạt, đôi mắt trắng bệch nhÆ° môi cá. Mái tóc má»?ng của dì trải trên đất. Tôi Ä‘Æ°a tay sá»? nhẹ và o ngÆ°á»?i dì, tay tôi bá»—ng lạnh ngắt. Dì chết rồi Æ°? Có phải chết nhÆ° nà ng Bạch Tuyết khi ăn quả táo Ä‘á»™c? Có chà ng hoà ng tá» nà o đến cứu dì tôi không? Tôi lay dì khẽ gá»?i, dì Æ¡i! Dì sống lại Ä‘i! Và tôi khóc: Dì Æ¡i? Ngà y xá»a ngà y xÆ°a, có bà hoà ng háºu ngồi khâu bên cá»a sổ, bà mải nhìn tuyết nên kim đâm phải tay...
Một bóng ngư�i nhảy xổ và o, ôm thốc lấy dì:
- Lan! Lan! Tỉnh dáºy Ä‘i! Anh xin em! Ä?ừng bá»? anh! Anh yêu em!
Chú Hải! Trông chú thất thần hoảng loạn. Chú ngồi bệt xuống cát, siết dì và o ngá»±c, nÆ°á»›c mắt lã chã rÆ¡i. Lần đầu tiên, tôi thấy má»™t ngÆ°á»?i Ä‘Ã n ông khóc. Tiếng khóc má»›i Ä‘au Ä‘á»›n là m sao! Tiếng khóc len và o từng tế bà o của tôi. Tôi chợt cảm thấy khó thở. Tim tôi Ä‘áºp thình thịnh. Mắt tôi nhÆ° lồi ra. Tôi ú á»›.
Tôi đổ sáºp xuống.
Tôi đã trở nên già dặn từ hôm ấy. Tôi đã nháºn biết tất cả những oan trái khổ Ä‘au của má»™t Ä‘á»?i ngÆ°á»?i mà đứa trẻ lên mÆ°á»?i nhÆ° tôi không bao giá»? nên biết .
° ° °
Lúc tôi đến, Nhân vừa ở bệnh viện v�. Anh m�i tôi và o nhà , chưa kịp h�i gì, tôi đã bảo:
- Anh Nhân! Em muốn chúng ta chia tay!
Nhân như bị choáng, anh há hốc miệng, chằm chằm nhìn tôi. Rồi như đã bình tĩnh lại, anh cư�i khì, vớ lấy ấm nước, đủng đỉnh pha trà :
- Sao? Có chuyện gì? Em định thỠlòng anh đấy à ?
- Ä?ây không phải là chuyện đùa? Em muốn nói rằng chúng ta nên chia tay nhau thì hÆ¡n!
- Nhưng vì sao?
Vì tình cảm em dà nh cho anh lâu nay không phải là tình yêu!
Thế là cái gì? Theo em, như thế nà o mới g�i là tình yêu?
- Theo em, tình yêu là cảm thông và chia sẻ, là hy sinh đến hết mình. Vì thế, em nháºn ra rằng, em chÆ°a bao giá»? yêu anh. Những khi em cảm thấy nhá»› anh, chẳng qua nhÆ° ngÆ°á»?i ta vẫn nhá»› má»™t thói quen. Thế thôi! Và bá»—ng hôm nay em cảm thấy chán tình yêu nhÆ° ngÆ°á»?i ta muốn bá»? má»™t thói quen xấu...
Nhân cư�i nhạt, anh giơ tay xem đồng hồ rồi nhìn lên th�i gian biểu, lẩm bẩm đ�c:
6 gi� chi�u: ăn cơm 30 phút. Em ở đây ăn cơm với anh nhé! Rồi chúng ta sẽ trao đổi lại.
Tôi cÆ°Æ¡ng quyết đứng dáºy:
- Không có gì để nói nữa đâu anh! Váºy là đủ rồi, em vá»? đây. Chúc anh vui vẻ. Hy vá»?ng anh sẽ hiểu và thông cảm cho em.
Trong khi tôi nói, Nhân nhìn chằm chằm và o miệng tôi. Tôi bá»—ng có cảm giác anh Ä‘ang kÃn đáo khám răng tôi. Nhá»› ngà y nà o Nhân tá»? tình, anh khen: “Em có má»™t hà m răng tuyệt đẹp!â€?.
Một cảm giác ghê tởm trà o lên. Tôi bỗng tự h�i mình sao lâu nay quên bẵng mất câu nói ấy? Tôi b� v�, mặc kệ Nhân bảnh bao và mượt mà ngồi lại giữa cái phòng sặc mùi thuốc sát trùng của anh.
Tôi lang thang ra bá»? sông. Gió thổi mát rượi lẫn mùi bùn ngai ngái. Con sông dì tôi trầm mình ngà y xÆ°a giá»? hầu nhÆ° không chảy nữa, bùn rác của những ngÆ°á»?i dân thà nh phố đổ xuống là m tắc nghẹt dòng sông. NÆ°á»›c sông Ä‘en quánh, đây đó cá»? má»±c, cá»? dại chen nhau má»?c lá»?u nghá»?u. Ngà y xÆ°a dì tôi kể cho tôi nghe truyện cổ tÃch vá»? má»™t dòng sông. NgÆ°á»?i con trai ở thượng nguồn, ngÆ°á»?i con gái ở hạ nguồn. Há»? yêu nhau qua bao lần nÆ°á»›c chảy mòn khe đá, bao lần thủy triá»?u lên rồi xuống trên sông. Bên dòng sông ấy, ngÆ°á»?i con gái đã sinh ra. NÆ¡i dòng sông ấy, ngÆ°á»?i con trai đã vẫy vùng lúc trăng lên, khi chiá»?u xuống... Má»™t ngà y kia, thác lÅ© đã cuốn xác chà ng trai xuôi xuống hạ nguồn, cô gái Ä‘au Ä‘á»›n lao mình và o dòng nÆ°á»›c ôm lấy xác ngÆ°á»?i yêu. Thác lÅ© đã đẩy hai ngÆ°á»?i trôi theo dòng chảy của nó. Khi bão tan, dân là ng thấy xác ngÆ°á»?i con trai và ngÆ°á»?i con gái dạt và o bá»? trong vòng tay nhau...
Từ đó, con sông vĩnh viễn không trao gi� chảy nữa. Nước sông đục dần, thuy�n bè thôi qua lại, hoa thôi nở ven sông và những câu hát thôi loang trên sông vắng, dòng sông đã chết!
Dòng sông dì tôi trầm mình cÅ©ng đã chết! Truyện cổ tÃch vá»? má»™t dòng sông cÅ©ng không còn ai kể cho tôi nghe nữa? TrÆ°á»›c mặt tôi, con sông nhÆ° quặn mình, nó không thể tá»± chảy. Tôi nhắm mắt, nghe trong tiếng gió lá»?i dòng sông đã chết cất lá»?i kể: Ngà y xá»a ngà y xÆ°a...